Anatomia Gałki Ocznej

Study Notes

Gałka Oczna

Gałka oczna znajduje się w oczodole, ma kształt kulisty, średnicę ok. 24 mm, objętość 6,5 cm3 i masę 7 g.
Jest narządem odbiorczym, zawierającym układ optyczny, fotoreceptory i drogi nerwowe.
Wewnątrz gałki znajdują się dwie komory: przednia i tylna, oddzielone od siebie przegrodą z ciałem rzęskowym, więzadłami i soczewką.

Ciecz Wodnista

Ciecz wodnista jest przezroczysta, przypominająca osocze, o objętości ok. 1,5 ml.
Wytwarzana jest w komorze tylnej przez ciało rzęskowe.
Przepływa przez źrenicę do komory przedniej, skąd zostaje wchłonięta do kanału Schlemma i naczyń żylnych.
Funkcje: transport tlenu i substancji odżywczych do rogówki i soczewki oraz utrzymanie odpowiedniego ciśnienia śródgałkowego (10-22 mmHg).

Ciałko Szklistę

Ciałko szkliste jest galaretowate (99% wody, niewielka ilość białka), o objętości ok. 4 ml i stanowi 4/5 wnętrza gałki ocznej.
Pełni funkcję mechaniczną: utrzymuje kształt gałki ocznej, nadaje jej sprężystość i dociska siatkówkę do nabłonka barwnikowego i naczyniówki.

Budowa Gałki Ocznej

Ściana gałki ocznej zbudowana jest z 3 błon:
- Zewnętrznej:
  - Twardówka: nieprzezroczysta, stanowi 4/5 powierzchni błony włóknistej, otaczając gałkę oczną ze wszystkich stron (oprócz przedniego odcinka). Pełni funkcje ochronne i utrzymuje kształt oka. Grubość twardówki jest największa z tyłu (1-2 mm). Jest słabo unaczyniona i mało czuła. Na granicy z rogówką znajduje się kanał Schlemma, przez który odpływa ciecz wodnista. Barwa twardówki zmienia się z wiekiem: niebieskawa u dzieci, szarawa u dorosłych i żółtawa u osób starszych.
  - Rogówka: przednia część zewnętrznej warstwy oka, o mniejszym promieniu krzywizny niż twardówka. Zbudowana z pięciu warstw: nabłonka, blaszki granicznej przedniej (błony Bowmana), istoty właściwej, blaszki granicznej tylnej (błony Descemeta) i śródbłonka. Jest przezroczysta, nie zawiera naczyń krwionośnych i jest silnie unerwiona.
- Środkowej (naczyniowej):
  - Naczyniówka: składa się z gęstej sieci naczyń krwionośnych, tkanki łącznej, komórek barwnikowych i włókien elastycznych. Odżywia zewnętrzne warstwy siatkówki.
  - Ciało rzęskowe: ma kształt pierścienia, zbudowanego z mięśni gładkich (wieniec rzęskowy). Zawiera mięsień rzęskowy, który napina soczewkę podczas akomodacji oka. Do wyrostków rzęskowych przyczepiają się więzadła Zinna, na których zawieszona jest soczewka. W nabłonku wyrostków rzęskowych produkowana jest ciecz wodnista.
  - Tęczówka: przednia część błony naczyniowej, barwny krążek o średnicy ponad 1 cm z otworem zwanym źrenicą. Zawiera naczynia krwionośne, mięśnie źrenicy oka i komórki barwnikowe, decydujące o kolorze oczu. Posiada liczne zagłębienia (krypty) i bruzdy.
- Wewnętrznej:
  - Siatkówka:

Soczewka

Soczewka znajduje się w części przedniej oka, pomiędzy tęczówką a ciałem szklistym.
Jest przezroczystym, dwuwypukłym tworem, silnie załamującym światło.
Zawieszona jest na więzadłach Zinna, biegnących od torebki soczewki do ciała rzęskowego. Napięcie więzadeł zmienia kształt soczewki podczas akomodacji oka.

Budowa Soczewki

Soczewkę wypełniają upakowane, wydłużone włókna (sześcioboczne na przekroju).
Włókna są wypełnione białkami - krystalinami - odpowiedzialnymi za przezroczystość soczewki.
Najbardziej zewnętrzną część soczewki stanowi torebka włóknista, wewnątrz której znajduje się część korowa i jądro (twardsze, powstaje po 20 roku życia).
Z wiekiem jądro twardnieje, staje się większe i żółto-brunatne, co wpływa na współczynnik załamywania światła i może prowadzić do krótkowzroczności.