Omgevingsrecht Samenvatting Examen PDF

Algemene inleiding Het recht - geheel van normen of regels waarmee de mens de maatschappij ordent. **Wat is omgevingsrecht?** *Recht, regels onderling. Heeft betrekking op de ordening en bescherming van de menselijke leefomgeving.* - - De kwaliteit van onze leefomgeving hangt niet alleen a...

Algemene inleiding Het recht - geheel van normen of regels waarmee de mens de maatschappij ordent. **Wat is omgevingsrecht?** *Recht, regels onderling. Heeft betrekking op de ordening en bescherming van de menselijke leefomgeving.* - - De kwaliteit van onze leefomgeving hangt niet alleen af van schone lucht of schoon water, maar ook van hoe de ruimte om ons heen functioneel, leefbaar en esthetisch is ingericht. **[Theoretische definitie]**; "Alle recht dat betrekking heeft op de ordening en bescherming van de menselijke leefomgeving\". Het gebruik van de verzamelterm \'omgeving\' beoogt de band tussen milieu en ruimtelijke ordening nauwer aan te halen" 2. ### Waarom kiezen we voor de verzamelterm "omgevingsrecht"? - ***In het omgevingsrecht is er vaak sprake van de term "duurzaam" -\> manier waarop iets lang meegaat.*** Manier waarop kinderen, kleinkinderen,\... zo lang mogelijk kunnen genieten van de aardbol, *bv: recycleren, milieuvriendelijkheid.* Het klimaat (bv: veel regen in de zomer) is veranderd door vroegere manieren van leven. Hierdoor zijn er in 1970 rechtsregels ontstaan. - **[Kenmerken]** - - - Omgevingsrecht is een **gewestbevoegdheid**. (Vlaandere, Wallonië en Brussel) Voorbeeld: Jachtrecht is in de drie gewesten verschillend. De g[ewesten zijn] bevoegd voor: - - - - - - Zuhal Demir was de voormalige minister van omgeving -\> Uitspraak over procedure terugdraaien meters van zonnepanelen. In Vlaanderen moet dit, in Wallonië niet. (Verduidelijking dat het per gewest verschillend is) - ### Ontstaansgeschiedenis 'omgevingsrecht' - Ministerie Vlaamse Gemeenschap: dertien beleidsdomeinen - - Onder vlaamse minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Omgevingsgunning Aanvraag indienen -\> bij de burgemeester en schepenen *In België worden omgevingsvergunningen meestal aangevraagd bij het gemeentebestuur, specifiek bij de burgemeester en schepenen. Zij beslissen of je aanvraag goedgekeurd wordt, meestal op basis van de adviezen van verschillende gemeentelijke en soms ook provinciale diensten.* **2017**: 'omgevingsvergunningsreglementering' ingevoegd (Deze regelgeving verenigt verschillende juridische kaders binnen één geïntegreerde procedure) samenspel van: 1. 2. 3. 4. 5. Milieuhygiënerecht ------------------ Het milieuhygiënerecht omvat regelgeving die bedoeld is om verontreiniging van het milieu tegen te gaan en de kwaliteit van bodem, lucht, water en andere natuurlijke elementen te waarborgen. - ***Verontreiniging -\> het inbrengen van stoffen in een omgeving waarin die niet thuishoren.*** De kwaliteit van het milieu voldoende onderhouden -\> = **duurzaamheidsprincipe** - - **Wat?: voorkomen + verminderen milieukwaliteit door verontreiniging** -\> kan gaan van sluikstorten tot bodemverontreiniging tot smog. **Hoe?** -\> De uitvoering en handhaving van milieuhygiënerecht gebeurt voornamelijk via het systeem van de **omgevingsvergunning**. Principe van een vergunning -\> *Het recht om iets te mogen doen wat in principe verboden is. Deze toestemming moet men vragen aan een overheidsinstantie.* Een vergunning kan worden gedefinieerd als een beslissing waarbij de overheid in een individueel geval toestemming verleent om af te wijken van een algemeen verbod of gebod. Het milieuhygiënerecht is grotendeels (90%) een verantwoordelijkheid van de Vlaamse overheid, en wordt geregeld via het Vlaams Reglement betreffende de Milieuvergunning **(VLAREM)**. De resterende 10% komt van Europese wetgeving. [Voorbeeld Elektrische auto's in het milieu] Elektrische auto's: lang opladen, te weinig laadpalen, batterijen zijn heel vervuilend om te maken. Wij laten al het vervuilende werk doen in landen, zoals China. Ook het afval sturen we terug naar daar. We gebruiken hier enkel het afgewerkte product. Ex: zijn elektrische auto's duurzaam? - - Ruimtelijke ordeningsrecht -------------------------- **Wat?:** inrichting van de ruimte op een duurzame en verantwoorde manier voor alle toekomstige generaties. Vroeger moest men geen vergunning hebben om te bouwen, bv: het jenevermuseum in het centrum van Hasselt. Vroeger was er geen vergunning nodig om te bouwen midden in een stad, nu zou dit niet meer mogen vanwege vergunningen en wetgeving. - 1. 2. - - Onroerend erfgoed recht ----------------------- Onroerend Erfgoed = geheel van monumenten, archeologische sites (Locaties met resten van menselijke bewoning uit het verleden, veel in Tongeren), cultuurhistorische landschappen (de leeuw van Waterloo) en stads- en dorpsgezichten (gebouwen, constructies bv: bokrijk) Verschil -\> kasteel (monument) maar de oprit met bomen aan beide kanten (stads/dorpsgezichten) **Een monument** is een **individueel gebouw, object of constructie** dat cultureel, historisch of architecturaal van belang is en daarom beschermd wordt. **Een stads- of dorpsgezicht** is een **geheel van gebouwen en de omgeving die samen een historisch waardevol stads- of dorpsdeel vormen**. Dit betekent dat niet alleen individuele gebouwen belangrijk zijn, maar ook de straten, pleinen, parken, tuinen en andere omgevingsaspecten die het gebied kenmerken - **Doel van het decreet** - Bepaalde monumenten, landschappen of gezichten krijgen een beschermde status om vernietiging, beschadiging of onherstelbare veranderingen te voorkomen. (Actief en passief behoud beginsel) **[Het verschil]**: bescherming OE door het actief en passief-behoud beginsel ***Actief-behoud beginsel;*** Geldt enkel voor de eigenaren van het onroerend erfgoed, de waarde respecteren en goedkeuringen vragen bij departement onroerend erfgoed. Ten alle tijden er alles aan doen om de erfgoedwaarde te behouden. Je mag dus geen gebouwen aanpassen die onroerend erfgoed zijn. (Toestemming vragen, stel ze weigeren en je doet het toch? -\> heel dure boetes en herstelling tot de staat ervoor.) Men geeft ook bepaalde erfgoedsubsidies -\> oude gebouwen, veel onderhoud aan. ***Passief-behoud beginsel;*** Wij dienen dit na te leven (op iedereen van toepassing), een ieder van ons moet zorgen dat onroerend erfgoed behouden blijft. Bv: op een zatte avond mag je niet op een standbeeld in Leuven kruipen. Hoe weet je dat iets beschermd is? = via databanken opzoeken - - - Waarom bestaat het onroerend erfgoed recht? -\> Zo blijft de historische waarde behouden, men mag het niet afbreken. Waterrecht en natuurbehoudsrecht -------------------------------- Waterrecht - - - Regelgeving: - - - - Hemelwater -\> Hemelwater is de verzamelnaam voor water dat uit de hemel valt. Zoals regen, sneeuw, hagel en dauw Natuurbehoudsrecht ------------------ Richt zich op de bescherming en het beheer van natuurgebieden en biodiversiteit. Het doel van dit recht is het behoud van natuur en het voorkomen van schade aan ecosystemen en schaarse diersoorten/boomsoorten. - - Bescherming van natuurgebieden -\> Bijvoorbeeld de Hoge Kempen *Waarom is het een beschermd natuurgebied -\> De Vlaamse overheid of Europa heeft een bepaald gebied erkend als beschermd natuurgebied.* **Soortenbesluit -- Habitatrichtlijn -- Vogelrichtlijn - Standstill Beginsel** a. b. c. **Standstill Beginsel EX**; we hebben een natuur/milieu niveau, er moet altijd gestreefd worden om dit niveau te behouden, niet meer verontreiniging. De wetgeving mag enkel verstrengd worden. Het betekent dat de beschermingsniveaus die op een bepaald moment in de wetgeving en beleid zijn vastgesteld, **niet mogen verslechteren**. ***NIET KENNEN*** Bronnen/vindplaats milieu- en omgevingsbeleid --------------------------------------------- internationaal recht -------------------- - - - - - - Europees recht -------------- - - Nationaal/regionaal recht ------------------------- - - - - - - - - 3\. Deel 3: Milieu - ruimte - beleid - recht ### Benadering van het milieu/omgevingsrecht Milieu -\> de leefomgeving van mensen - - *vb: Hogere bevolkingsdichtheid zorgt ervoor dat beschikbare ruimte steeds kleiner wordt -\> wilde dieren en plantensoorten kunnen zich hierdoor niet aanpassen, en sterven uit.* **[Milieubeleid]**: als tegengewicht voor de verstoring van het milieu -\> milieu in positieve zin beïnvloeden, nadelige invloeden voorkomen, beperken of herstellen. Het beleid gericht op de bescherming van de mens en het fysieke milieu tegen milieuverontreiniging, de duurzame aanwending en het behoud van natuurgebieden en waardevolle landschappen. **[Ruimtelijke ordening]**: Het proces waarbij de overheid plannen en regels opstelt voor de inrichting en het gebruik van de ruimte in een bepaald gebied. Het doel is om ervoor te zorgen dat de beschikbare ruimte op een efficiënte, duurzame en leefbare manier wordt gebruikt. Bijvoorbeeld meerdere functies toekennen aan een bepaald gebied. **Benaderingen van het milieubeleid** Curatief en preventief - - - - ***Preventief** betekent voorkomen -\> risico's beperken, vermijden van milieuschade.* ***Curatief** betekent herstellen -\> het herstellen van schade die al is toegebracht aan het milieu of de leefomgeving.* Sectorale en integrale Nemen van maatregelen aan de hand van gebeurtenissen - - - - - - - ***Sectoraal -\>** specifieke regels en wetgeving worden ontwikkeld voor afzonderlijke milieuthema's of sectoren, zoals luchtkwaliteit, waterbeheer, bodemverontreiniging, afvalbeheer, of natuurbehoud. Elk onderwerp of probleemgebied krijgt zijn eigen wetgeving en beleidskader.* ***Integraal -\>** Het geheel, wetgeving en beleidsmaatregelen worden ontwikkeld die een breder en holistisch beeld van milieuproblemen omvatten. Hierbij wordt niet alleen gekeken naar één specifieke sector, maar naar het geheel van milieuproblemen en hun onderlinge samenhang* Thematische - - - - ***Thematische -\>** richt zich op specifieke milieuthema's of milieuproblemen. Gaat dus om een concreet thema dat het milieu negatief beïnvloedt. Het is een waardevolle aanvulling op de **sectorale** en **integrale** benaderingen, omdat het specifiek inzoomt op één milieuprobleem en tegelijk de invloed van verschillende beleidsdomeinen meeneemt.* Brongerichte en procesgerichte - - - - - - **Bron/procesgericht** -\> ze hebben betrekking op verschillende strategieën om milieuproblemen aan te pakken, met de nadruk op het **voorkomen van afval** en het beperken van de impact op het milieu. **Brongericht** richt zich op de oorzaken, **procesgericht** richt zich op de processen die leiden tot schade. ### Instrumenten van het milieubeleid (1) Het begrip **\"instrumenten van het milieubeleid\"** verwijst naar de verschillende middelen die de overheid inzet om milieuproblemen aan te pakken en het gedrag van mensen, bedrijven en instellingen te beïnvloeden. Het doel van deze instrumenten is om menselijk handelen te reguleren zodat het milieu minder belast wordt. **[Algemeen]** - - **[Directe regulering]** - [2 soorten voorschriften] 1. 2. *Bedrijven hebben liefst doelvoorschriften, zo weten ze wat ze moeten doen.* Voorschriften/vergunningplicht/gebods-verbods bepalingen **Voorschriften:** Dit zijn specifieke regels die door de overheid worden opgesteld om gedrag te reguleren. Ze kunnen betrekking hebben op wat mensen of bedrijven wel en niet mogen doen, vooral op het gebied van milieu, veiligheid, en gezondheid. **Vergunningen**: een beslissing waarbij overheid in een individueel geval toestemming verleent om af te wijken van een algemeen verbod of gebod - **Gebods- en verbodsbepalingen:** Dit zijn regels die mensen of bedrijven verplichten iets te doen (gebod) of iets te laten (verbod). Voorbeelden die onder de directe regulering vallen -------------------------------------------------- [Emissienormen] -\> Regelen hoeveel verontreinigende stoffen een bepaalde bron mag uitstoten. Emissienormen zijn de **maximaal toegestane hoeveelheden** van verontreinigende stoffen die vanuit een bron (zoals fabrieken, voertuigen of landbouw) de omgeving in worden uitgestoten. - - [Imissienormen] Imissienormen reguleren de **hoeveelheid verontreinigende stoffen** die aanwezig mogen zijn in de **ontvangen omgeving** (zoals de lucht, bodem of water) - - - - - [Ontwerpnorm] - [Constructienorm] - [Bedrijfsnorm] - [inplanting norm] - - [Productnormen] - - - ### Instrumenten van het milieubeleid (2) **[EXAMEN Indirecte regulering ]** Indirecte regulering is een vorm van milieucontrole waarbij de overheid niet direct ingrijpt met regels en voorschriften. Eigen verantwoordelijkheid van de burger om gewenst gedrag aan te nemen. De overheid moet de burger/bedrijfsleven stimuleren tot een bepaald gedrag eerder dan het op te leggen. **[Direct \ indirect]** **Directe regulering**: de overheid stelt specifieke regels en voorschriften vast die verplicht zijn voor burgers en bedrijven. (milieuvergunning) **Indirecte regulering**: de overheid stimuleert gewenst gedrag door middel van financiële prikkels, subsidies en economische instrumenten zonder expliciet voor te schrijven wat men moet doen. 2 grote categorieën 1. - - Voorbeelden: a. b. 2. *2 soorten* a. *Gedrag van overheden/bedrijven/burgers te sturen om een groeiend milieubewustzijn te bereiken* Hoe krijg je zo een label? -\> Men gaat kijken of je aan bepaalde regels voldoet. Er wordt een lijst van criteria opgelegd, als het product aan deze lijst voldoet, kan het in aanmerking komen om het label te verkrijgen. Ecolabel -\> economisch label opgelegd door Europese instellingen. b. Optimaliseren -\> onze school bv: draaideur, minder lang open, geen vuilbakken meer,\... Zijn allemaal voorbeelden waarmee we het milieu beschermen en we meer duurzaam zijn. **Dia 21 Examen** ### Fundamenten Belgische rechtsordening In België is het recht op een gezond leefmilieu verankerd in de **grondwet** en is het een belangrijk sociaal-economisch grondrecht. Recht op bescherming van een gezond leefmilieu ---------------------------------------------- Art. 7Bis en Art.23 - **Artikel 23** van de Belgische Grondwet gaat over sociaal-economische rechten. Dit zijn rechten die te maken hebben met zaken als werk, gezondheid, onderwijs, en het milieu. Het recht op een gezond leefmilieu valt onder dit artikel. Echter, sociaal-economische rechten, zoals die in **artikel 23** staan, kunnen **niet direct** door een burger worden ingeroepen zoals bijvoorbeeld **burgerlijke rechten** (zoals vrijheid van meningsuiting). Er moet **altijd andere wetgeving** bestaan die specifiek de uitvoering van deze rechten regelt. *Sociaal-economisch grondrecht =\> Art.23 heeft steeds een ander artikel nodig voordat men het kan inroepen. (Grondwet kan men direct inroepen).* *Art.23 Punt 4 -\> recht op bescherming gezond leefmilieu. **Art. 23** legt een **zorgplicht** op aan de overheid. Bij het afleveren van hun vergunningen moeten ze altijd zorg dragen dat het gezond leefmilieu gewaarborgd wordt.* - Streven naar een duurzame ontwikkeling (Art.7bis) ------------------------------------------------- Dit houdt in dat de overheid bij haar beleidsbeslissingen altijd moet streven naar **duurzame ontwikkeling**, wat betekent dat beslissingen geen negatieve gevolgen mogen hebben voor de toekomstige generaties. - - - ### Examen: doelstellingen en beginselen milieubeleid (leg me uit doelstelling en milieubeleid, leg uit beginselen milieubeleid) **Doelstellingen** zijn concrete, meetbare uitkomsten die men wil bereiken. Ze beschrijven wat er precies beoogd wordt en zijn vaak gericht op het behalen van bepaalde resultaten of prestaties. **Beginselen** zijn algemene richtlijnen of fundamentele waarden die de basis vormen voor het beleid of de wetgeving. Doelstellingen: --------------- - - a. b. c. Beginselen ---------- - - - - De beginselen in de wet ----------------------- 1. 2. 3. 4. **Integratiebeginselen** - Doelstellingen milieubeleid, in principe geacht worden doortrekking te hebben in andere beleidsdomeinen, zoals economische ontwikkeling, landbouw, industrie, transport en zelfs sociale vraagstukken. 5. 4\. Deel 4: Sectoraal Milieu-/omgevingsrecht ### Materieel milieurecht in Vlaams gewest Milieukwaliteitsnormen ---------------------- Wetten, met voorkeur decreten, die de milieunormen vastleggen, waaraan wij ons moeten houden. - - - ### ### Materieel milieurecht in Vlaams gewest (2) Milieukwaliteitsnormen ---------------------- **2 soorten: basis en bijzondere** (Je vindt de basis in de normale regelgeving, bij voorkeur in VLAMEL 2. De bijzondere vind je in de omgevingsvergunning. (toelating van de overheid om iets te doen wat in principe verboden is) Bijzondere zijn altijd projectspecifiek. **Grenswaarden - richtwaarden en streefwaarden** a. b. c. Zorgen dat de milieukwaliteitsnormen worden nageleefd: - - Milieueffectrapportage (Ex: wat weet jij over milieueffectrapportage) --------------------------------------------------------------------- **Milieueffectenrapport:** - - *Bv; stel dat er op de parking een bedrijf of kerncentrale wordt opgericht -\> wetgever verplicht ieder initiatief omvangrijk bouwwerk , om **op voorhand** wetenschappelijke de potentiële elementen die negatief kunnen zijn voor het milieu in kaart te brengen.* De overheid verplicht dit. - Vb: Essers die in genk wilt uitbreiden -\> kappen van natuur -\> slechte effecten - Enkel dit kennen van slide 26, de rest niet. ### Materieel milieurecht in Vlaams gewest (3) Voorkoming en beheersing van zware ongevallen --------------------------------------------- = SEVESO -\> Italiaans dorp waar 30/40 jaar geleden een bedrijf gevestigd was -\> er breekt brand uit (chemische producten) -\> zware ontploffing, materiële en menselijke schade. Hierdoor is de wetgeving ontstaan, om dit te vermijden Samenwerkingsakkoord -\> tussen de lokale brandweer, provincies en politie - \+ Stel er vindt een ongeluk plaats, hoe gaan we reageren? A. - B. - - **Ex**: wat weet je over SEVESO of voorkoming en beheer zware ongevallen? **Sectorale wetgeving** (wetgeving die niet voor alle bedrijven geldt, maar enkel voor degenen die onder de gehele regelgeving vallen) Bedrijven die aangemerkt zijn als SEVESO bedrijven, weten dat. ---\> Bedrijfsinterne milieuzorg valt onder sectorale wetgeving. ---------------------------------------------------------------- - - - - - ### Materieel milieurecht in Vlaams gewest (5) Klimaat = federale materie - Tine Vanderstraete hiervoor bevoegd Energie = wordt deelstatelijk georganiseerd -\> Jo Brouns Klimaatverandering en energie ----------------------------- - - Productbeleid ------------- - - - - ### Materieel milieurecht in Vlaams gewest (6) Materialendecreet ----------------- Handelt niet enkel over het afval, maar over de volledige levenscyclus van een product. (hernieuwing en vergroening) 5\. Deel 5: de omgevingsvergunning Iets dat normaal verboden is, tenzij toestemming van een overheid. (bv: wapenvergunning, jachtvergunning,\...) - - Wetgeving -\> enkel principes snappen en kunnen gebruiken. Decreet omgevingsvergunning -\> decreet is Vlaams! Dus enkel van toepassing op het Vlaamse grondgebied. (Dus in Brussel en Wallonië is er een eigen wetgeving van toepassing.) ### Slide 33 belangrijk!! 1. 2. Bv: landbouwer -\> varkensstal oprichten -\> gebouw nodig (=blauw,VCRO), maar ook een vergunning voor varkens te mogen plaatsen in landbouw. (=groen,DABM) Plaatsen van dieren is DABM, want is een vorm van exploitatie. Dossier wordt in zijn geheel beoordeeld. 3. **[Voorbeeld 1 ]** Je vraagt bijvoorbeeld een vergunning aan voor een paardenstal, om de paarden zelf te houden en voor het uitbaten van een winkel met materialen voor paarden. Dan gebruik je de 3 pijlers. (constructie, houden van dieren en een klein handelsactiviteit.) **[Voorbeeld 2]** Wanneer ik een winkel wil oprichten -\> alle drie de omgevingen nodig. Waarom -\> een constructie (blauw), in je winkel zitten bepaalde elementen die vallen onder groene pilaar en je verkoopt aan consumenten, dus rode pilaar. **Afkortingen** - - - ### Doelstelling Eenvoudiger (maar 1x iets aanvragen) en snelle vergunningverlening met een minimum aan lasten voor de burgers en de bedrijven in functie van een beter investeringsklimaat. - - ### Krachtlijnen - - - Milieuvergunning: eerst 30j -\> nu 20j. Vergunning is op een bepaald moment, met de gegevens die ze op dat moment kennen. - - - **Bestuurlijke lus** -\> er zijn bepaalde regels waaraan je dossier moet voldoen. Als je een bepaald verplicht plan niet toevoegt dan kan men geen vergunningsbeslissing toestaan. Vroeger -\> als er een bepaald stuk ontbrak -\> dossier werd volledig doorlopen en moest opnieuw opgemaakt worden. ***Vroeger sprak men van een milieuvergunning -\> nu een omgevingsvergunning.*** De overgang van milieuvergunning naar omgevingsvergunning is een gevolg van de wetgeving die verschillende vergunningen, zoals de milieuvergunning, de stedenbouwkundige vergunning en de vergunning voor de bescherming van het onroerend erfgoed, samenvoegt in één procedure. ### Toepassingsgebied Vergunningsplichtig ------------------- - - !!!**Een verkavelingsvergunning** is een vergunning die vereist is wanneer grond wordt opgesplitst in kleinere percelen, vaak met het doel om deze percelen te bebouwen of voor andere doeleinden te gebruiken. Het proces van verkavelen betreft het verdelen van een groter stuk grond in afzonderlijke kavels, bijvoorbeeld om woningen te bouwen. De verkavelingsvergunning is bedoeld om te waarborgen dat de nieuwe percelen voldoen aan de eisen van de ruimtelijke ordening, zoals de bestemming van de grond, de infrastructuur,.. - - - Voor elke constructie die je plaats of opricht -\> omgevingsvergunning aanvragen *Bijvoorbeeld: tuinhuis, tuinkabouter, brievenbus -\> geen vergunning voor nodig want er bestaat nog een systeem van enerzijds handelingen die meldingsplichtig zijn en anderzijds handelingen die meldingsvrij zijn.* Het zou een te grote administratieve last zijn als men hiervoor vergunningen moet aanvragen. Er is een lijst van handelingen waarvoor je geen vergunning moet vragen. **Meldingsplicht** voor bepaalde handelingen (bijvoorbeeld via een brief) Toekomst: uitbreiding van het toepassingsgebied van zaken die vergunningplichtig zijn -\> er komt steeds meer, kan binnen bv 3 jaar uitbreiden ### Soorten vergunningsprocedures 2 verschillende vergunningsprocedures ------------------------------------- We dienen een aanvraag in, volgt traject A. Verschil = het organiseren van openbaar onderzoek -\> de overheid verplicht om op een gegeven moment (binnen periode 30 dagen) om tijdens de vergunningsprocedure een geel papier uit te hangen. (bijvoorbeeld winkel oprichten langs de weg) Zodat iedereen die het wilt weten, het kan zien. Zo kan men tijdens de 30 dagen bezwaar indienen en hiervoor een reden geven. (voorbeeld: redenen -\> geluidsoverlast, storende openingsuren,..) De burger kan dit uiten bij het gemeentebestuur. **Hierbij is een openbaar onderzoek.** B. -\> GEEN openbaar onderzoek bv voor: - - - Beroepsprocedure -\> steeds 1x in beroep gaan. ### Verloop doorsnee omgevingsvergunning **Dia 37 -\> nooit in schema gevraagd, maar wel in oefeningen.** **EX; waar moet ik een vergunning aanvragen?** Geel = taak van de aanvrager (wij) Groen = wat de overheid doet **[Het stappenplan]** - - - - - ### Bevoegde overheid Algemene principes ------------------ **3 verschillende niveaus die een vergunning kunnen afleveren:** *Gaat niet om de persoon die het aanvraagt, maar om wat er aangevraagd wordt. (de aard en de omvang van het project bepalen welke bevoegdheid toegewezen wordt)* 1. 2. ### Bevoegde overheid (2) Bevoegde overheid in eerste administratieve aanleg: --------------------------------------------------- Het verwijst naar de eerste fase waarin een bestuursorgaan beslist over een vergunningaanvraag of een andere administratieve beslissing. Dit gebeurt zonder dat er een rechter aan te pas komt. Hier wordt je dossier in eerste instantie ingediend. **De Vlaamse Regering of de gewestelijke omgevingsambtenaar is bevoegd bij:** - - **De Deputatie:** Een deputatie is het dagelijks bestuur van een provincie in België. - - - Voetbalstadions zijn altijd deputatie -\> omdat dit op de lijst vermeld staat. (vlaamse lijst) ### Bevoegde overheid (3) **het College van Burgemeester en Schepenen : alle rest** - - (= restbevoegdheid) ### Bevoegde overheid (4) Je hebt in eerste aanleg en beroepsniveau. Je kan 1 keer administratief in beroep gaan Je dient een aanvraag in bij de gemeente -\> beroep is bij de provincie Limburg. Als je aanvraag is bij de provincie, is het beroep in het Vlaams gewest (regering). Bij Vlaams gewest ga je naar de raad van vergunningsbetwistingen, er is geen administratief beroep. De raad bekijkt of een vergunning mag of niet, als ze het niet eens zijn dan verbieden ze deze. ### ### Vooroverleg met de bevoegde overheid Je gaat in **vooroverleg** met een bevoegde overheid wanneer je een project of activiteit wilt starten die mogelijk vergunningen vereist. Het doel van dit vooroverleg is om voorafgaand aan de formele aanvraag te overleggen met de bevoegde instantie om te zorgen dat het project voldoet aan de wet- en regelgeving en om eventuele bezorgdheden of obstakels vroegtijdig te identificeren. De initiatiefnemer gaat in gesprek met de bevoegde overheid, zoals de gemeente of provincie. Het is een informeel overleg. Vb: projectvergadering -\> wordt gebruikt om de voorrang te bespreken, beslissingen te nemen, betrokken partijen op de hoogte te houden,\... Hierbij kan men informeren over bepaalde zaken waarmee je rekening moet houden. Stel je doet dit niet en je dient iets in \--\> grote kans dat bv: gemeente Diepenbeek zegt "om deze redenen" komt de vergunning niet in aanmerking. Met het vooroverleg kan je je voorbereiden op deze opmerkingen, het verslag van de projectvergadering is niet bindend. **De projectvergadering** beoogt de procedurele afstemming tussen de betrokken overheden en de eventueel nodig geachte bijsturingen van het project. - - ### De vergunningsaanvraag **EX: wat is een geïntegreerde vergunningsaanvraag -\>** 1 aanvraag, 1 procedure en 1 beslissing. Een geïntegreerde vergunningsaanvraag is verplicht voor gemengde projecten. (Denk hierbij aan de pilaren.) ### Wijziging vergunning aanvraag tijdens lopende procedure Wetgeving 2018, \"Tijdens de vergunningsprocedure is het perfect mogelijk om uw vergunning te wijzigen". Een nieuw openbaar onderzoek is niet noodzakelijk, omdat de rechten en belangen van betrokkenen al zijn meegenomen en gerespecteerd. In een situatie waarbij het dossier al heeft voorgelegen bij onderzoek -\> moet er dan een nieuw onderzoek gebeuren of niet? **Er zijn 3 voorwaarden wanneer er geen nieuwe onderzoek moet gebeuren:** 1. 2. 3. Als de wijzigingen voldoen aan deze drie voorwaarden, kan de wijziging doorgaan zonder dat er een nieuw onderzoek nodig is. **Wijzigingen die niet voldoen aan de voormelde voorwaarden**: de bevoegde overheid kan een tweede openbaar onderzoek organiseren waarbij ze de adviezen een tweede keer inwint. Bijvoorbeeld bij de in- en uitrit -\> als het andere mensen stoort, en een bezwaar hebben -\> kan men een onderzoek doen zodat de buren/andere mensen toch een bezwaar kunnen uiten. Toepassing van de bestuurlijke lus ---------------------------------- **Correctiemogelijkheid** tijdens de procedure Er zijn bepaalde regels waaraan je dossier moet voldoen. Als je een bepaald verplicht plan niet toevoegt dan kan men geen vergunningsbeslissing toestaan. Vroeger -\> als er een bepaald stuk ontbrak -\> dossier werd volledig doorlopen en moest opnieuw opgemaakt worden. Kan zowel in eerste als tweede aanleg. = Als de bevoegde overheid vaststelt dat een onregelmatigheid werd begaan die kan leiden tot een vernietiging van de beslissing, kan ze de onregelmatigheid herstellen. Ze kunnen in voorkomend geval een tweede openbaar onderzoek organiseren of de adviezen een tweede keer inwinnen. (Zie hierboven) ### [Advies]verlening Altijd advies vragen aan de overheid **Kenmerken** Heeft een **vervaltermijn**!! -\> binnen een bepaalde termijn, anders mag het niet meer. Deze termijn bedraagt 30 dagen, wordt verlengd naar 60 dagen bij een klasse 1 vergunning. (staat op examen als het een klasse 1 vergunning is.) Wat als de adviesinstantie een advies moet verlenen, maar dit niet tijdig heeft gedaan? -\> Dan mag men ervan uit gaan dat het advies gunstig is. **Ex:** er wordt een advies gevraagd, geen klasse 1, gewoon een aanvraag voor een woonhuis -\> advies wordt op dag 33 verleend en is negatief -\> vervaltermijn is verstreken. Dit betekent dat de overheid in de beslissing geen rekening hoeft te houden met het negatieve advies, omdat het te laat werd ingediend. -\> laattijdig of geen advies = ALTIJD positief advies. Wie kan advies vragen; adviesinstanties - - - ### [Beslissing]stermijnen (1) **(hiervoor ging het over de adviezen, nu over de beslissing)** Niet binnen voorgeschreven termijn een beslissing nemen \--\> automatisch geacht geweigerd te zijn. - - ### Beoordelingsgronden Stedenbouwkundige voorschriften of verkavelingsvoorschriften Geopunt: stedenbouwkundige vergunning (online) - - - - Stuk grond gekocht, ligt in landbouwgebied -\> naar gemeente, aanvraag indienen woning -\> landbouwgebied, enkel landbouwbedrijven, stallen, weiden etc. Vergunning wordt geweigerd want in strijd met stedenbouwkundige voorschriften. **Goede ruimtelijke ordening:** - Past die woning in de omgeving, past de woning bij de andere huizen? -------------------------------------------------------------------- Is het wenselijk om een appartement te zetten tussen allemaal woningen, mobiliteitsimpact (bv: appartement -\> veel meer auto's), cultuurhistorische aspecten (beschermde basiliek -\> stel ik ga daarlangs een appartement zetten -\> mag niet.), gezondheid (kerncentrale in een woonwijk), veiligheid (gevangenis) Elke omgevingsvergunning die verleend wordt -\> geldt voor altijd!!! Want stel, niet het geval \--\> dan krijg je rechtsonzekerheid. Vergunning plakt aan de zaak, en niet aan de persoon die het heeft. Uitzondering -\> vergunning bepaalde duur -\> bv: pukkelpop krijgt een vergunning voor 2 maanden ### Geldigheidsduur - - Maar bijvoorbeeld een winkel krijgt in 1920 een vergunning, mag die dan nog steeds zo produceren zoals in die jaren? (veel vervuiling, slechte stoffen) -\> overheid heeft de zorgplicht dat bedrijven nieuwe technologieën moeten toepassen. (vooral bedrijven) Er zijn bepaalde uitzonderingen op de geldigheidsduur van vergunningen. ### Geldigheidsduur (2) **[Vergunning van bepaalde duur]** alleen mogelijk op basis van limitatieve lijst, bv.: - - - - ### Flankerende maatregel inzake permanent karakter: SCHEMA Eens een vergunning gekregen -\> blijft voor altijd bestaan. Vroeger moest dit om de 20j -\> herbekijken van vergunning en bedrijf. Vandaag de dag geldt een vergunning van onbepaalde duur, er is geen sprake meer van hervergunning, men bekijkt de vergunning en het bedrijf via evaluaties. - ### **Eerste Flankerende maatregel** inzake permanent karakter: De evaluaties -\> bedrijf 2018 vergunning gekregen -\> bepaalde voorwaarden, die worden opgelegd vanaf het moment dat de vergunning aangevraagd is. Bv: carwash -\> openingsuren die werden vergund in 2018 -\> als nu zou blijken obv klachten buren, politie etc dat die openingsuren veel te ruim zijn -\> dan zou bv de stad kunnen zeggen -\> we passen uw milieuvoorwaarden aan, de openingsuren veranderen. Je mag dus de carwash blijven uitbaten, maar de voorwaarden worden aangepast. **DOEL = onderzoek noodzaak tot bijstelling van de milieuvoorwaarden** [Verschillende soorten milieu/vergunnings-voorwaarden] - - ### Eerste flankerende maatregel: de gerichte evaluaties **[Gerichte evaluaties]** -\> bijvoorbeeld de openingsuren van de carwash. - - Hoe evalueren? -------------- 1. 2. Uitvoeringstermijn ------------------ De exploitant (de vergunninghouder) bezorgt de informatie binnen een **termijn van vijftig dagen**. Als de exploitant nalaat om de gevraagde gegevens te bezorgen, kan de instantie beslissen om de evaluatie te laten doorgaan. - ### Tweede flankerende maatregel -\> Bijstelling van de milieuvoorwaarden van de omgevingsvergunning Initiatiefrecht --------------- **Na de evaluatie:** Obv de evaluatie blijkt dat men zich gaat moeten aanpassen vanwege de negatieve evaluatie. (Beslissing van de bevoegde overheid) **Permanente basis** - - - - ### Derde flankerende maatregel -\> inspraakmoment Is vergelijkbaar met een openbaar onderzoek. Kan 20 jaar nadat de omgevingsvergunning is uitgegeven. Wanneer: -------- - - a. b. c. **Zijn er nog niet -\> vergunningen pas sinds 2018 dus gaat nu nog niet.** ### Wat met bestaande milieuvergunningen? Bestaande milieuvergunningen zijn van bepaalde duur. Je moet deze bij afloop omzetten naar een vergunning van onbepaalde duur. Bedrijven die tussen 2002 en 2018 een vergunning hebben aangevraagd (toen nog een milieuvergunning) -\> niet via rechtswege dat een vergunning die ooit afgegeven is, omgezet wordt naar een omgevingsvergunning. Er is een **omzetting** nodig. Bv: Speculaas Bedrijf milieuvergunning verkregen in 2010 -\> loopt tot 2030, wat dan? - - !!Wanneer --------- - **Teloefening examen** Vergunning ingediend en verkregen 2010 -\> geldt tot 2030 -\> aanvraag tijdens 2026 en 2027 ### Procedure De exploitant kan kans maken op een automatische omzetting (van rechtswege) maar bepaalde (cumulatieve) voorwaarden MOETEN behaald zijn. Dit betekent dat **alle voorwaarden** voldaan moeten zijn. 1. 2. 3. Bij de meeste kleine bedrijven is dit een grote kans, maar bij bedrijven die een hoog risico zijn niet. Omdat deze bedrijven vaak een milieueffectrapport nodig hebben. 6\. Deel 6: bodem (grond decreet mag mee) ### Begrippen en soorten Begrippen --------- 1. 2. Die gronden waarvoor de overheid een vergunning heeft verleend -\> als gevolg van hun exploitatie bestaat er een risico op vervuiling. 3. 4. 5. 6. 7. Drie soorten bodemverontreiniging --------------------------------- 1. 2. 3. Voorbeeld: mazouttank ondergrond -\> klein gaatje, lekt op een jaar ong 5 L wordt na 1995 ontdekt maar snel opgelost. ### Overdracht van een grond -\> alle gronden versuz risicogronden **Schema Dia 65!!** Het hele rechtse stuk niet kennen. Dit hele schema is het werk van de notaris. Overdracht van een grond **onder levenden** -\> verkoop (voorkeur), erfpacht, vruchtgebruik,\... Bij een overdracht is er altijd een bodemattest nodig (bij een OG - altijd 2 notariële akten -\> onderhandse akte en daarna notariële akte) - Vraag 1 - **Is het een risicogrond? examen** - - - ### ### Saneringsplicht + saneringsaansprakelijkheid In de wet (bodemdecreet: cascade beding) **[Wie is de saneringsplichtige]** Als er verontreiniging is - De exploitant en eigenaar kunnen dezelfde persoon zijn. Bewijzen -\> aantonen via het recht, via bodemstaal Als je weet dat er verontreiniging is, dan moet je bepaalde veiligheids en voorzorgsmaatregelen nemen. 7\. Deel 7: onteigening - eigendomsbeperkingen - recht van voorkoop en voorkeur ### Onteigening **Onteigening**: Een overheid heeft de bevoegdheid om in bepaalde situaties u van uw eigendom te doen. De overheid pakt uw eigendom van u af. Je bent je eigendom KWIJT. **Eigendomsbeperking** -\> de eigendom blijft bij u, maar u wordt beperkt in uw rechten als eigenaar. Volgens de rechtspraak, onteigening: *"gedwongen, onherroepelijke en volledige overgang van een **zakelijk** recht van de **onteigende** naar de **onteigenaar**."* - - ### Onteigening (2) Grondslag vind je in **Art.16 van de Grondwet.** *"Niemand kan van zijn eigendom worden ontzet dan ten algemenen nutte, in de gevallen en op de wijze bij de wet bepaald en tegen billijke en voorafgaande schadeloosstelling."* - - - - ### Onteigening (3) Overheid kan enkel overgaan tot onteigening indien wettelijke grondslag = **Legaliteit**. - - - Je kan enkel onteigenen in **algemeen belang**. - - - ### Onteigeningsvergoeding (1) - - - - - - ### Onteigeningsvergoeding (2) Venale waarde - ### Onteigeningsprocedure (1) Vlaanderen is zelf bevoegd om te onteigenen. (Hiervoor was dit federaal) - - - 2 fasen ------- 1. 2. **Ex: varia** Wanneer gaat het eigendomsrecht over bij een onteigening? - - Vonnis is er -\> eigendom gaat over. ### Onteigendomsbeperking Beperking is niet gelijk aan een onteigening Ik heb een pand met erfgoed name, voorgevel is beschermd -\> ik mag dat niet zonder dat toestemming agentschap onroerend erfgoed. Ik blijf eigenaar, minder vrijheid en ik krijg geen vergoeding. - - - - Proportionaliteitstoets -\> wetgeving kan maar opgelegd worden om een doel te bereiken. **[!!!!!! EXAMEN!!!!! Recht van voorkoop en recht van voorkeur]** ### Recht van voorkoop ***Het recht van voorkoop houdt in dat een bepaalde partij (overheid) een voorrangsrecht heeft om een onroerend goed te kopen als de eigenaar beslist het te verkopen.*** - Recht van voorkoop - Een overheid heeft het recht alvorens het filiaal getekend wordt, te zeggen: "aan deze voorwaarden koop ik het ook." Stel - K en VK hebben een deal, je verkoopt het zonder het eerst aan de waterweg aan te bieden. 2 mogelijkheden: - - Normaal gezien kom je niet tot dit punt, want de notaris moet dit aangeven. Tussen verschillende overheden speelt dit recht niet. De overheid wil zo veel mogelijk gronden hebben, vandaar het recht van voorkoop. ### Recht van voorkeur -\> overheid verkoopt aan een particulier Ik als overheid (gemeente Diepenbeek) ga een stuk grond verkopen aan u, we hebben een deal. De overheid dient het goed altijd eerst aan de Vlaamse grondenbank aan te bieden tegen prijs en voorwaarden die bepaald zijn tussen koper en verkoper. Vlaamse grondenbank heeft een keuze om - - 8\. Deel 8: Bescherming van het onroerend goed **Decreet niet meenemen.** ### Onroerend erfgoed - Begrippen en inventarissen Onroerend erfgoed -\> vanaf het moment dat er een beschermingsstatuut is. - - - - - - ### Onroerend erfgoed - beschermd onroerend erfgoed Voorwerp -------- - - - Het moet een formele beslissing zijn door het agentschap. **Inspraakmogelijkheden** -\> openbaar onderzoek. Mensen kunnen zeggen als ze ergens niet mee akkoord zijn, bezwaar hebben. **Declassering** - bepaald goed dat beschermd is, kan die titel ook verliezen. Bijvoorbeeld: een monument dat er niet meer is. ### Onroerend erfgoed - beschermd onroerend erfgoed **[!!Rechtsgevolgen van een beschermd goed roerend, onroerend of natuur]** - **!!Actief** - De eigenaar zal er alles aan moeten doen het monument in stand te houden. Hij mag daarvoor de nodige onderhoudswerken uitvoeren. (+moet voor de kosten opdraaien) Als eigenaar mag je aan een beschermd goed niet zomaar wijzigingen aanbrengen. \+ Onderhoudsplicht **Passief** - Wij als burger moeten ons onthouden van het vernielen van onroerend erfgoed. Wij moeten ervoor zorgen dat onroerend erfgoed niet verdwijnt. Als je aan een onroerend erfgoed komt -\> toelating of machtiging nodig. Bescherming onroerend erfgoed is een **eigendomsbeperking**. - - 10 Deel 10: handhaving ***Wat is handhaving?*** -\> preventieve deel, het proberen voorkomen dat er iets mis gaat + het curatieve deel, als het misgaat is er een mogelijkheid om te sanctioneren. - - - - **[Soorten]** Publiekrechtelijk - - Privaatrechtelijke - - ### De publiekrechtelijke Handhaving - Bestuurlijke handhaving ------------------------------------ - - - - **[Toezicht]** - **[Bestuurlijke sancties]** - - a. b. c. !!!!!Verschil inbreuken en misdrijven EXAMEN -------------------------------------------- **Er zijn twee soorten overtredingen binnen het omgevingsrecht, deze zijn opgedeeld in twee categorieën. In principe zijn alle overtredingen, misdrijven in het omgevingsrecht, tenzij het opgenomen is in de lijst van inbreuken.** - - **Samenvatting**: misdrijf -\> P.V opgemaakt -\> 2 opties 1. 2. ### Handhaving - bestuurlijke handhaving **[Maatregelen]** (niet verwarren met een sanctie!! Want sancties bij bestuurlijke handhaving zijn altijd in vorm van geldboete!!) **Examen -\> noem bestuurlijke maatregelen** **Maatregelen worden gekoppeld aan sancties, of alleen opgelegd** a. b. Opgelegd door toezichthouders, gouverneur of burgemeester. **Niet naleving = Milieumisdrijf.** Bv: na een stakingsbevel, stop je niet en blijf je handelingen uitvoeren. Je inbreuk verandert dus naar een misdrijf, wordt vaak niet geseponeerd en gaat over naar de rechtbank. ### Handhaving - Strafrechtelijke handhaving - - - - ### Handhaving - Privaatrechtelijke handhaving - - Burgerlijke rechter vragen om a. b. c. d. Alle deze maatregelen kunnen gekoppeld worden aan een dwangsom. ### Handhaving - privaatrechtelijke handhaving 2 soorten privaatrechtelijke handhaving --------------------------------------- - [Ex privaatrechtelijke handhaving -\> dia 106 aanhalen] **Civiele aansprakelijkheid** - - - **Objectieve aansprakelijkheid - foutloze aansprakelijkheid** - - - - - **[De omgevingsvergunning]** Een geïntegreerde vergunning die zowel milieugerelateerde activiteiten (zoals lozingen of emissies) als stedenbouwkundige handelingen (zoals bouwen) omvat. **[Verontreiniging]** Het inbrengen van schadelijke stoffen in bodem, lucht, water of andere elementen van het milieu, wat leidt tot verslechtering van de milieukwaliteit. **[Het milieubeleid]** Het beleid gericht op de bescherming van de mens en het fysieke milieu tegen milieuverontreiniging, de duurzame aanwending en het behoud van natuurgebieden en waardevolle landschappen. **[De ruimtelijke ordening]** Het beleid gericht op de bescherming van de ruimtelijke kwaliteit of de beheersing van ruimtelijke ontwikkeling door vooral de bestemming van de beschikbare (schaarse) ruimte. Dus bijvoorbeeld meerdere functies toekennen aan een bepaald gebied. **[Stedenbouwrecht ]** alles wat gebouwd wordt, bv: wegen, bomen,\... **[Duurzaam (duurzaamheidsprincipe)]** verwijst naar het idee van **duurzame ontwikkeling**, wat inhoudt dat de behoeften van de huidige generatie worden vervuld zonder de mogelijkheid van toekomstige generaties in gevaar te brengen om in hun eigen behoeften te voorzien. Duurzaam handelen houdt rekening met de **langetermijneffecten** van economische, sociale en ecologische keuzes. **[Standstill Beginsel]** We hebben een natuur/milieu niveau, er moet altijd gestreefd worden om dit niveau te behouden, niet meer verontreiniging. De wetgeving mag enkel verstrengd worden. Als eenmaal een beperkt of bepaald milieu beschermingsniveau is bereikt (bijvoorbeeld decibel), dan mag er nooit een minder strenge bescherming goedgekeurd worden. (recht op bijzonder leefmilieu) **[Milieueffectenrapport (MER)]** Het is een proces waarbij de milieugevolgen van een bepaald project of plan systematisch worden beoordeeld voordat het project wordt uitgevoerd. Het doel van MER is om ervoor te zorgen dat de milieueffecten van een project worden begrepen voordat er wordt besloten of het project kan doorgaan. Dit proces helpt de besluitvormers om milieuvriendelijke keuzes te maken en zorgt ervoor dat de ecologische en sociale impact van een project in overweging wordt genomen. - **[Verkavelen]** Het opsplitsen van een groot perceel grond in kleinere delen, met de bedoeling deze afzonderlijk te bebouwen of te verkopen. **[Recht van voorkeur]** Een recht dat een overheid of instelling voorrang geeft om een stuk grond of vastgoed te kopen als de eigenaar het wil verkopen. **[Recht van voorkoop]** Een recht waarbij een overheid of instelling de kans krijgt om een eigendom als eerste te kopen voordat anderen dit kunnen. **[Handhaving]** Het toezicht op en de naleving van regels en vergunningen in het omgevingsrecht. **Middelen**: Boetes, sancties, of herstelmaatregelen bij overtredingen. **[Inbreuk vs misdrijf]** **Inbreuk**: Een lichte overtreding van de regels, zoals een administratieve fout. **Misdrijf**: Een ernstige schending van de wet, zoals illegale lozingen of bouwen zonder vergunning. Kan strafrechtelijk vervolgd worden. **[Onteigening]** Wanneer de overheid eigendom van een particulier gedwongen overneemt voor het algemeen belang, zoals wegenbouw. **Voorwaarde**: Er moet een rechtvaardige compensatie aan de eigenaar worden betaald. **[Risicogrond]** Een grond waarop een milieuvergunning is verleend. Een grond waarop een bedrijf zich gevestigd heeft. Er is een potentieel risico op vervuiling, wat logisch is aangezien het om bedrijfsgronden gaat. **[Bestuurlijke lus]** Een procedure waarbij de overheid tijdens een juridische procedure fouten in een besluit kan herstellen zonder dat de hele procedure opnieuw moet worden gestart. **[Zorgplicht van de overheid]** De plicht van de overheid om te waken over het algemeen belang, zoals het beschermen van de volksgezondheid, het milieu en de ruimtelijke ordening. ::: {.section.footnotes} ------------------------------------------------------------------------ 1. ::: {#fn1} Overstromingen, ontbossen, aardbevingen -\> de mens manipuleert de aarde[↩](#fnref1){.footnote-back} ::: 2. ::: {#fn2} Vergunningen: In principe is het oprichten van een huis, een gebouw... verboden -\> toestemming vragen aan de overheid om iets te mogen wat eigenlijk niet mag.[↩](#fnref2){.footnote-back} ::: :::