Podcast
Questions and Answers
ÇED süreci, Bakanlık ve il müdürlüğü tarafından internet sayfasında ilan edilir.
ÇED süreci, Bakanlık ve il müdürlüğü tarafından internet sayfasında ilan edilir.
True
ÇED sürecinin sonlandırılması için sadece proje sahibinin talep etmesi yeterlidir.
ÇED sürecinin sonlandırılması için sadece proje sahibinin talep etmesi yeterlidir.
False
ÇED sürecinin sonlandırılması aşamasına bakılmaksızın gerçekleşebilir.
ÇED sürecinin sonlandırılması aşamasına bakılmaksızın gerçekleşebilir.
True
ÇED sürecinin ilan edilmesinden sonra herhangi bir itiraz yapma hakkı yoktur.
ÇED sürecinin ilan edilmesinden sonra herhangi bir itiraz yapma hakkı yoktur.
Signup and view all the answers
ÇED süreci her aşamada sonlandırılabilir.
ÇED süreci her aşamada sonlandırılabilir.
Signup and view all the answers
ÇED, belirli bir faaliyetin çevre üzerindeki muhtemel etkilerinin tespit edilmediği bir süreçtir.
ÇED, belirli bir faaliyetin çevre üzerindeki muhtemel etkilerinin tespit edilmediği bir süreçtir.
Signup and view all the answers
Önleme ilkesi, olumsuz etkilerin önceden değerlendirilmesini içerir.
Önleme ilkesi, olumsuz etkilerin önceden değerlendirilmesini içerir.
Signup and view all the answers
Entegrasyon ilkesi, ÇED’in teknik bir araç olmasının yanı sıra ekonomik gelişme ile çevre politikalarının entegrasyonunu da kapsar.
Entegrasyon ilkesi, ÇED’in teknik bir araç olmasının yanı sıra ekonomik gelişme ile çevre politikalarının entegrasyonunu da kapsar.
Signup and view all the answers
Kirleten Öder İlkesi, çevre kirliliği oluştuğunda yaptırımların uygulanmasını gerekçelendirir.
Kirleten Öder İlkesi, çevre kirliliği oluştuğunda yaptırımların uygulanmasını gerekçelendirir.
Signup and view all the answers
ÇED, tek başına bir karar verme süreci olarak kabul edilir.
ÇED, tek başına bir karar verme süreci olarak kabul edilir.
Signup and view all the answers
Çevre Müsteşarlığı 1984 yılında kurulmuştur.
Çevre Müsteşarlığı 1984 yılında kurulmuştur.
Signup and view all the answers
Başbakanlığa bağlı olarak 1984 yılında Çevre Genel Müdürlüğü kurulmuştur.
Başbakanlığa bağlı olarak 1984 yılında Çevre Genel Müdürlüğü kurulmuştur.
Signup and view all the answers
Çevre kolluğunun harekete geçmesi için çevrenin kirlenmesi gerekmektedir.
Çevre kolluğunun harekete geçmesi için çevrenin kirlenmesi gerekmektedir.
Signup and view all the answers
Bireylerin sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı, çevre bozulduğunda ihlal edilmez.
Bireylerin sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı, çevre bozulduğunda ihlal edilmez.
Signup and view all the answers
Çevre Genel Müdürlüğü 1989 yılında yeniden ilga edilmiştir.
Çevre Genel Müdürlüğü 1989 yılında yeniden ilga edilmiştir.
Signup and view all the answers
1989 yılında Çevre Genel Müdürlüğü'nün durumu değişmemiştir.
1989 yılında Çevre Genel Müdürlüğü'nün durumu değişmemiştir.
Signup and view all the answers
Çevre kolluğu, yalnızca doğal felaketler durumunda faaliyete geçer.
Çevre kolluğu, yalnızca doğal felaketler durumunda faaliyete geçer.
Signup and view all the answers
Çevre Müsteşarlığı'nın ilga edilmesinin amacı, çevrenin korunmasıyla ilgili politikaların belirlenmesidir.
Çevre Müsteşarlığı'nın ilga edilmesinin amacı, çevrenin korunmasıyla ilgili politikaların belirlenmesidir.
Signup and view all the answers
Çevre kolluğu, bireylerin çevre üzerindeki etkilerini denetleyebilir.
Çevre kolluğu, bireylerin çevre üzerindeki etkilerini denetleyebilir.
Signup and view all the answers
Çevre kolluğunun düzenleyici işlemleri emredici kurallar koyar.
Çevre kolluğunun düzenleyici işlemleri emredici kurallar koyar.
Signup and view all the answers
Bakanlığın görevleri arasında tarihi ve kültürel varlıkları korumak yer almaz.
Bakanlığın görevleri arasında tarihi ve kültürel varlıkları korumak yer almaz.
Signup and view all the answers
Mahalli idareler, il, belediye veya köy halkının ihtiyaçlarını karşılamak için kurulmuş kamu tüzelkişileridir.
Mahalli idareler, il, belediye veya köy halkının ihtiyaçlarını karşılamak için kurulmuş kamu tüzelkişileridir.
Signup and view all the answers
Mahalli idarelerdeki karar organları seçmenler tarafından seçilmez.
Mahalli idarelerdeki karar organları seçmenler tarafından seçilmez.
Signup and view all the answers
Yerel yönetimlerin kuruluş esasları her zaman yerel halk tarafından belirlenir.
Yerel yönetimlerin kuruluş esasları her zaman yerel halk tarafından belirlenir.
Signup and view all the answers
Mahalli idareler yalnızca köylerde bulunmaktadır.
Mahalli idareler yalnızca köylerde bulunmaktadır.
Signup and view all the answers
1991'de Çevre Müsteşarlığı kaldırılmış, yerine çevre bakanlığı kurulmuştur.
1991'de Çevre Müsteşarlığı kaldırılmış, yerine çevre bakanlığı kurulmuştur.
Signup and view all the answers
2003’te Çevre Bakanlığı’nın yerini Tarım Bakanlığı almıştır.
2003’te Çevre Bakanlığı’nın yerini Tarım Bakanlığı almıştır.
Signup and view all the answers
2021’de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı oluşturulmuştur.
2021’de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı oluşturulmuştur.
Signup and view all the answers
Çevre politikalarının uygulanmasında yalnızca yerel yönetimler yetkilidir.
Çevre politikalarının uygulanmasında yalnızca yerel yönetimler yetkilidir.
Signup and view all the answers
Çevre yönetimi ile imar ve şehircilik konularının aynı bakanlıkta toplanması isabetli değildir.
Çevre yönetimi ile imar ve şehircilik konularının aynı bakanlıkta toplanması isabetli değildir.
Signup and view all the answers
Signup and view all the answers
Study Notes
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED)
- ÇED, ABD ve Kanada'da ilk olarak uygulanmış, günümüzde yaygın bir uygulamadır.
- Amaç, endüstriyel faaliyetlerin çevreye en az hasarı verecek şekilde gerçekleştirilmesini sağlamaktır.
- Çevre kanununda ÇED, planlanan projelerin çevre üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesi, olumsuz etkilerin en aza indirilmesi ve önleyici tedbirlerin alınması, yer seçiminde, teknoloji alternatiflerinde değerlendirilmesi ve uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde yapılacak çalışmalar olarak tanımlanır.
- ÇED, projelerin çevresel etkilerini önceden araştırmak ve analiz etmek için kullanılan bir teknik araçtır.
- ÇED, yatırımlara verilen onay öncesinde çevresel etkilerinin incelenmesini gerektirir.
- ÇED, projelerin çevresel etkileri yanında alternatiflerinin de belirlenmesini amaçlar.
- ÇED, çok aşamalı ve değişik zaman dilimlerine yayılmış bir süreçtir. Tek başına bir karar verme süreci değildir, karar öncesi ve sonrası süreçleri içerir.
- ÇED'in hayata geçirdiği ilkeler arasında önleme, entegrasyon ve katılım ilkeleri yer almaktadır.
- ÇED raporundaki taahhütlere uyulmaması ve çevre kirliliğinin oluşması sonucu, yaptırımların uygulanması "Kirleten Öder İlkesi" ile ilişkilendirilmektedir.
- ÇED, sürdürülebilir kalkınma ile ilişkilendirilebilir, ekonomik ve sosyal gelişmeye engel olmaksızın çevresel değerleri korumak ve faaliyetlerin olası etkilerini önceden tespit etmek için bir araçtır.
- 2872 sayılı Çevre Kanunu'nda ÇED uygulaması, projelerin çevre sorunlarına yol açabilecek işletmecilerin, ÇED raporu veya proje tanıtım dosyası hazırlamaları ile ilgilidir (m.10). ÇED olumlu veya gerekli değil kararları bu projeler için olmazsa, proje için oy, izin, teşvik, yapı ve kullanım ruhsatı verilemez; proje için yatırıma başlanamaz ve ihale edilemez.
- 2872 s. K. m.15/3'e göre, ÇED incelemesi yapılmaksızın başlanan faaliyetler, Bakanlıkça veya il müftüsü tarafından durdurulur.
- Çevresel Etki Değerlendirmesi süreci tamamlanmadan başlanan inşaatlara ilgili projelerin bedelinin %2'si oranında idari para cezası verilir (m.20).
- Petrol, jeotermal kaynaklar ve maden arama faaliyetleri, ÇED kapsamı dışındadır (2872 s. K. m.15/3).
- ÇED, çevreye olabilecek olası önemli etkileri detaylı şekilde açıklayan bir ÇED raporunun yayınlanması gerektirir ve tarafların karşılıklı görüşmesi ve halkın katılımı bu değerlendirmenin ayrılmaz bir parçasıdır.
- ÇED, öngörülü ve katılımcı bir çevre yönetim aracıdır.
- ÇED Yönetmeliği, projelerin değerlendirilmesi, başvurular, karar süreçleri, ilgililerin inceleme sürecine dahil edilmesi ve kamuoyu ile paylaşımları gibi prosedürleri kapsar.
- 1983 tarihli Çevre kanunu ve 1993 tarihli ÇED yönetmeliği, ülkemizde çevre konusunda önemli basamakları işaret etmektedir. Daha sonraki yıllarda da bu yönetmeliklerde değişiklikler yapılmıştır. 2014 tarihli yeni yönetmelik ve 2016-2019, 2022 tarihli değişikliklerden de bahsedilmektedir.
- ÇED'e tabi olan ve olmayan projeler, Yönetmeliğin eklerinde düzenlenmiştir (ek-1, ek-2). Bu projelerin başvuruları ve incelenmeleri için özel formatlar belirlenmiştir (ek-3, ek-4).
- ÇED olumlu/olumsuz kararları, ÇED raporunu değerlendiren komisyon tarafından belirlenir ve Bakanlıkça ilan edilir.
- ÇED olumlu kararı, projenin çevresel etkilerinin, rapor ve eklerde belirlenen esaslar çerçevesinde kabul edilebilir olduğu anlamına gelir.
- ÇED olumsuz kararı, bu etkilerin kabul edilemez olduğu anlamına gelir.
- Bakanlık, ÇED olumlu veya gerekli değil kararları verilen projeler hakkında takip ve denetim yapar.
- ÇED süreci ve aşamalarına (başvuru, inceleme, karar, izleme) değinilmektedir.
- Stratejik ÇED, bir politikaya, plana veya programa ilişkin çevresel değerlendirmedir.
- Türkiye'nin ÇED yönetmeliği ve uygulama süreci açısından önemli dönüm noktalarını göstermektedir.
- Çevre hukuku ve idare hukuku arasında yakın ilişki söz konusudur, idare hukukunun araçlarından yararlanılmaktadır; izin, bildirim, standart oluşturma, planlama, bilgi edinme, başvuru
- Çevrenin korunması devletin ve bireylerin ödevidir.
- İdarenin ve kamu tüzel kişilerinin çevre faaliyet alanında rolü, kamu hizmeti, kolluk görevi gibi faaliyetlerdir.
- Çevre kamu hizmeti; çevrenin korunması için yapılması gereken kamuya yararlı faaliyetleri tanımlamaktadır. Özellikle çevrenin korunması ve sürdürülebilir kalkınma kavramlarıyla ilişkilendirilmiştir.
- Çevresel adaletsizlik, çevre yüklerinin, bu yükleri ortaya çıkaran etkinliklere taraf olmayan topluluklara ve kişilere maruz kalması anlamına gelmektedir.
- Tarihsel olarak çevreye zarar veren tesisler ve kirli atıklar, toplumda düşük gelirli ve dezavantajlı durumdaki ırkların bulunduğu yerlere kurulmuştur ve bu toplulukların bulunduğu çevreler ekokırım riskine yüksek düzeyde maruz kalmaktadır
- Inuit kabilesinin yaşam tarzı ve yaşadıkları çevresel olumsuzluklara değinilmektedir.
- Mevcut çevre sorunları ve hizmetlerin meccaniyetinin özellikleri, çevre hizmet ödemelerinin nasıl hesaplandığı, nasıl yönetildiği ve çevre sorunlarının kamu yararını nasıl etkilediği vurgulanmıştır.
- Çevre kolluğu, kamu düzenini korumaya yönelik idari faaliyetleri, ekolojik/çevresel kamu düzeni konuları içermektedir.
- Çevre güvenliği, çevresel tehditlerin yokluğu olarak tanımlanır.
- Çevre huzuru, hayatın normal seyrinde çevresel unsurların olumsuz etkilerinin yokluğu olarak tanımlanmaktadır.
- Çevre sağlığı, ekosistemin canlı ve cansız unsurların sorunsuz işlemesini ifade etmektedir.
- Ek-1, Ek-2, Ek-3 ve Ek-4 belgelerinde Çevresel Etki Değerlendirmesi'nin bazı özel sınıflandırmalarına yer verilmiştir.
- Çevre hukukunda sorumluluk, kirleten öder ilkesi, çevre zararlarından doğan sorumluluklar, yasaklar ile çevreyi korumaya yönelik düzenlemeler ve yaptırımlar konusunda detaylı bilgilendirme yapılmaktadır.
- Türkiye'de Ceza Kanunu'nun çevreye karşı suçları içeren maddeleri (181, 182, 183, 184) öne çıkmaktadır. Genel tehlike yaratan suçlar (radyasyon yayma, atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme, tehlikeli maddelerin izinsiz bulundurulması/el değiştirmesi) ile ilgili bilgiler de yer almaktadır.
- Ekokırım, uluslararası bir suç olarak değerlendirilmesi gerekliliği konusunda tartışmalar ve olası sorunlar ve nedenler ortaya konmuştur.
- İdari başvurular ve idarelerin çevresel sorumlulukları, idari kararlar ve ÇED süreci, takdir yetkisi suiistimalleri, çevre mevzuatına uyulmaması ve denetim eksiklikleri gibi çeşitli sorunlar vurgulanmıştır.
- Çevre denetimi ve idarenin bu süreçteki sorumlulukları ve görevleri, ilgili karar süreçleri ile ilgili verilen bilgilerde yer almıştır.
ÇED Sürecindeki İdari İşlemler
- İlgilinin başvurusu, süreci başlatır. İdari işlemin tek yanlı olmadığı altı çiziliyor.
- Ön inceleme, ÇED'in zorunlu olup olmadığını belirler (EK-1, "ÇED Gereklidir" ve "ÇED Gerekli Değildir" kararları verilenler)
- ÇED başvuru dosyası, ÇED Yönetmeliği'nin Ek-3'teki formata göre hazırlanır.
- Halkın katılımı toplantısı, proje hakkında halkın görüş ve önerilerini toplama sürecini kapsar.
- Kapsam belirleme, ÇED özel formatını belirlemek için komisyon tarafından gerçekleştirilen bir aşamadır.
- Komisyon tarafindan inceleme (inceleme değerlendirme toplantıları), ÇED raporunun ve projenin uygunluk kontrolünü kapsar.
- Raporun Bakanlığa sunulması, komisyon tarafından incelenen raporun Bakanlığa, kamuoyuna ve ilgililere sunulması aşamasıdır.
- Karar aşaması, Bakanlığın ÇED olumlu veya olumsuz kararlarını içerir.
- İzleme ve denetleme, Bakanlığın, verilen kararlar doğrultusunda ilgili projelerin takip ve denetimini içermektedir.
- Seçme-eleme listesinde (Ek-II), yer alan projeler için ÇED gerekliliği araştırma sürecini göstermektedir.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
ÇED süreci, çevre üzerindeki muhtemel etkilerin değerlendirilmesi için kritik bir adımdır. Bu quiz, ÇED sürecinin aşamaları, ilkeleri ve Bakanlık ile il müdürlüğünün rolleri hakkında bilgi edinmenizi sağlayacaktır. Çevre koruma anlayışınızın gelişmesine katkı yapacaktır.
