Асқорыту бездері
10 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Асқорыту бездерінің сөлін бөлетін қажетті безді жасушаларды қалай атайды?

  • Паракриноциттер
  • Гландулоциттер
  • Эндокриноциттер
  • Экзокриноциттер (correct)
  • Асқорыту бездері қандай екі топқа бөлінеді?

  • Интрамуральды және экстрамуральды (correct)
  • Қарқынды және бәсең
  • Кеміргіштер мен жыртқыштар
  • Сыртқы және ішкі
  • Асқорыту бездерінің сөліндегі ферменттер не істейді?

  • Тек белоктарды сіңіреді
  • Тек су мен минералдарды сіңіреді
  • Күрделі органикалық заттарды мономерлеріне ыдыратады (correct)
  • Тек дұрыс сіңіруді қамтамасыз етеді
  • Интрамуральды асқорыту бездеріне мыналардың қайсысы жатады?

    <p>Сілекей бездері</p> Signup and view all the answers

    Экстрамуральды асқорыту бездеріне не жатады?

    <p>Бауыр</p> Signup and view all the answers

    Асқорыту бездерінің шығару өзектері қалай ашылады?

    <p>Ауыз қуысына және ішекке</p> Signup and view all the answers

    Асқорыту бездерінен бөлінетін сұйықтықты не деп атайды?

    <p>Секрет</p> Signup and view all the answers

    Асқорыту бездері қандай функционалдық топтың бөлігі болып табылады?

    <p>Сыртқы секреция бездері</p> Signup and view all the answers

    Асқорыту бездерінің бөлетін сөлінің атауы не?

    <p>Секрет</p> Signup and view all the answers

    Амин қышқылдары мен глюкозаның сіңірілуі қайда жүреді?

    <p>Ішек қабырғасындағы қан капиллярларына</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Асқорыту бездерінің анықтамасы

    • Асқорыту бездері асқорытуға қажет ферменттерге бай сөл бөлетін бездер.
    • Безді жасушалар экзокриноциттер деп аталады.

    Асқорыту бездерінің топтары

    • Асқорыту бездері екі топқа бөлінеді: интрамуральды (ішкі) және экстрамуральды (сыртқы).
    • Интрамуральды бездер — асқорыту ағзалары қабырғаларында орналасқан ұсақ бездер.
    • Экстрамуральды бездер — асқорыту мүшелері қабырғаларынан тыс жатқан ірі бездер.

    Интрамуральды бездер

    • Құрылысы түтікше келген асқорыту ағзаларының кілегейліасты негізінде немесе кілегейліқабықтың өзіндік тақтасынан (пластинасынан) қалыптасады.
    • Шығарушы өзектері асқорыту ағзаларының қуысына ашылады.
    • Ерін, тіл, тандай, ұрт, сілекей бездері, қарын, дуаденальды және жалпы ішектік бездерге жатады.

    Экстрамуральды бездер

    • Сыртқы асқорыту бездеріне шықшыт, төменгі жақ, тіласты сілекей бездері, ұйқы безі және бауыр жатады.
    • Экстрамуральды сілекей бездерінің ірі өзектері ауыз қуысына, ал ұйқы безі мен бауыр өзектері он екі елі ішекке ашылады.

    Асқорыту ферменттері мен функциялары

    • Асқорыту бездерінің сөліндегі ферменттер күрделі органикалық заттарды (протеиндер, липидтер, көмірсулар) мономерлерге ыдыратады.
    • Мономерлер — амин қышқылдары мен глюкоза, олар ішек қабырғасындағы қан капиллярларына сіңеді.
    • Глицерин мен май қышқылдары — лимфа капиллярларына сорылып сіңіріледі.

    Асқорыту сұйықтығы

    • Асқорыту бездерінен бөлінетін сұйықтық сөл (секрет) деп аталады.
    • Асқорыту бездері сыртқы секреция бездеріне жатады, сөлді арнайы өзектері арқылы бөледі.
    • Бауырдан бөлінетін сөл — өт, сілекей бездерінен — сілекей.

    Ғылыми зерттеулер

    • Асқорыту бездерінің қызметін зерттеуде И.П. Павловтың фистула әдісі қолданылған, ол Нобель сыйлығына ие болды.
    • Ағымдағы зерттеулерде эндоскопия әдісі қолданылады, ол асқорыту мүшелерінің ішкі құрылысын зерттеуге мүмкіндік береді.

    Ферменттердің маңызы

    • Асқорыту бездерінен бөлінетін сөлде күрделі заттарды қарапайым заттарға ыдырататын ферменттер болады.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Description

    Бұл квиз асқорыту бездерінің құрылымы мен қызметіне арналған. Асқорыту бездерінің түрлері мен ерекшеліктерінің негізін түсінуге көмектеседі. Сонымен қатар, интрамуральды және экстрамуральды бездердің рөлін қарастырады.

    More Like This

    Human Digestive Glands Quiz
    12 questions
    Digestive System and Glands
    36 questions

    Digestive System and Glands

    MarvelousFlugelhorn avatar
    MarvelousFlugelhorn
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser