Definicja i struktura komunikacji

Definicja i struktura komunikacji

• Komunikacja to proces wymiany informacji między nadawcą a odbiorcą, wykorzystujący różne kanały i formy. Obejmuje kodowanie, przesyłanie, odbiór i dekodowanie informacji.
• Struktura procesu komunikacji:
  • Nadawca - inicjujący komunikację
  • Kodowanie - przekształcenie myśli w zrozumiałą dla odbiorcy formę (np. język)
  • Kanał - środek przekazu (np. rozmowa, e-mail)
  • Odbiorca - osoba odbierająca komunikat
  • Dekodowanie - interpretacja otrzymanej wiadomości
  • Sprzężenie zwrotne - reakcja odbiorcy na komunikat
  • Rysunek procesu: Nadawca → Kodowanie → Kanał → Dekodowanie → Odbiorca ↓ → Sprzężenie zwrotne ←

Skuteczność komunikacji

• Skuteczność komunikacji to sytuacja, gdy odbiorca poprawnie rozumie intencję i treść przekazu nadawcy.
• Wysoka skuteczność zależy od:
  • Jasności komunikatu
  • Dopasowania języka i formy do odbiorcy
  • Minimalizacji zakłóceń
  • Sprawnego sprzężenia zwrotnego

Typy komunikacji

• Werbalna - za pomocą słów (pisana lub mówiona).
• Niewerbalna - mimika, gesty, postawa ciała.

Komunikacja formalna i nieformalna

• Formalna - w ustalonych strukturach (np. w pracy).
• Nieformalna - spontaniczna, w codziennych sytuacjach.

Łańcuchy komunikacyjne

• Koło u wozu: Centralna postać komunikuje się z innymi, reszta nie ma bezpośredniego kontaktu.
  • Plusy: Szybkość przekazu, efektywna w hierarchii.
  • Minusy: Ograniczona współpraca.
• Okrąg: Każdy ma równy dostęp do informacji i może rozmawiać z każdym.
  • Plusy: Demokratyczność, otwartość na pomysły.
  • Minusy: Dłuższy czas podejmowania decyzji.

Definicje kluczowych pojęć

• Percepcja - proces odbioru i interpretacji bodźców zmysłowych.
• Asertywność - umiejętność wyrażania swoich potrzeb i poglądów z poszanowaniem praw innych.
• Uległość - postawa podporządkowania się wbrew własnym interesom.
• Dane - surowe fakty lub liczby bez kontekstu.
• Informacja - dane zinterpretowane, nadające sens.
• Wiedza - uporządkowana informacja wzbogacona doświadczeniem i zrozumieniem.
• Synergia - efekt współpracy przewyższający sumę indywidualnych działań.
• Zespół - grupa osób współpracujących dla osiągnięcia wspólnego celu.

Czynniki komunikacji

• Jasność przekazu
• Dobór odpowiedniego kanału
• Kompetencje nadawcy i odbiorcy
• Kontekst sytuacyjny
• Sprzężenie zwrotne

Bariery komunikacji

• Szum informacyjny
• Brak jasności komunikatu
• Różnice językowe i kulturowe
• Emocje (np. stres)
• Uprzedzenia

Sytuacje związane z asertywnością

• Odmowa dodatkowej pracy przy zachowaniu uprzejmości
• Wyrażenie swojego zdania podczas spotkania grupowego

Przyczyny braku asertywności

• Lęk przed odrzuceniem
• Niska samoocena

Cechy informacji użytkowej

• Aktualność
• Precyzja
• Kompleksowość
• Trafność
• Zrozumiałość

Rodzaje wiedzy

• Jawna – sformalizowana i łatwa do przekazania.
• Ukryta – trudna do zapisania, oparta na doświadczeniu.

Proces zarządzania wiedzą

• Identyfikacja
• Pozyskiwanie
• Przechowywanie
• Udostępnianie
• Wykorzystanie

Pozyskiwanie wiedzy

• Źródła wewnętrzne (eksperci, dokumentacja)
• Źródła zewnętrzne (konferencje, publikacje)
• Transfer wiedzy (jawnej i ukrytej)

Bariery przyswajania wiedzy

• Brak motywacji do nauki
• Niewłaściwa infrastruktura technologiczna

Rodzaje zespołów

• Funkcjonalne
• Projektowe
• Autonomiczne

Rozwiązywanie problemów (Problem Solving)

• Identyfikacja problemu
• Analiza przyczyn
• Generowanie rozwiązań
• Wybór najlepszego
• Wdrożenie
• Ocena skutków

Struktury budowy zespołu

• Gwiaździsta (lider zarządza wszystkimi)
• Sieciowa (współpraca każdego z każdym)

Rodzaje negocjacji

• Twarde (maksymalizacja korzyści dla jednej strony)
• Miękkie (zachowanie dobrej relacji)
• Unikanie (rezygnacja z negocjacji)
• Interaktywne (szukanie korzyści dla obu stron)

Rezultaty negocjacji

• Wygrana-wygrana
• Wygrana-przegrana
• Przegrana-przegrana

Kryteria oceny negocjacji

• Efektywność osiągnięcia celu
• Poziom satysfakcji stron
• Koszt negocjacji

Cechy dobrego negocjatora

• Asertywność
• Umiejętność słuchania
• Empatia
• Pewność siebie
• Kreatywność