Barangan Awam dan Swasta

Barangan Awam dan Barangan Swasta

• Barangan Awam: Disediakan oleh kerajaan untuk semua, tanpa mengurangkan akses kepada orang lain. Biasanya tidak bertujuan untuk keuntungan dan dibiayai oleh cukai.
• Ciri-ciri Barangan Awam:
  • Tidak bersifat persaingan (non-rivalrous): Penggunaan oleh seseorang tidak menghalang orang lain.
  • Tidak bersifat pengecualian (non-excludable): Tiada siapa dapat dihalang daripada menggunakannya, walaupun tidak membayar.
• Contoh Barangan Awam: Jalan raya, lampu jalan, perkhidmatan keselamatan awam (polis), dan taman awam.
• Barangan Swasta: Dimiliki oleh individu atau syarikat dan penggunaannya terhad kepada mereka yang membayar. Biasanya dijual untuk keuntungan.
• Ciri-ciri Barangan Swasta:
  • Bersifat persaingan (rivalrous): Penggunaan oleh seseorang mengurangkan ketersediaan kepada orang lain.
  • Bersifat pengecualian (excludable): Hanya mereka yang membayar boleh menggunakannya.
• Contoh Barangan Swasta: Telefon pintar, pakaian, makanan dan rumah.

Kriteria Membezakan Barangan Awam dan Swasta

• Persaingan dalam Penggunaan:
  • Barangan Awam: Tidak bersifat persaingan. Lampu jalan – seseorang boleh menikmatinya tanpa menghalang orang lain.
  • Barangan Swasta: Bersifat persaingan. Kerusi makan – seseorang duduk, yang lain tidak dapat.
• Pengecualian Pengguna:
  • Barangan Awam: Tidak bersifat pengecualian. Udara bersih – semua boleh menikmati.
  • Barangan Swasta: Bersifat pengecualian. Netflix – hanya pelanggan boleh akses.
• Tujuan Penyediaan:
  • Barangan Awam: Untuk kebajikan masyarakat, bukan keuntungan. Kerajaan melalui cukai. Perkhidmatan bomba.
  • Barangan Swasta: Untuk keuntungan. Makanan segera.
• Pemilikan:
  • Barangan Awam: Dimiliki oleh kerajaan atau masyarakat secara kolektif. Taman awam.
  • Barangan Swasta: Dimiliki oleh individu atau syarikat. Kereta peribadi.

Penunggang Bebas (Free Riders)

• Maksud: Individu yang menikmati barangan awam tanpa menyumbang kepada kosnya. Tidak bayar, tapi dapat manfaat.
• Contoh: Penggunaan lampu jalan (tidak membayar cukai tetapi menikmati cahaya) dan perkhidmatan polis (tidak membayar cukai tetapi mendapat perlindungan).

Eksternaliti Positif dan Negatif

• Eksternaliti: Kesan aktiviti ekonomi yang tidak termasuk dalam harga pasaran, memberi kesan kepada pihak lain.
• Eksternaliti Positif: Kesan positif pada pihak ketiga.
  • Contoh: Pendidikan (manfaat kepada individu dan masyarakat). Taman awam (meningkatkan kualiti hidup).
• Eksternaliti Negatif: Kesan negatif pada pihak ketiga.
  • Contoh: Pencemaran udara (menjejaskan kesihatan orang lain). Pembuangan sampah (merosakkan alam sekitar).

Kecekapan Pasaran

• Lima Syarat:
  • Persaingan Sempurna: Banyak penjual dan pembeli.
  • Tiada Halangan Masuk/Keluar: Mudah untuk masuk dan keluar pasaran.
  • Mobiliti Sumber: Sumber boleh bergerak bebas antara industri.
  • Keputusan Berdasarkan Harga: Harga sebagai petunjuk penawaran dan permintaan.
  • Tiada Campur Tangan Luar: Pasaran bebas daripada campur tangan luar.
• Contoh: Persaingan dalam pasaran makanan segera, telefon pintar, dan perbankan untuk kecekapan.

Kerjasama Kerajaan dan Swasta

• Kelebihan:
  • Meningkatkan kecekapan dan kualiti.
  • Mengurangkan beban kewangan kerajaan.
  • Menarik pelaburan dan teknologi baharu.
  • Meningkatkan akses kepada perkhidmatan berkualiti.
  • Mewujudkan peluang pekerjaan.
• Contoh: Kerjasama dalam projek MRT, hospital swasta, dan pembangunan 5G.

Barang atau Perkhidmatan dikeluarkan oleh pihak Kerajaan dan Swasta

• Contoh (Kerajaan): Pendidikan awam, hospital kerajaan, pengangkutan awam, bekalan air, dan keselamatan awam.
• Contoh (Swasta): Pendidikan swasta, hospital swasta, e-hailing, air minuman berbotol, dan perkhidmatan keselamatan swasta.

Barang atau Perkhidmatan yang Memenuhi Syarat Pasaran berfungsi secara Cekap

• Contoh: Telefon pintar, makanan segera, perkhidmatan Internet, pakaian dan perbankan.