4.Semiologie van bot en gewrichten.pdf

SEMIOLOGIE VAN HET BOT 2  HOE AGRESSIEF IS EEN LETSEL ? Agressief Niet-agressief Of tussen de twee …. betekent niet per se kwaadaardig betekent niet...

SEMIOLOGIE VAN HET BOT 2  HOE AGRESSIEF IS EEN LETSEL ? Agressief Niet-agressief Of tussen de twee …. betekent niet per se kwaadaardig betekent niet per se goedaardig 3 EVALUATIE VAN BOTLETSELS OP RADIOGRAFIE 1. Leeftijd 2. Locatie in het bot 3. Periostale reacties 4. Transitiezone 5. Matrix 6. Cortex 7. Weke delen component 8. Aantal 4 2. LOCATIE IN HET BOT 5 Gecadeerd kennen want komt vaak voor LOCATIE IN HET SKELET Osteosarcoma 6 3. PERIOSTALE REACTIES - TYPES --- agressiviteit +++ 7  PERIOSTALE REACTIES – DUUR & ACTIVITEIT Hoe ouder de lesie è hoe hoger de opaciteit De zone onder het periosteum is eerst zacht; hoe ouder, hoe botachtiger 8 afgelijnd niet goed afgelijnd, onregelmatige reacties SOLIDE PERIOSTALE REACTIE Bot vult volledig zone in onder de reactie Oppervlak kan egaal of onregelmatig zijn 9 niet solide genoeg om maanden oud te zijn, dus meestal weken midden van agressief en niet agressief palisade reacties diaphyse infectieus of metastase van tumoren (maar een beetje te groot) Dus meer infectie beeldvorming moet je voorzichtig zijn want zonder histologie geen zekerheid 10 GELAMELLEERDE PERIOSTALE REACTIES Reactie heeft gelaagd voorkomen (schil van een ajuin) Duidt op cyclisch of intermitterend proces 11  12 Konijn reactie naar alle kanten, heel agressief zware infectie tanden tandabcessen waarschijnlijk, dus een zware infectie  GESPICULEERDE PERIOSTALE REACTIE Vorming van scherpe botuitsteeksels Bot vult volledige ruimte onder periosteum Agressieve periostale reactie 13 meestal osteosarcoma CODMAN’S DRIEHOEK 14  CODMAN’S DRIEHOEK Solide periostale reactie zichtbaar aan de rand van een agressieve reactie 15  4. TRANSITIEZONE Kort ⇢ minder agressief Lang ⇢ meer agressief 16 paard, caudaal van de manidubula geen scheiding tussen healthy en pathologisch minder aggresief, heeft tijd gehad om er tegen aan te gaan  5. MATRIX: PATHOLOGISCH PROCES - BOTRESPONS Botproductie Botdestructie Osteoblasten Osteoclasten Periostale en endostale reacties, Min. 30-50% botverlies vooraleer sclerose, nieuwbeenvorming zichtbaar op radiografie Duurt 12-14 dagen na verwonding meer bij infecties, tumoren bij breuken dat kan in dagen-->heel snel 17  BOTVERLIES: OSTEOPENIE Algemeen botverlies Metabool of probleem owv voeding Op radiografie: Verminderde botopaciteit, dunnere cortex, ruwe trabeculatie, botmisvorming of pathologische fracturen mogelijk Vermindering van het lamina dura (secundaire hyperparathyroidie) 18 BOTDESTRUCTIE – FOCALE LYSE tumor en daarna zwak bot en dus pathologische breuk BOTDESTRUCTIE – FOCALE LYSE - AGRESSIVITEIT van links naar rechts steeds meer agressief 20 De 2 laatste zijn bijna altijd maligne tumoren BOTDESTRUCTIE – FOCALE LYSE - AGRESSIVITEIT 2 laatste heel agressief FOCAAL: GEOGRAFISCHE LYSE 22 cortex beschadigd cortex intact Botcyste bv FOCAAL: MOTH-EATEN Verschillende kleine zones van lyse Zones vloeien samen Agressiever dan geografische lysis 23 motheaten FOCAAL: PERMEATIEVE LYSE Verschillende kleine speldenprik regio’s van lyse met vage rand en graduele vervaging naar normaal bot 24 permeatief 25  vaak bij vogels en soms bij andere BOTPRODUCTIE: ENDOSTALE REACTIES - PANOSTEITIS =speciale aandoening in jonge dieren en gaan van kant veranderen en komt goed met een paar inflammatoire medicatie Panosteitis 26 hond mankt een keer links en een keer rechts doet heel veel pijn BOTPRODUCTIE: TUMORAAL Panosteitis 27  BOTPRODUCTIE: SCLEROSE – NIEUWBEENVORMING - OSTEOARTROSE bij jongere honden meer op lange termijn artrose tot gevolg bij elleboog en heup dysplasie te veel beweging, vragen naar stabilisatie 28 Elleboog dysplasie BOTPRODUCTIE: SCLEROSE - TRAUMATISCH 29 door te veel trainen bv volgende stap is een fractuur BOTPRODUCTIE: HOEFKRAAKBEEDEREN - DEGENERATIEF 30 hoefkraakbeenderen meestal elastisch maar kan gemineraliseerd zijn  zien we echt niet graag Als deze niet intact is dan hebben we het meestal over iets aggresief 6. CORTEX weg geduwd Uitzetting (“ballooning”) tussen de 2 Vernietigd hier heb je altijd een biopsie nodig “Endosteal 31 scalloping”  7. WEKE DELEN COMPONENT soms tumorale cellen maar niet altijd Stelt kwaadardig process voor Verplaatsing vet 32  Dit tabel is een samenvatting, dit is het belangrijkste TE KENNEN dus HOE AGRESSIEF IS EEN LETSEL ? Characteristic Non-aggressive Aggressive Bone destruction Geographic Moth-eaten Permeative Periosteal reaction Solid Lamellar Lamellated Thick brush-like Thin brush-like Sunburst Amorphous Edge of lytic focus Well-demarcated & Well-demarcated Poorly defined sclerotic margin Transition zone from Narrow Intermediate Wide lytic to normal Cortical destruction None to cortical thinning Rounded cortical defects Cortical sikes with endosteal and expansion or subperiosteal scalloping Rate of change after None Mild Marked 10-14 days 33 SEMIOLOGIE VAN DE GEWRICHTEN 34 GEWRICHTSRUIMTE Zachte weefselopaciteit van articulaire en fyseale locaties Berust op kennis van breedte gewrichtsruimte en fyseale configuratie 35 INTRACAPSULAIR: WEKE DELEN AFWIJKINGEN Vergroting van zacht weefsel in het gewricht Knie, tarsus en carpus eenvoudigst om te beoordelen Zwelling komt meestal overeen met gewrichtsrand Mogelijke oorzaken: Zachte weefselproliferatie Effusie Tumor 36 UITZETTING VAN DE SYNOVIA Vetkussen Normaal links een normale knie Intracapsulaire zwelling 37 COLLAPS links een collaps 38 INTRA-ARTICULAIRE MINERALISATIE menisci van een Kat = geen klinische bevinding bij oude katten INTRA-ARTICULAIRE GAS zien we niet vaak gas in tussenwervelruimte boven de humerus kop  EXTRA-CAPSULAIRE GAS (WEKE DELEN) Zone met verminderde opaciteit in weke delen Oorzaken: ̶ Open wonde ̶ Complexe fractuur ̶ Iatrogeen ‒ Postoperatief ‒ Naaldenprik ̶ Gasproducerende organismen bv infectie in het gewricht ( willen we echt niet zien) 41 TOENAME VAN DE TRANSPARANTIE Gewrichtstumor Gebrekkige ossificatie 42 TOENAME VAN DE TRANSPARANTIE DOOR INFECTIEUZE ARTHRITIS weke delen vol met gas geen botletstel VINDICATE Vascular Infectious Neoplasm Degenerative/Drugs Inflammation/Idiopathic Congenital Autoimmune Trauma Endocrine/Metabolic 44