Podcast
Questions and Answers
Czym charakteryzują się bakterie?
Czym charakteryzują się bakterie?
Bakterie są jednokomórkowymi organizmami o budowie prokariotycznej, należącymi do osobnego królestwa - Bacteria. Ich średnica wynosi około 0.1-10 μm, choć niektóre bakterie mogą osiągnąć nawet kilkadziesiąt μm.
Jakie są trzy podstawowe kształty komórek bakteryjnych?
Jakie są trzy podstawowe kształty komórek bakteryjnych?
Błona zewnętrzna jest obecna we wszystkich bakteriach.
Błona zewnętrzna jest obecna we wszystkich bakteriach.
False
Jaka jest funkcja ściany komórkowej bakterii?
Jaka jest funkcja ściany komórkowej bakterii?
Signup and view all the answers
Barwienie metodą Grama, opracowane w 1984 roku przez ______, jest jedną z najważniejszych metod klasyfikacji bakterii.
Barwienie metodą Grama, opracowane w 1984 roku przez ______, jest jedną z najważniejszych metod klasyfikacji bakterii.
Signup and view all the answers
Które z poniższych cech charakteryzują bakterie Gram-dodatnie?
Które z poniższych cech charakteryzują bakterie Gram-dodatnie?
Signup and view all the answers
Podaj przykład bakterie Gram-dodatniej, która jest odpowiedzialna za występowanie gruźlicy.
Podaj przykład bakterie Gram-dodatniej, która jest odpowiedzialna za występowanie gruźlicy.
Signup and view all the answers
Jakie są dwa główne gatunki bakterii, które są najczęściej odpowiedzialne za zakażenia ropne skóry?
Jakie są dwa główne gatunki bakterii, które są najczęściej odpowiedzialne za zakażenia ropne skóry?
Signup and view all the answers
Paciorkowce należą do bakterii Gram-ujemnych.
Paciorkowce należą do bakterii Gram-ujemnych.
Signup and view all the answers
Jaki jest lek z wyboru w zakażeniach paciorkowcowych (Streptococcus pyogenes)?
Jaki jest lek z wyboru w zakażeniach paciorkowcowych (Streptococcus pyogenes)?
Signup and view all the answers
Jaką drogą rozprzestrzenia się róża (erysipelas)?
Jaką drogą rozprzestrzenia się róża (erysipelas)?
Signup and view all the answers
Borelioza, choroba z Lyme, wywoływana jest przez bakterie Gram-dodatnie.
Borelioza, choroba z Lyme, wywoływana jest przez bakterie Gram-dodatnie.
Signup and view all the answers
Jaką rolę odgrywa mikroflora fizjologiczna w organizmie człowieka?
Jaką rolę odgrywa mikroflora fizjologiczna w organizmie człowieka?
Signup and view all the answers
Wirusy należą do mikroflory fizjologicznej.
Wirusy należą do mikroflory fizjologicznej.
Signup and view all the answers
Co oznacza „nosicielstwo” w odniesieniu do chorób zakaźnych?
Co oznacza „nosicielstwo” w odniesieniu do chorób zakaźnych?
Signup and view all the answers
Podaj jeden przykład choroby, która może być wywołana przez drobnoustroje z mikroflory fizjologicznej.
Podaj jeden przykład choroby, która może być wywołana przez drobnoustroje z mikroflory fizjologicznej.
Signup and view all the answers
Zakażenia ______ są częstym problemem, szczególnie u osób z osłabioną odpornością.
Zakażenia ______ są częstym problemem, szczególnie u osób z osłabioną odpornością.
Signup and view all the answers
Połącz choroby odzwierzęce z odpowiadającymi im czynnikami etiologicznymi:
Połącz choroby odzwierzęce z odpowiadającymi im czynnikami etiologicznymi:
Signup and view all the answers
Cholera jest chorobą zakaźną, która jest wywoływana przez bakterie Gram-dodatnie.
Cholera jest chorobą zakaźną, która jest wywoływana przez bakterie Gram-dodatnie.
Signup and view all the answers
Jaka jest główna droga przenoszenia cholery?
Jaka jest główna droga przenoszenia cholery?
Signup and view all the answers
Wymień przykłady chorób, które mogą rozwijać się wskutek zakażenia przyrannego.
Wymień przykłady chorób, które mogą rozwijać się wskutek zakażenia przyrannego.
Signup and view all the answers
Szczepionka BCG chroni przed tężcem.
Szczepionka BCG chroni przed tężcem.
Signup and view all the answers
Jaki jest główny czynnik etiologiczny rzeżączki?
Jaki jest główny czynnik etiologiczny rzeżączki?
Signup and view all the answers
Rzeżączka może być przenoszona drogą kropelkową.
Rzeżączka może być przenoszona drogą kropelkową.
Signup and view all the answers
Które choroby są przenoszone drogą płciową?
Które choroby są przenoszone drogą płciową?
Signup and view all the answers
Jaki jest główny czynnik etiologiczny gruźlicy?
Jaki jest główny czynnik etiologiczny gruźlicy?
Signup and view all the answers
Gruźlica jest chorobą zakaźną, która przenoszona jest ______.
Gruźlica jest chorobą zakaźną, która przenoszona jest ______.
Signup and view all the answers
Study Notes
Bakterie
- Organizmy jednokomórkowe
- Budowa prokariotyczna
- Osobne królestwo – Bacteria
- Wielkość średnio od 0,1 do 10 μm (do kilkudziesięciu µm)
Budowa bakterii
- Pile
- Plazmid
- Rybosomy
- Cytozol
- Błona komórkowa
- Ściana komórkowa
- Otoczka śluzowa
- Nukleoid
- Wici
- Bakterie rozmnażają się w hodowlach na pożywkach
- Tworzą skupienia, zwane koloniami.
- Kolonie widoczne gołym okiem po 24-48 godzinach inkubacji.
- Charakterystyka wzrostu, wyglądu i czasu pojawienia się kolonii jest typowe dla danego gatunku.
Elementy stałe
- Błona zewnętrzna – tylko u bakterii Gram-ujemnych
- Ściana komórkowa – nadaje kształt, pełni funkcję ochronną (różnice w budowie Gram-dodatnie i Gram-ujemne)
- Błona cytoplazmatyczna – otacza cytoplazmę, pełni funkcję bariery (półprzepuszczalna)
- Cytoplazma – substancja koloidalna wypełniająca wnętrze komórki
- Nukleoid (genofor) – obszar cytoplazmy z nicią DNA (jedną, dużą, kolistą, nieupakowaną)
- Rybosomy – organelle służące do produkcji białek
- Plazmidy – małe, koliste cząsteczki DNA z informacją genetyczną (np. odporność na antybiotyki)
Elementy, które nie są obecne u wszystkich bakterii
- Otoczka – dodatkowe warstwy polisacharydowe lub białkowe (żel lub śluz)
- Rzęski – helikalnie skręcone podjednostki białkowe (jedna lub więcej)
- Fimbrie (pili) – do kilkuset włókien białkowych pokrywających powierzchnię komórki
- Endospory (przetrwalniki) – wytwarzane w warunkach niekorzystnych przez niektóre bakterie Gram-dodatnie (jedna komórka – jedna endospory)
- Pęcherzyki
- Substancje zapasowe – np. glikogen, polifosforan, siarka
Klasyfikacja
- Mikroskopowa – na podstawie cech komórek (wielkość, kształt, ułożenie przestrzenne), wyniku barwienia metodą Grama (Gram-dodatnie lub Gram-ujemne).
- Makroskopowa – na podstawie oceny cech kolonii wzrostowych (wielkość, kształt, brzeg, powierzchnia, stosunek do powierzchni, przejrzystość, kolor, zapach, konsystencja) na różnych pożywkach bakteriologicznych
Klasyfikacja ze względu na kształt
- Kulliste (ziarenkowce) – pojedyncze, dwoinki, tetrady, paciorkowce, gronkowce, pakietowce
- Cylindryczne (pałeczki) – pałeczki, laseczki, maczugowce, prątki, wrzecionowce, promieniowce.
- Spiralne (śrubowce) – śrubowce, krętki, przecinkowce
- Pleomorficzne – różnorodność morfologiczna i wielokształtność komórek
Bakterie – wymagania odżywcze
-
Autotrofy (samożywne) – redukują nieorganiczne związki węgla do związków organicznych
- Fototrofy – wykorzystują energię światła w fotosyntezie (bakterie zielone, purpurowe, siarkowe, sinice)
- Chemolitotrofy – wykorzystują energię chemiczną w chemosyntezie (bakterie nitryfikacyjne, siarkowe, żelazowe, wodorowe)
- Heterotrofy (cudzożywne) – przyswajają już zredukowane organiczne związki węgla
Podział bakterii ze względu na optymalną temperaturę
- Psychrofilne
- Mezofilne
- Termofilne
Podział ze względu na wymagania dotyczące atmosfery gazowej
-
Tlenowe (aeroby) – potrzebują tlenu
- Bezwzględnie tlenowe (wyłącznie tlen)
- Mikroaerofilne (niskie stężenie tlenu)
-
Beztlenowe (anaeroby) – nie potrzebują tlenu
- Bezwzględnie beztlenowe ( brak tlenu)
- Względnie beztlenowe (możliwy wzrost w warunkach tlenowych)
- Kapnofile – większe stężenie CO2
Bakterie ze względu na tolerowany odczyn środowiska
- Kwasolubne (acydofilne) – pH ≤ 5,4
- Obojętnolubne (neutrofilne) – pH 5,4 – 8,5
- Zasadolubne (alkalofilne) – pH 7-11,5
Mikroorganizmy z ekstremalnymi wymaganiami
- Barofile – wysokie ciśnienie
- Halofile – wysokie stężenie soli
- Metalofile – wysokie stężenie metali ciężkich (np. rtęć, ołów)
- Radiofile – wysokie poziomy promieniowania
Patogeneza zakażeń bakteryjnych
- Chorobotwórczość bakterii
-
Drogi transmisji drobnoustrojów
- Bezpośrednie
- Pośrednie (woda, żywność, kontakt zakażonymi przedmiotami, wektory)
- Powietrzna (kropelkowo-pyłowa)
Kolonizacja, zakażenie – rola drobnoustrojów w zakażeniach
- Kolonizacja - brak objawów; trwałe połączenie drobnoustroju z receptorem komórki gospodarza.
-
Czynniki wirulencji pomocne w kolonizacji i przeżyciu- przykłady
- Adhezja – przyleganie
- Pozykwki składników odżywczych
-
Inwazja- przenikanie drobnoustroju przez komórki i tkanki gospodarza; wytwarzanie toksyny
- Toksyny, enzymy
- Twórzenie biofilmu – ochrona przed mechanizmami obronnymi gospodarza
- Ewazja – unikanie mechanizmów obronnych gospodarza
- Czynniki wirulencji w komórkach - przykład: otoczka, rzęski, fimbrie, endospory
Elementy komórki bakterii
- Otoczka – ochrona, adhezja (bakterie Gram-ujemne)
- Rzęski - ruch
- Fimbrie (pili) – przyleganie, wymiana materiału genetycznego
- Endospory (przetrwalniki) – odporność na stresory środowiskowe
Bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne
- Bakterie Gram-dodatnie - charakterystyczna budowa ściany komórkowej z grubą warstwą peptydoglikanu; wrażliwe na antybiotyki
- Bakterie Gram-ujemne - posiadają zewnętrzną błonę komórkową, znacznie słabiej reagują na antybiotyki. LPS(lipopolisacharyd) – czynnik wirulencji.
Chorobotwórczość
- Zakaźność – zdolność do wniknięcia i zapoczątkowania zakażenia
- Inwazyjność – zdolność do wniknięcia i rozprzestrzeniania się w organizmie gospodarza
- Toksyczność – zdolność do wytwarzania czynników wykazujących letalne działanie
Mikroflora fizjologiczna (prawidłowa)
- Komensale
- Symbionty
- Patogenność w kontekście mikroflory fizjologicznej
- Czynniki mające wpływ na rozwój zakażeń - przykład
Zakażenia
- Zakażenia ropne – gronkowcowe, paciorkowcowe, mieszane
- Zakażenia nieropne – różyca, łupież rumieniowy, promienica
- Choroby ogólnoustrojowe przebiegające ze zmianami skórnymi – rumień, wąglik, trąd, kiła, gruźlica, krwotoczna wysypka
Zakażenia dróg oddechowych
- Bordetella pertussis (krztuśca)
- Staphylococcus aureus (gronkowce)
- Streptococcus pyogenes (paciorkowce)
- Mycobacterium tuberculosis (gruźlica)
Płonica (szkarlatyna)
- Streptococcus pyogenes
- Przenoszenie – droga kropelkowa
- Objawy – zapalenie gardła, wysypka, gorączka
- Leczenie – antybiotyki (np. penicylina)
Gruźlica
- Mycobacterium tuberculosis
- Przenoszenie – droga kropelkowa
- Objawy – kaszel, krwioplucie, bóle w klatce piersiowej, gorączka, nocne poty, osłabienie
- Leczenie – długotrwałe leczenie antybiotykami (6-9 miesięcy)
- Szczepionka - BCG
Choroby przenoszone drogą płciową
- Rzeżączka – Neisseria gonorrhoeae
- Kiła – Treponema pallidum
- Chlamydioza – Chlamydia trachomatis
Choroby odzwierzęce
- Dżuma – Yersinia pestis
- Salmonelloza – Salmonella enterica
- Wąglik – Bacillus anthracis
- Listeriozą – Listeria monocytogenes
Cholera
- Vibrio cholerae
- Przenoszenie – woda, jedzenie.
- Objawy, profilaktyka i leczenie
Gleba
- Tężec – Clostridium tetani
- Zgorzel gazowa - Clostridium perfringens
Podsumowanie
- Mikroflora fizjologiczna
- Zakażenia skórne - przykład: czyrak, czyraczność, czyrak gromadny, róża (erysipelas)
- Podział ze względu na lokalizację
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Quiz ten dotyczy budowy i cech bakterii, organizmów jednokomórkowych. Zawiera pytania o ich strukturę, takie jak ściana komórkowa, błona cytoplazmatyczna oraz inne elementy charakterystyczne dla bakterii. Sprawdź swoją wiedzę na temat królestwa Bacteria oraz sposobu ich rozmnażania i wzrostu.
