Apolipoprotein E và bệnh Alzheimer

Study Notes

Tìm hiểu bệnh Alzheimer: Bệnh Alzheimer là một bệnh rối loạn thoái hóa thần kinh gây mất các tế bào thần kinh não, dẫn đến sa sút trí tuệ, suy giảm nhận thức, và khó khăn trong giao tiếp.
Apolipoprotein E (APOE) và chức năng: APOE là một protein giúp vận chuyển và phân phối cholesterol trong hệ thần kinh.
Đa hình APOE: Gen APOE có 3 dạng đồng phân: ε2, ε3 và ε4. Sự khác biệt về cấu trúc này ảnh hưởng đến chức năng của APOE trong hệ thần kinh.
Tác động của APOE ε4 đến bệnh Alzheimer: APOE ε4 làm giảm khả năng thanh thải mảng bám amyloid-beta, gây tăng quá trình phosphoryl hóa protein Tau, làm tăng tình trạng viêm não và rối loạn hàng rào máu não, cuối cùng dẫn đến suy giảm nhận thức và khởi phát chứng mất trí nhớ.
APOE - yếu tố rủi ro trong di truyền: APOE ε4 là một yếu tố nguy cơ di truyền của bệnh Alzheimer, tăng nguy cơ mắc bệnh suy giảm nhận thức. Tuy nhiên, không phải ai mang alen ε4 đều mắc bệnh Alzheimer.

Chức năng: Vận chuyển cholesterol trong hệ thần kinh.
Vị trí gen: Nằm trên nhiễm sắc thể số 19, vị trí 19q13.2.
Các dạng đồng phân: APOE ε2, APOE ε3, APOE ε4 có cấu trúc khác biệt.
Vai trò trong não bộ: APOE giúp ổn định và vận chuyển lipid/cholesterol tới các tế bào não.
Tác động đến não: Liên quan đến mức độ lắng đọng mảng bám amyloid và hình thành các đám rối protein Tau.

Nguyên nhân: Mảng bám amyloid-beta ngoài tế bào và các đám rối protein Tau nội bào
Quá trình bệnh lý: Tích tụ amyloid-beta với các tế bào thần kinh, và sự tích tụ của protein Tau gây rối loạn chức năng tế bào não.
Triệu chứng: Sa sút trí tuệ, suy giảm nhận thức, khó khăn trong giao tiếp, và một số triệu chứng khác.

Nghiên cứu trên chuột được tiêm AAV4-APOE4 cho thấy sự gia tăng mảng bám amyloid trong vỏ não.
Nghiên cứu chỉ ra APOE ε4 liên quan đến di truyền và tăng nguy cơ mắc bệnh suy giảm trí nhớ.

Podcast