De Verlichting (1700-1780)

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welke van de volgende beweringen beschrijft het beste de opvatting van de Verlichting over de rol van het individu?

Het individu moet zich afkeren van de wereld en zich richten op een contemplatief leven, om zo tot de ware kennis te komen.
Het individu moet zich volledig richten op het vergaren van rijkdom en macht, omdat dit de hoogste vorm van vrijheid is.
Het individu moet zijn eigen verstand gebruiken om waarheid en valsheid te onderscheiden, en zich niet blindelings laten leiden door traditie of autoriteit. (correct)
Het individu moet zich onderwerpen aan de autoriteit van kerk en staat, omdat dit de goddelijke orde weerspiegelt.

Welke hervorming werd doorgevoerd in Pruisen onder Frederik de Grote, die kenmerkend is voor de Verlichting?

De invoering van een strikte censuur op alle publicaties.
De afschaffing van de foltering en de invoering van de leerplicht. (correct)
De invoering van de lijfeigenschap voor alle boeren.
De verplichte bekering van alle burgers tot het protestantisme.

Welke maatschappelijke verandering droeg bij aan de opkomst van de Verlichting in de 18e eeuw?

De afname van de handel en de economische stagnatie.
De toenemende macht van de adel en de kerk.
De ontwikkeling van banken, manufacturen en handelsmaatschappijen, waardoor burgers machtiger werden. (correct)
De afname van het zelfbewustzijn.

Wat was een belangrijk verschil tussen de literatuur van de Verlichting en de literatuur van de Sturm und Drang?

De literatuur van de Verlichting wilde mensen opvoeden tot redelijk en moreel handelen, terwijl de literatuur van de Sturm und Drang de nadruk legde op emotie, passie en het verzet tegen maatschappelijke normen. (C) Signup and view all the answers

Welke kritiek uitten de vertegenwoordigers van Sturm und Drang op de Verlichting?

Ze vonden dat de Verlichting te veel waarde hechtte aan regels en wetten, en de persoonlijke vrijheid van het individu beperkte. (D) Signup and view all the answers

Wat is het centrale thema in 'Die Leiden des jungen Werther' van Goethe, een werk uit de Sturm und Drang periode?

Het onbeantwoorde liefdesverdriet van een jonge man, dat leidt tot zelfmoord. (C) Signup and view all the answers

Welk ideaal streefden de vertegenwoordigers van de Weimarer Klassik na?

De harmonie tussen gevoel en verstand, en de vereniging van individuele vrijheid met maatschappelijke verantwoordelijkheid. (B) Signup and view all the answers

Waarom namen de klassieke schrijvers de Oudheid als voorbeeld?

Omdat ze geloofden dat de mens in de Oudheid in harmonie leefde met de natuur en de maatschappij. (B) Signup and view all the answers

Welke van de volgende kenmerken is typerend voor de Romantiek?

Het verlangen naar een geïdealiseerde wereld en de focus op emotie, intuïtie en verbeelding. (A) Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke functie van volksliederen en sprookjes in de Romantiek?

Het bewaren en herontdekken van de oorsprong van de dichtkunst. (A) Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen vat de kern van Kants uitspraak 'Habe Mut, dich deines eigenen Verstandes zu bedienen' het beste samen in de context van de Verlichting?

Het stimuleren van individuen om kritisch en autonoom te denken, los van gevestigde doctrines. (D) Signup and view all the answers

Welke van de volgende acties van Frederik de Grote van Pruisen illustreert het beste de principes van een verlichte monarch?

Het invoeren van leerplicht en het afschaffen van foltering, evenals het bevorderen van religieuze tolerantie. (A) Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedde de opkomst van de burgerij (Bürger) in de 18e eeuw de verspreiding van de ideeën van de Verlichting?

Banken, manufacturen en handelsmaatschappijen ontwikkelden zich, waardoor de burgerij machtiger werd door meer kapitaal. (C) Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen beschrijft het meest nauwkeurig het verschil tussen de focus van de Verlichting en die van de Sturm und Drang?

De Verlichting zocht naar universele waarheden door middel van rationaliteit, terwijl de Sturm und Drang de kracht van individuele ervaring en emotie benadrukte. (C) Signup and view all the answers

Hoe verschilde de kritiek van de Sturm und Drang op de Verlichting in vergelijking met de steun van Immanuel Kant aan de Verlichting?

De Sturm und Drang bekritiseerde de Verlichting vanwege haar nadruk op rationaliteit ten koste van emotie, terwijl Kant rationaliteit als essentieel beschouwde. (B) Signup and view all the answers

In hoeverre thematiseert 'Die Leiden des jungen Werther' van Goethe de spanning tussen individuele passie en maatschappelijke normen, typerend voor de Sturm und Drang?

Het werk onderzoekt de destructieve gevolgen van een conflict tussen persoonlijke, onbeheerste passie en de beperkingen van de burgerlijke maatschappij. (A) Signup and view all the answers

Welke synthese van ideeën probeerden de vertegenwoordigers van de Weimarer Klassik te bereiken, gezien de voorafgaande perioden van Verlichting en Sturm und Drang?

Het verenigen van de rede van de Verlichting met de emotie van de Sturm und Drang, in een streven naar harmonie en evenwicht. (A) Signup and view all the answers

Waarom diende de imitatie van de Oudheid als een belangrijk element in het programma van de Weimarer Klassik?

De Oudheid vertegenwoordigde een ideale harmonie tussen individu, maatschappij en natuur, die de Klassiekers nastreefden. (B) Signup and view all the answers

Wat typeert de thematische focus van de literatuur in de Romantiek, in vergelijking met de nadruk op rationaliteit en sociale hervorming in de Verlichting?

Een nadruk op subjectieve ervaringen, emoties, de natuur, het bovennatuurlijke en het verleden, vaak in reactie op de Verlichting. (C) Signup and view all the answers

Welke rol speelden volksliederen en sprookjes in de Romantiek, en hoe verhoudt zich dat tot de rationele benadering van de Verlichting?

Ze dienden als bron van authentieke, nationale identiteit en als uiting van de volksgeest, in contrast met de nadruk op universele rede in de Verlichting. (A) Signup and view all the answers

Welke verschuiving in focus kenmerkt de Sturm und Drang ten opzichte van de Verlichting, met betrekking tot de bron van waarheid en morele leiding?

Een verschuiving van de rede naar het gevoel en de persoonlijke ervaring als leidraad voor handelen en denken. (C) Signup and view all the answers

Hoe interpreteerden de vertegenwoordigers van de Sturm und Drang het concept 'vrijheid', en waarin verschilde dit van de opvattingen over vrijheid in de Verlichting?

Ze beschouwden vrijheid als de onbeperkte expressie van individuele passies en het verzet tegen elke vorm van autoriteit of conventie. (A) Signup and view all the answers

Waarom cultiveerden de auteurs van de Sturm und Drang een 'Geniekult', en welke rol speelde dit in hun verzet tegen de Verlichting?

Ze verheerlijkten genieën als individuen die zich door hun exceptionele creativiteit en intuïtie verzetten tegen de beperkingen van de rede en de maatschappelijke normen. (C) Signup and view all the answers

Op welke manier verschilt het mensbeeld in de Weimarer Klassik van dat in de Sturm und Drang, gezien hun respectievelijke idealen?

De Weimarer Klassik benadrukt de noodzaak van zelfbeheersing en harmonie, terwijl de Sturm und Drang de nadruk legt op onbeperkte zelfexpressie. (A) Signup and view all the answers

Wat beschouwden Goethe en Schiller als de voornaamste functie van kunst in de Weimarer Klassik, in tegenstelling tot de opvattingen in de Sturm und Drang?

Kunst moest de mensheid verheffen en moreel vormen, in tegenstelling tot de nadruk op individuele expressie in de Sturm und Drang. (C) Signup and view all the answers

Op welke punten onderscheidt de Romantiek zich van de Weimarer Klassik in haar benadering van de werkelijkheid en de rol van de verbeelding?

De Romantiek legt de nadruk op subjectieve ervaringen, emoties en de kracht van de verbeelding om een ideale wereld te creëren, terwijl de Weimarer Klassik streefde naar een harmonieuze weergave van de werkelijkheid. (C) Signup and view all the answers

Welke aspecten van het middeleeuwse wereldbeeld trokken de romantici aan, en waarom?

De vermeende harmonie tussen de mens, de natuur en het goddelijke, en het geloof in mysterie en het bovennatuurlijke. (D) Signup and view all the answers

Hoe verschilt de rol van de kunstenaar in de Romantiek van die in de Weimarer Klassik, gezien hun respectievelijke benaderingen van de maatschappij?

In de Romantiek wordt de kunstenaar gezien als een visionair die een ideale tegenwereld creëert, terwijl in de Weimarer Klassik de kunstenaar streeft naar harmonie tussen kunst en maatschappij. (B) Signup and view all the answers

Waarom was de periode van de Vormärz (1825-1848) een tijd van politieke en sociale onrust in Duitsland?

De liberale en democratische idealen van de Franse Revolutie botsten met de restauratiepolitiek na het Congres van Wenen, wat leidde tot spanningen en revoluties. (D) Signup and view all the answers

Hoe uitten de auteurs van de Vormärz hun kritiek op de maatschappelijke en politieke omstandigheden, gezien de censuur en beperkingen van die tijd?

Door het gebruiken van politieke gedichten, liederen en satire om de misstanden aan de kaak te stellen, ondanks de censuur. (C) Signup and view all the answers

Op welke manier onderscheidde de literatuur van de Vormärz zich van de Klassiek en de Romantiek in haar thematische focus en stijl?

Door zich af te zetten tegen de idealisering van de werkelijkheid en het zich richten op de sociale en politieke problemen van de dag. (C) Signup and view all the answers

Waarom werden auteurs als Georg Büchner en Heinrich Heine gedwongen om Duitsland te verlaten tijdens de Vormärz?

Hun werken werden als subversief en gevaarlijk beschouwd door de autoriteiten, waardoor ze werden vervolgd en verbannen. (D) Signup and view all the answers

Welke impact had de industrialisering op de thematiek en stijl van de literatuur in het Poetisch Realisme (1850-1895)?

Het zorgde voor een focus op de concrete realiteit, met aandacht voor het dagelijks leven van de burgerij en de sociale gevolgen van de industrialisatie. (D) Signup and view all the answers

Waarin onderscheidt het Poetisch Realisme zich van het realisme in andere literaire perioden, gezien de term 'poëtisch'?

Het Poetisch Realisme streeft ernaar de werkelijkheid op een objectieve manier weer te geven, maar met oog voor de schoonheid en het bijzondere in het alledaagse. (D) Signup and view all the answers

Welke sociale klasse staat centraal in de literatuur van het Poetisch Realisme, en welke thema’s worden typisch onderzocht?

De burgerij, met de nadruk op hun familierelaties, sociale conventies en individuele ambities. (D) Signup and view all the answers

Welke verschuiving in literaire vormen kenmerkt het Poetisch Realisme, in vergelijking met de Romantiek en de Vormärz?

Het Poetisch Realisme geeft de voorkeur aan de roman en de novelle, omdat ze geschikt zijn voor het weergeven van de complexiteit van het burgerlijke leven, terwijl de Romantiek de voorkeur gaf aan persoonlijke expressie en de Vormärz aan politieke gedichten. (B) Signup and view all the answers

Welke nieuwe uitdagingen en veranderingen bracht de periode van de Jahrhundertwende und Moderne (1895-1930) met zich mee, die van invloed waren op de kunst en literatuur?

Een snelle technologische ontwikkeling, industrialisering en sociale onrust, leidend tot nieuwe conflicten en een gevoel van desoriëntatie. (D) Signup and view all the answers

Wat kenmerkt de literaire stroming van de Neue Sachlichkeit, die ontstond na de Eerste Wereldoorlog?

Een objectieve en afstandelijke beschrijving van de realiteit, zonder versieringen of idealiseringen, als reactie op de desillusie en het trauma van de oorlog. (C) Signup and view all the answers

Op welke manier probeerde Bertolt Brecht met zijn 'episch theater' het publiek te betrekken bij de thematiek van zijn stukken?

Door het publiek aan te sporen kritisch na te denken over de politieke en sociale implicaties van het verhaal. (D) Signup and view all the answers

Flashcards

Wat is de Verlichting?

De bevrijding van de mens uit afhankelijkheid, waarbij men zijn eigen verstand gebruikt om waarheid en onwaarheid te onderscheiden.

Historische achtergrond Verlichting

Vele dorpen en steden waren verwoest en er waren grote verliezen aan mensenlevens, de macht van de vorstendommen was toegenomen.

Gelijkheid voor de wet (Verlichting)

Het idee dat alle onderdanen gelijk zijn voor de wet, ongeacht stand of religie, en dat zelfs de vorst zich aan de wet moet houden.

Literatuur tijdens de Verlichting

Literatuur moet mensen opvoeden tot redelijk en moreel handelen. Dramatiek toont burgerlijke belangen en conflicten van burgers.