Атом-молекулалық ілім

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Атомның компоненттерін олардың сипаттамасымен сәйкестендіріңіз:

Протондар = Оң зарядталған бөлшектер Нейтрондар = Зарядсыз бөлшектер Электрондар = Теріс зарядталған бөлшектер Атом ядросы = Протондар мен нейтрондардан тұрады

Электрондық қабаттардың максималды электрон санын сәйкестендіріңіз:

1-қабат = 2 электрон 2-қабат = 8 электрон 3-қабат = 18 электрон 4-қабат = 32 электрон

Атомның зарядтылығын сипаттайтын терминдерді сәйкестендіріңіз:

Нейтралды атом = Протондар мен электрондар саны тең Катион = Протондар саны көп Анион = Электрондар саны көп Изотоп = Нейтрондар саны әр түрлі атом

Атомның элементарлық зарядтарын сәйкестендіріңіз:

Протон заряды = +1.6 × 10^-19 Кл Электрон заряды = -1.6 × 10^-19 Кл Нейтрон заряды = 0 Кл Атомның жалпы заряды = Протондар мен электрондар санына байланысты Signup and view all the answers

Атомдар арасындағы химиялық байланыс түрлерін сәйкестендіріңіз:

Иондық байланыс = Электрондардың толық берілісі Коваленттік байланыс = Электрондардың ортақ пайдаланылуы Металдық байланыс = Электрондардың еркін қозғалысы Ван-дер-Ваальс байланысы = Күшті емес байланыс Signup and view all the answers

Атом құрылысына қатысты терминдерді олардың сипаттамасымен сәйкестендіріңіз:

Протон = Атомның оң зарядталған компоненті Нейтрон = Атомның электрлік заряды жоқ компоненті Электрон = Атомның теріс зарядталған компоненті Энергетикалық деңгей = Электрондардың атомда орналасу деңгейі Signup and view all the answers

Изотоптар мен олардың сипаттамаларын сәйкестендіріңіз:

Көміртек-12 = Көміртектің кеңінен таралған изотопы Көміртек-14 = Радиоактивті изотоп, археологияда қолданылады Оттегі-16 = Оттегінің ең көп кездесетін изотопы Тотықтырғыш изотоп = Нейтрондар саны атомдық нөмірден артық изотоп Signup and view all the answers

Электрондардың атомда орналасуын түсіндіретін деректерді сәйкестендіріңіз:

Электрондық конфигурация = Электрондардың атомдағы орналасу тәртібі Периодтық заң = Элементтердің қасиеттерінің периодты өзгеруі Топ = Периодтық кестеде бір бағанда орналасқан элементтер Құрылымдық формула = Молекулалардың атомдық байланысының графикалық бейнесі Signup and view all the answers

Энергетикалық деңгейлер мен олардың функцияларын сәйкестендіріңіз:

1-ден 7-ге дейінгі деңгейлер = Энергия деңгейінің өсу реті n=1 = Ең төменгі энергетикалық деңгей n=2 = Екінші энергетикалық деңгей, максимум 8 электрон n=3 = Үшінші деңгей, максимум 18 электрон Signup and view all the answers

Элементтердің периодтық және топты өзгешеліктерін сәйкестендіріңіз:

Период = Элементтер қатарлары, қасиеттері бойынша өзгереді Група = Элементтер бағандары, ұқсас химиялық қасиеттері бар Металдар = Элементтердің көпшілігі, электр өткізгіштік қасиеті бар Семейлік элементтер = Бір-бірімен ұқсас қасиеттерді бөлісетін элементтер Signup and view all the answers

Study Notes

Атом-молекулалық ілім

Атом құрылымы

Атомның негізгі компоненттері:
- Протондар: оң зарядталған бөлшектер, атом ядросында орналасады.
- Нейтрондар: зарядсыз бөлшектер, атом ядросында протондармен бірге орналасады.
- Электрондар: теріс зарядталған бөлшектер, атом ядросының айналасында электрон бұлтында қозғалады.
Атом ядросы:
- Ядро протондар мен нейтрондардан тұрады.
- Ядроның массасы атомның жалпы массасының негізгі бөлігін құрайды.
- Ядроның радиусы 10^-15 м шамасында.
Электрондық қабаттар:
- Электрондар ядроның айналасында қабаттарда орналасады.
- Әр қабатта белгілі бір максималды электрон саны бар:
  - 1-қабат: 2 электрон
  - 2-қабат: 8 электрон
  - 3-қабат: 18 электрон
Атомның зарядтылығы:
- Протондар мен электрондардың саны тең болса, атом нейтралды.
- Протондар саны электрондардан көп болса, атом оң зарядты (катион).
- Электрондар саны протондардан көп болса, атом теріс зарядты (анион).
Атомның изотоптары:
- Изотоптар – бір элементтің нейтрондар саны әр түрлі атомдары.
- Мысалы: көміртек-12 (6 протон, 6 нейтрон) және көміртек-14 (6 протон, 8 нейтрон).
Атомның элементарлық заряды:
- Протон заряды e = +1.6 × 10^-19 Кл.
- Электрон заряды e = -1.6 × 10^-19 Кл.
Кванттық механика және атом құрылымы:
- Электрондар толқындық қасиеттерге ие.
- Атомдық орбитальдар: электрондардың орналасу ықтималдығының аймақтары.
- Негізгі қалпына (негізгі күй) және қозған күйге (қосымша энергия) қатысты.
Атомдардың байланысы:
- Атомдар арасындағы химиялық байланыстар: иондық, коваленттік, металдық.
- Электрондардың өзара әрекеттесуі атомдардың химиялық қасиеттерін анықтайды.

Атом-молекулалық ілім

Атом құрылымы

Атомның негізі үш компоненттен тұрады: протондар, нейтрондар және электрондар.
Протондар: оң зарядталған, атом ядросында орналасады.
Нейтрондар: зарядсыз, протондармен бірге ядроларда орналасады.
Электрондар: теріс зарядталған, ядро айналасында электрон бұлтында қозғалады.
Атом ядросы: протондар мен нейтрондардан тұрады, ядро массасы атомның жалпы массасының басты бөлігін құрайды, радиусы шамамен 10^-15 м.
Электрондық қабаттар: электроның орналасуы, әр қабатта максималды электрондар саны шектелген:
- 1-қабат: 2 электрон
- 2-қабат: 8 электрон
- 3-қабат: 18 электрон
Атомның зарядтылығы:
- Протондар мен электрондар саны тең болса, атом нейтралды.
- Протондар саны электрондардан көп болса, атом оң зарядты (катион).
- Электрондар саны протондардан көп болса, атом теріс зарядты (анион).
Атомның изотоптары: бір элементтің нейтрондар саны әр түрлі атомдарын көрсетеді.
- Мысалы, көміртек-12 (6 протон, 6 нейтрон) және көміртек-14 (6 протон, 8 нейтрон).
Атомның элементарлық заряды:
- Протон заряды: e = +1.6 × 10^-19 Кл.
- Электрон заряды: e = -1.6 × 10^-19 Кл.
Кванттық механика және атом құрылымы:
- Электрондар толқындық қасиеттерге ие, орналасу ықтималдығы атомдық орбитальдарда сипатталады.
- Негізгі күй және қозған күй (қосымша энергия) формалары бар.
Атомдардың байланысы:
- Атомдар арасында иондық, коваленттік және металдық химиялық байланыстар болады.
- Электрондардың өзара әрекеттесуі атомдардың химиялық қасиеттерін анықтайды.

Периодтық кесте

Химиялық элементтерді жүйелі түрде орналастыру, элементтердің атом номері мен қасиеттеріне негізделеді.
Периодтық заң элементтердің физикалық және химиялық қасиеттері атом номеріне тәуелді екенін көрсетеді.

Атом құрылысы

Атом ядросында протондар мен нейтрондар орналасады, ал электрондар ядродан сыртта, қабықшада орналасқан.
Протондардың саны атомның химиялық элементін анықтайды, ал нейтрондардың саны изотоптың түрін белгілейді.

Изотоптар

Бір элементтің протон саны бірдей, бірақ нейтрон саны әртүрлі атомдары.
Изотоптар химиялық қасиеттері бойынша ұқсас, бірақ физикалық қасиеттері (мысалы, радиоактивтілігі) әртүрлі болуы мүмкін.

Электрондардың атомдарда орналасуы

Электрондар атомда қабықшаларда орналасады, әр қабықша өзінің максималды электрон санына ие.
Электрондар құрылысы энергетикалық деңгейлерге бөлінеді.

Энергетикалық деңгейлер

Энергетикалық деңгейлер электрондардың атомда орналасу энергиясын көрсетеді.
Негізгі энергетикалық деңгейлер (n=1, 2, 3...) өзара маңызды бөлшектер мен электрондық конфигурацияларды анықтайды.

Электрондық конфигурация

Атомның энергетикалық деңгейлері мен электрон бөліктерін толық сипаттайды.
Электрондық конфигурация элементтің химиялық қасиеттеріне әсер етеді, яғни реакцияларға қатысу қабілетін анықтайды.

Периодты және топты түрде өзгеретін қасиеттер

Элементтердің қасиеттері периодты кестеде көлденең (периодтар) және тік (топтар) бағытта өзгереді.
Атом радиусы, электрондық терістік, иондану энергиясы сияқты қасиеттер периодтық түрде өзгереді, яғни периодтың ұзақтығына немесе топтың тереңдігіне байланысты.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Бұл тест атом құрылымы мен атомның негізгі компоненттерін зерттеуге арналған. Протондар, нейтрондар және электрондар туралы білімдеріңізді тексеріңіз. Атом ядросының құрылымы мен электрондық қабаттарының орналасуы туралы сұрақтарға жауап беріңіз.