Biologie Weefselquiz voor 10e klas
37 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welke van de volgende weefsels zijn primaire weefsels bij volwassen vertebraten?

  • Zenuwweefsel (correct)
  • Botweefsel
  • Epitheelweefsel (correct)
  • Spierweefsel (correct)

    • Het lichaam van zoogdieren bestaat uit minder dan 200 verschillende celtypes.

    False

    Noem de drie fundamentele embryonale weefsels bij Bilateria.

    Endoderm, mesoderm en ectoderm

    De combinatie van verschillende weefsels die samen een structurele en functionele eenheid vormen, wordt een __________ genoemd.

    <p>orgaan</p> Signup and view all the answers

    Koppel de orgaanstelsels aan hun primaire functie:

    <p>Hart = Bloedcirculatie Nier = Filtratie en urinevorming Lever = Metabolisme en detoxificatie Longen = Gasuitwisseling</p> Signup and view all the answers

    Wat is de functie van dendrieten?

    <p>Voeren elektrische impulsen naar het cellichaam</p> Signup and view all the answers

    Neurogliacellen geleiden elektrische signalen.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Noem de drie delen waaruit een neuron bestaat.

    <p>Cellichaam, dendrieten, axon</p> Signup and view all the answers

    De myeline-schede wordt gevormd door __________ en oligodendrocyten.

    <p>Schwanncellen</p> Signup and view all the answers

    Koppel de orgaansystemen aan hun functies:

    <p>Zenuwstelsel = Communicatie en integratie Spierstelsel = Steun en beweging Verteringsstelsel = Regulatie en onderhoud Immuunsysteem = Verdediging</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende structuren vormen de basis van extracellulaire matrix (ECM)?

    <p>Proteïnevezels</p> Signup and view all the answers

    Elastine vezels zijn verantwoordelijk voor de stevigheid van bindweefsel.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn adipocyten?

    <p>Vetcellen</p> Signup and view all the answers

    ECM in kraakbeen bestaat voornamelijk uit _______ en collageenvezels.

    <p>chondroïtine</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerk van compact bindweefsel?

    <p>Weinig grondsubstantie en veel vezels</p> Signup and view all the answers

    Koppel de volgende types bindweefsel aan hun kenmerken:

    <p>Losmazig bindweefsel = Veel grondsubstantie, weinig vezels Compact bindweefsel = Weinig grondsubstantie, veel vezels Kraakbeen = Flexibel en stevig Been = Bestaat uit calciumfosfaatkristallen</p> Signup and view all the answers

    Osteocyten blijven in contact met elkaar via canaliculi.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Wat is het proces waarbij osteoblasten kraakbeen binnen dringen en ECM secreteren?

    <p>Endochondrale beenvorming</p> Signup and view all the answers

    Waarom hebben kleinere dieren meer energie nodig dan grotere dieren?

    <p>Kleinere dieren hebben een grotere oppervlakte/volume verhouding.</p> Signup and view all the answers

    Positieve terugkoppelingsmechanismen dragen bij aan homeostase.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Noem een voorbeeld van een positief terugkoppelingsmechanisme in het lichaam.

    <p>Bloedstolling of baarmoedercontracties tijdens de bevalling.</p> Signup and view all the answers

    Kleinere dieren verliezen meer warmte per ________-eenheid.

    <p>massa</p> Signup and view all the answers

    Koppel de volgende dieren aan hun overeenkomstige massa en metabolisme:

    <p>Shrew = Hoge massa-specifieke metabolisme Kangaroo mouse = Gemiddeld massa-specifieke metabolisme Horse = Lage massa-specifieke metabolisme Elephant = Zeer lage massa-specifieke metabolisme</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende organen maakt deel uit van het voortplantingsstelsel van de vrouw?

    <p>Uterus</p> Signup and view all the answers

    De hypofyse regelt de spijsvertering.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Wat is de functie van de longen?

    <p>Gasuitwisseling</p> Signup and view all the answers

    De ______ produceert insuline in het endocriene stelsel.

    <p>pancreas</p> Signup and view all the answers

    Koppel de organen aan hun bijbehorende stelsels:

    <p>Hart = Bloedvatenstelsel Nier = Excretiestelsel Slokdarm = Verteringsstelsel Longen = Ademhalingsstelsel</p> Signup and view all the answers

    Welke structuur is betrokken bij de voortplanting bij mannen?

    <p>Penis</p> Signup and view all the answers

    Het ruggenmerg maakt deel uit van het zenuwstelsel.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Wat is de rol van de thymus in het immuunsysteem?

    <p>Regulatie van T-cellen</p> Signup and view all the answers

    De ______ is verantwoordelijk voor het reguleren van ons metabolisme.

    <p>schildklier</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende spierweefsels is onder invloed van de wil?

    <p>Skeletspierweefsel</p> Signup and view all the answers

    Hartspierweefsel bevat meerdere kernen in zijn cellen.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Wat is de functie van bloedplaatjes?

    <p>Zij zijn betrokken bij de bloedstolling.</p> Signup and view all the answers

    ___ spierweefsel komt voor in de wanden van bloedvaten.

    <p>Glad</p> Signup and view all the answers

    Koppel de soorten spierweefsel aan hun kenmerken:

    <p>Glad spierweefsel = Niet gestreept, autonoom Skeletspierweefsel = Dwarsgestreept, onder invloed van wil Hartspierweefsel = Dwarsgestreept, autonoom</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Weefsels, orgaanstelsels en homeostase

    • Dieren zijn opgebouwd uit verschillende celtypen. Zoogdieren hebben meer dan 200 celtypen.
    • Organisatieniveaus bij dieren: cellen, weefsels, organen, orgaanstelsels.
    • Weefsels zijn groepen van cellen met dezelfde embryonale oorsprong, die gelijkaardig zijn in structuur en functie.
    • Drie fundamentele embryonale weefsels (kiembladen) bij Bilateria: Endoderm, mesoderm en ectoderm.
    • Vier primaire weefsels bij volwassen gewervelde dieren: epitheel-, bind-, spier- en zenuwweefsel.
    • Organen zijn combinaties van verschillende weefsels die een structurele en functionele eenheid vormen (bv. hart, nier, lever).
    • Orgaanstelsels zijn groepen van organen die samenwerken om een primaire activiteit van het lichaam uit te voeren. Gewervelde dieren hebben 11 grote orgaanstelsels (bv. ademhalingsstelsel, bloedvatenstelsel).
    • Twee grote lichaamsholtes:
      • Dorsale lichaamsholte (in de schedel en wervels).
      • Ventrale lichaamsholte (tussen ribben en wervelkolom, diafragma verdeelt in thoracale holte: hart en longen en abdominopelvische holte: meeste organen).

    Epitheelweefsel

    • Epitheel bedekt elk oppervlak van het lichaam.
    • Kan afkomstig zijn van elk van de drie kiembladen (bv. epidermis van de huid is van ectodermale oorsprong, epitheel van bloedvaten is van mesodermale oorsprong).
    • Cellen zijn nauw verbonden en vormen een beschermingslaag met sterke regeneratieve mogelijkheden: epitheelcellen kunnen heel het leven vervangen worden.
    • Epitheel is verbonden met bindweefsel via een membraan.
    • Epitheel heeft polariteit: basale oppervlak (onderkant, verbonden met bindweefsel) en apicale oppervlak (bovenkant, vrij in de buitenwereld/lumen).
    • Drie soorten epitheel: plaveiselcellig, kubiekcellig en cilindercellig. Epitheel kan éénlagig of meerlagig zijn.
    • Epitheelcellen kunnen modificeren tot klieren (bv. speekselklieren, zweetklieren, endocriene klieren).

    Bindweefsel

    • Bindt en ondersteunt alle andere weefsels.
    • Afkomstig van mesoderm.
    • Twee soorten bindweefsel: gewoon bindweefsel (losmazig/compact) en gespecialiseerd bindweefsel (kraakbeen, been, bloed).
    • Bindweefselcellen zijn niet altijd nauw met elkaar in contact, maar worden ondersteund door een extracellulaire matrix (ECM). ECM bestaat uit grondsubstantie en proteïnevezels (collageen, elastine, reticuline).
    • Adipocyten (vetcellen) maken deel uit van losmazig bindweefsel, vetdruppeltjes met een dun laagje cytoplasma eromheen.

    Kraakbeen

    • Kraakbeen is gespecialiseerd bindweefsel, (bv. gewrichten, strottenhoofd, neus, oren).
    • ECM bestaat uit chondroïtine en collageenvezels (soms ook elastinevezels).
    • Kraakbeen is stevig en flexibel, met een grote treksterkte.
    • Kraakbeencellen (chondrocyten) bevinden zich in lacunae (holtes) in de ECM.

    Been

    • Been is een gespecialiseerd bindweefsel dat uniek is voor gewervelde dieren.
    • ECM bestaat uit calciumfosfaatkristallen.
    • Beencellen (osteocyten) overleven in het verharde beenweefsel.
    • Osteocyten blijven in contact met elkaar via canaliculi (buisjes).
    • Been vormt Havers systemen rond bloedvaatjes, zodat zuurstof en nutriënten de osteocyten kunnen bereiken.

    Kraakbeen en beenvorming

    • Been kan endochondraal of intra-membraanaal gevormd worden.
    • Endocondraal: osteoblasten dringen kraakbeen binnen en produceren extracellulaire matrix (o.a. collageen, calciumfosfaat, calciumcarbonaat).
    • Intramembraneaal: osteoblasten in bindweefsel maken spontaan been.
    • Osteoblasten worden osteocyten wanneer ze in de matrix vastzitten.
    • Osteoclasten resorberen been.

    Bloed

    • Bloed is een gespecialiseerd bindweefsel.
    • ECM is het bloedplasma.
    • Bloed bevat rode bloedcellen (erytrocyten), witte bloedcellen (leukocyten) en bloedplaatjes (thrombocyten).

    Spierweefsel

    • Komt voor bij alle dieren. Myosine is ontstaan bij sponzen.
    • Drie soorten:
      • Glad spierweefsel: niet gestreept, autonoom (niet onder invloed van wil). Bestaat uit lange, spoelvormige cellen met één kern. Komt voor in wand van bloedvaten en rond organen.
      • Skeletspierweefsel: dwarsgestreept, somatisch (onder invloed van wil). Bestaat uit spiervezels met meerdere kernen (syncytium). Vastgemaakt aan beenderen via pezen.
      • Hartspierweefsel: dwarsgestreept, autonoom. Bestaat uit spiercellen met één kern, verbonden via intercalaire schijven met gap junctions.

    Zenuwweefsel

    • Bestaat uit neuronen en neurogliacellen.
    • Neuronen bestaan uit:
      • Cellichaam: bevat de kern.
      • Dendrieten: vertakte uitlopers, voert elektrische impulsen naar cellichaam.
      • Axon: enkelvoudige uitloper, voert impulsen weg van cellichaam.
    • Neurogliacellen geleiden geen elektrische signalen, ondersteunen, voeden, beschermen en isoleren neuronen en verwijderen vreemde stoffen rond neuronen (microgliacellen).

    Orgaanstelsels

    • Orgaanstelsels vervullen vijf grote functies:
      • Communicatie en integratie (zenuwstelsel en endocrien stelsel).
      • Steun en beweging (spierstelsel en skeletstelsel).
      • Regulatie en onderhoud: verterings-, bloedvaten-, ademhalings- en excretiestelsel.
      • Verdediging: integument en immuunsysteem.
      • Reproductie en ontwikkeling: voortplantingsstelsel.

    Homeostase

    • Cellen goed functioneren, vereist constante interne condities (bv. temperatuur, bloedsuikerspiegel, pH, waterbalans).
    • Te grote afwijkingen van deze condities kunnen ernstige gevolgen hebben.
    • Homeostase is het proces waarbij organismen het interne milieu in evenwicht houden, ondanks omgevingsveranderingen.
    • Homeostase berust op negatieve terugkoppelingsmechanismen.
      • Veranderingen worden opgevangen door sensoren.
      • Informatie wordt naar een controlecentrum gestuurd (hersenen, ruggenmerg of endocriene klier).
      • Het centrum vergelijkt de situatie met een vooropgestelde conditie.
      • Reacties worden opgezet om de situatie te corrigeren terug naar de vooropgestelde conditie.
    • Positieve terugkoppeling: versterkt een signaal, draagt niet noodzakelijk bij tot homeostase (bv. bloedstolling, baarmoedercontracties).
    • Endotherme dieren (bv. zoogdieren en vogels) moeten een constante lichaamstemperatuur genereren onafhankelijk van de omgeving (bv. door zweten of rillen).
    • Kleinere dieren hebben meer energie nodig dan grotere dieren i.v.m. een hogere oppervlakte-volume verhouding.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Les 16 Weefsels, organenstelsels en homeostase (1) PDF

    Description

    Test je kennis over de verschillende weefsels en hun functies bij volwassen vertebraten. Leer meer over embryonale weefsels, neuronstructuren en extracellulaire matrix. Deze quiz is ontworpen voor studenten in de 10e klas biologie.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser