Mayoz Bölünme Özeti PDF
Document Details
Uploaded by WellEducatedAlpenhorn
Tags
Summary
Bu belge, mayoz bölünme sürecini ve aşamalarını özetleyen bir sunum içeriyor. Mayoz bölünme, eşeyli üremede rol alan gametler (yumurta ve sperm) oluşturulmasında büyük bir öneme sahip. İçerik ayrıntılı olarak anlatımıyla ve görselleriyle, mayozun evrelerini ve genetik çeşitliliğin oluşumunu anlamaya yardımcı olmakta.
Full Transcript
Mayoz Bölünme Mayoz, eşeyli üreyen organizmalarda gerçekleşen ve gametlerdeki (yumurta ve sperm) kromozom saysının düşmesiyle sonuçlanan bir hücre bölünme tipidir. İnsanlarda, somatik hücreler diploittir. Bu durum, haploid genoma sahip yumurta ve spermin fertilizasyonuyla gerçekleşir....
Mayoz Bölünme Mayoz, eşeyli üreyen organizmalarda gerçekleşen ve gametlerdeki (yumurta ve sperm) kromozom saysının düşmesiyle sonuçlanan bir hücre bölünme tipidir. İnsanlarda, somatik hücreler diploittir. Bu durum, haploid genoma sahip yumurta ve spermin fertilizasyonuyla gerçekleşir. Mayoz sırasında her diploid hücre iki kere bölünür ve sonuçta dört adet haploid hücre (ya da dört gamet) meydana gelir. Genomik çeşitlilik ve genetik varyasyon, mayoz sırasında gerçekleşen kromozomal rekombinasyon ve bağımsız dizilim yoluyla gerçekleşir. Sonuçta oluşan her hücre, genetik olarak ata hücresine benzerdir ancak yine de tamamen farklıdır. İlk Evre: Mayoz I (İndirgeme Bölünmesi) Mayoz I’in ilk evresi profaz I’dir. Profaz I’den önce DNA replike olur. Bu evre, mayozun en uzun ve en karmaşık evresidir ve beş alt evreye ayrılır: Leptoten Zigoten Pakiten Diploten Diakinez Profaz I’in ardından metafaz I gerçekleşir. Bu aşamada kromozom çiftleri hücrenin ekvator düzlemine sıralanır. Bu aşamada kromozomlar rastgele dizilir ve bağımsız dizilim yoluyla genetik çeşitlilik sağlanır. Metafaz I’in ardından anafaz I gerçekleşir. Homolog kromozomlar birbirinden ayrılır ve zıt kutuplara çekilir. Kardeş kromatitler bu aşamada ayrılmaz. Sonraki aşama telofaz I’dir. Hücrenin kutuplarında çekirdek zarfı oluşabilir. Sitokinez tamamlanır ve iki haploid hücre oluşur. Her hücrede homolog kromozomların sadece bir üyesi bulunur. İkinci Evre: Mayoz II Mayoz II, mitotik bölünmeye benzer ancak haploid hücrelerle başlar. DNA sentezi yoktur. Mayoz I’de homolog kromozomlar kutuplara çekilirken Mayoz II’de kardeş kromatitler kutuplara çekilir. Özet Mayozda diploid (2n) hücrelerden haploid (n) hücreler oluşur. Krossing-over (profaz I) ve bağımsız dizilim (metafaz I) sayesinde genetik çeşitlilik sağlanır. Mayoz sonucunda genetik olarak birbirinden farklı haploid hücreler oluşur. Evrim ve adaptasyonda temel bir mekanizmadır. Kromozomların düzgün ayrılmaması Down sendromu gibi hastalıklara neden olabilir. Maternal: Bir bireyin annesinden miras aldığı özelliklerdir. Paternal: Bir bireyin babasından miras aldığı özelliklerdir. Kiyazma: Homolog kromozomlar arası çarpraz bağların oluşup genetik materyal alışverişinde bulunulmasıdır. Profaz I de gerçekleşir. Spermatogoniumlar (4+XY) ↓ Çoğalma evresi Spermatogoniumlar (4+XY) ↓ Gelişme evresi Primer spermatosit (4+XY) ↓ 1. Mayoz Sekonder spermatosit (2+X) Sekoder spermatosit (2+ Y) ↓ 2. Mayoz Bölünme Spermatit Spermatit Spermatit Spermatit (2+X) (2+X) (2+Y) (2+Y) ↓ ↓ Farklılaşma evresi ↓ Sperm Hüc. Sperm Hüc. Sperm Hüc. Sperm Hüc. (2+X) (2+X) (2+Y) (2+Y) 14 Oogoniumlar (2+XX) ↓ Çoğalma evresi Oogoniumlar (2+XX) ↓ Gelişme evresi Primer oosit (2+XX) ↓ 1. Mayoz Sekonder oosit (1+X) 1. Kutup hücresi (1+X) ↓ 2. Mayoz Ootit (1+X) 2. Kutup hücresi (1+X) Kutup hücresi Kutup hücresi ↓ (1+X) (1+X) Yumurta (ovum) (1+X) 15