ESP_REVIEWER.pdf

ARALIN 3: PAG-UNAWA SA samahan nang hindi niyuyurakan POLITIKAL NA LIPUNAN AT ang kanilang dignidad. PRINSIPYO NG SUBSIDIARITY AT 4. Pagkakaroon ng Limitasyon: SOLIDARITY PARA SA KABUTIHAN...

ARALIN 3: PAG-UNAWA SA samahan nang hindi niyuyurakan POLITIKAL NA LIPUNAN AT ang kanilang dignidad. PRINSIPYO NG SUBSIDIARITY AT 4. Pagkakaroon ng Limitasyon: SOLIDARITY PARA SA KABUTIHAN Ang mas mataas na komunidad PANLAHAT ay hindi dapat makialam sa buhay ng mas mababang antas. PAG-UNAWA SA POLITIKAL NA 5. Proteksyon: Protektahan ang mga LIPUNAN tao mula sa pang-aabuso ng may Political: Kadalasang tumutukoy kapangyarihan. sa mga partidong pampolitika na 6. Kontribusyon: Bawat tao, nakikipagpaligsahan para sa mga pamilya, at samahan ay may boto at kapangyarihan sa natatanging maiaambag sa gobyerno. pamayanan. PRINSIPYO NG SUBSIDIARITY 7. Desentralisasyon: Ang Kahulugan ng Subsidium: Ang kapangyarihan ay dapat ibinahagi salitang Latin na sa pinakamababang antas. nangangahulugang "tulong." KABUTIHAN PANLAHAT Pangunahing Prinsipyo: Paggalang sa Kagalingan: Naglalayong panatilihin at Magsagawa ng mabisang paunlarin ang kalikasang pagpapaunlad ng kagalingan ng panlipunan. tao sa pamilya. Mga Prinsipyo ng Subsidiarity: Pagkilala sa Samahan: Kilalanin 1. Suporta sa Mga ang mga samahan sa kanilang Nangangailangan: Dapat pangunahing mga pagpapasya. tumulong ang mga mabubuting Pagganyak sa Pribadong lipunan sa mga may mababang Inisyatiba: Panatilihin ang antas at kakayahan. serbisyo para sa kabutihang 2. Pananagutan: Ang mga panlahat. pananagutan ay dapat ibigay sa Pagprotekta sa Karapatang tamang antas ng pamahalaan at Pantao: Igalang ang karapatang ang pagpapasya ay dapat malapit pantao at karapatan ng mga sa mga tao. minorya. 3. Paggalang sa Dignidad: Paglahok ng Mamamayan: Suportahan ang mga maliliit na Hikayatin ang mga tao na  makilahok sa pagpapasya na LIPUNANG EKONOMIYA kaugnay sa kanilang buhay. Kahulugan: Tumutukoy sa mga Pagtatag ng Boluntaryong gumagawa ng mga alintuntunin o Samahan: Magtatag ng mga lokal polisiya at mga pangkat na at internasyonal na samahan para nagsusulong ng patuloy at sa iba't ibang layunin. nagkakaisang sistema para sa pagpapaunlad ng kalidad ng buhay at kalusugang pang- ARALIN 4: PAGKAKAIISA AT ekonomiya. SOLIDARITY DALAWANG PANGUNAHING Kahalagahan ng Pakikipagkapwa BAHAGI NG EKONOMIYA Solidarity: Ang pinakatugatog ng 1. Microeconomics: Tumutukoy sa pakikipagkapwa; ang "kapwa" ay mga pangangailangan ng mga nangangahulugang nagkakaisang tao, mamimili, at nagtitinda. pagkakakilanlan. 2. Macroeconomics: Tumutukoy sa Moral at Etikal na Kahulugan: pangkalahatang ekonomiya ng lipunan, kasama ang pagbabago 1. Pagkakaisa sa Kasarian: Pantay sa halaga ng salapi at presyo ng na pagtingin sa lahat ng kasarian. bilihin. 2. Paggalang sa Lahi: Paggalang sa PANGUNAHING KONSEPTO NG iba’t ibang lahi, kulay, at EKONOMIYA pambansang pagkakakilanlan. Produksiyon: Mga bagay na 3. Paggalang sa Relihiyon: kailangan o hindi kailangan ng Paggalang sa pagkakaiba-iba ng tao upang mabuhay. relihiyon. Prinsipyo ng Imbak at 4. Makatarungang Lipunan: Pangangailangan Pagsulong ng lipunan na may paggalang sa mga karapatang 1. Pagtaas ng Presyo: Kapag pantao. dumadami ang nangangailangan at ang imbak ay pareho. 5. Boluntarismong Pagtulong: Pagtulong sa mga tao kahit 2. Pagbaba ng Presyo: Kapag malayo ang kanilang lugar. kakaunti ang nangangailangan at ang imbak ay pareho. 3. Bumababa ang Presyo: Kapag ARALIN 5: LIPUNANG EKONOMIYA dumadami ang imbak at ang PARA SA KAPAKINABANGAN NG pangangailangan ay pareho. LAHAT  4. Pagtataas ng Presyo: Kapag ekonomiya na nakatuon sa mga kakaunti ang imbak at ang halaga ng tao. pangangailangan ay pareho. ANIM NA BAGONG TAKBO NG PAG-UNLAD NG EKONOMIYA MUNDO Tinataya batay sa GDP (Gross 1. Globalismo Domestic Product). 2. Pagbabago ng sitwasyon ng APAT NA PANGUNAHING SISTEMA populasyon NG EKONOMIYA 3. Pagtaas ng sweldo 1. Kapitalismo 4. Paglawak ng konsepto ng 2. Sosyalismo pagpapakatao 3. Komunismo 5. Pagiging aktibo ng mga gawaing 4. Ekonomiyang Halo (Mixed pang-intelektwal Economy) 6. Pangangalaga sa pangmundo FREE ENTERPRISE kapaligiran Kahulugan: Ang malayang MGA ELEMENTO UPANG MABUO sistema ng ekonomiya kung saan ANG ISANG LIPUNANG EKONOMIYA ang mamamayan ay malayang magtrabaho at magtagumpay. 1. Pagpapahalaga sa makataong MGA PANINIWALA NI STEVE VAN pagpapahalaga. ANDEL 2. Kalusugan. 1. Tagumpay batay sa tiyaga at 3. Etikang panlipunan. sipag. 4. Gawaing pangkultural. 2. Malawakang kaunlaran. 5. Kakayahang intelektwal. 3. Malusog na kompetisyon. 6. Pakikipamuhay ng tao sa 4. Kalayaan sa pagpapahayag ng kalikasan. paniniwala. 5. Pantay na pagkakataon sa paggawa at pagnenegosyo. ARALIN 6: LIPUNANG SIBIL PARA SA KABUTIHAN NG LIPUNAN LIPUNANG EKONOMIYA NA MAKATAO LIPUNANG SIBIL Kahulugan: Isinusulong ni Shinji Kahulugan: Malaking pangkat na Fukukawa ang lipunang pang- labas sa pamahalaan at pamilya,  binuo upang isulong ang kanilang interes sa pamamagitan ng kolektibong pagkilos. PANGUNAHING GAMPANIN NG LIPUNANG SIBIL 1. Pagpapahayag ng mga interes at pangangailangan. 2. Pagtanggol sa mga karapatan ng kasapi. 3. Direktang pagbibigay ng tulong at serbisyo. LAYUNIN AT GAMPANIN NG MEDIA 1. Magbigay ng impormasyon at magturo. 2. Magkaroon ng kaalaman sa mga kaganapan. 3. Pagbibigay ng libangan. LAYUNIN AT GAMPANIN NG SIMBAHAN 1. Pagbibigay ng espiritwal na patnubay. 2. Pagkokontrol sa kilos ng tao. 3. Pagbibigay ng pag-asa.