dag 5: kant en de verlichting

Podcast Beta

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is het hoofdthematiek van het artikel van Zöllner in de Berlinische Monatsschrift in 1783?

De verlichting en de scheiding tussen kerk en staat (correct)

De verlichting en de eenheid van kerk en staat

De rol van God in de sociale orde

De politieke controlekrachten in het huwelijk

Wat is volgens Zöllner een belangrijke sociale en politieke controlekracht?

De kerk

De overheid

De verlichting

Het huwelijk (correct)

Waarom stelt Zöllner de vraag 'wat is de verlichting?' in zijn artikel?

Om zijn mening over het huwelijk te verklaren

Om de verwijzing naar het artikel van Mendelssohn te maken

Om de verlichting te definiëren

Om de onduidelijkheid onder de Duitse intellectuelen te verwijderen (correct)

Wie publiceert een artikel met de titel 'Over de vraag, wat betekent verlichten?' in het septembernummer van 1784?

Mendelssohn Signup and view all the answers

Wie schrijft een artikel met de titel 'Antwoord op de vraag: Wat is verlichting?'?

Kant Signup and view all the answers

Waar verwijst het artikel van Kant naar?

Het artikel van Zöllner Signup and view all the answers

Wat is de hoofdreden waarom Zöllner het huwelijk belangrijk vindt?

Omdat het een sociale en politieke controlekracht is Signup and view all the answers

Waarom vinden sommige Duitse intellectuelen dat er meer verlichting nodig is?

Omdat ze vinden dat er een grotere scheiding tussen kerk en staat nodig is Signup and view all the answers

Wat is het doel van Zöllners vraag 'wat is de verlichting?'?

Om de onduidelijkheid te laten zien die er heerst onder de Duitse intellectuelen Signup and view all the answers

Wat is het thema van het artikel van Kant in het septembernummer van 1784?

De vraag wat verlichting is Signup and view all the answers

Waarom is Gods aanwezigheid belangrijk in het artikel van Zöllner?

Omdat God overal aanwezig is, waar de overheid enkel overtreders betrapt Signup and view all the answers

Wat is het resultaat van Zöllners artikel in de Berlinische Monatsschrift?

Een discussie over de verlichting en de scheiding tussen kerk en staat Signup and view all the answers

Volgens Zöllner, wat is de belangrijkste functie van de godsdienst in de maatschappij?

Een controleorgaan op de fundamenten van de natie Signup and view all the answers

Wat is volgens Zöllner het belangrijkste fundament van de natie?

Het huwelijk en het gezin Signup and view all the answers

Waarom vindt Zöllner de verlichting geen automatisme?

Omdat hij vond dat de verlichting geen garantie is voor een betere samenleving Signup and view all the answers

Waarom is Zöllner tegen een volledige scheiding tussen kerk en staat?

Omdat hij vond dat de scheiding tussen kerk en staat de fundamenten van de natie zou schaden Signup and view all the answers

Wat is voor Zöllner de relatie tussen de verlichting en de samenleving?

De verlichting is geen garantie voor een goede samenleving Signup and view all the answers

Wat is volgens Hegel het probleem met de Verlichting?

De Verlichting is een dogmatische aanval op het dogma van de kerk Signup and view all the answers

Wat betekent de Verlichting voor Hegel?

Een dogmatisme versus dogmatisme Signup and view all the answers

Wat is volgens Hegel het resultaat van de Verlichting?

Geen absolute waarheid Signup and view all the answers

Hoe ziet Hegel de vrijdenkers van de Verlichting?

Als dogmatische aanvallers van het dogma van de kerk Signup and view all the answers

Wat is volgens Hegel het doel van de Verlichting?

Om de mensheid te laten vooruitgang maken Signup and view all the answers

Wat is volgens Kant het resultaat van het gebruik van de rede?

Het produceren van ideeën om de leegte van het menselijke bestaan op te vullen Signup and view all the answers

Wat is voor verlichtingsdenkers een universele waarheid?

Dat de mens van nature vrij is Signup and view all the answers

Wat is het doel van de verlichting voor sommige denkers?

Het toepassen van verlichtingsprincipes op elk deel van het menselijke bestaan Signup and view all the answers

Wat is volgens Kant een transcendentale illusie?

Een idee die inherent is aan de menselijke conditie Signup and view all the answers

Wat is het kenmerk van de verlichting volgens verlichtingsdenkers?

Optimisme over de toekomst Signup and view all the answers

Wat is het resultaat van het gebruik van de rede volgens verlichtingsdenkers?

Het leiden tot echte wetenschappelijke kennis Signup and view all the answers

Wat is het verschil tussen het denken van Kant en dat van andere verlichtingsdenkers?

Kant rekende vrouwen en niet-Europeanen niet mee bij de emancipatie van de mensheid Signup and view all the answers

Wat is het doel van de verlichting voor Kant?

Het emanciperen van de gehele mensheid Signup and view all the answers

Wat is het centrale idee van de verlichting volgens Kant?

Het gebruik van de rede om ideologieën te overwinnen Signup and view all the answers

Wat is het.resultaat van het gebruik van de rede volgens Kant?

Een emancipatie van ideologie Signup and view all the answers

Wat is het verschil tussen het denken van Kant en dat van andere verlichtingsdenkers?

Kant ziet de verlichting als een proces van volwassen worden Signup and view all the answers

Wat is het doel van de verlichting voor Kant?

Emancipatie van ideologie Signup and view all the answers

Wat is het kenmerk van de verlichting volgens verlichtingsdenkers?

Een proces van volwassen worden Signup and view all the answers

Wat is de reden waarom Kant verlichting niet als 'ken jezelf' beschouwt?

Omdat verlichting een politiek project is Signup and view all the answers

Welk van de volgende statements is NIET in overeenstemming met Kants ideeën over verlichting?

Verlichting is een middel om individuele vrijheid te bereiken Signup and view all the answers

Wat is volgens Kant het gevolg van een toenemend aantal verlichte burgers?

Despotische leiders worden zwakker Signup and view all the answers

Wat plaatst Kant aan de kant van onvolwassenheid?

Hedonistisch geluk Signup and view all the answers

Wie profiteren volgens Kant van het comfort van de burgers?

Regeringsleiders en religie Signup and view all the answers

Wat is volgens Kant het doel van de intellectuele revolutie?

Het stimuleren van politieke hervormingen via publieke opinie Signup and view all the answers

Wat is het verschil tussen openbaar en privégebruik van de rede volgens Kant?

Openbaar gebruik is vrij van instellingsvisies, terwijl privégebruik is geconditioneerd door instellingen Signup and view all the answers

Waarom vindt Kant het niet erg dat een leraar de ideologische lijn van de instelling overneemt?

Omdat het privégebruik van de rede is, geconditioneerd door instellingen Signup and view all the answers

Wat is volgens Kant het resultaat van het gebruik van de rede?

Een intellectuele revolutie via publieke opinie Signup and view all the answers

Welke van de volgende statements is NIET in overeenstemming met Kants ideeën over verlichting?

Een toenemend aantal verlichte burgers is een teken van onvolwassenheid Signup and view all the answers

Wat is volgens Kant het belangrijkste voor de verlichting?

De individuele emancipatie Signup and view all the answers

Wat is het gevolg van het ontbreken van de controle van religie volgens Kant?

Despotisme wordt mogelijk Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste aspect van de vrijheid van meningsuiting volgens Kant?

De geletterden hebben volledige vrijheid om publiek hun gedachten te brengen Signup and view all the answers

Wat is het doel van de politieke hervormingen volgens Kant?

Luisteren naar de geletterden Signup and view all the answers

Wat is het resultaat van de emancipatie van religie volgens Kant?

Despotisme wordt onmogelijk Signup and view all the answers

Study Notes

Het Debat in de Berlinische Monatsschrift

In de decembereditie van 1783 verschijnt een artikel van Zöllner over de verlichting en de scheiding tussen kerk en staat.
De titel van het artikel is: ‘Is het raadzaam om de huwelijksband niet verder te bekrachtigen door religie?’
Volgens Zöllner is het huwelijk een sociale en politieke controlekracht en mag die niet alleen aan de regering toevertrouwd worden.
God is overal aanwezig, terwijl de overheid enkel overtreders betrapt.

De Vraag "Wat is Verlichting?"

In een voetnoot van het artikel stelt Zöllner zich de vraag “wat is de verlichting?”
Hiermee doelt hij op de onduidelijkheid onder de Duitse intellectuelen die voor meer verlichting (grotere scheiding kerk – staat) pleiten.

Reacties van Mendelssohn en Kant

In het septembernummer van 1784 publiceert het tijdschrift een artikel van Mendelssohn met de titel: ’Over de vraag, wat betekent verlichten?’
Twee maanden later verschijnt een artikel van Kant met als titel: ‘Antwoord op de vraag: Wat is verlichting?’
Hierbij stond een verwijzing naar het artikel van Zöllner.

Het Debat in de Berlinische Monatsschrift

In de decembereditie van 1783 verschijnt een artikel van Zöllner over de verlichting en de scheiding tussen kerk en staat.
De titel van het artikel is: ‘Is het raadzaam om de huwelijksband niet verder te bekrachtigen door religie?’
Volgens Zöllner is het huwelijk een sociale en politieke controlekracht en mag die niet alleen aan de regering toevertrouwd worden.
God is overal aanwezig, terwijl de overheid enkel overtreders betrapt.

De Vraag "Wat is Verlichting?"

In een voetnoot van het artikel stelt Zöllner zich de vraag “wat is de verlichting?”
Hiermee doelt hij op de onduidelijkheid onder de Duitse intellectuelen die voor meer verlichting (grotere scheiding kerk – staat) pleiten.

Reacties van Mendelssohn en Kant

In het septembernummer van 1784 publiceert het tijdschrift een artikel van Mendelssohn met de titel: ’Over de vraag, wat betekent verlichten?’
Twee maanden later verschijnt een artikel van Kant met als titel: ‘Antwoord op de vraag: Wat is verlichting?’
Hierbij stond een verwijzing naar het artikel van Zöllner.

Zöllner's Visie op Scheiding van Kerk en Staat

Zöllner is verontwaardigd over de idee van een volledige scheiding van kerk en staat als een van de doelen van de verlichting.

Het belang van het Huwelijk en Gezin

Volgens Zöllner zijn het huwelijk en het gezin de fundamenten van de natie.

De Rol van de Godsdienst

De godsdienst kan blijven bijdragen aan de maatschappij door als controleorgaan te fungeren op het niveau van het huwelijk en gezin.

Zöllner's Kritiek op de Verlichting

Zöllner vindt dat de gelijkstelling tussen de volledige secularisering van de samenleving en de verlichting niet vanzelfsprekend is.

Hegels kritiek op de verlichting

Voor Hegel was de verlichting een dogmatische aanval van (pseudo-)vrije-denkers op het dogma van de kerk.
De vrijdenkers vielen de dogma's van de kerk aan, maar deden dit mogelijk op een dogmatische manier, met hun eigen starre overtuigingen.
Hegel zag de verlichting als een strijd tussen dogmatisme en dogmatisme, in plaats van een strijd van het licht van de rede tegen de duisternis van het bijgeloof.
Volgens Hegel leidt de verlichting niet tot absolute waarheid.
Het meer verlichten zal niet helpen in de zoektocht van de mensheid naar waarheid, volgens Hegel.

Mendelssohn en Zöllner

Mendelssohn geeft geen duidelijk antwoord op Zöllner en blijft vaag in zijn uitspraken.
Hij vermijdt een directe discussie en blijft algemeen in zijn woorden.

De Europese Verlichting

De Europese Verlichting is een tijdperk waarin de mens beseft dat hij het vermogen heeft om onweerlegbare waarheid te onderscheiden van opinies en pseudo-waarheden van de ideologie.
Volgens Kant is rede (Vernunft) niet alleen een denkvermogen, maar ook het vermogen om ideeën te produceren om de leegte van het menselijke bestaan op te vullen.

Kants ideeën

Ideeën zoals God, de onsterfelijkheid van de ziel en vrijheid zijn voor Kant transcendentale illusies.
Deze ideeën bedriegen ons over de realiteit, maar zijn inherent aan de menselijke conditie.
Volgens Kant laten deze ideeën ons toe om zowel objectieve kennis te bemachtigen als de zinleegte van ons bestaan in te vullen.

Verlichtingsfilosofen

Verlichtingsfilosofen menen dat met een methodische discipline en het gebruik van de rede, men tot echte wetenschappelijke kennis kan leiden.
De Verlichting betekent voor hen de triomf van de waarheid over de duisternis van de middeleeuwen.
Verlichting is puur optimisme voor de toekomst.
Alle mensen zijn als mensen gelijk, er is een universele menselijke natuur en vroeg of laat zal iedereen dit mensbeeld accepteren.

Verschillen tussen Verlichtingsdenkers

Er zijn verschillen tussen verlichtingsdenkers over de toepassing van verlichtingsprincipes op politiek en religie.
Kant pleit voor de emancipatie van de gehele mensheid, maar rekent later geen vrouwen of niet-Europeanen bij.

Sapere Aude!

Sapere aude betekent 'durft te denken' of 'durf te weten'.

De Verlichting

De Verlichting is een proces van volwassen worden in het denken.
Onwetendheid, dogmatisme en duisternis worden door andere verlichtingsdenkers gezien als obstakels.
Volgens Kant is onvolwassenheid het grootste obstakel.

Emancipatie

De sleutel naar emancipatie van ideologie ligt in de eigen handen.

Verlichting bij Kant

Verlichting is voor Kant geen 'ken jezelf', omdat dit een privé aspect impliceert, terwijl verlichting een politiek project is.
Kant vindt dat individuen niet eerst moeten streven naar eigen geluk of plezier, maar naar morele en politieke vooruitgang van de samenleving.

Het belang van verlichte burgers

Hoe meer verlichte burgers, hoe moeilijker het wordt voor despotische leiders om het volk te onderdrukken.
Verlichting is noodzakelijk voor de morele en politieke vooruitgang van de samenleving.

Kants visie op hedonistisch geluk

Kant plaatst hedonistisch geluk gebaseerd op economisch comfort aan de kant van onvolwassenheid.
Dit comfort leidt tot luiheid en lafheid, waardoor mensen niet meer willen nadenken over de problemen van de samenleving.
Regeringsleiders en religie profiteren van dit comfort om de macht te behouden.

Het openbaar en privé gebruik van de rede volgens Kant

Een intellectuele revolutie is nodig om de onmondigheid en onvolwassenheid te overstijgen, wat kan worden bereikt door een verandering in de publieke opinie en vervolgens door politieke hervormingen.

Het openbaar gebruik van de rede

Het openbaar gebruik van de rede is het gebruik van de rede dat los staat van eenzijdige visies van de instelling, politieke visie of ideologie.
Het richt zich tot de gehele lezerswereld, inclusief andere intellectuelen met wie men verschilt.

Het privé gebruik van de rede

Het privégebruik van de rede is de manier van denken die wordt geconditioneerd door de instelling of ideologie.
Volgens Kant is het acceptabel dat een leraar de ideologische lijn van de instelling overneemt.
Echter, vindt hij dat de instelling zich niet mag moeien met de persoonlijke mening van de intellectueel in de pers.

Vrijheid van Meningsuiting

Vrijheid van meningsuiting is een heilige recht van de mensen, waarvoor de politiek moet knielen.
Verlichting is enkel mogelijk als geletterden volledige vrijheid hebben om publiek hun gedachten in geschriften te brengen.
Geletterden moeten de politiek always gehoorzamen, maar politieke hervormingen vereisen dat de politiek luistert naar de geletterden.

Verlichting en Religiekritiek

Verlichting is de individuele en maatschappelijke emancipatie uit de politieke controle door godsdienst.
Zonder religieuze controle is despotisme onmogelijk.
Emancipatie van religie is de belangrijkste en moeilijkste actie van de verlichting, omdat kritiek op religie ook kritiek op de regering is.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Leer over het artikel van Zöllner in de Berlinische Monatsschrift uit 1783 over de verlichting en de scheiding tussen kerk en staat. Het artikel bespreekt de rol van religie in het huwelijk en de controlekrachten van de regering.