Biologisch Onderzoek en Staalname

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is het doel van het nemen van een biologisch staal?

Om het aantal patiënten te verhogen.

Om de kosten van de analyse te verlagen.

Om de wachttijden in het laboratorium te verminderen.

Om de gezondheidstoestand van de patiënt te bepalen. (correct)

Welke fase komt vóór het analyseproces?

Post-analytische fase.

Voorlopige fase.

Pre-analytische fase. (correct)

Analytische fase.

Wat is een belangrijk aspect van de toestand van de patiënt bij staalname?

De soort monsterafname. (correct)

De snelheid van de staalname.

De locatie van het laboratorium.

De communicatie met de patiënt.

Wat is een mogelijke uitzondering voor het verveelvoudigen van de digitale uitgave?

Voor persoonlijk gebruik mag je twee exemplaren laten uitprinten. Signup and view all the answers

Wat geeft de inhoudsopgave aan over de structuur van het document?

Het begint met een inleiding over klinisch laboratorium. Signup and view all the answers

Welke onbekende stof kan aanwezig zijn in urine bij diabetes mellitus?

Glucose Signup and view all the answers

Wat is de gemiddelde urine-excretie van een volwassen man per 24 uur?

1.500 ml Signup and view all the answers

Welke van de volgende bepalingen is niet betrokken bij het biologisch onderzoek van de nierfunctie?

Microscopisch onderzoek van het bloed Signup and view all the answers

Welke stof geeft informatie over de concentratie van de urine?

Densiteit Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste reden voor het meten van de geleidbaarheid van een staal?

Om te bepalen of het staal urine is Signup and view all the answers

Wat is een indicatie voor proteïnurie?

Aanwezigheid van eiwitten in de urine Signup and view all the answers

Welke factor kan de diurese het meest beïnvloeden?

De inname van vocht Signup and view all the answers

Wat is een abnormale component die kan verschijnen in urine bij een intoxicatie?

Medicijnen Signup and view all the answers

Wat betekent de term hematurie?

Aanwezigheid van rode bloedcellen in de urine Signup and view all the answers

Wat is een mogelijke oorzaak van hemoglobinurie zonder hematurie?

Ernstige intravasculaire hemolyse Signup and view all the answers

Welke stof kan de urine een bruine kleur geven door een enzymatische deficiëntie?

Alcapton Signup and view all the answers

Waarom kan urine bij kamertemperatuur een ammoniakale geur ontwikkelen?

Door de afbraak van ureum door bacteriën Signup and view all the answers

Wat kan een fruitachtige geur in de urine veroorzaken?

Aceton Signup and view all the answers

Welke aandoening wordt geassocieerd met de aanwezigheid van melanine in urine?

Melanoom Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met rode bloedcellen in hypotone urine?

Ze lyseren en geven hemoglobine vrij Signup and view all the answers

Wat kan de urine tijdelijk een rode kleur geven door consumptie?

Rode biet Signup and view all the answers

Wat wijst op de aanwezigheid van rode bloedcellen (RBC) in de urine?

Kleurverandering van de reagenszone Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken over nitrieten in de urine is juist?

Ze worden invloedrijk gevormd door commensale bacteriën. Signup and view all the answers

Wat geeft de densiteit van urine aan?

De concentratie van opgeloste stoffen in urine. Signup and view all the answers

Welk bilirubine wordt aangepast door teststroken in urine?

Bilirubinediglucuronide. Signup and view all the answers

Welke vorm van leukocyten wordt voornamelijk aangetroffen bij urineweginfecties?

Neutrofiele granulocyten. Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van overmatig drinken op de urine densiteit?

De densiteit daalt tot ongeveer 1,001. Signup and view all the answers

Wat geeft een verhoogd urobilinogeen-niveau in urine aan?

Een type van geelzucht. Signup and view all the answers

Hoe wordt de densiteit van urine het meest exact berekend?

Massa van 1 liter urine gedeeld door massa van 1 liter water. Signup and view all the answers

Wat is de rol van geconjugeerde dubbele bindingen in een molecule?

Ze verminderen de energie die nodig is voor elektronenovergang. Signup and view all the answers

Welke type licht is nodig om kleurloze moleculen te exciteren naar een aangeslagen energietoestand?

Monochromatisch ultraviolet licht. Signup and view all the answers

Wat betekent de term 'fotometrische bepaling'?

Het meten van lichtabsorptie van een stof met monochromatisch licht. Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met de lichtintensiteit wanneer een stof licht absorbeert?

De lichtintensiteit vermindert. Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over absorbantie is correct?

Absorbantie is een maat voor de hoeveelheid geabsorbeerd licht. Signup and view all the answers

Wat is de relatie tussen het aantal geconjugeerde dubbele bindingen en de benodigde energie voor elektronenovergang?

Meer geconjugeerde bindingen vereisen minder energie. Signup and view all the answers

Wat is het effect van een gebaseerd compound op de kleur die wordt waargenomen?

De waargenomen kleur is complementair aan de kleur van de stof. Signup and view all the answers

Waarom is het belangrijk dat een stof monochromatisch licht absorbeert in fotometrische bepalingen?

Om betrouwbare en nauwkeurige meetresultaten te verkrijgen. Signup and view all the answers

Wat gebeurt er wanneer het toestel bij het urineonderzoek abnormale elementen niet duidelijk herkent?

Aanvullend microscopisch onderzoek wordt vaak uitgevoerd. Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen is juist over de aanwezigheid van abnormale stoffen in urine?

Ze kunnen wijzen op een storing in het organisme. Signup and view all the answers

Waarom is chemische screening van urine belangrijk bij zieke pasgeborenen?

Het kan aangeboren genetische afwijkingen snel detecteren. Signup and view all the answers

Wat betekent een zeer hoog aantal erytrocyten (RBC) in een urinesedimentonderzoek?

Het aantal RBC/µl wordt vertaald naar >1400 RBC/µl. Signup and view all the answers

Welke parameter in urine moet microscopisch bevestigd worden als het type kristallen meer dan 20/µl bedraagt?

Kristallen Signup and view all the answers

Bij welke waarde van leukocyten in urine hoeft geen microscopische bevestiging plaats te vinden?

Bij >3/µl Signup and view all the answers

Wat kan het gevolg zijn als een aangeboren genetische afwijking niet snel wordt gedetecteerd?

Het kan leiden tot mentale en lichamelijke achterstand. Signup and view all the answers

Welke waarde indiceert dat er spermatozoïden aanwezig zijn in de urine?

Meer dan 0 /µl Signup and view all the answers

Wat is de referentiewaarde voor eiwit in urine?

< 0,2 g/l Signup and view all the answers

Welke parameter in urine kan wijzen op een mogelijke infectie als het positief is?

Leukocyten Signup and view all the answers

Study Notes

Algemene informatie over de cursus Klinische Chemie I

Alle rechten voorbehouden. Enkel studenten ingeschreven voor het vak mogen twee exemplaren printen.

Klinisch Laboratorium Inleiding

Doel van een biologisch staal: diagnose ondersteunen, behandeling evalueren, ziekten detecteren bij gezonde mensen (bv. HIV).
Verloop van het analyseproces: bestaat uit drie fasen: pre-analytisch, analytisch en post-analytisch.

Pre-analytische fase

Toestand van de patiënt: patiënt moet soms nuchter zijn, soms moet de patiënt liggen, soms moet hij handelingen uitvoeren zoals niet intensief sporten.
Soort monsterafname: bloed (vene in de elleboog, capillair bloed, hielprik bij baby's), urine (24uur urine, ochtendurine, willekeurige fractie).
Afname en transport: in aparte afnamekamer, MLT of verpleegkundigen nemen stalen in ziekenhuizen of RVT af, soms artsen in hun kabinet. Stalen moeten bewaard worden tussen 2 en 8°C.
Aankomst in het labo: registratie van patiëntgegevens, centrifugeren indien nodig, verdeling in verschillende buisjes, bewaring bij kamertemperatuur, koelkast, of diepvries afhankelijk van de te onderzoeken analyt.

Analytische fase

Het uitvoeren van de analyses.
Resultaten worden online in de patiëntenrapporten weergegeven.

Post-analytische fase

Resultaten worden gekoppeld aan de patiëntennaam, klinisch gevalideerd door een klinisch bioloog, via een rapport met referentiewaarden en indien nodig commentaar.
De analyses moeten zo snel mogelijk gebeuren.

Veiligheid bij de manipulatie van een staal

Elke staal en bepaalde reagentia moeten als potentieel pathogeen worden beschouwd. Dit is belangrijk om te onthouden.

Excreterende functie van de nier

De nier heeft een excreterende, homeostatische en endocriene functie uit.
De excreterende functie elimineren eindproducten, water en elektrolyten.
De homeostatische functie houdt de inwendige milieu constant.
De endocriene functie produceert hormonen, maar hierover wordt in deze cursus verder niet gesproken.
Er zijn een aantal parameters die gecontroleerd moeten worden in de plasma of het serum, om inzicht te krijgen in de excreterende en homeostatische functie van de nieren.
Urine is een biologisch vocht dat gevormd wordt in de nieren, via de urineleider naar de blaas loopt en verlaat via de urinebuis het lichaam.

Identificatie van urine

Hoeveelheid: gemiddelde 1,2 tot 1,5 liter 24 uur bij volwassenen, 1/4 tot ½ hoeveelheid bij kinderen.
Helderheid: normaal helder, maar kan troebel zijn bij aanwezigheid van bacteriën, bloed of etter.
Kleur: normaal lichtgeel tot donker gekleurd, afhankelijk van de concentratie. Abnormale kleuren zijn donkergeel, rood, bruin tot zwart en moeten verder nader onderzocht worden.
Geur: normaal ongevaarlijk, kan ammoniakachtig zijn bij bacteriële infecties, fruitachtig bij diabetes en fekaal bij een blaas-colon fistel.

Chemisch urineonderzoek

Staalname en bewaring: verse urine, bewaring bij 2-8°C of ingevroren bij langere bewaartermijn; opslagtemperatuur is belangrijk om bacteriële groei te vermijden.
Screening met teststrookjes: Detectie van bepaalde parameters zoals eiwit, glucose, ketonen, bloed, nitrieten en bilirubine.
pH: Meestal tussen 4,5 en 8, normaal 5-6; afwijkingen kunnen wijzen op bepaalde problemen.
Specificiteit: De teststroken zijn niet altijd specifiek, dus verder onderzoek kan nodig zijn.

Microscopisch en flowcytometrisch urinesediment

Het staal wordt gecentrifugeerd (1000 tot 2000 toeren/minuut) om het sediment te verkrijgen, en vervolgens op een objectglaasje gebracht.
Microscopisch onderzoek van het sediment om te checken van verschillende parameters zoals afwezigheid of aanwezigheid van RBC, WBC, cilinders, kristallen of pathogene organismen.
Flowcytometrie is een geautomatiseerd microscopisch onderzoek, wat gebruikt wordt om een groot aantal cellen te analyseren.

Bepaling osmolaliteit of osmolariteit

De osmolaliteit of osmolariteit geeft info over de concentratie van opgeloste deeltjes in vloeistoffen.
Het is niet meer standaard, maar kan in specifieke gevallen gevraagd worden.

Renale klaringstesten en plasmaflow

Renale klaringstesten meten de niercapaciteit om bepaalde stoffen te elimineren uit het bloed. Deze stoffen worden gefiltreerd en soms secreeten van de nieren, en niet geabsorbeerd.
De GFR (glomerulaire filtratiesnelheid) wordt gemeten met behulp van verschillende stoffen in het bloed.
Renale plasma flow (RPF) meet de bloedstroom door de nieren.

Bepaling van stikstofhoudende metabolieten

Ureum wordt gevormd door de afbraak van eiwitten en wordt gemeten om de nierfunctie te evalueren.
Creatinine is een afbraakproduct van creatine in de spieren en is een indicatie van de spiermassa en/of de nierfunctie.
Urinezuur is een afvalproduct van de afbraak van purinen in DNA en RNA en wordt gebruikt om jicht te diagnosticeren.

Bepaling van ureum

Ureum wordt gevormd door de afbraak van eiwitten en wordt bepaald om de nierfunctie te evalueren.
Aanvullende info van ureum is belangrijker bij combinatie met creatinine
Lage ureum kan veroorzaakt worden door hoge inname van water.
Een verhoogde ureumconcentratie kan leiden tot nierproblemen.
Lage ureum kan o.a. ontstaan bij prerenale storingen.

Bepaling van creatinine

Creatinine is een afbraakproduct van creatine fosforzuur. Vooral in de skeletspieren.
Creatinine is een goed marker van de glomerulaire filtratie
Het wordt bepaald om de nierfunctie te evalueren.
De creatinineklaring wordt gebruikt om de GFR te schatten, evenals een analyse van een 24uur urine staal.

Bepaling van urinezuur

Urinezuur is een afvalproduct van de afbraak van purinen in DNA en RNA.
Urinezuur kan worden bepaald om jicht te diagnosticeren, nierfunctieproblemen te beoordelen of problemen bij de opbouw of afbraak van DNA en RNA.
Er zijn verschillende methodes om urinezuur te bepalen, onderverdeeld in kwalitatief en kwantitatief.

Bepaling van andere aminozuren (amino-aciden)

Onderzoek van enkele van de vele andere aminozuren kan aangevraagd worden om mogelijke 'inborn error of metabolism' op te sporen en/of het ontstaan van bepaalde ziekten te onderzoeken.
In geval van verdenking is een 24uur urine staal noodzakelijk.

Biologische evaluatie van de nierfunctie

Methoden voor de evaluatie van nierfunctie, die de nierfunctie kunnen evalueren.

Onderzoek van de urine

Identificatie van urine: visuele inspectie van urine om de hoeveelheid, helderheid, kleur en geur vast te stellen.
Kwantiteit van urine: De hoeveelheid urine die per 24 uur wordt geproduceerd.
Helderheid van urine: beoordelen of de urine helder is of niet.
Kleur van urine: De verschillende kleuren.
Geur van urine: verschillende geuren.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Test je kennis over biologisch onderzoek en de procedures rondom staalname. Dit quiz behandelt belangrijke aspecten zoals urineanalyse, indicaties voor proteïnurie, en de invloed van verschillende factoren op de urine-excretie. Leer meer over de belangrijke termen en componenten die betrokken zijn bij het analyseren van biologische stalen.