onderwijs bloedgas studenten.pptx
Document Details
Uploaded by EarnestCreativity2128
2024
Tags
Full Transcript
Bloedgasanalyse Juli 2024 Toekoen,kinderarts Waarom bloedgasanalyse afw.komen frequent voor (bij zieke patiëntjes). zijn een uiting van een onderliggende ziekte. kunnen worden gebruikt bij het opsporen van deze ziekte. vereisen vaak...
Bloedgasanalyse Juli 2024 Toekoen,kinderarts Waarom bloedgasanalyse afw.komen frequent voor (bij zieke patiëntjes). zijn een uiting van een onderliggende ziekte. kunnen worden gebruikt bij het opsporen van deze ziekte. vereisen vaak tijdige behandeling. Fysiologie PH wordt nauwkeurig gereguleerd Logaritmisch verband tussen pH en H+ (pH=-log(H+) Buffersystemen: erytrocyten, plasma-eiwitten en bicarbonaat Fysiologie H+ HCO3 CO2 + H2O Deze 4 substanties zijn in venwicht Bij verhoogde afvoer van CO2( vb hyperventilatie) treedt er een verschuiving in het evenwicht op naar rechts met een daling van H+ als gevolg en stijging van de pH Longen en nieren belangrijk Fysiologie Bij verstoring zuur base evenwicht ontstaat acidose of alkalose Acidose: laag Ph Alkalose: hoog Ph Het lichaam is erg gevoelig voor ph schommelingen! (inactivatie inotropica, stolling) Base exess Geeft de zuur base balans weer onafhankelijk van de respiratie (overschot of tekort aan buffers in het lichaam) Negatieve base exess (BE < -3): komt in de praktijk overeen met een metabole acidose. Positieve base exess (BE > +3): komt in de praktijk overeen met een metabole alkalose Bloedgas PH norm.: 7.35 - 7.45 Pa O2 norm.: 80 – 100mmhg PaCO2 norm. 35 – 45 mmhg Bicarbonaat (HCO3-) norm.: 22 –26 meq/ltr. Base exess (BE) norm. : -3 tot +3 SaO2 norm.: > 90% HCO3- tegen pH Relatie pH en H+ Compensatie Normale reactie organisme op zuur base stoornis is compensatie Compensatie is poging om zuur base evenwicht in andere richting te verschuiven Compensatie: partieel of volledig Vb: bij metabole acidose gaat kind hyperventileren om CO2 gehalte omlaag te brengen en zo de ph te laten stijgen Compensatie mechanismen Metabole acidose: hyperventilatie Respiratoire acidose: retineren bicarbonaat Metabole alkalose: hypoventilatie Respiratoire alkalose: uitscheiden bicarbonaat Classificatie Normale pH 7.35 - 7.45 verlaagde pH ( H+ ) Acidose metabool: lage HCO3- respiratoir: hoge CO2 verhoogde pH ( H+ ¯ ) Alkalose metabool : hoge HCO3- respiratoir : lage CO2 Stappenplan bloedgasanalyse Stap 1: PH Alkalose: PH > 7.45 Acidose: PH < 7.35 Normaal waarde 7.35 7.40 7.45 Lichaam overcompenseert niet, dus: Primair acidotisch < 7.40 Primair alkalotisch > 7.40 Stappenplan bloedgasanalyse Stap 2: PaCo2 Is er een respiratoire acidose, alkalose of is PaCo2 normaal? PaCo2 boven de 45-50 mmhg acidose PaCo2 onder de 35 mmhg alkalose Stappenplan bloedgasanalyse Stap 3: bicarbonaat Is er een metabole acidose, alkalose of is HCO3- normaal? HCO3- boven de 26mEq/l alkalose HCO3- onder de 22 mEq/l acidose Stappenplan bloedgasanalyse Stap 4: gecompenseerd of niet Bij alkalose of acidose wanneer PaCO2 of HCO3- nog normaal is dan heeft het lichaam nog geen tijd gehad om te compenseren. Gecompenseerd: PH binnen normaal waarden en PaCO2 en HCO3- zijn afwijkend. Onvolledig gecompenseerd : wanneer de PaCo2 en HCO3- afwijkend zijn met afwijkende PH. Valkuilen Patient is niet in steady state: Beademingsinstellingen pas veranderd Grote hoeveelheid CO2 bij Lactaatacidose. Belangrijke circulatoire veranderingen. Bloedmonster bevat teveel heparine (heparine heeft “zure” Ph). Bloedmonster bevat een luchtbel (pO2 hoger) Bloedmonster wordt te laat bepaald (pO2 lager door consumptie ery’s) Oefening 1: PH 7.21 HCO3-: 24 PaCO2: 62 Acidose/Alkalose ? Respiratoir/Metabool? Gecompenseerd? Volledig? Gedeeltelijk? Oefening 2 PH 7.56 HCO3-: 24 PaCO2: 20 Oefening 3 PH 7.28 HCO3-: 8 PaCO2: 40 Casus 1 Kind van 1 jaar met diarree Welke zuur-base stoornis verwacht u bij dit kind? Casus 1 Bloedgas: pH = 7.24 (7.35-7.45) pCo2 = 30 mmHg HCO3- = 14 mmol/L (22-24) BE: -8 mmol/L Casus 2 Een jongen van 10 jaar werd tijdens een verkeersongeval ernstig gewond aan zijn borst Effectieve ventilatie was daardoor niet mogelijk Bloedgas waarden: pH = 7,24(7,35 - 7,45) pCO2 = 60 mmHg (40 mmHg) HCO3- = 25 mmol/l (21 – 25 mmol/l) Waarom stijgt de pCO2? Casus 2 Stel dat dit probleem langer blijft bestaan Op welke manier zou het lichaam proberen dit te compenseren? Casus 3 Randy 5mnd oud, expreterm, nu bronchiolitis Presentatie op SEH met toenemende benauwdheidsklachten Bloedgas pH 7.48 pCO2 32 BE -2.3 mol/l Acidose/alkalose of normaal? Mogelijke oorzaken? Bloedgas Ph: 6.7 PCO2: 117 BE: -18 Acidose/alkalose/normaal? Oorzaken? Bloedgas Ph: 7.4 PCo2: 60 BE: 10 Alkalose/acidose/normaal? Oorzaken? Bedankt voor uw aandacht