Banklarda Maliyyə Idarəetməsi Mövzu 7 PDF

Banklarda maliyyə idarəetməsi Mövzu 7 Mündəricat Aktivlərin idarə olunması Öhdəliklərin idarə olunması Likvidliyin idarə olunması Kapitalın idarə olunması Balansarxası öhdəliklərin idarə olunması Banklarda maliyyə idarəetməsi Aktivlərin idarə olunması – bankı...

Banklarda maliyyə idarəetməsi Mövzu 7 Mündəricat Aktivlərin idarə olunması Öhdəliklərin idarə olunması Likvidliyin idarə olunması Kapitalın idarə olunması Balansarxası öhdəliklərin idarə olunması Banklarda maliyyə idarəetməsi Aktivlərin idarə olunması – bankın malik olduğu portfel aşağı riskli aktivlərdən təşkil olunmalı və kifayət qədər diversifikasiya edilməlidir. Öhdəliklərin idarə olunması – bank maliyyə resurslarını mümkün qədər aşağı xərclərlə cəlb etməlidir. Likvidliyin idarə olunması – bank müştərilərinin gün ərzində nağd pula olan ehtiyacını düzgün proqnozlaşdırmalı və buna uyğun likvid v əsaitl ər saxlamalıdır. Banklarda maliyyə idarəetməsi Kapitalın idarə olunması – bank nəzarət orqanlarının tələblərinə riayət etmək və mümkün riskləri absorbsiya edə bilmək üçün adekvat səviyyədə kapital saxlamalıdır. Balansarxası öhdəliklərin idarə olunması – bank balansarxası əməliyyatlardan yarana biləcək riskləri daim nəzarətdə saxlamalıdır. Aktivlərin idarə olunması Aktivlərin optimal idarə olunmasında 4 əsas vasitə: - Yüksək faiz ödəyə bilən və defolt (iflas) ehtimalı aşağı olan borc götürənlər tapmaq; - Yüksək gəlirlilik vəd edən və aşağı riskli QK-ləri almaq; - Portfelin diversifikasiyası vasitəsilə riskləri azaltmaq ; - Depozit qaçışının və məcburi ehtiyat normalarının qarşılanması üçün kifayət həcmdə likvid aktivl ər saxlamaq. Öhdəliklərin idarə olunması Öhdəliklərin idarə olunmasında 2 mühüm hadisə: - Banklararası bazarın dərinləşməsi - Yeni maliyyələşmə alətlərinin meydana gəlm əsi Banklarası bazarda əldə olunan gəlirin maksimumlaşdırılması Depozit xərclərinin minimallaşdırılması  Öhdəliklərin idarə olunması Aktiv və öhdəliklərin birgə idarəolunması + likvidliyin idarəolunması – balans hesabının idarə edilməsi əsas aləti O R T Faiz gəlirləri, faiz xərcləri, likvidlik səviyy əsi, aktiv v ə A M öhdəliklərin bazar dəyəri- nəzarət olunan Ü D komponentlər D Ə Xalis faiz marjası, ROA, ROE, likvidlik əmsalları v ə T L buferi, səhmlərin bazar dəyəri - əsas maraq İ dəyişənləri Bankın fəaliyyəti, risklər, dayanıqlığı və sağlamlığı, dəyərin yaradılması –uzunmüddətli hədəflə r Likvidliyin idarə olunması Likvidliyin idarə olunması ilə bağlı 2 mühüm məqam: - Likvidlik və mənfəətlilik arasında kompromis mövcuddur. - Əlavə ehtiyatlar bankı “depozit qaçışı” ilə bağlı mümkün xərclərdən sığortalayır. Likvidliyin idarə olunması-I hal: Fərziyyələr: - Bankın kifayət qədər əlavə ehtiyatı var; - 10 mln azn həcmində depozit qaçışı baş verir. Aktivlər Öhdəliklər Ehtiyatlar +20 mln azn Depozitlər +100 mln azn Kreditlər +90 mln azn Qiymətli +10 mln azn Bank kapitalı +20 mln azn kağızlar Aktivlər Öhdəliklər Ehtiyatlar +10 mln azn Depozitlər +90 mln azn Kreditlər +90 mln azn Qiymətli kağızlar +10 mln azn Bank kapitalı +20 mln azn Likvidliyin idarə olunması-II hal: Fərziyyələr: - Bankın kifayət qədər əlavə ehtiyatı yoxdur; - 10 mln azn həcmində depozit qaçışı baş verir. Aktivlər Öhdəliklər Ehtiyatlar +10 mln azn Depozitlər +100 mln azn Kreditlər +90 mln azn Qiymətli +20 mln azn Bank kapitalı +20 mln azn kağızlar Aktivlər Öhdəliklər Ehtiyatlar +0 mln azn Depozitlər +90 mln azn Kreditlər +90 mln azn Qiymətli kağızlar +20 mln azn Bank kapitalı +20 mln azn Likvidliyin idarə olunması Zəruri likvid vəsaitləri əldə etməyin 4 yolu: - digər banklardan cəlb edilmiş borc vəsaitləri ; - bəzi QK-lərin satılması; - balansdakı bəzi kreditlərin satılması; - Mərkəzi Bankdan cəlb edilmiş vəsaitlər Bank ən ucuz və ən tez başa gələn yolu seçməlidir; Likvidlik problemi ödəmə qabiliyy ətinin itirilm əsin ə səbəb ola bilər. Kapitalın idarə olunması Kapitalın saxlanması nə üçün vacibdir? 1. Bank iflasının qarşısını alır; 2. Bank kapitalının həcmi səhmdarların gəlirlərin ə təsir edir; 3. Müəyyən həcmdə kapitalın saxlanması nəzarət orqanları tərəfindən tələb olunur. Kapitalın idarə olunması 1. Bank iflasının qarşısını alır: Yüksək kapitallı bank Aktivlər Öhdəliklər Ehtiyatlar +90 mln +2 0 mln azn Depozitlər azn Kreditlər +2 0 mln +90 mln azn Bank kapitalı aznver ər? 10 mln azn həcmində ümidsiz borc silinirs ə, n ə baş Aktivlər Öhdəliklər Ehtiyatlar +2 0 mln azn +90 mln Depozitlər azn Kreditlər +80 mln azn +1 0 mln Bank kapitalı Kapitalın idarə olunması 1. Bank iflasının qarşısını alır: Aşağı kapitallı bank Aktivlər Öhdəliklər Ehtiyatlar +101 mln +2 0 mln azn Depozitlər azn Kreditlər Bank +90 mln azn +9 mln azn kapitalı 10 mln azn həcmində ümidsiz borc silinirs ə, n ə baş ver ər? Aktivlər Öhdəliklər Ehtiyatlar +2 0 mln azn +101 mln Depozitlər azn Kreditlər +80 mln azn Bank - 1 mln azn Kapitalın idarə olunması 2. Bank kapitalının həcmi səhmdarların gəlirl ərin ə t əsir göstərir. Kapitalın gəlirliyi (ROE)= xalis mənfəət /səhm kapitalı ROE= aktivlərin gəlirliyi (ROA) x Kapital multiplikatoru ROE= xalis mənfəət/aktivlər x aktivlər/ səhm kapitalı Kapitalın Səhm kapitalı gəlirliyi Kapitalın gəlirliyi ilə bankın dayanıqlığı arasında kompromis mövcuddur. Kapitalın idarə olunması Kapitalın idarə olunması nə üçün vacibdir? 1. Bank iflasının qarşısını alır; 2. Bank kapitalının həcmi səhmdarların gəlirlərin ə təsir edir; 3. Müəyyən həcmdə kapitalın saxlanması nəzarət orqanları tərəfindən tələb olunur.  Balansarxası öhdəliklərin idarə olunması Balansarxası əməliyyatlar balans hesabatında aktiv və öhdəliklər yaratmır. Bu cür öhdəliklərin gələcəkdə yaranması qeyri- müəyyəndir. Şərti öhdəliklər kimi də tanınır. Bu cür əməliyyatlar bank üçün əlavə gəlir mənbəyi rolunda çıxış edir. ROE = xalis mənfəət/səhm kapital x aktivlər/ səhm kapitalı Aktivlərin həcmini artırmadan bankın gəlirliyini t əmin Balansarxası öhdəliklərin idarə olunması Balansarxası öhdəliklərə aiddir: - Kredit xətləri (overdraftlar daxil) - Bank qarantiyaları (akkreditivlər daxil) - Anderraytinq əməliyyatları - Digər maliyyə xidmətləri Kredit satışı- bank tərəfindən verilən kreditin dig ər maliyyə vasitəçilərinə (3-cü tərəfə) satılmasıdır. Kredit satışından sonra kredit məbləği əsas balans hesabından silinir, lakin balansarxası öhd əlikl ər hesabatında mütləq qeydə alınmalıdır. Banklarda maliyyə idarəetməsi Aktivlərin idarə olunması Öhdəliklərin idarə olunması Likvidliyin idarə olunması Kapitalın idarə olunması Balansarxası öhdəliklərin idarə olunması Diqqətiniz üçün təşəkkürlər