Alifbata at Baybayin

Podcast Beta

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ano ang pangunahing pokus ng mga palaaral sa Kalagitnaang Siglo?

Pananatili ng Latin bilang wika ng simbahan (correct)

Pagbuo ng mga bagong wika

Pagsusuri ng Griyego at Latin

Pagpapalaganap ng mga lokal na wika

Ano ang naging epekto ng Renaissance sa pag-aaral ng wika?

Pagbabawal sa mga lokal na wika

Pagsusuri sa mga wikang Griyego at Latin (correct)

Pagpapababa ng interes sa Latin

Pagbagsak ng agham-wika

Ano ang nangyari sa ika-19 siglo sa larangan ng agham-wika?

Naging mas malaganap ang agham wika (correct)

Nagsimula ang paggamit ng teknolohiya sa wika

Nawala ang interes sa pagsusuri ng wika

Naging mas mahirap ang pag-aaral ng mga wika

Anong wika ang pinaniniwalaang sinasalita sa Paraiso ayon sa kasaysayan ng lingguwistika?

Hebrew Signup and view all the answers

Sino ang mga kilalang lingguwista sa ika-19 siglo ayon sa mga nabanggit?

Bopp, Grimn, at Rask Signup and view all the answers

Anong layunin ng International Phonetic Association noong 1886?

Lumikha ng unibersal na sistema ng pagbigkas Signup and view all the answers

Ano ang tawag sa sistema ng mga simbolo na kumakatawan sa mga tunog ng wika?

International Phonetic Alphabet Signup and view all the answers

Sa anong taon nailathala ang International Phonetic Alphabet?

1888 Signup and view all the answers

Ano ang tawag sa mga bahagi ng katawan tulad ng dila, labi, at ngipin na ginagamit upang baguhin ang tunog ng tinig?

Pumapalag na Bagay Signup and view all the answers

Anong bahagi ng katawan ang pangunahing pinagmumulan ng hangin para makabuo ng tunog?

Baga Signup and view all the answers

Ano ang papel ng lalamunan sa proseso ng pagsasalita?

Lahat ng nabanggit Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang hindi isang bahagi ng pumapalag na bagay?

Baga Signup and view all the answers

Ano ang nagiging epekto ng mga tono at tensyon ng vocal folds sa tunog?

Nagbibigay ito ng pitch o tono ng boses Signup and view all the answers

Anong espasyo ang tumutulong upang magbigay ng kulay sa tunog ng tinig?

Resonador Signup and view all the answers

Saan matatagpuan ang vocal folds sa katawan?

Lalamunan Signup and view all the answers

Anong bahagi ng katawan ang nagkokontrol ng tunog at nagbibigay ng resonance?

Lalamunan Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing dahilan kung bakit napabilis ang pag-aaral sa mga wikang katutubo noong panahon ng Kastila?

Pagkakahati-hati ng kapuluan sa apat na orden Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod na akda ang isinulat ni Pari Juan Coria?

Diccionario Hispano-Tagalog Signup and view all the answers

Anong tawag sa batas na tumatalakay sa pagbabagong nagaganap sa mga tunog ng iba't ibang wika sa kapuluan?

RGH Law Signup and view all the answers

Aling orden ang nangasiwa sa mga tao sa Kabisayaan?

Augustinian at Jesuitas Signup and view all the answers

Bakit hindi napalawig ang pagsusuring-wika ng mga dalubwikang sundalong Amerikano?

Dahil sa pagkakapalit ng pamahalaang sibil Signup and view all the answers

Aling taon inilabas ang Sobre la Nueva Ortograria de la Lengua Tagala?

1889 Signup and view all the answers

Alin sa sumusunod ang hindi kabilang sa mga pangunahing akda ng linggwistika noong panahon ng Kastila?

Pagsusuri sa Philippine Languages Signup and view all the answers

Ano ang layunin ng pag-aaral ng mga dalubwikang may higit na kakayahan sa pagsusuring-wika?

Palawakin ang kaalaman sa mga katutubong wika Signup and view all the answers

Anong bahagi ng katawan ang nagiging resonator para sa tunog at tumutulong sa pagiging malinaw ng boses?

Bibig Signup and view all the answers

Ano ang tungkulin ng dila sa pagsasalita?

Nagbabago ng hugis at posisyon upang makabuo ng tunog Signup and view all the answers

Anong mga tunog ang nakabuo ng mga labi sa pagsasalita?

p, b, m Signup and view all the answers

Aling bahagi ng katawan ang tumutulong sa pagbuo ng mga tunog na nangangailangan ng pagtama ng dila o labi?

Ngipin Signup and view all the answers

Ano ang papel ng malambot na ngalangala sa pagsasalita?

Nagko-control ng daloy ng hangin Signup and view all the answers

Ano ang kontribusyon ng ilong sa produksyon ng tunog?

Tumutulong sa paglikha ng mga nasal sounds Signup and view all the answers

Anong bahagi ng katawan ang sa ilalim ng mga baga at may mahalagang papel sa proseso ng pagsasalita?

Diaphragm Signup and view all the answers

Anong tunog ang hindi nabubuo gamit ang dila?

p Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing pagkakaiba ng alifbata at baybayin?

Ang alifbata ay nagtataglay ng mga simbolo para sa lahat ng tunog, habang ang baybayin ay may katinig lamang. Signup and view all the answers

Saan nagmula ang alifbata?

Mula sa Arabia. Signup and view all the answers

Aling rehiyon ang sumasaklaw sa mga wikang Malayo-Polinesyo?

Mula sa Madagascar hanggang sa New Zealand. Signup and view all the answers

Ano ang tawag sa mas malaking pamilya ng mga wika na kinabibilangan ng Malayo-Polinesyo?

Austronesian. Signup and view all the answers

Aling bansa ang hindi kasama sa mga bansang may wika ng Malayo-Polinesyo?

Marokko. Signup and view all the answers

Ano ang isang halimbawa ng teorya ng pinagmulan ng wika?

Teorya ng Bow-Wow. Signup and view all the answers

Ano ang itinataas na tanong tungkol sa pag-unlad ng wika?

Anong mga salik sa kapaligiran o kultura ang maaaring nag-ambag sa pag-usbong ng wika? Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing elemento na pumapansin sa teorya ng wika?

Antropolohiya at arkeolohiya. Signup and view all the answers

Study Notes

Ang Angkang Malay-Polinesyo

Ang unang sistema ng pagsusulat ng mga Pilipino ay nagmula sa Alifbata ng Arabia na naging kilala bilang alibata sa Pilipinas.
May pagkakaiba ang alifbata at baybayin; ang alifbata ay abjad na nangangahulugang katinig lamang ang sulat, habang ang baybayin ay alphasyllabary na kinabibilangan ng patinig at katinig sa isang simbolo.
Ang angkang Malayo-Polinesyo ay isang pangunahing sangay ng mas malaking Austronesian family ng mga wika.
Saklaw ng wikang Malayo-Polinesyo ang rehiyon mula Madagascar hanggang Easter Island, at mula Taiwan hanggang New Zealand, na nagsasama ng Pilipinas, Indonesia, Malaysia, at iba pa.

Teorya ng Wika

Pangunahing dahilan ng pagkakaroon ng wika ay maaaring nakabatay sa pangangailangan ng tao sa komunikasyon.
Ebolusyon ng wika ay mula sa mga pangunahing tunog patungo sa mas sopistikadong sistema ng komunikasyon.
Salik ng kapaligiran at kultura ay nag-ambag sa pag-usbong ng wika, tulad ng interaksyon ng mga tao at kanilang mga kondisyon sa buhay.
Paghahambing ng sariling teorya sa umiiral na teorya tulad ng teorya ng bow-wow at pooh-pooh ay mahalaga upang mas maunawaan ang pinag-ugatang ideya.
Mahalaga ang ebidensyang arkeolohikal at antropolohikal upang suportahan ang sariling teorya sa wika at sa pag-unlad ng tao.

Kasaysayan ng Lingguwistika

Sa panahon ng Middle Ages, napagsikapan ng mga tao na mapanatili ang Latin bilang pangunahing wika ng simbahan.
Sa panahon ng Renaissance, tumaas ang pag-aaral sa mga wikang Griyego at Latin dahil sa paglaganap ng kaalaman sa sibilisasyon.
Pinaniniwalaan na ang wikang Hebrew ang naging wika sa Paraiso at dito umusbong ang lahat ng wika.
Ika-19 siglong naging mas aktibo ang pagsusuri ng mga wika, at lumitaw ang International Phonetic Association na nagbigay-diin sa pagkakaroon ng unibersal na sistema ng pagbigkas ng tunog ng wika.

International Phonetic Alphabet (IPA)

Ang IPA, na nailathala noong 1888, ay binubuo ng mga simbolo na kumakatawan sa mga tunog ng iba’t ibang wika sa mundo.
Ang mga tugma at pagkakaiba ng mga wika ay inilalarawan sa mga pag-aaral tulad ng Diccionario de Terminos Communes at Hispano-Tagalog ni Pedro Serrano Laktaw.

Kasaysayan ng Lingguwistika sa Pilipinas

Noong panahon ng Kastila, ang pag-aaral ng mga katutubong wika ay napabilis dahil sa pagkakahati-hati ng mga pook sa apat na orden para sa mas mabisang pangangasiwa.
Sa panahon ng Amerikano, nahirapan ang mga prayle at sundalong Amerikano sa pagkakaroon ng iisang wika para sa komunikasyon.
Ang mga dalubwikang Amerikano na napalitan mula sa pamahalaang militar ay may kakayahan sa pagsusuring wika, na nagbigay-diin sa pag-aaral ng mga wika sa Pilipinas.

Salik sa Pagsasalita

Artikulador: Kabilang dito ang dila, labi, at iba pang bahagi ng bibig na ginagamit upang mabago ang tunog.
Patunugan: Ang mga espasyo sa loob ng bibig at ilong na nagbibigay kulay sa tunog.
Ang pagkakaayos ng mga elementong ito ay mahalaga upang makapagsalita nang maayos.

Bahagi ng Katawan na Sangkot sa Pagsasalita

Baga: Pinagmumulan ng hangin na ginagamit upang makabuo ng tunog.
Lalamunan: Daanan ng hangin at tumutulong sa resonance ng boses.
Larynx: Dito matatagpuan ang vocal cords na responsable sa tunog.
Vocal Folds: Nagba-vibrate upang gumawa ng tunog, binibigyang-diin ang tono ng boses.
Bibig: Nagbibigay hugis at kalidad sa tunog.
Dila: Pinakaaktibong bahagi sa pagsasalita, tumutulong sa pagbuo ng iba't ibang tunog.
Ngipin at Labi: Mahalaga sa pagbuo ng mga tunog tulad ng "t", "b", at "m".
Malambot na ngalangala: Tumutulong sa pagkontrol ng daloy ng hangin para sa mga tunog ng ilong.
Ilong: Bahagi ng resonating system para sa nasal sounds.
Diaphragm: Malaking kalamnan sa ilalim ng baga, mahalaga sa paglikha ng tunog.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Tuklasin ang pagkakaiba at pagkakatulad ng Alifbata at Baybayin sa pagsusulat ng mga Pilipino. Sa quiz na ito, malalaman mo ang mga pinagmulan at paggamit ng dalawang sistemang ito sa ating kultura. Alamin kung paano nag-ambag ang Alifbata ng Arabia sa pag-unlad ng ating sariling sistema ng pagsusulat.

Alifbata at Baybayin - Fil 53