Cobra-beweging en haar Kunstenaars

Kunstgeschiedenis Cursus Overzicht

• De cursus behandelt kunstgeschiedenis van na 1945 tot heden, waarbij een breed scala aan stromingen en belangrijke kunstenaars centraal staan. Dit omvat onder andere de abstracte kunst van de jaren vijftig, de popartbeweging van de jaren zestig, en de hedendaagse digitale kunst. Studenten zullen leren over de sociale, politieke en culturele contexten die deze kunststromingen hebben beïnvloed.

• De cursus is samengesteld door een diverse groep van kunsthistorici en experts, waaronder Anita Nagels, Wim Jooken, Marieke Missotten, Anne Smits en Ine Vermeulen, die ieder hun eigen specialisatie en visie inbrengen. Hun samengestelde kennis biedt studenten de mogelijkheid om de ontwikkeling van kunst vanuit verschillende invalshoeken te begrijpen.

• De cursus wordt gevolgd in het schooljaar 2024-2025, waarbij studenten verschillende lesmethodes en -materialen zullen gebruiken, zoals lezingen, seminars en praktijktests, om hun kennis te verdiepen.

• De school heet Kunsthumaniora Hasselt, een instelling die bekend staat om zijn focus op creatieve disciplines en het stimuleren van artistiek talent in een inspirerende omgeving.

• De locatie van de school is Gouverneur Verwilghensingel 3, 3500 Hasselt.

• Het e-mailadres van de school is [email protected].

• De website van de school is www.kunsthumaniorahasselt.be.

Inhoudsopgave Deel 1 (Jaren '40 en '50)

• Hoofdstuk 1: Abstract Expressionisme in VS (pag. 5-15)
  • Action painting, Jackson Pollock en Colorfield painting, Marc Rothko.
• Hoofdstuk 2: Naoorlogse Figuratieve Schilderkunst in Europa en Amerika (pag. 16-23)
  • Francis Bacon, Amerikaans regionalisme en réalisme. Edward Hopper.
• Hoofdstuk 3: Art Informel (pag. 24-33)
  • Informele schilderkunst: Jean Fautrier, Jean Dubuffet, Lucio Fontana. Informele beeldhouwkunst: Henry Moore, Alberto Giacometti.
• Hoofdstuk 4: Cobra (pag. 34-40)
  • Cobra, Karel Appel.

Inhoudsopgave Deel 2 (Jaren '60 en '70)

• Algemene inleiding (pag. 41)

• Hoofdstuk 1: Pop Art (pag. 42-49)

  • Richard Hamilton, Andy Warhol, Roy Lichtenstein, Claes Oldenburg, Georges Segal.

• Hoofdstuk 2: Hyperrealisme (pag. 50-57)

  • Chuck Close, Richard Estes, Duane Hanson, Ron Mueck, Gerhard Richter

• Hoofdstuk 3: Nieuw realisme (pag. 58-67)

  • Pierre Arman, Yves Klein, B.J.Christo en César.

• Uit angst en geweld ontstonden nieuwe schilderstromingen.

• Er was een toename van Amerikaans kap

  • Deel 1: Kunst verlegt haar grenzen
    • De artistieke bedrijvigheid in Europa was sterk belemmerd tijdens de oorlog (1940-1945). Dit leidde tot een stagnatie in creatief denken en de ontwikkeling van nieuwe stromingen in de kunst. Kunstenaars werden gedwongen om hun werk in te perken of zelfs volledig te stoppen, wat grote gevolgen had voor de verspreiding van artistieke ideeën en samenwerking binnen de gemeenschap.
    • Na de oorlog kregen expressie, surrealisme en kubisme een belangrijke plek in de kunstwerken. Deze stijlen boden kunstenaars de mogelijkheid om hun emoties en ervaringen na de oorlog te verkennen en te uiten, wat resulteerde in krachtige en vaak ontroerende creaties. Dit was ook een tijd waarin de invloed van de moderne technologie en de verschuiving in de sociale structuren zich begon door te drukken in hun werk.
    • Er ontstond een nieuw kapitalisme en kunstproductie, wat leidde tot de opkomst van een internationale kunstmarkt. Kunstenaars en galeries begonnen samen te werken met een wereldwijde benadering, wat zorgde voor een uitwisseling van ideeën en stijlen tussen verschillende landen. Dit stimuleerde niet alleen de productie van kunst, maar ook de verkoop en waardering ervan op een ongekende schaal.

  Hoofdstuk 1: Abstract Expressionisme

  • De Verenigde Staten kende in de jaren '50 een artistieke explosie. Tijdens deze periode bloeide de kunstscene, vooral in steden als New York, waarbij kunstenaars nieuwe benaderingen en technieken onderzochten. Dit leidde tot een diversiteit van stijlen en uitdrukkingsvormen die de grenzen van de traditionele kunst radicaal verlegden.
  • De New York School was de naam van een groep avant-garde kunstenaars die samen deze nieuwe artistieke beweging vormgaven. Ze gingen vaak voorbij aan gevestigde kunstnormen en streefd naar originaliteit en emotionele diepgang, wat hen onderscheidde van vorige generaties. De leden deelden niet alleen gemeenschappelijke esthetische ideeën, maar ook persoonlijke en politieke overtuigingen die de samenleving van die tijd beïnvloedden.
  • Abstract expressionisme combineert abstracte kunst en expressionisme, en legt de nadruk op de emotionele impact van kunst. Hierbij is de handeling van het creëren net zo belangrijk als het uiteindelijke werk zelf, waarbij kunstenaars zich vaak overgaven aan spontane acties, kleurgebruik en vormexperimenten.
  • Twee hoofdrichtingen binnen abstract expressionisme zijn action painting, dat zich kenmerkt door zijn onstuimige, vaak chaotische techniek waarbij de kunstenaar letterlijk in de verf werkt, en colourfield painting, dat meer kalm en contemplatief is, met een focus op grote vlakke kleurvlakken die uitnodigen tot meditatie en introspectie.

  Hoofdstuk 2: Naoorlogse Figuratieve Schilderkunst

  • Francis Bacon was een geïsoleerde kunstenaar, bekend om zijn unieke stijl en krachtige thematiek. Vaak worstelend met zijn eigen demonen en psychologische pijn, vond hij manieren om deze worstelingen te vertalen naar kunst. Zijn werk kan worden gezien als een reflectie van de angst en de chaos die de mensheid omhulden in de nasleep van de oorlog.
  • Hij werkte instinctmatig en vernietigde veel van zijn werk, wat zijn innerlijke strijd en zoektocht naar perfectie weergeeft. Bacon had de neiging om te experimenteren met verschillende technieken en materialen, wat resulteerde in zijn kenmerkende stijl die vaak duister en onheilspellend is.
  • Zijn kunstwerken focusten op het isolement, angst, beklemming en eenzaamheid, thema’s die des te relevanter werden in de context van de naoorlogse maatschappij. De krachtige emoties die hij uitdrukte, blijven resoneren bij het publiek, waarvan velen de existentiële vragen die hij opriep als herkenbaar beschouwden.
  • Hij gebruikte symbolen en beelden uit de dagelijkse wereld, vaak verstoord of ongewoon afgebeeld, om de kijker uit te dagen en aan het denken te zetten. Bacon's gebruik van figuratie en zijn brutale benaderingen voeden nog steeds discussies en analyses over de rol van de kunstenaar en de betekenis van kunst in de hedendaagse samenleving.

  Hoofdstuk 3: Art Informel

• • Europa reageerde op het succes van de Amerikaanse kunst met een grotere nadruk op de materialen die gebruikt werden en de onderwerpen die werden behandeld. Dit leidde tot een heroverweging van traditionele technieken en thema's, met als doel een vernieuwde esthetiek te creëren die beter aansloot bij de tijdsgeest van het midden van de 20e eeuw.
  • Kunstenaars begonnen te experimenteren met spontaneïteit en onmiddellijke schildertechnieken, waarbij ze afstapten van de noodzaak voor uitgebreide voorstudies en schetsen. Deze omkering van de traditionele schilderpraktijk stelde hen in staat om directer en vrijer met het canvas om te gaan, wat resulteerde in ongepolijste, rauwe en authentieke kunstwerken die de emotie van het moment vastlegden.
  • Tijdens deze periode ontdekten kunstenaars nieuwe vormen van expressie, waarbij ze hun eigen innerlijke ervaringen en de sociale realiteit om hen heen verwerkten in hun werk. Dit leidde tot een divers scala aan stijlen en technieken die niet alleen visueel, maar ook conceptueel uitdagend waren.
  • De al bestaande abstracte stromingen, zoals surrealisme en expressionisme, dienden als belangrijke inspiratiebronnen voor veel van deze kunstenaars. Door elementen van deze stromingen te integreren, creëerden ze nieuwe narratieven en visuele talen die de grenzen van traditionele kunst verder oprekten.
  • Informele kunstenaars uit Europa, met name van de Cobra-beweging, lieten zich ook inspireren door de spontane creaties van kinderen, evenals de expressieve werken van geesteszieken en verschillende niet-westerse culturen. Dit resulteerde in een ontstaande waardering voor naïeve kunst en een bredere definitie van wat als kunst kan worden beschouwd.
  • Deze nieuwe spontaniteit in de kunst leidde tot technieken waarbij direct schilderen en het vermijden van voorstudies centraal stonden. Kunstenaars omarmden een benadering die hen in staat stelde om hun creatieve impulsen ongeremd te uiten, wat resulteerde in dynamische en vaak onverwachte visuele uitingen.

  Hoofdstuk 4: Cobra

  • Cobra was een reactie tegen de gevestigde maatschappij en de oude normen van de kunst. Deze beweging kwam voort uit de onvrede van kunstenaars met de traditionele vormen van kunst die zij als beperkend en archaïsch beschouwden. Ze zochten naar mogelijkheden om emoties en ideeën vrijer en authentieker uit te drukken, zonder de beperkingen die de gevestigde kunststromingen hen oplegden.
  • Dit was een internationale beweging met kunstenaars uit Denemarken, België en Nederland. De combinatie van deze landen bracht een unieke culturele en artistieke diversiteit voort, waarin elke kunstenaar zijn of haar eigen achtergrond en invloed meebracht. Dit leidde tot een rijke kruisbestuiving van ideeën en stijlen die kenmerkend zijn voor de Cobra-beweging.
  • Ze waren op zoek naar totaal nieuwe vormentaal. Het doel was om een originele en vernieuwende artistieke expressie te vinden die niet gebonden was aan de gevestigde regels. Dit leidde tot experimenten met kleur, vorm en techniek, waarbij de kunstenaars speelden met abstractie en figuratie om zo hun persoonlijke visie te verkennen.
  • Kunstenaars uit de Cobra-beweging wilden uitdrukken met hun expressieve kunst, primitieve kunst, kindertekeningen en tekeningen van geesteszieken. Dit toont hun verlangen om een connectie te maken met de pure en ongefilterde aspecten van creativiteit. De inspiratie uit kindertekeningen en primitivistische kunst benadrukt de authenticiteit die ze zochten, evenals een afkeer van de elite culturen die hun werk te veel beïnvloedden.

  Verder (extra informatie uit de documenten)

  • De auteurs van de cursus waren Anita Nagels, Wim Jooken, Marieke Missotten, Anne Smits en Ine Vermeulen. Deze experts hebben hun kennis en ervaring ingezet om een grondige en uitdagende cursus samen te stellen die de deelnemers bewust maakt van de ontwikkeling van de moderne en hedendaagse kunst.
  • De school is Kunsthumaniora Hasselt, een instelling die zich richt op het bevorderen van artistiek talent en creatief denken bij studenten. Vanuit deze school worden verschillende cursussen aangeboden waarin studenten niet alleen technische vaardigheden leren, maar ook hun eigen artistieke stem ontwikkelen.
  • De website is www.kunsthumaniorahasselt.be, waar meer informatie te vinden is over de cursussen, toelatingsprocedures en overige activiteiten die door de school worden georganiseerd. De website dient als een platform voor studenten om hun werk te delen en feedback te ontvangen.
  • Het emailadres voor contact is [email protected]. Dit biedt een directe lijn voor geïnteresseerden die vragen hebben over de cursussen of specifieke informatie willen over de toelatingsvoorwaarden.
  • De cursus behandelt de kunstgeschiedenis van de periode na de Tweede Wereldoorlog tot heden, met nadruk op de jaren '40, '50, '60 en '70. Deze periode was van cruciaal belang, aangezien zij getuige was van ingrijpende veranderingen in de samenlevingen en ook een sterke invloed heeft gehad op de kunstwereld.
  • Er zijn beschrijvingen over diverse kunstenaars, stromingen zoals Abstract Expressionisme, Art Informel, Cobra, Pop Art, Hyperrealisme en Nieuw Realisme. Deze stromingen hebben allemaal unieke kenmerken en ethos, die hun stempel hebben gedrukt op de kunstgeschiedenis en de manier waarop kunstenaars zich uitdrukken.
  • De inhoud omvat het ontstaan, de kenmerken en de invloedrijke kunstenaars per periode. Dit geeft een goed overzicht van hoe de verschillende bewegingen zich hebben ontwikkeld in de context van de sociale en culturele veranderingen van hun tijd.

Deze quiz verkent de Cobra-beweging, een artistieke beweging die zich richtte op spontane uitdrukkingen en de invloed van kunstenaars zoals Karel Appel en Alberto Giacometti. Ontdek de motivatie achter de oprichting, de inspiratiebronnen voor de kunstenaars en hun houding ten opzichte van traditionele kunst. Test uw kennis over hun unieke technieken en thema's in hun werk.