પ્રાચીન ભારતીય સ્થાપત્ય
6 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

પ્રાચીન ભારતીય સ્થાપત્યમાં કઈ ત્રણ ધાતુઓ વપરાય છે?

  • પથ્થર, ઇટ, લાકડા (correct)
  • પથ્થર, સુંદર ઇટ, કાંસા
  • કાંસા, સુંદર ઇટ, લાકડા
  • સુંદર પથ્થર, સુંદર ઇટ, લાકડા
  • તાજ મહલ એક મુઘલ સ્થાપત્યનું ઉદાહરણ છે.

    True

    ગુપ્ત સામ્રાજ્યના સમયકાળમાં કઈ સ્થાપત્ય શૈલી વિકસી?

    મંદિર સ્થાપત્ય

    કૈલાસ મંદિર એક ઉદાહરણ છે _______________ સ્થાપત્યનું.

    <p>મંદિર</p> Signup and view all the answers

    નીચે આપેલા સ્થાપત્ય ઉદાહરણોને તેમના સમયકાળ સાથે જોડી.

    <p>હરપ્પા નગર = ઇન્ડસ સભ્યતા અશોક સ્તંભ = મૌર્ય સામ્રાજ્ય અજંતા અને એલોરા ગુફાઓ = ગુપ્ત સામ્રાજ્ય</p> Signup and view all the answers

    યુરોપીયન ઉપનિવેશવાદી સ્થાપત્યનું પ્રભાવ ભારતીય સ્થાપત્ય પર કઈ સદીઓમાં થયો?

    <p>18મી થી 20મી સદી</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Architecture

    Ancient Indian Architecture

    • Characterized by use of stone, brick, and wood
    • Influenced by Hindu, Buddhist, and Jain religions
    • Examples:
      • Indus Valley Civilization (3300-1300 BCE): Harappan cities, Mohenjo-Daro, and Lothal
      • Mauryan Empire (322-185 BCE): Ashoka Pillar, Pataliputra
      • Gupta Empire (320-550 CE): Ajanta and Ellora Caves, Nalanda University

    Temple Architecture

    • Developed during the Gupta period (320-550 CE)
    • Features:
      • Shikhara (tower)
      • Mandapa (hall)
      • Garbhagriha (sanctum sanctorum)
      • Vimanam (pyramidal structure)
    • Examples:
      • Kailasa Temple, Ellora (8th century CE)
      • Brihadeeswarar Temple, Thanjavur (11th century CE)
      • Konark Sun Temple, Odisha (13th century CE)

    Mughal Architecture

    • Characterized by blend of Indian, Persian, and Islamic styles
    • Features:
      • Use of arches, domes, and minarets
      • Intricate carvings, inlays, and calligraphy
      • Gardens and water features
    • Examples:
      • Taj Mahal, Agra (17th century CE)
      • Red Fort, Delhi (17th century CE)
      • Fatehpur Sikri, Uttar Pradesh (16th century CE)

    Other Influences

    • European colonial architecture (18th-20th centuries CE): influenced by British, French, and Portuguese styles
    • Modern Indian architecture (20th century CE onwards): blend of traditional and international styles

    સ્થાપત્ય પરંપરા

    પ્રાચીન ભારતીય સ્થાપત્ય

    • પથ્થર, ઇટ, અને લાકડાનો ઉપયોગ
    • હિંદુ, બૌદ્ધ, અને જૈન ધર્મોની પ્રભાવ
    • ઉદાહરણો:
      • સિંધુ સરસ્વતી સંસ્કૃતિ (3300-1300 BCE): હરપ્પા નગરો, મોહનજોદારો, અને લોથલ
      • મૌર્ય સામ્રાજ્ય (322-185 BCE): અશોક સ્તંભ, પાટલીપુત્ર
      • ગુપ્ત સામ્રાજ્ય (320-550 CE): અજંતા અને એલોરા ગુફાઓ, નાલંદા વિશ્વવિદ્યાલય

    મંદિર સ્થાપત્ય

    • ગુપ્ત કાળ (320-550 CE) દરમિયાન વિકાસ પામ્યો
    • લક્ષણો:
      • શિખર (ટાવર)
      • મંડપ (હોલ)
      • ગર્ભગૃહ (સંતુ સંતુ)
      • વિમાનમ (પિરામિડ સંરચના)
    • ઉદાહરણો:
      • કૈલાસ મંદિર, એલોરા (8મી સદી CE)
      • બ્રિહદીશ્વર મંદિર, તાંજાવુર (11મી સદી CE)
      • કોનાર્ક સૂર્ય મંદિર, ઓડિશા (13મી સદી CE)

    મુઘલ સ્થાપત્ય

    • ભારતીય, પારસી, અને ઇસ્લામિક શૈલીનો મિશ્રણ
    • લક્ષણો:
      • આર્કો, ડોમો, અને મિનારાનો ઉપયોગ
      • ઇન્ટિરિયટ કારુકામ, ઇનલેસ, અને કાલિગ્રાફી
      • બાગબાની અને જળ વ્યવસ્થા
    • ઉદાહરણો:
      • તાજ મહલ, આગ્રા (17મી સદી CE)
      • લાલ કિલ્લો, દિલ્હી (17મી સદી CE)
      • ફતેહપુર સિક્રી, ઉત્તર પ્રદેશ (16મી સદી CE)

    અન્ય પ્રભાવો

    • યુરોપિયન કોલોનિયલ સ્થાપત્ય (18મી-20મી સદી CE): બ્રિટિશ, ફ્રેન્ચ, અને પોર્ટુગીઝ શૈલીની પ્રભાવ
    • આધુનિક ભારતીય સ્થાપત્ય (20મી સદી CE અને તેના પછી): પારંપરિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય શૈલીનો મિશ્રણ

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Description

    પ્રાચીન ભારતમાં સ્થાપત્યનો વિકાસ અને તેના વિવિધ સ્વરૂપો. મંદિર સ્થાપત્ય અને તેના લક્ષણો.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser