Araling Panlipunan 10: Konsepto ng Kasarian PDF

ARALING PANLIPUNAN 10 ARALING PANLIPUNAN 1 ARALING PANLIPUNAN 10 ARALING PANLIPUNAN 10 (AP10KI L-IIIb- 3  Bago matapos ang aralin, iyong matutuklasan ang pagtingin sa mga lalaki at babae sa iba’t ibang lipunan sa daigdig. SUBUKAN NATIN...

ARALING PANLIPUNAN 10 ARALING PANLIPUNAN 1 ARALING PANLIPUNAN 10 ARALING PANLIPUNAN 10 (AP10KI L-IIIb- 3  Bago matapos ang aralin, iyong matutuklasan ang pagtingin sa mga lalaki at babae sa iba’t ibang lipunan sa daigdig. SUBUKAN NATIN SIMULAN NA  SINETCH ITEY??? TUKUYIN KUNG SINO ANG PERSONALIDAD NA NASA larawan  Ano ba ang kahulugan ng sex at gender? Ano-ano ang mga gampanin ng mga kalalakihan, kababaihan, at Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender, Queer, Intersex, at Asexual (LGBTQIA+) sa iba’t ibang yugto ng kasaysayan ng ating bansa at sa ibang lipunan sa mundo?  KAHULUGAN NG SEX AT GENDER “Ang sex ay tumutukoy sa biyolohikal at pisyolohikal na katangiang nagtatakda ng pagkakaiba ng babae sa lalaki. Ito rin ay tumutukoy sa gawain ng babae at lalaki na ang layunin ay reproduksiyon ng tao. ” “Ang gender ay tumutukoy sa mga panlipunang gampanin, kilos, at gawain na itinatakda ng lipunan para sa mga babae at lalaki. Karaniwang batayan nito ay ang gender identity at roles na mayroon sa lipunan, ito ay ang pagiging masculine o feminine.” Ayon sa World Health Organization (2014), ang sex ay tumutukoy sa biyolohikal at pisyolohikal na katangian na nagtatakda ng pagkakaiba ng babae sa lalaki. Ang sex ay tumutukoy sa natural o biyolohikal na katangian bilang lalake o babae. Kung inyong napansin, karaniwan sa mga form ay dalawa lamang ang pagpipilian o nga ba nabuo ang sex organ ng isang ANG PAGTATAKDA NG SEX NG TAO AY NAGSISIMULA SA PROSESO NG FERTILIZATION. Ang isang sperm ay may X Y chromosome at ang egg cell naman ay may X choromosome. Kapag nagkaroon ng Fertilization ang isang sperm cell na may X at egg cell na may X chromosome ang Kapag nagkaroon naman ng fertilization sa pagitan ng sperm cell na may Y chromosome at egg cell na may X chromosome ang magiging bunga nito ay male. Isang halimbawa upang matukoy kung ikaw ay babae o lalake ayon sa sekswalidad ay ang sumusunod. atangian ng Sex (Characteristics of Sex 1.Ang mga babae ay nagkakaroon ng buwanang dalaw (menstruation) samantalang ang mga lalaki ay hindi. 2.Ang mga lalaki ay may testicle samantalang ang babae ay hindi nagtataglay nito. GENDER o KASARIAN Ito ay tumutukoy sa aspektong kultural na natutuhan hinggil sa sekswalidad. Ang mga ideya natin tungkol saa kasarian ay natutunan natin mula sa ating lipunang ginagalawan, Halimabawa ay ang paraan ng pananamit, pagkilos at gawain. Ang gender ay inaasahang galaw ng mga babae at lalaki na itinakda ng lipunan. Ang batayan nito ay masculine at feminine sakop nito ang :  PAG-UUGALI PAG-IISIP KATANGIAN PANANAMIT GAWI  ANO ANG PAGKAKAIBA NG SEXUAL 0RIENTATION AT GENDER IDENTITY SOGI  ORYENTASYONG SEKSUWAL ito ay tumutukoy sa kakayahan ng isang tao na makaranas ng malalim na atraksyong apeksyonal, emosyonal, seksuwal, at malalim na pakikipagrelasyon sa taong ang kasarian ay maaaring katulad ng sa kaniya, iba sa kaniya, o kasariang higit sa isa. PAGKAKAKILANLANG SEKSUWAL Ito ay kinikilala bilang malalim na damdamin at personal na karanasang pangkasarian ng isang tao, na maaaring nakatugma o hindi nakatugma sa sex niya nang siya ay ipanganak. SA SIMPLENG PAKAHULUGAN, ANG ORYENTASYON SEKSUWAL AY TUMUTUKOY SA IYONG PAGPILI NG IYONG MAKAKATALIK, KUNG SIYA AY LALAKI O BABAE O PAREHO. NG ORYENTASYONG SEKSUWAL AY MAAARING MAIURI BILANG HETEROSEXUAL AT HOMOSEXUAL HETEROSEXUAL mga taong nagkakaroon ng atraksyon sa miyembro ng kabilang kasarian, mga lalaki na ang gustong makatalik ay babae at mga babaeng gusto naman ay lalaki. HOMOSEXUAL mga taong nagkakaroon ng atraksyon at seksuwal na pagnanasa sa mga taong nabibilang sa katulad na kasarian. Bukod sa babae at lalaki, sa kasalukuyan ay may tinatawag tayong Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender, Queer, LGBTQI Intersex, at Asexual o mas kilala bilang A+  (Tombo y) mga babaeng nakararamdam ng pisikal o romantikong atraksyon sa kapwa babae (tinatawag sa Ellen DeGeneres (American Comedian, tv host, ibang bahagi ng actress, writer & producer) Pilipinas na tibo GAY(Bakla) mga lalaking nakararamdam ng atraksyon sa kanilang kapwa lalaki. May iilang bakla ang nagdadamit at kumikilos na parang babae (tinatawag sa ibang bahagi ng Pilipinas na bakla, beki, at bayot). VICE GANDA (COMEDIAN) BISEXU AL mga taong nakararamdam ng atraksyon sa dalawang kasarian. MIKEY BUSTOS (VLOGGER) INTERSE X kilala mas karaniwan bilang hermaphroditism, taong may parehong ari ng lalaki at babae. HERMAPHRODITISM  TRANSGEND ER ang isang taong nakararamdam na siya ay nabubuhay sa maling katawan, ang kaniyang pag-iisip at ang pangangatawan ay hindi  QUEER mga taong hindi sang-ayon na mapasailalim sa anumang uring pangkasarian, ngunit maaaring ang kanilang pagkakakilanlan ay wala sa kategorya ng lalaki o babae, parehong kategorya o kombinasyon ng lalaki o babae.  Sam Smith (Singer-song writer) ASEXUAL MGA TAONG WALANG NARARAMDAMANG ATRAKSYONG SEXUAL SA ANUMANG KASARIAN  GENDER IDENTITY  eto ay kinikilala bilang malalim na damdamin at personal na karanasang pangkasarian ng isang tao, na maaaring nakatugma o hindi nakatugma sa sekswalidad niya nang siya’y ipanganak, kabilang ang personal na pagtuturing niya sa sariling katawan (na maaaring mauwi, kung malayang pinipili, sa pagbabago ng anyo o kung ano ang gagawin sa katawan sa pamamagitan ng pagpapaopera, gamot, Samakatwid ito ay tumutukoy sa personal na pagkakakilala at pagtanggap ng isang indibidwal sa kanyang kasarian. Maaring magkatugma o hindi sa sex na mayroon siya nang siya ay ipinanganak, KASARIAN SA IBA’T IBANG LIPUNAN PANAHONG PRE-KOLONYAL Ayon sa Boxer Codex ang mga lalaki ay pinapayagang magkaroon ng maraming asawa, subalit maaring patawan ng parusang kamatayan ang asawang babae sa sandaling makita niya itong may kasamang ibang lalaki.  PANAHON NG HAPONES Ipinakita ng mga Pilipino ang kanilang kagitingan sa pagtatanggol sa bansa sa abot ng kanilang kakayahan at maging hanggang kamatayan. Parehas na lumaban ang mga kalalakihan at kababaihan noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang kababaihan na nagpapatuloy ng kanilang karera na dahilan ng kanilang  Taong 1931 nang ang antropologong si Margaret Mead at ang kaniyang asawa na si Reo Fortune ay nagtungo sa rehiyon ng Sepik sa Papua New Guinea upang pag-aralan ang mga pangkulturang pangkat sa lugar na ito. Sa kanilang pananatili roon ay nakatagpo nila ang tatlong pangkulturang pangkat; Arapesh, Mundugumor at Tchambuli. Sa pag-aaral sa gampanin ng mga babae at lalaki sa pangkat na ito, natuklasan nila ang pagkakatulad at pagkakaiba Sa kanilang pananatili roon ay nakatagpo nila ang tatlong pangkulturang pangkat; Arapesh, Mundugumor at Tchambuli. Sa pag-aaral sa gampanin ng mga babae at lalaki sa pangkat na ito, natuklasan nila ang pagkakatulad at pagkakaiba  Isulat sa Ang aking sagutang natuklasan mula sa papel ang aralin: iyong natutuhan Mga saloobin mula sa ko tungkol paksang dito: tinalakay gamit ang Mga aral na reflective natutuhan ko: journal.  TAKDANG ARALIN SALIKSIKIN ANG NILALAMAN NG YOGYAKARTA PRINCIPLE. ISULAT SA AP NOTEBOOK. PAGYAMANIN GAWAIN 1SAGUTIN : PANGHULING PAGTATAYA SIMULAN NA Aling termino ang maiuugnay sa mga indibidwal na walang nararamdamangatraksiyon sa kahit na anong kasarian? A Asexual B Bisexual C Gay D Lesbian > Alin sa mga sumusunod na termino ang maiuugnay sa lalaking nakararamdam ng atraksyon sa kanyang kapwa lalaki? A Asexual B Bisexual C Gay D Lesbian > Anong termino ang maiuugnay sa mga babae na ang kilos at damdamin ay panlalaki, may pusong lalaki at umiibig sa kapwa babae? A Asexual B Bisexual C Lesbian D Transgender >  Si Juan ay nakararamdam na hindi siya para sa katawan na meron siya, kaya ninais niya na palitan ng paunti-unti ang mga bahagi ng kanyang katawan. Anong kasarian ang maiuugnay sa kanya? A Asexual B Bisexual C Lesbian D Transgender > Ang lalaking si Randy ay mayroong pagtatangi sa kanyang kaibigang babae na si Elizabeth. Anong sekswalidad ang inaangkupan ni Randy? Gender Heterosexua A Identity B lity Homosexuali C ty D Transgender >  SANAYSAY Ipaliwanag ang mga sumusunod: Gender Identity Sexual Orientation  SANGGUN IAN Department of Education, Kontemporaryong Isyu – Modyul pasa sa mga Mag-aaral Baitang 10, pp. 257-283. “K to 12 Most Essential Learning Competencies with Corresponding CG Codes.” DepEd Commons. https://commons.deped.gov.ph/melc “Kababaihan sa Panahon ng Espanyol.” Learning Resource Portal. Published February 6. https://lrmds.deped.gov.ph/detail/1050?fbclid “Prevalence of Female Genital Mutilation.” World Health Organization. https://www.who.int/teams/sexual-and-reproductive-health-andresearch/ areas-of-work/female-genital-mutilation/prevalence-of-femalegenital- mutilation