Notatki-W PDF

Zadanie 1: Wkład Polaków w światowy dorobek nauki (uporządkowane epokami) Średniowiecze 1. Mikołaj z Polski – medyk, autor dzieł Experimenta (o zastosowaniu wina w medycynie) i Antipocras (początki polskiej medycyny). 2. Witelon (Witelo ze Śląska) – fizyk, matematyk, filozof, optyk; t...

Zadanie 1: Wkład Polaków w światowy dorobek nauki (uporządkowane epokami) Średniowiecze 1. Mikołaj z Polski – medyk, autor dzieł Experimenta (o zastosowaniu wina w medycynie) i Antipocras (początki polskiej medycyny). 2. Witelon (Witelo ze Śląska) – fizyk, matematyk, filozof, optyk; twórca podstaw psychologii spostrzegania. 3. Benedykt Polak – podróżnik, prekursor geografii, autor Historia Tartarorum (pierwszy polski opis podróży do Azji). 4. Franko z Polski – nauki ścisłe, autor traktatu o torquetum (instrument astronomiczny). Nowożytność 1. Mikołaj Kopernik – twórca teorii heliocentrycznej (O obrotach sfer niebieskich). 2. Maciej z Miechowa – lekarz, geograf, historyk, autor Tractatus de duabus Sarmatiis (pierwsza dokładna praca o geografii Europy Wschodniej i Azji Środkowej). 3. Michał Sędziwój – alchemik, chemik, prekursor badań nad tlenem (Traktat o Kamieniu Filozoficznym – pierwsze opisy tlenu). 4. Wojciech Oczko – lekarz, autor Cieplice (o leczniczych właściwościach wód mineralnych), pionier balneoterapii w Polsce. 5. Stanisław Staszic – geolog, filozof, polityk, badał geologię Karpat (O ziemiorództwie Karpatów). 6. Hugon Kołłątaj – reformator oświaty, pedagog, działacz Komisji Edukacji Narodowej. XIX wiek 1. Wawrzyniec Żmurko – matematyk, wynalazca przyrządów geometrycznych, prekursor lwowskiej szkoły matematycznej. 2. Jan Baranowski – astronom i fizyk, badał ruchy planet i satelitów. 3. Adam Prażmowski – astronom, wykazał, że światło korony słonecznej jest spolaryzowane (dowód na jej gazową naturę).  4. Zygmunt Wróblewski – pionier badań nad skraplaniem gazów, pierwszy na świecie skroplił tlen i azot (razem z Karolem Olszewskim). 5. Karol Olszewski – chemik i fizyk, współtwórca procesu skraplania gazów. 6. Maria Skłodowska-Curie – odkryła polon i rad, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla za badania nad promieniotwórczością. 7. Edmund Biernacki – odkrywca odczynu Biernackiego (OB) – wskaźnika diagnostycznego w medycynie. 8. Kazimierz Prószyński – wynalazca pierwszych kamer filmowych (Pleograf), pionier kinematografii. 9. Stefan Drzewiecki – twórca pierwszych łodzi podwodnych, badacz aerodynamiki i lotnictwa. Współczesność 1. Zygmunt Jelonek – kierował zespołem projektującym łącze radiowe użyte podczas inwazji w Normandii. 2. Hilary Koprowski – twórca szczepionki przeciw polio, autor 850 prac naukowych. Zadanie 2: Najwybitniejsi naukowcy przyrodnicy od starożytności Starożytność 1. Tales z Miletu – filozof, astronom, przewidział zaćmienie Słońca, uważał wodę za pierwotną substancję. 2. Pitagoras – filozof, matematyk, twierdzenie Pitagorasa, pojęcie harmonii wszechświata. 3. Arystoteles – pierwszy systematyk biologii (Historia zwierząt, O częściach zwierząt). 4. Hipokrates – ojciec medycyny, twórca etyki lekarskiej (przysięga Hipokratesa). 5. Archimedes – badacz hydrostatyki i mechaniki, Prawo Archimedesa. Średniowiecze  1. Awicenna – lekarz, filozof, autor Kanonu medycyny, który był podstawą nauki medycyny przez wieki. Nowożytność 1. Andreas Vesalius – anatom, De humani corporis fabrica (rewolucja w wiedzy o anatomii). 2. Tycho Brahe – astronom, dokładne tabele ruchu planet, podstawa teorii Keplera. 3. Galileusz – astronom, fizyk, ojciec nauki eksperymentalnej, badania nad grawitacją. 4. Isaac Newton – fizyk, Principia Mathematica, prawa ruchu i grawitacji. XIX wiek 1. Michael Faraday – odkrywca zjawisk elektromagnetycznych. 2. Charles Darwin – twórca teorii ewolucji (O powstawaniu gatunków). 3. Wilhelm Röntgen – odkrycie promieni X, Nagroda Nobla 1901. 4. Albert Einstein – teoria względności, Nagroda Nobla 1921 (efekt fotoelektryczny). 5. Iwan Pawłow – odkrycie odruchów warunkowych, Nagroda Nobla 1904. 6. Robert Koch – odkrywca bakterii gruźlicy i cholery. 7. Dmitrij Mendelejew – twórca układu okresowego pierwiastków. Współczesność 1. Paul Baran – twórca idei komutacji pakietów (podstawa Internetu). 2. John P. Eckert & John W. Mauchly – konstruktorzy komputera ENIAC. 3. Federico Faggin – współtwórca mikroprocesora.