Dil ve Konuşma Bozuklukları

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Sözdizimi hataları hangi durumu ifade eder?

Dilbilgisel kurallara uymamak (correct)

Mecazi anlamlar kullanmak

Başkalarının söylediklerini anlamamak

Kelime dağarcığının yetersizliği

Anomi terimi neyi tanımlar?

Varlıkları adlandırmada zorluk çekme (correct)

Yanlış kelimeleri kullanma

Hafızada kelimeleri geri çağırabilme

Konuşmaları takip edememe

Agramatizm hangi durumu tanımlar?

Yanlış kelimeleri birbirinin yerine kullanmak

Yeni kelimeler türetme yetisi

Edatları ve bağlaçları kullanmamak (correct)

Kelime dağarcığını genişletme çabası

Semantik parafazi, ne anlama gelir?

Hatalı kelimeleri kullanarak anlatım yapma Signup and view all the answers

Neolojizm terimi hangi durumu ifade eder?

Anlaşılmaz kelimeler türetme Signup and view all the answers

Afazinin en yaygın etiyolojisi nedir?

Sol yarımkürede meydana gelen hasar Signup and view all the answers

Fonemik parafazi neyi ifade eder?

Bir sesin yerine başka bir ses kullanılması Signup and view all the answers

Afazi hangi durumlarla ilişkili değildir?

Görme bozuklukları Signup and view all the answers

Hangi durum afaziye neden olabilecek bir faktör değildir?

Sol elin yaralanması Signup and view all the answers

Aşağıdaki durumlardan hangisi afaziyle ilişkili bir iletişim bozukluğu değildir?

Ses tonunun değişmesi Signup and view all the answers

Afazi tipleri hangi iki ana kategoriye ayrılır?

Tutuk Afazi ve Akıcı Afazi Signup and view all the answers

Afazili bireylerin semptomları hakkında aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Semptomlar birden fazla afazi tipine uyabilir. Signup and view all the answers

Afazinin iyileşme sürecinde ne gibi bir değişim gözlemlenebilir?

İletişim geliştikçe sınıflandırma zamanla değişebilir. Signup and view all the answers

Tutuk ve akıcı afazi arasındaki temel fark nedir?

Tutuk afazi daha yavaş konuşulurken, akıcı afazi hızlı konuşmadır. Signup and view all the answers

Afazi türlerini etkileyen faktörlerden biri nedir?

Bireyin konuşma geçmişi Signup and view all the answers

Afazinin prognoz sürecinin bireyler arasında nasıl bir özellik taşır?

Prognoz süreci kişiden kişiye farklılık gösterir. Signup and view all the answers

Afazinin bazı vakalarında hangi durum meydana gelebilir?

Semptomların kalıcı olabilmesi. Signup and view all the answers

Afazide dil ve konuşma terapisi ne amaçla uygulanır?

İlgili becerilerin geri kazandırılması için. Signup and view all the answers

Spontan iyileşme hangi durumda gerçekleşebilir?

Bazı vakalarda terapi olmaksızın. Signup and view all the answers

Afazinin prognozunu etkileyen faktörlerden hangisi doğrudur?

Bireysel farklılıklar. Signup and view all the answers

Wernicke afazisi karakteristik olarak nasıl bir durumdur?

Birey akıcı ama anlamsız bir şekilde konuşur. Signup and view all the answers

Dizartri ve konuşma apraksisi gibi bozukluklar hangi tür sıkıntılara yol açabilir?

Dil ve konuşma bozukluklarıyla birlikte semptomlar. Signup and view all the answers

Wernicke Bölgesi'nin hasarı hangi afazi tipine yol açar?

Akıcı afazi. Signup and view all the answers

Wernicke afazisi olan bir bireyin konuşma tarzı genellikle nasıldır?

Bağlamdan bağımsız ve boştur. Signup and view all the answers

Hangi durum, afazi türlerinin sınıflandırılmasını zorlaştırabilir?

Dizartri ve konuşma apraksisi gibi bozukluklarla birlikte ortaya çıkmak. Signup and view all the answers

Uzun vadeli iyileşmenin en önemli göstergesi hangisidir?

İlk afazi şiddeti Signup and view all the answers

İlk afazi şiddetinin rolü nedir?

Uzun vadeli iyileşmenin gösterge işlevi görür Signup and view all the answers

Vakanın motivasyonu, prognoz süreci için ne kadar önemlidir?

Prognoz sürecinde önemli bir faktördür Signup and view all the answers

Lezyon yeri ve boyutu ile hangisi birlikte değerlendirildiğinde iyileşme sürecinin en iyi tahmin edicisi olur?

İlk afazi şiddeti Signup and view all the answers

Hangi faktör, uzun vadeli iyileşme sürecinin prognostik belirleyicisi değildir?

Hastanın cinsiyeti Signup and view all the answers

Study Notes

DİL VE KONUŞMA BOZUKLUKLARINA GENEL BAKIŞ

Dersin konusu edinilmiş dil bozukluğu ve afazi.
Dersin hocası Doç. Dr. M. Emrah Cangi.

AFARİ NEDİR?

Genellikle inme veya kafa travması sonucu oluşan bir dil bozukluğudur.
Beynin dil işlevlerinden sorumlu alanlarının hasarlanmasından kaynaklanır.
Çoğu durumda beynin sol yarımküresindeki dil alanları hasarlanır.
Alıcı dil: Etkilenen becerilerden biridir.
İfade edici dil: Etkilenen becerilerden biridir.
Okuma becerisi: Etkilenen becerilerden biridir.
Yazma becerisi: Etkilenen becerilerden biridir.

AFARİ BELİRTİLERİ

Konuşma üretiminde tutukluk yaşanabilir.
Alakasız konuşmalar (jargon) yapılabilir.
Kısa cümlelerle konuşma eğilimi gözlenebilir.
Sözcüklerin doğru sıralamasında (sözdüzümü) hatalar olabilir.
Başkalarının söylediklerini anlamada güçlük yaşanabilir.
Konuşmaları takip etmede sıkıntı yaşanabilir.
Sözcükleri hatırlamada zorluk çekilebilir (anomi).
Konuşma sırasında hataların farkında olunmayabilir.
Hazinelerinde bulunmayan kelimeler türetebilirler (neolojizm).
Edat, bağlaç veya benzeri dilbilgisel öğeleri kullanmada zorluk çekebilirler (agramatizm).
Yakın anlamdaki sözcükleri birbirlerinin yerine kullanabilirler (semantik parafazi).
Bir sözcüğün sesini başka bir sesle değiştirebilirler (fonemik parafazi).
Konuşma tekrarlarında problemler yaşanabilir.
Okuma ve yazılı ifade becerilerinde sıkıntılar olabilir (aleksi ve agrafi).

AFARİN ETİYOLOJİSİ

Beynin dil alanlarında meydana gelen hasarlardan kaynaklanır.
Neredeyse her zaman sol yarımküre hasarına bağlıdır.
İnme, Travma, Beyin tümörü, Beyin Enfeksiyonları, Nörodejeneratif hastalıklar, Ateşli silah yaralanmaları, ve Beyne alınan şiddetli darbeler bu sorunlara yol açan faktörlerden bazılarıdır.

AFARİN TOPLUMDA GÖRÜLME ORANI

Amerika Birleşik Devletleri'nde her yıl yaklaşık 100.000-180.000 kişi afaziye yakalanıyor.
ABD'de her gün 200'den fazla kişi afazi oluyor.
65 yaşın altındakilerde iskemik inme sonrasında afazinin görülme sıklığı yüzde 15'dir.
85 yaş üstünde ise yüzde 43'e yükseliyor.

AFARİN SINIFLANDIRILMASI

Afazi tipleri, konuşma üretimi bakımından iki büyük kategoriye ayrılabilir:
- Akıcı Afazi
- Tutuk Afazi
Afazili bireyin semptomları tek bir tipe tam olarak uymayabilir.
Zamanla sınıflandırma değişebilir.

AFARİ TIPLERİ

Global afazi
Mix tip transkortikal afazi
Broca afazisi
Transkortikal motor afazisi
Wernicke afazisi
Transkortikal duyusal afazi
Kondüksiyon afazisi
Anomik afazi

AFARİ İLE BİRLİKTE GÖRÜLEBİLİLEN SORUNLAR

Hemipleji (Vücudun bir yarısının felç olması)
Hemiparezi (Bir yanda kısmi güç ve kontrol kaybı)
Hemisensöriyel kayıp (Duyusal bilgileri algılamada bozulma)
Disfaji (Yutma bozukluğu)
Hemianopsi (Görme kaybı)
Apraksi (Motor planlama bozukluğu)
Dizartri (Motor konuşma bozukluğu)
Nöbetler

AFARİLİ BİREYLERLE İLETİŞİM STRATEJİLERİ

Basit, kısa ve net cümleler kullanın.
Konuşma hızınızı yavaşlatın.
Anahtar sözcükleri vurgulayın.
Resimler, jestler, ve mimikler kullanın.
Arka plandaki gürültüyü en aza indirin.
Cümleleri tamamlamalarına izin verin.
Yaşlarına ve durumlarına uygun davranın.
Konuşma hatalarına karşı anlayışlı olun.
Bağımsızlıklarını destekleyin.

AFARİ DEĞERLENDİRME

Afazinin türünü ve şiddetini belirlemek amacıyla yapılır.
Öykü alma (anamnez)
Söylem örneklemi
Konuşma ve dil testleri
Bilişsel testler (Örneğin, Hallowel, 2017)

AFARİ TEDAVİSİ

Amacı, iletişim etkinliğini en üst düzeye çıkarmaktır.
Bireye özel terapi programları
Melodik tonlama terapisi, haritalama-eşleştirme terapisi, çoklu sözlü okuma, semantik analiz vs.
Terapi ekibi yaklaşımı
Ailenin ve çevrenin katılımının sağlanması
Rehabilitasyon sürecinde dil ve konuşma terapisi mümkün olduğunca erken başlatılmalı.
Alternatif iletişim sistemlerinin kullanımı

AFARİN PROGNOZU

Kişiden kişiye değişkenlik gösterir.
Bazı hastalarda terapi olmadan spontan iyileşme olabilir.
Bazı hastalarda semptomlar kalıcı olabilir.
İyileşmenin prognozu, lezyon yeri, boyutu ve ilk afazi şiddetiyle ilişkilidir.
Motivasyon önemlidir.

KAYNAKLAR

Belirtilen web sitesi ve yayınlar.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Bu quiz, edinilmiş dil bozukluğu ve afazi konularına genel bir bakış sunuyor. Afazi durumunun belirtileri, etkilediği dil becerileri ve alıcı ile ifade edici dil arasındaki farklar hakkında bilgi edinmenizi sağlıyor.