Diagnostiek in Wetenschap en Hulpverlening

De Rol van Diagnostiek in Wetenschap en Hulpverlening

• Vragen stellen mag altijd, tussendoor, in pauze, aan het eind of via de mail.

Leerdoelen

• Het doel is om verschillende invalshoeken te kunnen beschrijven met 'afwijkend gedrag'.
• Verschillende bronnen van bias binnen de diagnostiek kunnen omschreven en zo veel mogelijk voorkomen.
• Begrip van base-rate neglect en de gevolgen.
• De positief predictieve waarde ligt uit.
• Je kunt sensitiviteit, specificiteit, hits en missers bepalen van een test als maat voor predictieve validiteit.

Diagnostiek: De Basis

• Diagnostiek definieert en beschrijft de cyclus, de relatie met wetenschap, en de relatie tussen de hulpverlener en de hulpvrager.

Diagnostiek Cyclus

• Diagnostiek is gebaseerd op waarnemingen om de werkelijkheid betrouwbaar en valide te beschrijven.
• De cyclus bestaat uit: hulpvraag, hypothesen opstellen, data verzamelen, hypothesen toetsen, eventueel nogmaals de cyclus doorlopen, en beslissingen nemen gevolgd door actie.

Diagnostiek: Wetenschap vs. Hulpverlening vs. Alledaags Leven

• In de wetenschap begint diagnostiek met een onderzoeksvraag, uitgedrukt als X = T + e.
• In de hulpverlening combineer je onderzoek met de hulpvraag en neem je een beslissing.
• In het alledaagse leven betekent diagnostiek beslissingen nemen onder onzekerheid.

Wetenschap vs. Hulpverlening (Verschillen)

• In de wetenschap richt men zich op inzicht/hypothese en informatie op groepsniveau, en handelt vaak op langere termijn.
• In de hulpverlening focust men op inzicht/hypothese en informatie op individueel niveau, en handelt men direct.

Benaderingen

• De nomothetische benadering zoekt naar algemene, abstracte, universele aspecten van fenomenen en naar overeenkomsten, waarbij Nomos 'wet' betekent.
• De idiografische benadering onderzoekt concrete, unieke en individuele aspecten van fenomenen en zoekt naar verschillen, waarbij Idios 'eigen' betekent.
• Een combinatie hiervan is een unieke aspecten van kind, en vergelijken die met normgegevens.

Hypothesetoetsend

• Bij hypothesetoetsing is er een test waarin sprake is van een fout negatief, fout postief, hit of misser.
• Belangrijk van de test is sensitiviteit en specificiteit.

Professionele Relatie Hulpverlener en Hulpvrager

• De professionele relatie is niet spontaan en tijdelijk.
• Er is afstand en nabijheid en de kwaliteit van de relatie is van groot belang.
• "Therapeutic assessment" en engagement is nodig en omvang met (culturele) diversiteit.
• Deze relatie moet dynamisch zijn.

Evidence Based Psychological Assessment (EBPA)

• Behandeling en diagnostiek zijn beide belangrijk.
• Diagnostiek omvat onderzoek, het bijstellen van de diagnose en het evalueren van de behandeling.
• Er wordt gekeken in bredere context: meten van herstel, competentie, specifieke beperkingen.
• EBPA omvat onderzoek, klinische expertise en de kenmerken van patiënten.

Integratie van Wetenschappelijk Onderzoek en Klinische Expertise

• Er is integratie van wetenschappelijk onderzoek met klinische expertise in de context van kenmerken, cultuur en voorkeur van patiënten.
• Testen omvat het afnemen van tests en het vergelijken van scores met een norm.
• Diagnostiek (assessment) bestaat uit een integratie van verschillende tests, methoden, historie, verwijs informatie en geobserveerd gedrag om de onderzoeksvraag te beantwoorden en te communiceren.

Vaardigheden in Diagnostiek

• Evalueer testmateriaal middels wetenschappelijk onderzoek.
• Vaardigheden zijn: kiezen, afnemen, interpreteren, integreren, communiceren.
• Er is een zorgelijke ontwikkeling naar minder nadruk op diagnostiek en meer nadruk op zelfrapportage.

Metaskills

• Baseer op wetenschappelijk onderzoek en kennis over bevindingen.
• Kritisch nadenken, geïnformeerd beslissen en bewustzijn van de beperkingen van je kennis.
• Communiceren van test uitkomsten en implicaties, pas aan aan je publiek.

Actuarial Prediction (Bornstein)

• Gebaseerd op statistiek en geen subjectief oordeel, actuarial prediction is minder vatbaar voor bias maar er is toch weerstand tegen.
• Er is een strijd: wetenschappers versus behandelaren en construct validiteit versus cliënt snel helpen
• Daarbij is er klinisch nut (Therapeutic Model of Assessment, diagnose als onderdeel behandeltraject, relatie met cliënt).

Bias Definitie

• Een test maakt onderscheid tussen mensen op basis van iets anders dan het construct dat de test zou moeten meten.
• Verschillende soorten zijn: test populariteit, bevestigingsbias (Confirmation bias), Tunnelvisie en beschikbaarheidsbias (Availability bias).

Minimaliseer Bias

• Gebruik evidence based material en actuarial prediction.
• Blijf trainen en waak voor te groot zelfvertrouwen.
• Monitor je eigen functioneren en wees zelf verantwoordelijk voor je handelingen.
• Overweeg alternatief, speel advocaat van de duivel.

Patiëntkarakteristieken en Cultuur

• Meerdere identiteiten: sexueel, religieus, etnisch, politiek en context/levensloop is belangrijk.
• Daarbij is er Universal test designs.
• Aanpassen aan culturele achtergrond, specifieke normen is belangrijk.

Normaliteit

• Normaliteit kan worden gezien als wat het meest voorkomt, zonder verstoring van het dagelijks leven of psychopathologie, en succesvolle adaptatie/welbevinden.
• Definitie van normaliteit kan verschillen afhankelijk van de context, en er zijn diagnostische classificaties zoals de DSM en ICD.

DSM

• Zoekt geen verklaring en is expiciete link met ICD (WHO).
• Daarbij wordt er gekeken naar diversiteit, comorbiditeit en ernst van de klachten.
• Autisme staat beschreven in de DSM als sociale communicatie en interactie, en beperkte repetitieve gedragspatronen.

Culturele Diversiteit

• Cultuur is een systeem van kennis, concepten, regels en praktijken die worden geleerd en overgedragen van generatie op generatie.
• Etic is de Universele visie en Emic is de Cultuur specifiek/relativisme.
• Er zijn Culturele dimensies zijn: collectivisme / individualisme, machtsafstand, masculiniteit en vermijding van onzekerheid.

Cultural Formulation Interview

• Er is een semi gestructureerd interview met 16 vragen.
• Gaat over ervaring individu, sociale context
• Relevant bij verschil hulpverlener/vrager; link problemen/cultuur en duidelijkheid/ overeenstemming over ernst, zorg, betrokkenheid.

Diagnostiek Overzicht

• Diagnostiek is niet hetzelfde als testen en er is een hypothesetoetsend werken.
• Er is gebruik van een gebalanceerde combinatie van tests: Subjectief/objectief, zelfrapportage/observatie/test en Multisource, multimethod, multisetting.
• Normaleiteit zijn verschllende persectieven en je noemt iets tupisch i.p.v. normaal.
• Je kent de perspectieven: etic / emic en verschillende bronnen culturele bias.
• DSM geeft informatie over culturele aspecten.