Աշխատանքի Բաժանում եւ Կառավարման Ծագում

Աշխատանքի Բաժանում և Կառավարման Ծագում

• Մարդիկ միավորվում են ընդհանուր նպատակներին հասնելու համար, այս երևույթը հնագույն է և արմատներ ունի նախնադարյան համակարգում:
• Աշխատանքի բաժանումը (որսորդություն, անասնաբուծություն) հասարակական մասշտաբներ է ընդունել:
• Հողագործության և անասնաբուծության միջև առաջացել է առաջին բաժանումը, հետո առանձնացել է արհեստագործությունը:
• Աշխատանքի հորիզոնական բաժանումը մարդկանց խմբերի բաժանումն է նյութական բարիքների կամ ծառայությունների ստեղծման առանձին գործընթացների մեջ:
• Աշխատանքի ուղղահայաց բաժանումը առաջանում է հորիզոնական բաժանման արդյունքում ձևավորված խմբերի գործունեություն համակարգելու անհրաժեշտությունից, երբ մարդիկ ստանձնում են գործունեությունների համակարգման պարտավորություններ:
• Կառավարման անհրաժեշտությունը ծագում է աշխատանքի բաժանման հիման վրա, առաջացնելով մարդկանց մի խումբ, որոնց խնդիրը գործընկերների գործունեության համակարգումն է:

Կառավարման Սահմանումներ

• Սեսկենի համաձայն, կառավարումը իր հիմնական ֆունկցիաների ամբողջությունն է:
• Դրաքերի համաձայն, կառավարումը գործընթաց է, որի արդյունքում անկազմակերպ խումբը վերածվում է կազմակերպվածի:
• Ռուսական դպրոցի ներկայացուցիչների համաձայն, կառավարումը գործընթաց է, որը ներազդելով համակարգի վրա այն պահում է որոշակի ռեժիմում կամ համակարգված փոփոխության է ենթարկում:

Կառավարման Պատմություն

• Կառավարման պրակտիկան գոյություն ունի մարդկության գոյության հետ միասին:
• Կառավարման գիտությունը որպես ամբողջություն ձևավորվել է 19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարի ընթացքում:
• Կառավարման երևույթը դրսևորվել է մ.թ.ա. 5000-2000 թթ. :
• Մ.թ.ա. 1790 - 1100 թթ. ձևավորվել են պետական կառավարման որոշակի սկզբունքներ, ինչպիսիք են Համմուրաբի կանոնները:
• Մ.թ.սկիզբը մինչև առաջին հազարամյակը սկսել են ձևավորվել սեփականության հարաբերությունների կարգավորման և այլ սկզբունքներ:
• Առաջին հազարամյակում մեծ շեշտ է դրվում արտադրության ծախսերի, դրանց հաշվառման, լիազորությունների փոխանցման վրա:
• 17-18-րդ դարերում մեքենայացումը (արդյունաբերական հեղաշրջում) առաջ է բերել ձեռնարկատիրության և մենեջմենթի տարանջատում, որը կապվում է կազմակերպությունների խոշորացման հետ:
• 19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարում ձևավորվել է կառավարման գիտությունը:

Կառավարչական Մտքի Էվոլյուցիա և Կառավարման Դպրոցները

• Կառավարման տեսության առանձին դրույթներ սկսել են ձևավորվել մ.թ.ա. 5000 թ., բայց իբրև ամբողջական գիտություն կառավարման տեսությունը ձևավորվել է 19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարում:
• Թեյլորը առաջինն էր, որը փորձ կատարեց ներկայացնել կառավարումը՝ որպես գիտություն:
• Թեյլորի և նրա կողմնակիցների ստեղծած աշխատանքի գիտական կազմակերպման ուսմունքը առաջարկում էր ուսումնասիրել աշխատանքային գործողությունները երկու կարևոր նպատակով` այդ գործողությունները դարձնել ռացիոնալ (հանել ավելորդ շարժումները) և նկարահանել աշխատանքային գործողությունները, որի հիմնա վրա սահմանել առաջադրանքներ աշխատողների համար և դրա վրա էլ կառուցել մոտիվացիայի ամբողջ մեխանիզմը:

Այս քվիզը խոսում է աշխատանքի բաժանման և կառավարման ծագման մասին, այսինքն, ինչպես մարդիկ միավորվում են ընդհանուր նպատակներին հասնելու համար: Այն ուսումնասիրում է աշխատանքի հորիզոնական և ուղղահայաց բաժանումները, ինչպես նաև կառավարման կարևորությունը այս գործընթացում: Հետագայում, կբացահայտվեն աշխատանքի բաժանման զարգացման փուլերը և դրանց ազդեցությունը հասարակության վրա.