Arbeidspsychologie: Gedrag op het werk

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Binnen de arbeidspsychologie, wat is een belangrijk aandachtspunt naast het verbeteren van de productiviteit?

  • Het vergroten van de afhankelijkheid van werknemers van technologie.
  • Het verhogen van de werkdruk om aan de eisen van de markt te voldoen.
  • Het verminderen van de nadruk op individuele prestaties ten gunste van teamdoelen.
  • Het waarborgen van de gezondheid en het welzijn van werknemers. (correct)

Welke van de volgende alternatieven beschrijft het beste de verschuiving in de focus van de hedendaagse arbeidspsychologie?

  • Van het inzetten op individuele prestaties en resultaten, naar het op één lijn brengen van de teamdoelstellingen.
  • Van het vermijden van sociale interacties, naar het promoten van hechte relaties tussen werknemers.
  • Van het overwegen van traditionele hiërarchieën naar het aanmoedigen van autonomie op de werkvloer.
  • Van het vaststellen van ziekten en problemen naar het versterken van positieve aspecten. (correct)

Welke van de volgende uitspraken beschrijft het beste wat Taylorisme probeert te bereiken?

  • Het creëren van flexibele rollen om aan de individuele behoeften tegemoet te komen.
  • Het optimaliseren van efficiency door elke taak te standaardiseren. (correct)
  • Het promoten van werknemersparticipatie in besluitvormingsprocessen.
  • Het aanmoedigen van samenwerking tussen alle teamleden.

Wat was het voornaamste inzicht dat voortkwam uit de Hawthorne-experimenten in de arbeidspsychologie?

<p>De cruciale invloed van sociale omstandigheden en teamverband op arbeidsprestaties. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat kan worden gezien als een belangrijk nadeel van het generaliseren van resultaten van onderzoek dat is uitgevoerd binnen specifieke groepen?

<p>Het beperkt het inzicht in de diversiteit van de beroepsbevolking. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke functie van werk, zoals beschreven door Marie Jahoda, biedt een gevoel van regelmaat en structuur in het dagelijks leven van een individu?

<p>Dat er regelmatige activiteit plaatsvindt. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom is het, naast het bieden van een bron van inkomsten, cruciaal voor mensen om werk te hebben?

<p>Het biedt vaak voldoening en een sociaal doel, wat bijdraagt aan tevredenheid en gezondheid. (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe heeft de verschuiving van een industriële economie naar een diensteneconomie de aard van de werkzaamheden in het algemeen beïnvloed?

<p>Het werk is fysiek minder belastend geworden. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke uitdaging die voortkomt uit de toename van flexibele werkarrangementen, zoals werken op afstand?

<p>Het kan het moeilijker maken om een goede balans tussen werk en privéleven te bewaren. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een potentieel risico dat gepaard gaat met platformorganisaties zoals Uber en Amazon?

<p>Potentieel voor ongunstige arbeidsomstandigheden. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk verschil tussen traditionele en moderne organisaties met betrekking tot de verwachtingen van werknemers?

<p>Moderne organisaties leggen de nadruk op levenslang leren en een continu vermogen tot innovatie. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste uitgangspunt van de zelfdeterminatietheorie (SDT) met betrekking tot menselijke motivatie?

<p>Mensen beschikken over een aangeboren drang tot groei, ontwikkeling en het creëren van sociale relaties. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke psychologische basisbehoefte, als onderdeel van de zelfdeterminatietheorie, houdt verband met het gevoel van keuzevrijheid en het ervaren van de oorsprong van iemands acties?

<p>Autonomie. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met 'relatedness' in relatie tot de zelfdeterminatietheorie (SDT)?

<p>De behoefte om relaties met anderen te hebben, en er voor te zorgen (en andersom). (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk onderscheid tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie?

<p>Intrinsieke motivatie is gebaseerd op interesse en plezier, extrinsieke motivatie op het bereiken van een opbrengst. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat zou een negatief gevolg kunnen zijn van het aanbieden van extrinsieke beloningen in situaties waarin individuen al intrinsiek gemotiveerd zijn?

<p>Het kan averechts werken en de intrinsieke motivatie ondermijnen, het 'crowding-out effect'. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met 'externe regulering' als een vorm van extrinsieke motivatie?

<p>Het ondernemen van een activiteit om externe redenen, zoals beloningen of het vermijden van straffen. (B)</p> Signup and view all the answers

Onder welke omstandigheden is het aannemelijk dat het belonen van specifiek gedrag contraproductief kan zijn?

<p>Wanneer de introductie van de beloning een verschuiving veroorzaakt in de waargenomen drijvende kracht achter het gedrag. (B)</p> Signup and view all the answers

Hoe kunnen organisaties de autonomie van werknemers ondersteunen om behoeftebevrediging en motivatie te bevorderen?

<p>B en D (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de potentiële negatieve consequentie van het gebruik van externe motivatie om een hogere productiviteit te stimuleren volgens de theorieën omtrent werknemersmotivatie?

<p>Het kan resulteren in een hogere productiviteit die samengaat met een verslechtering van het welzijn. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke persoonlijkheidstrekken zijn over het algemeen sterker geassocieerd met tevredenheid over de basisbehoeften op het werk, volgens onderzoek op het gebied van werknemerswelzijn?

<p>Aangenaamheid, consciëntieusheid en extraversie. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met de term 'werkverslaving' ('work addiction')?

<p>De neiging om overdreven hard te werken en geobsedeerd te zijn door werk, wat zich uit in dwangmatig werken. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een relevant verschil tussen werknemers die bevlogen zijn (work engaged) en werknemers die verslaafd zijn aan werk (workaholics)?

<p>Bevlogen werknemers ervaren voldoening door hun betrokkenheid bij het werk, terwijl een workaholic zich door zijn werk laat bepalen, vaak gedreven door sterke interne druk. (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

A&O Psychology

Focuses on human behavior in work settings and organizations.

HRM Focus

How to ensure tasks are done by the right person. (Skills & Motivation)

Definition of Work

Goal-oriented, coordinated activities requiring effort for compensation.

Organization Psychology

Deals with employee behavior in relation to each other & the organization.

Signup and view all the flashcards

Organization Psychology topics

Relates to communication, decision-making, leadership, and teamwork.

Signup and view all the flashcards

Positive Psychology

Focus on motivation, well-being, and work performance factors.

Signup and view all the flashcards

Taylorism

Workers are lazy/dumb, tasks should be efficient.

Signup and view all the flashcards

Human Relations Movement

Work should suit people, Hawthorne experiments, social conditions matter.

Signup and view all the flashcards

Changes in work

Automatization & growth of 'knowledge workers' due to tech advancements

Signup and view all the flashcards

Flexibility of Working

Flexible work arrangements in place, time, and ICT.

Signup and view all the flashcards

SDT 3 Needs

Autonomie, Verbondenheid, Competentie.

Signup and view all the flashcards

Extrinsic motivation

Doing something to avoid punishment or gain reward.

Signup and view all the flashcards

Work engagement

Work engagement involves vigor, dedication, and absorption.

Signup and view all the flashcards

Self determination theory

A positive mind related to being able to do your job well

Signup and view all the flashcards

Scientific managment (task design)

A study of skills, behaviors, etc to get ideal workers (for each position)

Signup and view all the flashcards

Human relation movement

Focuses on team working and participations

Signup and view all the flashcards

Fundemental concept of psychology (for SDT)

People have basic needs like feeling of choice and wil

Signup and view all the flashcards

Identification regulation

Doing something because important, connected norms.

Signup and view all the flashcards

Main drives of work?

Workaholic – mainly driven by controlled motivation. Engaged drive by autonomous motivation

Signup and view all the flashcards

Labour definition (definitie van arbeid)

Goal-oriented and coordinated activities performed for exchange.

Signup and view all the flashcards

Taakeisen, belasting en spanning

Taakken, belasting en spanning = de verhouding tussen belasting en inspanning

Signup and view all the flashcards

Interpersonal support

There are other things in there then just the singular person

Signup and view all the flashcards

Positieve Psychologie-

Work that does not affect the health and motivation of another

Signup and view all the flashcards

  1. De 'winst' van hulpbronnen wordt belangrijker in de context van het verlies van hulpbronnen

The 'winst' van hulpbronnen wordt belangrijker in de context van het verlies van hulpbronnen..

Signup and view all the flashcards

Degene met veel hulpbronnen zijn minder kwetsbaar voor verlies

Degene met veel hulpbronnen zijn minder kwetsbaar voor verlies

Signup and view all the flashcards

Resource loss cycles

Negatieve spiraal waarbij het verlies van bepaalde leidt tot verdere vermindering van andere

Signup and view all the flashcards

Wanneer hulpbronnen van mensen

Uitgeputte mensen gebruiken defensieve modus om zichzelf te beschermen

Signup and view all the flashcards

The 3h

The model is designed to help the team

Signup and view all the flashcards

een bewering die voortvloeid (corollaries)

Is een bewering die voortvloeid uit een andere bewering

Signup and view all the flashcards

job Demands

Job demands

Signup and view all the flashcards

Core

Stress is high for workers with a little bit of time and space

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Arbeidspsychologie Deel I

  • A&O-psychologen bestuderen menselijk gedrag op het werk en in organisaties, zowel toegepast als in onderzoek
  • Het vakgebied omvat organisatiepsychologie, personeelspsychologie (HRM), en arbeidspsychologie

Organisatiepsychologie

  • Richt zich op hoe medewerkers zich tot elkaar en de organisatie verhouden
  • Onderwerpen omvatten communicatie, besluitvorming, macht, leiderschap en samenwerking

Personeelspsychologie/ HRM

  • Onderzoekt de relatie tussen individu en organisatie, met focus op het aantrekken, ontwikkelen en beëindigen van arbeidsrelaties (instroom, doorstroom, uitstroom)
  • Centrale vraag: Hoe zorgt u dat de juiste persoon de taak uitvoert, met de juiste kennis, vaardigheden en motivatie?

Arbeidspsychologie

  • Richt zich op taakontwerp, arbeidstijdregelingen, prestaties, fouten, ongevallen, inspanning en herstel
  • Werk wordt gezien als gecoördineerde, doelgerichte activiteiten die inspanning vereisen en uitgevoerd worden in ruil voor iets anders, meestal een financiële beloning.
  • Studeren voldoet ook aan deze definitie

Werkfuncties

  • Manifeste functie: Salaris
  • Latente functies: Structuur, sociaal contact, gemeenschappelijk doel, identiteit en status

Geschiedenis van Arbeidspsychologie

  • Historische wortels gaan terug tot de oude Grieken en Romeinen
  • Occupational medicine (rond 1500) ontstond als reactie op de arbeidsomstandigheden in mijnen
  • Work psychology ontwikkelde zich tijdens de industriële revolutie (1750-1850), Taylorisme (1910-1930), en Human Relations periode (1930 - ...)
  • Hedendaagse arbeidspsychologie (2000-heden) verschuift focus van problemen naar positieve aspecten

Taylorisme (begin 20e eeuw)

  • Aannames: arbeiders zijn lui en dom dus taken moeten efficiënt vervuld worden
  • Oplossing voor domheid: Vereenvoudig taken, standaardiseer de beste uitvoeringsmethode, train arbeiders en scheid taken uit van planning
  • Oplossing voor luiheid: Betaal per prestatie, controleer streng en Selecteer de beste werknemers voor specifieke taken
  • Kernbegrippen zijn standaardisatie en efficiëntie
  • Scientific management is nog steeds relevant, denk aan McDonalds of robots

Human Relations beweging

  • Tegenbeweging tegen scientific management, past werk aan de persoon aan
  • Elton Mayo (1880–1949) benadrukte het belang van controlerende en voorbereidende taken
  • Hawthorne-experimenten toonden aan dat aandacht de arbeidsprestatie verhoogt
  • Sociale omstandigheden zijn belangrijk

Positive Psychologie

  • Naast goede prestaties is aandacht voor gezondheid en welzijn cruciaal via sustainable performance
  • Er is discussie of de rol van scientific management is uitgespeeld

Veranderingen rondom Werk

  • Groeiende dienstensector en ‘kenniswerkers’ vragen meer cognitieve en emotionele inzet, minder fysiek
  • Vrouwen werken meer parttime
  • Meer ouderen en migranten werken in toenemende diversiteit
  • Door Flexibele Werk Arrangementen (FWA) is er meer flexibiliteit in tijd en plaats door ICT
  • Voordelen: minder verzuim, gezonder
  • Nadelen: minder sociaal contact, minder privéleven

Structurele veranderingen

  • Globalisering en ICT leiden tot platformorganisaties (Über, Airbnb, Amazon), met risico's op slechte arbeidsomstandigheden

Traditionele vs. Moderne organisaties

  • Traditionele organisaties: homogene personeel, vroegtijdige uittreding, stabiele omgeving, baan voor het leven, externe controle, fysieke arbeid, minder herstelmogelijkheden
  • Moderne organisaties: divers personeel, langer doorwerken, continue verandering, zelfcontrole, mentale arbeid, levenslang leren, weinig herstelmogelijkheden

Redenen om te Werken

  • 60-65% zou doorwerken bij het winnen van de loterij
  • Werk is meer dan alleen een middel om in levensonderhoud te voorzien

Social Determination Theory (Deci & Ryan)

  • Individuen willen groeien, ontwikkelen en sociale relaties aangaan
  • Externe omgeving kan de aangeboren basisbehoeften steunen
  • Mate van behoeftebevrediging stuurt de motivatie
  • Behoeften: Autonomie, Verbondenheid, Competentie
  • Autonomie: ‘origin of ones action’ & keuzevrijheid
  • Verbondenheid: Deel zijn van een team, geliefd zijn
  • Competentie: Impact hebben, vaardigheden leren
  • Werkgerelateerde Basic Need Satisfaction scale meet de drie basisbehoeften, met Likert Schaal vragen

Motivatie Richtingen

  • ‘Has to’ (controlled) versus ‘wants to’ (autonomous)
  • Amotivation (geen motivatie), extrinsieke motivatie en intrinsieke motivatie

Lastig onderscheid

  • External: iet doen om straf te voorkomen of beloning te ontvangen
  • Introjection: iets doen om interne factoren te vermijden (schaamte of straf)
  • Identification : iets doen omdat je het belangrijk vindt
  • Integration: iets doen omdat je het geweldig vindt

Workaholics vs. Werk-Betrokken medewerkers

  • Work engagement: positieve, vervullende, werk gerelateerde gemoedstoestand van vitaliteit, toewijding en absorptie
  • Work addiction: de neiging om overdreven hard te werken en geobsedeerd te zijn, uit zich in dwangmatig werken
  • Employees die workaholic zijn worden voornamelijk gedreven door gecontroleerde motivatie
  • Work engaged medewerkers worden voornamelijk gedreven door autonome motivatie

Social Support

  • Autonoom gemotiveerde steun (episodisch) heeft een positieve relatie met de werkbetrokkenheid door behoeftebevrediging

Wat is Arbeidspsychologie?

  • Arbeid is doelgericht en gecoördineerd in ruil voor iets anders
  • Arbeidspsychologie kijkt naar psychologische aspecten van werk, zoals gedrag, motivatie en emoties
  • Gericht op gezondheid en welzijn van werknemers naast productiviteit
  • Richt zich op duurzame prestaties (sustainable performance)

Historische context

  • Vroeger geen duidelijke werkwijze, later duidelijke werkwijze en er meer gemechaniseerd en geïndustrialiseerd
  • Hoe kunnen werknemers zo hard mogelijk gemotiveerd worden om zo productief mogelijk te zijn?

Scientific management (Taylor)

  • Winst maximalisatie door standaardisatie en efficiëntie
  • Taken moeten aangepast worden zodat iedereen ze kan uitvoeren
  • Gebaseerd op aannames dat werknemers dom en lui zijn dus taken werden vereenvoudigd, gestandaardiseerd en gecontroleerd
  • Arbeiders werden geselecteerd en betaald naar precisie en snelheid

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Arbeitspsychologie - Klausurfragen
32 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser