Aşağı Ətraf Xəstəlikləri və Müalicəsi

Aşağı ətraf arteriyalarında qan dövranının pozulması, arteriyaların divarlarının sərtləşməsi və daralması ilə müşayiət olunur.

Baldır əzələlərində ağrı 50 metrlik bir məsafəni adi qədəm ilə yeridikdə baş verir.

Palpator müayinə zamanı arterial pulsasiya zəifləyir.

Ətrafların dərisi avazımış olur və mavi rəng alır.

Aterosklerotik okklüziyalar adətən ətrafların distal (baldır, pəncə) arteriyalarında baş verir.

Aşağı ətraf arteriyalarının obliterasiyaedici aterosklerozunun I və II dərəcələri üçün il ərzində iki dəfə, hər dəfə 5 ay müddətinə konservativ müalicə təyin edilir.

Yuxarı və aşağı ətrafların distal, orta və kiçik diametrli arteriyalarının xroniki qeyri-spesifik iltihabi xəstəliyidir və getdikcə venalara yayılır.

Xroniki qeyri-spesifik iltihabi xəstəlikdir ki, aşağı ətrafların distal, orta və kiçik diametrli arteriyalarını, sonra isə venaları əhatə edir.

Aşağı hərəkət edən qanın venaları ilə geri çevrilməsində problem yaşandıqda, dərindəki venalarda qanın yığılmasına səbəb olan bir şərait. Bu, venaların şişməsinə, ağrıya, şişkinliyə və bəzən də dəri rənginin dəyişməsinə səbəb ola bilər.

Aorta və bud arteriyalarında meydana gələn ateroskleroz, aşağı ətraf arteriyalarının okklüziv xəstəliyinin ən çox rast gəlinən səbəbidir.

Aşağı ətraf venalarının xroniki çatışmazlığı, venaların qan dövranının düzgün işləməməsidir. Səbəblər arasında venaların qapaqlarının zəifləməsi, qanın yığılması və hərəkətinin çətinləşməsi var.

Trofiki xora, dərini əhatə edən geniş bir yara növüdür. Kommunikant venaların çatışmazlığı zamanı trofik xoralarda qan axını az olur, bu da yaranın sağalmasının gecikməsinə səbəb olur.

Aşağı ətrafda yaranan bir tromb, qan dövranı sisteminə daxil olaraq, xoşagəlməz əlamətlərə səbəb ola bilər. Bu tromb, qan dövranını pozaraq ağciyər arteriyalarında tıxanma və ya emboli yarada bilər.

Aşağı ətraf amputasiyalarına ən çox şəkərli diabet səbəb olur, çünki şəkərli diabet damarlara ziyan verir, qanın ətraflarındakı toxumalara çatmasına mane olur.

Reyno sindromu, həddindən artıq soyuq havada barmaqların və ayaqların göyərib solğunlaşması, ləkələnmə, qaşınma, ağrı və ya uyuşma kimi simptomlara səbəb olan bir xəstəlikdir.

Bürger xəstəliyi siqaret çəkənlərdə daha çox rast gəlinən bir xəstəlikdir. Siqaret çəkmə, damarlara zərər verərək qan axışını azaldır.

Aşağı ətrafların arteriyalarının dar və ya tamamilə tıxanması nəticəsində meydana gələn bir xəstəlikdir. Bu xəstəlik ağır ürək çatışmazlığına və hətta ətrafların amputasiyasına gətirib çıxara bilər.

Obliterasiyaedici arterioskleroz zamanı ətrafların arteriyalarının daralmasının ilkin əlamətidir. Xəstə bir müddət yürüdükdən sonra baldırında ağrı hiss edir; bu ağrı dincəlməklə azalır.

Bu xəstəlik zamanı dəri quruyub, soyuq olur, tərləmir, çox zaman ayaq barmaqlarında dəri altına doğru nüfuz edən yaralar meydana gəlir ki, bunlar da müalicəyə çox dözümlü olur.

Xəstə heç yeridiyəndə belə baldırı ağrıyır, belə hallarda dərinin rəngi mavi-qırmızı çevirilir, soyuq olur.

Bu xəstəlik zamanı ayaq barmaqları nekrozlaşır, yəni ölür.

Obliterasiyaedici arteriosklerozun müalicəsinin əsas məqsədi qan dövranını bərpa etməkdir.

Xəstənin həyat tərzinin dəyişdirilməsi (siqaret, alkoqol, yağlı yeməklərdən imtina), fiziki aktivlik və dərman müalicəsi bu xəstəliyin müalicəsində tətbiq olunur. Ağır hallarda cərrahi müdaxilə zəruri ola bilər.

Bu sindrom zamanı aşağı ətrafların arteriyalarının obliterasiyası ilə yanaşı venaların da tıxanması baş verir.

Uzun müddət yataqda qalmaq səbəbindən qan dövranının yavaşıması və qanın laxtalanmasının artması ilə əlaqədar tromb əmələ gəlməsinin riskini artırır.

Əməliyyatdan sonra qan dövranının yaxşılaşdırılması və tromb əmələ gəlməsinin qarşısını almaq üçün xəstəni tez ayağa qaldırmaq.

Əzələlərin büzülməsi və qan dövranının yaxşılaşdırılması üçün baldır əzələlərini masaj etmək.

Ətrafların elastik bantla sıxılması qan dövranını yaxşılaşdırır və tromb əmələ gəlməsinin qarşısını alır.

Ağır çəkili insanlar üçün bədən kütləsi indeksi 35 kq/m2 və ya daha yüksək olduqda eyni zamanda digər xəstəliklər varsa.

Alimentar-konstitusional piylənmədə həddindən artıq yemək və hərəkətsiz həyat tərzi kimi amillərin təsirindən yaranan piylənmə növü.

Bədən kütləsi indeksi 30 kq/ m2 və ya daha yüksək olan insanlar üçün alimentar-konstitusional piylənmədə əməliyyat göstərişdir.

Piylənmənin cərrahi müalicəsinin iki əsas üsulu: mədənin ölçüsünü azaltmaq və bağırsaqdan qida maddələrinin sorulmasını azaltmaq.

Qastrin səviyyəsinin artması ilə müşayiət olunan bir xəstəlikdir. Qastrin mədənin turşu ifrazını tənzimləyən hormonudur. Qastrinoma zamanı aşırı qastrin ifrazı vərəm, ürəkbulanma, qusma, ishal və çəki itkisi kimi simptomlara səbəb olur.

Qastrin səviyyəsini artıran amillərdən biri də qastrointestinal traktın anturum hissəsinin olmamasıdır.

Döş sümüyü arxası urun müəyyən xüsusiyyətləri vardır ki, bunlardan biri də rentgenoloji müayinə zamanı qida borusunun yerdəyişməsidir.

Tireotoksikoz zamanı qalxanvarı vəzin tam cıxarılması əsas əməliyyat üsuludur.

Tireotoksikoz zamanı qanda triyodtironin və tetrayodtironin səviyyələrini ölçmək mütləqdir.

Düyünlü uru olan xəstələrdə radioizotop skanerləmə zamanı

Düyünlü zob bir qayda olaraq konservativ müalicə olunur.

Qalxanabənzər vəzin xərçəng xəstəliyinin rastgəlmə tezliyini artıran amillərdən biri də uşaq vaxtı boyun nahiyəsinin şüalanmasıdır.

Qalxanvarı vəzin həddindən artıq aktivliyi, qanda tiroid hormonlarının yüksək səviyyəsində olması ilə səciyyələnir.

Tireotoksikozun səbəblərindən biridir, qalxanvarı vəzin şişləri ilə yanaşı, yodun çoxluqda olması da bu xəstəliyin inkişafında rol oynaya bilər.

Qalxanvarı vəzin şişi, sisti, kalsifikatı, fibrozu, qansızmaları zamanı "soyuq düyünləri" aşkarlamağa imkan verir.

Qalxanvarı vəzin rezeksiyası zamanı yuxarı qırtlaq sinirinin zədələnməsi nəticəsində səsin itirilməsi və tənəffüs çətinliyi baş verə bilir.

Qalxanvarı vəzin hər iki payının total çıxarılması.

Tireotoksikozun dərəcəsini və qalxanvarı vəzin funksionallığını yoxlamaq üçün istifadə olunur.

Yod, qalxanvarı vəzin hormonlarının yaranması üçün zəruri olan bir elementdir.

Göz ətrafında piqmentasiyanın olması, göz xəstəliklərinin, məsələn, Mebius, Delprimpl, Ştelvaq, Ellinek və Qrefe simptomlarının göstəricisi ola bilər.