Osasuna eta Nutrizioa PDF

**[OSASUNA ETA NUTRIZIOA]** **[OHITURA OSASUNGARRIAK]** Osasuna zaintzen laguntzen digute **OHITURA OSASUNGARRIAK**: 1. **HIGIENEA** 2. **ATSEDENA** 3. **KIROLA** 4. **JARRERA EGOKIAK** 5. **ELIKAGAIAK** 1. **[HIGIENEA]** 1. Otorduen ondoren hortzak garbitu behar dituzu. 2. Egunero...

**[OSASUNA ETA NUTRIZIOA]** **[OHITURA OSASUNGARRIAK]** Osasuna zaintzen laguntzen digute **OHITURA OSASUNGARRIAK**: 1. **HIGIENEA** 2. **ATSEDENA** 3. **KIROLA** 4. **JARRERA EGOKIAK** 5. **ELIKAGAIAK** 1. **[HIGIENEA]** 1. Otorduen ondoren hortzak garbitu behar dituzu. 2. Egunero dutxatu behar zara. 3. Jan aurretik eskuak garbitu behar dituzu. 4. Komunera joan ondoren eskuak garbitu behar dituzu. 5. Frutak eta barazkiak ondo garbitu behar dira. 2. **[ATSEDENA]** 3. **[KIROLA]** 1. Gure gorputzean koipea metatu egiten da. 2. Hezurrak ez dira indartzen. 3. Mugimenduak egiteko zailagoa daukazu. 1. Giharrak indartzen dira. 2. Bihotzerako ona da. 3. Ez gara loditzen 4. Ondo pasatu eta lagunak egiten ditugu. 1. Beroketa ariketak egin kirola egiten hasi aurretik. 2. Luzaketak egin kirola egiten amaitzen duzunean. 3. Ondo babestu kirol arriskutsuaren bat egiten baduzu 4. Kaskoa erabili bizikletaz edo patinetez zoazenean. 4. **[JARRERA EGOKIAK]** Hezurrak eta muskuluak okertu edo mindu egin daitezke ibiltzen goazenean edo eserita gaudenean ondo jartzen ez bagara. Gure jarrerak zaindu behar ditugu, bizkarrezurrari minik ez egiteko eta hauek betetzen ez baditugu.   5. **[ELIKADURA]** Pertsona batek **egunero jan eta edaten duena da**. Elikadura ona izateko mota guztietako elikagaiak jan behar ditugu mantenugai guztien kantitate egokia dukitzeko. Horri esaten diogu **dieta osasungarria**, hazten ari dena, pertsona batek, **proteína eta karbohidrato** gehiago behar ditu. Dieta osasungarri bat izateko Aholkuak: 1. Egunero bost otordu egin. 2. Elikagai energetikoak gosaldu. 3. Koipe asko duten elikagaiak ez jan. 4. Frutak eta barazkiak egunero jan. 5. Ez jan gozoki azkorik. **[MANTENUGAI MOTAK]** Elikajagaiak hartzen ditugunean. Lehenengo elikagaiak zati txikiagotan deskonposatzen dira. Zatitxo horiek guretzat baliagarriak dira, eta mantenugai esaten zaie. Mantenugaiak talde hauetan banatzen dira: - Koipeak: energía ematen digute. - Karbohidratoak: energía ematen digute. - Proteinak: beharrezkoak dira hazteko. - Bitaminak eta mineralak: beharreskoak dira osasuntsu egoteko. - Zuntza: digestio-aparatuari ondo lan egiten laguntzen dio. 1. **KOIPEAK** 2. **KARBOHIDRATOAK** - Ogia - Pasta - Arroza - Patatak - Lekaleak - Azukrea - Eztia 3. **PROTEINAK** - Haragia - Arraina - Arrautzak - Lekaleak - Esnekiak 4. **BITAMINAK ETA MINERALAK** 5. **ZUNTZA**