معماری1 PDF

‫ﺳﻳﻣﺎﻥ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ‬ ‫ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ‪ ،‬ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ در زﻣﺮه ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ در اﺛﺮ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﺎ آب‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫اﺻﻄﻼح‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﺳﺨﺖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن ﻓﺮاﻳﻨﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ در...

‫ﺳﻳﻣﺎﻥ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ‬ ‫ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ‪ ،‬ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ در زﻣﺮه ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ در اﺛﺮ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﺎ آب‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫اﺻﻄﻼح‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﺳﺨﺖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن ﻓﺮاﻳﻨﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ آن‪ ،‬ﻣﺨﻠﻮط آب و ﺳﻴﻤﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻮده ﺳﻨﮓ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪي در ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ از آﺳﻴﺎب ﻧﻤﻮدن ﻛﻠﻴﻨﻜﺮ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻴﻠﻴﻜﺎت ﻫﺎي ﻛﻠﺴﻴﻢ ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻮع از ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻛﻠﺴﻴﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺣﻴﻦ آﺳﻴﺎب ﻛﺮدن ﻛﻠﻴﻨﻜﺮ ﺑﻪ آن اﻓﺰوده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﻴﻤﺎن‬ ‫‪ - 1‬ﺗﺮي ﻛﻠﺴﻴﻢ ﺳﻴﻠﻴﻜﺎت‪ (3CaO, SiO2) :‬ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ اﺧﺘﺼﺎري)‪(C3S‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺎده ﺳﺮﻳﻌﺎ وارد واﻛﻨﺶ ﻫﺎي ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺷﺪه و ﺑﺘﻦ را ﺳﻔﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ C3S.‬در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎ آب ﮔﺮﻣﺎي زﻳﺎدي اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪).‬‬ ‫‪ 120‬ﻛﺎﻟﺮي ﺑﺮ ﮔﺮم( ﺿﺮر ﻋﻤﺪه ‪ C3S‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﻴﺸﻮد ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﻤﻠﻪ ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻫﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫‪ - 2‬دي ﻛﻠﺴﻴﻢ ﺳﻴﻠﻴﻜﺎت‪ ( 2CaO, SiO2) :‬ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ اﺧﺘﺼﺎري )‪(C2S‬‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ‪ C2S‬ﺑﺮ ﺧﻼف ‪ C3S‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﮔﻴﺮش اوﻟﻴﻪ دي ﻛﻠﺴﻴﻢ ﺳﻴﻠﻴﻜﺎت ﻛﻢ اﺳﺖ و ﺑﻌﺪ از ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 7‬روز و‬ ‫ﺣﺘﻲ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻣﺎه‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ وارد ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺷﻴﻤﻴﺎﺋﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ).‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ دﻳﺮﮔﻴﺮ اﺳﺖ( اﻳﻦ ﻣﺎده در ﻫﻨﮕﺎم ﮔﺮﻓﺘﻦ‪ ،‬ﮔﺮﻣﺎي‬ ‫ﻛﻤﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ).‬ﺣﺪود ‪ 62‬ﻛﺎﻟﺮي ﺑﺮ ﮔﺮم(‬ ‫‪ -3‬ﺗﺮي ﻛﻠﺴﻴﻢ آﻟﻮﻣﻴﻨﺎت‪ (3CaO, Al2O3 ) :‬ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ اﺧﺘﺼﺎري )‪(C3A‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺎده ﻫﻤﺎن ﺧﻮاص )‪ (C3S‬را دارد‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ در ﮔﻴﺮش اوﻟﻴﻪ ﺳﻴﻤﺎن دﺧﺎﻟﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و از ﻃﺮﻓﻲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﺣﻤﻠﻪ ﺳﻮﻟﻔﺎﺗﻬﺎ ﻣﻲ ﻛﺎﻫﺪ‪.‬در ﻫﻨﮕﺎم ﮔﻴﺮش ﮔﺮﻣﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ اﺟﺰائ ﺳﻴﻤﺎن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ 210).‬ﻛﺎﻟﺮي ﺑﺮ ﮔﺮم(‬ ‫‪ - 4‬ﺗﺘﺮا ﻛﻠﺴﻴﻢ آﻟﻮﻣﻴﻨﻮﻓﺮﻳﺖ‪ (4CaO, Al2O3, Fe2O3) :‬ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ اﺧﺘﺼﺎري )‪(C4AF‬‬ ‫از ﻧﻈﺮ ﮔﻴﺮش ﺣﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ را دارد و ﺣﺪود ‪ 100‬ﻛﺎﻟﺮي ﺑﺮ ﮔﺮم ﮔﺮﻣﺎ آزاد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪1‬‬  ‫ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ ﺳﻴﻤﺎن‬ ‫ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﻋﻤﺪﺗﺎ از ﺧﺎك رس و آﻫﻚ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮاد زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﺣﺪود ‪ 63‬درﺻﺪ‬ ‫‪CaO‬‬ ‫آﻫﻚ‬ ‫ﺣﺪود ‪ 20‬درﺻﺪ‬ ‫‪SIO2‬‬ ‫ﺳﻴﻠﻴﺲ‬ ‫ﺣﺪود ‪ 6‬درﺻﺪ‬ ‫‪AL2O3‬‬ ‫آﻟﻮﻣﻴﻦ‬ ‫ﺣﺪود ‪ 3‬درﺻﺪ‬ ‫‪Fe2O3‬‬ ‫اﻛﺴﻴﺪ آﻫﻦ‬ ‫ﺣﺪود ‪ 1.5‬درﺻﺪ‬ ‫‪MgO‬‬ ‫اﻛﺴﻴﺪ ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‬ ‫ﺳﻴﻠﻴﺲ‪ ،‬آﻟﻮﻣﻴﻦ‪ ،‬اﻛﺴﻴﺪ آﻫﻦ و اﻛﺴﻴﺪ ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ در ﺧﺎك رس وﺟﻮد دارد‪.‬ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻴﻤﺎن در ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﻳﺎ از ﮔﻼﻫﻚ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻳﺎ از آﻫﻚ و ﺧﺎك رس ﻛﻪ آن ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﻮب‪ ،‬از ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻣﺪاوم ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻳﺪ‪.‬‬ ‫در روش ﺧﺸﻚ‪ ،‬آﺳﻴﺎب ﻧﻤﻮدن و ﻣﺨﻠﻮط ﻛﺮدن ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺧﺸﻚ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬در روش ﺗﺮ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻴﺎت آﺳﻴﺎب و ﻣﺨﻠﻮط ﻛﺮدن ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺤﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻟﺠﻨﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬ﭘﺲ از آﻣﻴﺨﺘﻦ‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺧﺎم آﺳﻴﺎب ﺷﺪه‪ ،‬در اﻧﺘﻬﺎي ﺑﺎﻻي ﻛﻮره ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﻣﻴﺰان ﻣﺨﻠﻮط ﺧﺎم ﻛﻪ از ﻣﻴﺎن ﻛﻮره ﻣﻲ ﮔﺬرد و ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺷﻴﺐ و ﺳﺮﻋﺖ ﭼﺮﺧﺸﻲ ﻛﻮره ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻧﻮاع ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ‬ ‫ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻧﻮع ‪ ،1‬ﻳﻚ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي اﻧﻮاع دﻳﮕﺮ ﻣﻮرد‬ ‫ﻧﻴﺎز ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﻴﻤﺎن زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺼﺮف ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﻳﺎ ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺧﺎص‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻤﻠﻪ ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻫﺎي‬ ‫ﺧﺎك ﻳﺎ آب ﻳﺎ ازدﻳﺎد دﻣﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﺣﺮارت آزادﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬ﻣﺼﺮف اﻳﻦ ﺳﻴﻤﺎن در ﺟﺎده ﻫﺎ و ﭘﻴﺎده روﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﺑﺘﻦ آرﻣﻪ‪ ،‬ﭘﻞ ﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺎزه ﻫﺎي راه آﻫﻦ‪ ،‬ﻣﺨﺎزن و ﻣﻨﺎﺑﻊ‪ ،‬آﺑﺮوﻫﺎ‪ ،‬ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎي آب و ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﻨﺎﻳﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪2‬‬  ‫ﻧﻮع ‪2‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﺣﺘﻴﺎﻃﺎت ﻋﻠﻴﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻫﺎ ﻣﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﺠﺎور آﺑﻬﺎي زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﺳﻮﻟﻔﺎت در‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ از آﺑﻬﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻤﻮل ﺷﺪﻳﺪ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬از ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻧﻮع ‪ 2‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬ﺳﻴﻤﺎن ﻧﻮع ‪، 2‬‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎ ﮔﺮﻣﺎي ﻛﻤﺘﺮي را ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻛﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ‪ 1‬آزاد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﮔﺮﻣﺎي ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن ﻣﺘﻮﺳﻂ‪ ،‬ﺳﻴﻤﺎن ﻧﻮع ‪ 2‬ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ در ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺣﺠﻴﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ ﭘﻠﻬﺎي ﺑﺰرگ‪ ،‬ﻛﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﺳﻨﮕﻴﻦ و دﻳﻮارﻫﺎي ﺣﺎﺋﻞ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻜﺎر رود‪.‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ‬ ‫ﻧﻮع ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺎﻋﺚ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻓﺰاﻳﺶ دﻣﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻮﻳﮋه در ﺑﺘﻦ رﻳﺰي در ﻫﻮاي ﮔﺮم ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻮع ‪3‬‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻧﻮع ‪ ،3‬ﻳﻚ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ زودرس اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺘﻬﺎي ﺑﺎﻻ را در ﻣﺪت زﻣﺎن ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ‬ ‫ﻛﺴﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬زﻣﺎﻧﻲ اﻳﻦ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود ﻛﻪ ﻗﺎﻟﺐ ﻫﺎ ﺣﺘﻲ اﻻﻣﻜﺎن ﺑﺎﻳﺪ زود ﺑﺎز ﺷﻮﻧﺪ ﻳﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺳﺎزه ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺮﻳﻌﺎ ﻣﻮرد‬ ‫ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺳﻴﻤﺎن در ﻫﻮاي ﺳﺮد ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ دوره ﻋﻤﻞ آوردن ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﺑﺘﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ زودرس )ﻧﻮع ‪ (3‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺨﻠﻮﻃﻲ رﺿﺎﻳﺖ ﺑﺨﺶ ﺗﺮ و ﺑﺎﺻﺮﻓﻪ ﺗﺮ ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎزد‪.‬‬ ‫ﻧﻮع ‪4‬‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﻧﻮع ‪ 4‬ﻛﻪ ﻳﻚ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺎ ﺣﺮارت ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن ﻛﻢ اﺳﺖ‪ ،‬در ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺰان و ﻣﻘﺪار ﺣﺮارت ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬روﻧﺪ ﻛﺴﺐ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﻧﻮع ‪ 1‬آﻫﺴﺘﻪ ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻧﻮع ‪ 4‬در ﺳﺎزه ﻫﺎي‬ ‫ﺑﺘﻨﻲ ﺣﺠﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺪﻫﺎي ﺛﻘﻠﻲ ﺑﺰرگ ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود ﻛﻪ در ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎزه ﻫﺎﻳﻲ‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ دﻣﺎ ﺑﺮ اﺛﺮ ﮔﺮﻣﺎي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﺳﺨﺖ ﺷﺪن ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺤﺮاﻧﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻮع ‪5‬‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﻧﻮع ‪ ،5‬ﻳﻚ ﺳﻴﻤﺎن ﺿﺪ ﺳﻮﻟﻔﺎت اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺘﻦ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻌﺮض اﺛﺮ ﺷﺪﻳﺪ ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻫﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ و اﺳﺎﺳﺎ وﻗﺘﻲ ﺧﺎك‬ ‫ﻳﺎ آﺑﻬﺎي زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ داراي ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺣﺒﺎب زا‬ ‫اﻳﻦ ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻮﻋﻲ ﺑﺘﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺦ زدن و آب ﺷﺪن و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺷﺪﮔﻲ ﺣﺎﺻﻞ از اﺛﺮات ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ‬ ‫ﺑﺮاي از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﻳﺦ و ﺑﺮف ﺟﺎده ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻬﺒﻮد ﻳﺎﻓﺘﻪ اي دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪3‬‬  ‫ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺳﻔﻴﺪ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ واﻗﻌﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻔﺎوت ﺑﻨﻴﺎدي آن ﺑﺎ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ‪ ،‬در رﻧﮓ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬روش‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻳﻦ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﺋﻲ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﻧﺒﺎﻳﺪ داراي ﺗﺮﻛﻴﺒﺎﺗﻲ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻛﺴﻴﺪ آﻫﻦ و اﻛﺴﻴﺪ ﻣﻨﮕﻨﺰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺳﻔﻴﺪ اﺻﻮﻻ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻣﻌﻤﺎري‪ ،‬ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ دﻳﻮارﻫﺎ و ﭘﺎﻧﻞ ﻫﺎي ﭘﻴﺶ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺳﻄﻮح ﻣﻮزاﺋﻴﻜﻲ‪ ،‬ﭘﻼﺳﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎن‪ ،‬ﭘﻼﺳﺘﺮ روﻛﺸﻲ‪ ،‬رﻧﮓ ﺳﻴﻤﺎن‪ ،‬دوﻏﺎب ﻛﺎﺷﻲ ﻫﺎ‪ ،‬و ﺑﺘﻦ ﺗﺰﺋﻴﻨﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺼﺮف اﻳﻦ ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺮﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻦ ﺑﺎ ﻣﻼت ﺳﻔﻴﺪ ﻳﺎ رﻧﮕﻲ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪه‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ روﺑﺎره آﻫﻨﮕﺪازي ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺸﺨﺼﻲ را ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻨﻜﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ آﺳﻴﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ‬ ‫آﺳﻴﺎب ﻛﺮده‪ ،‬ﭘﺲ از آن‪ ،‬ﺑﺎ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬ﻣﻘﺪار روﺑﺎره آﻫﻨﮕﺪازي ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎﻳﻲ‪ ،‬ﺑﻴﻦ ‪ 25‬ﺗﺎ ‪ 65‬درﺻﺪ‬ ‫وزن ﺳﻴﻤﺎن اﺳﺖ‪.‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻫﺎ‪ ،‬ﻳﺎ ﺣﺮارت ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن‪ ،‬ﻳﺎ ﻫﺮ دو را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﻓﺰودن ﭘﺴﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ MS‬ﻳﺎ ‪ MH‬ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﭘﻮزوﻻﻧﻲ‪ ،‬اﻳﻦ ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎ ﺑﺎ درﻫﻢ آﺳﻴﺎب ﻛﺮدن ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺎده ﭘﻮزوﻻﻧﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺎ ﻣﺨﻠﻮط‬ ‫ﻧﻤﻮدن ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻳﺎ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ روﺑﺎره آﻫﻨﮕﺪازي و ﻳﻚ ﻣﺎده ﭘﻮزوﻻﻧﻲ‪ ،‬و ﻳﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از درﻫﻢ آﺳﻴﺎب ﻛﺮدن و ﻣﺨﻠﻮط‬ ‫ﻧﻤﻮدن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﻣﻘﺪار ﭘﻮزوﻻن اﻳﻦ ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎ ﺑﻴﻦ ‪ 15‬ﺗﺎ ‪ 40‬درﺻﺪ ﺳﻴﻤﺎن اﺳﺖ‪.‬رﻓﺘﺎر ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ‪ 1P‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن‬ ‫ﻫﺎي ﻧﻮع ‪ 1‬اﺳﺖ‪.‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺎي ﺗﺎ ‪ 28‬روز ﺑﺮاي ﻧﻮع ‪ 1P‬ﻛﻤﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ اﺳﺖ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺷﺪﮔﻲ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻮاد ﻳﺦ زدا ﻧﺴﺒﺘﺎ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﭼﺎه ﻧﻔﺖ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﭼﺎه ﻧﻔﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﻔﻮذﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻛﺮدن ﭼﺎه ﻫﺎي ﻧﻔﺖ ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﻛﻠﻴﻨﻜﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻳﺎ از ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي‬ ‫ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪه ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬ﻋﻤﻮﻣﺎ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ داراي ﮔﻴﺮش ﻛﻨﺪ ﺑﻮده و در ﺑﺮاﺑﺮ درﺟﺎت ﺣﺮارت و‬ ‫ﻓﺸﺎرﻫﺎي زﻳﺎد‪ ،‬ﻣﻘﺎوم ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪4‬‬  ‫ﺧﻮاص ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ‬ ‫رﻳﺰي‬ ‫رﻳﺰي ﺳﻴﻤﺎن‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن اﺛﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺳﻴﻤﺎن رﻳﺰداﻧﻪ ﺗﺮ‪ ،‬ﻣﻴﺰان ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن ﺳﻴﻤﺎن را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ روﻧﺪ‬ ‫ﻛﺴﺐ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﺴﺮﻳﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬اﺛﺮات رﻳﺰداﻧﻪ ﺗﺮ ﺑﻮدن روي ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺳﺎﺳﺎ در ﺧﻼل ﻫﻔﺖ روز اول ﺑﺮوز ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ ﺛﺒﺎت ﺣﺠﻢ ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﺳﺨﺖ ﺷﺪه ﺑﻌﺪ از ﮔﻴﺮش اﻃﻼق ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬ﻋﺪم ﺳﻼﻣﺖ ﻳﺎ اﻧﺒﺴﺎط ﻣﺨﺮب ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﻘﺎدﻳﺮ‬ ‫ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه آﻫﻚ آزاد ﺧﻮب ﭘﺨﺘﻪ ﻧﺸﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫رواﻧﻲ‬ ‫رواﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﺤﺮك ﻧﺴﺒﻲ ﻣﺨﻠﻮط ﺗﺎزه‪ ،‬ﻳﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺟﺮﻳﺎن ﻳﺎﻓﺘﻦ آن ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬رواﻧﻲ ﻋﺎدي ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن‪ ،‬ﻧﻔﻮذ ﻣﻴﻠﻪ وﻳﻜﺎت ﺑﻴﺎن‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﻪ در ﻫﻨﮕﺎم آزﻣﺎﻳﺶ‪ ،‬ﺧﻤﻴﺮﻫﺎي ﺳﻴﻤﺎن ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار رواﻧﻲ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻼت ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻧﻴﻞ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﺛﺎﺑﺖ ﻳﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﺪ ﺟﺎري ﺷﺪن در ﻣﺤﺪوده ﻣﺸﺨﺼﻲ‪ ،‬ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﻫﻨﮕﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺘﻦ‪ ،‬رواﻧﻲ ﺑﺘﻦ‬ ‫را ﺑﺎ آزﻣﺎﻳﺶ اﺳﻼﻣﭗ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫زﻣﺎن ﮔﻴﺮش‬ ‫آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي زﻣﺎن ﮔﻴﺮش ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه وﻳﻜﺎت ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﮔﺮﻓﺘﻦ و ﺳﺨﺖ ﺷﺪن ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن در ﻃﻮل ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ اول اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬ﮔﻴﺮش اوﻟﻴﻪ ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺧﻴﻠﻲ زود‪ ،‬و ﮔﻴﺮش ﻧﻬﺎﺋﻲ آن ﺧﻴﻠﻲ دﻳﺮ اﺗﻔﺎق ﺑﻴﺎﻓﺘﺪ‪.‬زﻣﺎن ﻫﺎي‬ ‫ﮔﻴﺮش‪ ،‬ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻨﺪه واﻛﻨﺶ ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺎدي ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻋﺎدي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬زﻣﺎن ﻫﺎي ﮔﻴﺮش ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات دﻣﺎ و ﻛﺎﻫﺶ آب ﺑﺘﻦ در اﺛﺮ ﺗﺒﺨﻴﺮ ﻳﺎ ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ ﻻﻳﻪ ﻫﺎي زﻳﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺎ زﻣﺎن ﻫﺎي ﮔﻴﺮش ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻴﺮش ﻛﺎذب‬ ‫در ﻣﺪت زﻣﺎن ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﭘﺲ از اﺧﺘﻼط ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﮔﻴﺮش ﻛﺎذب ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﻓﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻤﻴﺮي ﻣﺨﻠﻮط‪ ،‬ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﺣﺮارت‬ ‫زﻳﺎدي آزاد ﮔﺮدد‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ رﻳﺨﺘﻦ و اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺘﻦ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﺘﻦ ﺑﺮاي ﻣﺪت ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﻌﻤﻮل ﻣﺨﻠﻮط ﺷﻮد و ﻳﺎ اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺪون اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن آب ﻗﺒﻞ از ﺣﻤﻞ ﻳﺎ رﻳﺨﺘﻦ‪ ،‬ﻣﺠﺪدا ﻣﺨﻠﻮط ﮔﺮدد‪ ،‬ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﮔﻴﺮش ﻛﺎذب در ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ اﺷﻜﺎﻟﻲ را اﻳﺠﺎد‬ ‫‪5‬‬ ‫ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬راه ﺣﻞ دﻳﮕﺮ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮاد اﻓﺰودﻧﻲ ﺷﻴﻤﻴﺎﺋﻲ ﺑﺮاي ﺑﻪ ﺗﺎﺧﻴﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻦ وﻗﻮع ﮔﻴﺮش ﻛﺎذب ﺑﻌﺪ از زﻣﺎن رﻳﺨﺘﻦ ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري‪:‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺑﺎ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ روي ﻣﻜﻌﺐ ﻫﺎي ﻣﻼت ‪ 2‬اﻳﻨﭽﻲ )‪ 50‬ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮي( ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬اﻳﻦ ﻣﻜﻌﺐ ﻫﺎ ﺑﺎ‬ ‫روش ﻣﺸﺨﺺ و اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺎﺳﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﻋﻤﻞ آورده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و رﻳﺰي داﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﻤﺎن روي‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري‪ ،‬اﺛﺮ دارد‪.‬‬ ‫ﺣﺮارت ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن‪:‬‬ ‫ﺣﺮارت ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن‪ ،‬ﮔﺮﻣﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم واﻛﻨﺶ ﺳﻴﻤﺎن و آب ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬ﻣﻘﺪار ﮔﺮﻣﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺎﺳﺎ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺷﻴﻤﻴﺎﺋﻲ ﺳﻴﻤﺎن دارد‪.‬ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﺮﻣﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺷﻴﻤﻴﺎﺋﻲ و رﻳﺰي ﺳﻴﻤﺎن و ﻧﻴﺰ دﻣﺎي ﻋﻤﻞ آوردن ﺑﺘﻦ ﻗﺮار‬ ‫دارد‪.‬در ﺑﺮﺧﻲ از ﺳﺎزه ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺠﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻘﺪار و ﺷﺪت ﮔﺮﻣﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪.‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ اﻳﻦ ﮔﺮﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫ﻣﺴﺘﻬﻠﻚ ﻧﺸﻮد‪ ،‬دﻣﺎي ﺑﺘﻦ ﺑﺴﻴﺎر اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎﺷﺪ زﻳﺮا ﺑﺎ اﻧﺒﺴﺎط ﺣﺮارﺗﻲ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪.‬ﺧﻨﻚ‬ ‫ﻛﺮدن ﻏﻴﺮﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺑﺘﻦ ﺗﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ دﻣﺎي ﻣﺤﻴﻂ ﭘﺲ از ﺳﺨﺖ ﺷﺪن‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻨﺸﻬﺎي ﻧﺎﻣﻄﻠﻮﺑﻲ ﭘﺪﻳﺪ آورد‪.‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ‪،‬‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ دﻣﺎي ﺑﺘﻦ ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺣﺮارت ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻏﻠﺐ در ﻫﻮاي ﺳﺮد ﺳﻮدﻣﻨﺪ اﺳﺖ زﻳﺮا اﻳﻦ ﮔﺮﻣﺎ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ دﻣﺎي‬ ‫ﻋﻤﻞ آوردن ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺘﻦ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ﮔﺮﻣﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه در ﺧﻼل ﻫﻔﺖ روز اول‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ‪ 100‬درﺻﺪ ﺑﺮاي ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ‪ ،‬ﻧﻮع‪ ،1‬ﻣﻄﺎﺑﻖ زﻳﺮ‬ ‫اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻧﻮع ‪ ،2‬ﻣﺘﻮﺳﻂ‪ 80 ،‬ﺗﺎ ‪ 85‬درﺻﺪ‬ ‫ﻧﻮع ‪ ،3‬ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ زودرس‪ ،‬ﺗﺎ ‪ 150‬درﺻﺪ‬ ‫ﻧﻮع ‪ ،4‬ﻛﻢ ﺣﺮارت‪ 40 ،‬ﺗﺎ ‪ 60‬درﺻﺪ‬ ‫ﻧﻮع ‪ ،5‬ﺿﺪ ﺳﻮﻟﻔﺎت‪ 60 ،‬ﺗﺎ ‪ 75‬درﺻﺪ‬ ‫‪6‬‬  ‫ﭼﮕﺎﻟﻲ‪:‬‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺣﺪود ‪ 3.15‬اﺳﺖ‪.‬ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺳﻴﻤﺎن ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻴﻤﺎن ﻧﻴﺴﺖ‪.‬ﭼﮕﺎﻟﻲ ﻋﻤﺪﺗﺎ در ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻃﺮح‬ ‫ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫اﻧﺒﺎر ﻛﺮدن ﺳﻴﻤﺎن‪:‬‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﺎده ﺣﺴﺎس‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ رﻃﻮﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺸﻚ ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﻮد ﺑﻪ ﻣﺪت ﻧﺎﻣﺤﺪود‪ ،‬ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﻮد‬ ‫را ﺣﻔﻆ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪي ﻛﻪ در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ رﻃﻮﺑﺖ‪ ،‬اﻧﺒﺎر ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻫﺴﺘﻪ ﺗﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﻤﺘﺮي از ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺸﻚ ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬دارد‪.‬رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ در اﻧﺒﺎر ﻳﺎ ﺳﺎﻳﻪ ﺑﺎن ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺒﺎر ﺳﻴﻤﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ در‬ ‫اﻣﻜﺎن ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪7‬‬  ‫آب‬ ‫آب اﺧﺘﻼط ﺑﺘﻦ‬ ‫ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﺮ آب ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ آﺷﺎﻣﻴﺪن ﺑﻮده و ﻣﺰه و ﺑﻮي ﻣﺸﺨﺼﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آب اﺧﺘﻼط ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻦ‬ ‫ﺑﺘﻦ ﺑﻜﺎر ﺑﺮود‪.‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ‪ ،‬آب ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي آﺷﺎﻣﻴﺪن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫آﺑﻲ را ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن آن ﻣﻮرد ﺗﺎﻳﻴﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﺘﻦ ﻣﺼﺮف ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ ﻣﻜﻌﺐ ﻣﻼت ﺳﻴﻤﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﺎ آن آب‪ ،‬داراي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ 7‬روزه و ‪ 28‬روزه اي ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 90‬درﺻﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ آب ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺮب‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺳﻮزن وﻳﻜﺎت ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ﺗﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﻲ ﻫﺎي آب اﺧﺘﻼط ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮره‬ ‫زدن‪ ،‬ﻟﻜﻪ دار ﺷﺪن ﻳﺎ ﺧﻮردﮔﻲ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ ﺷﻮد‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺣﺪودﻫﺎي اﺧﺘﻴﺎري را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮ ﻣﻘﺪار ﻛﻠﺮورﻫﺎ‪ ،‬ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻫﺎ‪ ،‬ﻗﻠﻴﺎﻳﻲ ﻫﺎ‪،‬‬ ‫و ذرات ﺟﺎﻣﺪ در آب اﺧﺘﻼط در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫آب ﻣﺼﺮﻓﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎ آﺑﻲ ﻛﻪ ﻛﻞ ذرات ﻣﺤﻠﻮل آن‪ ،‬ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 2000‬ﻗﺴﻤﺖ در ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي رﺿﺎﻳﺖ ﺑﺨﺶ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻦ‬ ‫ﺑﺘﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬آﺑﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 2000‬ﻗﺴﻤﺖ در ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺣﺎوي ذرات ﻣﺤﻠﻮل اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺛﺮ آﻧﻬﺎ روي ﻣﻘﺎوﻣﺖ و‬ ‫زﻣﺎن ﮔﻴﺮش‪ ،‬آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﻻزم ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺮﺑﻨﺎت و ﺑﻲ ﻛﺮﺑﻨﺎت ﻗﻠﻴﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﺮﺑﻨﺎت ﻫﺎ و ﺑﻲ ﻛﺮﺑﻨﺎت ﻫﺎي ﺳﺪﻳﻢ و ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ‪ ،‬اﺛﺮات ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ روي زﻣﺎن ﮔﻴﺮش ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن دارﻧﺪ‪.‬ﻛﺮﺑﻨﺎت ﺳﺪﻳﻢ ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﮔﻴﺮش ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺮﻳﻊ ﺷﻮد و ﺑﻲ ﻛﺮﺑﻨﺎت ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﮔﻴﺮش را ﺗﺴﺮﻳﻊ ﻳﺎ ﻛﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬وﺟﻮد اﻳﻦ ﻧﻤﻚ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي‬ ‫زﻳﺎد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻴﺎورد‪.‬‬ ‫ﻛﻠﺮ ﺳﻮﻟﻔﺎت‬ ‫ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار ﻛﻠﺮ زﻳﺎد در آب‪ ،‬ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﺛﺮات زﻳﺎن اور اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻳﻮن ﻛﻠﺮ روي ﺧﻮردﮔﻲ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ ﻳﺎ ﻛﺎﺑﻞ ﻫﺎي ﭘﻴﺶ‬ ‫ﺗﻨﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬ﻳﻮن ﻫﺎي ﻛﻠﺮ ﺑﺮ ﻗﺸﺮ ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ اﻛﺴﻴﺪ ﺷﺪه روي ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ ﻛﻪ از ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﺎ درﺟﻪ ﻗﻠﻴﺎﻳﻲ ﺑﺎﻻي ﻣﻮﺟﻮد در‬ ‫ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺣﻤﻠﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪8‬‬  ‫ﻧﻤﻚ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ آﻟﻲ ﻣﺘﻔﺮﻗﻪ‬ ‫ﻧﻤﻚ ﻫﺎي ﻣﻨﮕﻨﺰ‪ ،‬ﻗﻠﻊ‪ ،‬روي‪ ،‬ﻣﺲ و ﺳﺮب ﻣﻮﺟﻮد در آب اﺧﺘﻼط ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ در ﻣﻘﺎوﻣﺖ و ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫زﻳﺎدي در زﻣﺎن ﮔﻴﺮش ﺷﻮﻧﺪ‪.‬از اﻳﻦ ﻣﻴﺎن‪ ،‬ﻧﻤﻚ ﻫﺎي روي‪ ،‬ﻣﺲ و ﺳﺮب ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ اﺛﺮ را دارﻧﺪ‪.‬ﻧﻤﻚ ﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻛﻨﺪﮔﻴﺮﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻮﻳﮋه ﻓﻌﺎﻟﻨﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﻳﺪات ﺳﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻓﺴﻔﺎت ﺳﺪﻳﻢ‪ ،‬آرﺳﻨﺎت ﺳﺪﻳﻢ و ﺑﻮرات ﺳﺪﻳﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻧﻤﻚ ﻫﺎ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺘﻲ در ﺣﺪ ﭼﻨﺪ دﻫﻢ درﺻﺪ وزﻧﻲ ﺳﻴﻤﺎن‪ ،‬وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﮔﻴﺮش و ﻛﺴﺐ ﻣﻘﺎوﻣﺖ را ﻛﻨﺪ ﻣﻲ‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻏﻠﻈﺖ اﻳﻦ ﻧﻤﻚ ﻫﺎ ﺗﺎ ﻣﻘﺪار ‪ 500‬ﻗﺴﻤﺖ در ﻣﻴﻠﻴﻮن در آب اﺧﺘﻼط ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﺳﺖ‪.‬ﻧﻤﻚ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ اﻣﻜﺎن دارد‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ زﻳﺎن آور ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﻮﻟﻔﻮر ﺳﺪﻳﻢ اﺳﺖ‪.‬ﺣﺘﻲ وﺟﻮد ‪ 100‬ﻗﺴﻤﺖ در ﻣﻴﻠﻴﻮن از اﻳﻦ ﻧﻤﻚ‪ ،‬اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ را اﻟﺰاﻣﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫آب درﻳﺎ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎ آب درﻳﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻣﻘﺪار ‪ 35000‬ﻗﺴﻤﺖ در ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻤﻚ ﻫﺎي ﻣﺤﻠﻮل دارد‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آب اﺧﺘﻼط ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ ﺑﺪون ﻣﻴﻠﮕﺮد‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ) اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آب درﻳﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮي از ﺑﺘﻦ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻟﻴﻜﻦ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺳﻨﻴﻦ ﺑﻌﺪي ) ﭘﺲ از ‪ 28‬روز( ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬اﺳﺘﻔﺎده از آب درﻳﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺧﻄﺮ ﺧﻮردﮔﻲ را اﻓﺰاﻳﺶ‬ ‫دﻫﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻛﺎﻓﻲ ﭘﻮﺷﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺘﻦ آب ﺑﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻘﺪار ﻛﺎﻓﻲ ﺣﺒﺎب ﻫﺎي ﻫﻮا درﺑﺮﮔﻴﺮد‪ ،‬اﻳﻦ‬ ‫ﺧﻄﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬آب درﻳﺎ را ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﺘﻦ ﭘﻴﺶ ﺗﻨﻴﺪه اي ﻛﻪ ﻓﻮﻻدﻫﺎي ﭘﻴﺶ ﺗﻨﻴﺪه آن‪ ،‬در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺑﺘﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ‬ ‫ﻣﺼﺮف ﻛﺮد‪.‬‬ ‫آب ﻫﺎي اﺳﻴﺪي‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﻮدن آب اﺧﺘﻼط اﺳﻴﺪي ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺪار ﻏﻠﻈﺖ اﺳﻴﺪﻫﺎ در آب ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﻋﻤﻮﻣﺎ اب ﻫﺎي اﺧﺘﻼط ﺷﺎﻣﻞ اﺳﻴﺪﻛﻠﺮﻳﺪرﻳﻚ‪،‬‬ ‫اﺳﻴﺪﺳﻮﻟﻔﻮرﻳﻚ‪ ،‬و دﻳﮕﺮ اﺳﻴﺪ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ آﻟﻲ ﺗﺎ ﻣﻘﺪار ﻏﻠﻈﺖ ‪ 10000‬ﻗﺴﻤﺖ در ﻣﻴﻠﻴﻮن‪ ،‬روي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ اﺛﺮات ﺑﺪي ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬آب‬ ‫ﻫﺎي اﺳﻴﺪي ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ‪ PH‬ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 3‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻧﻘﻞ و اﻧﺘﻘﺎل را ﭘﺪﻳﺪ اورﻧﺪ و ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﻬﺎ اﺟﺘﻨﺎب‬ ‫ورزﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪9‬‬  ‫آب ﻫﺎي ﻗﻠﻴﺎﻳﻲ‬ ‫آب ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﻴﺪرواﻛﺴﻴﺪ ﺳﺪﻳﻢ آﻧﻬﺎ ‪ 0.5‬درﺻﺪ وزﻧﻲ ﺳﻴﻤﺎن )‪ 6000‬ﺗﺎ ‪ 10000‬ﻗﺴﻤﺖ در ﻣﻴﻠﻴﻮن( ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ‬ ‫را ﭼﻨﺪان ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ ﮔﻴﺮش ﺳﺮﻳﻊ اﻳﺠﺎد ﻧﻜﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد‪ ،‬ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ را ﭘﺎﻳﻴﻦ آورد‪.‬‬ ‫آب ﺣﺎوي ﻓﺎﺿﻼب ﻫﺎي ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‬ ‫ﭘﺲ از آﻧﻜﻪ ﻓﺎﺿﻼب‪ ،‬در ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺼﻔﻴﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ رﻗﻴﻖ ﺑﺸﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻏﻠﻈﺖ ﺑﻪ ﺣﺪود ‪ 20‬ﻗﺴﻤﺖ در ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲ‬ ‫رﺳﺪ‪.‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار‪ ،‬ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ اﺛﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ روي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﻜﺮ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻛﻢ ﺷﻜﺮ در ﺣﺪ ‪ 0.03‬درﺻﺪ ﺗﺎ ‪ 0.15‬درﺻﺪ وزﻧﻲ ﺳﻴﻤﺎن‪ ،‬ﮔﻴﺮش را ﻛﻨﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺎﻻﺗﺮ از اﻳﻦ ﺣﺪود‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ 7‬روزه ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ 28‬روزه ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻬﺒﻮد‬ ‫ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫‪10‬‬  ‫داﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﻨﮕﻲ‬ ‫داﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﻨﮕﻲ ﻋﻤﻮﻣﺎ ‪ 60‬اﻟﻲ ‪ 80‬درﺻﺪ ﺣﺠﻢ ﺑﺘﻦ را اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و روي ﺧﻮاص ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي اﺧﺘﻼط‪ ،‬و اﻗﺘﺼﺎدي‬ ‫ﺑﻮدن آن ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ‪.‬داﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺘﻦ ﻛﻪ ﺑﻄﻮر ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺨﻠﻮﻃﻲ از ﺳﻨﮓ ﻫﺎ و ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﻲ را درﺑﺮﻣﻴﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻛﺜﺮ داﻧﻪ ﻫﺎي درﺷﺖ از ﺳﻨﮓ ﻫﺎ‪ ،‬و اﻛﺜﺮ داﻧﻪ ﻫﺎي رﻳﺰ)ﻣﺎﺳﻪ(‪ ،‬از ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ 60.‬اﻟﻲ ‪ 70‬درﺻﺪ از ﻛﻞ داﻧﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﺷﻦ و ‪ 30‬اﻟﻲ ‪ 40‬درﺻﺪ داﻧﻪ ﻫﺎ را ﻣﺎﺳﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺷﺧﺻﺎﺕ ﺷﻥ ﻭ ﻣﺎﺳﻪ‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻌﻴﻨﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ :‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﻴﺰ‪ ،‬ﺳﺨﺖ‪ ،‬ﻣﻘﺎوم‪ ،‬و داﻧﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﺑﺎدواﻣﻲ ﺑﻮده‪ ،‬و از ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺟﺬب ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎي رس‪ ،‬و ﻣﺼﺎﻟﺢ رﻳﺰ دﻳﮕﺮ در ﻣﻘﺎدﻳﺮي ﻛﻪ روي ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن و ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ‬ ‫ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ‪ ،‬ﻋﺎري ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬داﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺮد و ﺷﻜﻨﻨﺪه ﺑﻮده ﻳﺎ ﻣﺘﻮرق ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬ﺑﻮﻳﮋه ﺑﺎﻳﺪ از‬ ‫ﻣﺼﺮف داﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺎوي ﻣﻘﺎدﻳﺮ زﻳﺎدي ﺷﻴﻞ ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺳﻨﮓ ﻫﺎي رﺳﻲ‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻧﺮم و ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ و ﺑﺮﺧﻲ از اﻧﻮاع ﭼﺮت ﻫﺎ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫اﺟﺘﻨﺎب ﺷﻮد‪.‬زﻳﺮا اﻳﻦ داﻧﻪ ﻫﺎ‪ ،‬در ﺑﺮاﺑﺮ آب و ﻫﻮا ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﻤﻲ دارﻧﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﺮاﺑﻲ ﺳﻄﺢ ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﻣﺜﻼ ﺑﻴﺮون ﭘﺮﻳﺪن‬ ‫ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺳﻄﺢ‪ ،‬ﺑﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺮز اﻧﺪازه ﺷﻦ و ﻣﺎﺳﻪ‪ ،‬اﻟﻚ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻤﺮه ‪ 4‬ﻛﻪ اﻧﺪازه ﺑﻌﺪ ان ‪ 3/16‬اﻳﻨﭻ ﻳﺎ‪ 4/74‬ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬داﻧﻪ ﻫﺎي ﻋﺒﻮري از اﻟﻚ ﻧﻤﺮه‬ ‫‪ ،4‬ﻣﺎﺳﻪ و داﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺎﻧﺪه روي اﻟﻚ ﻧﻤﺮه ‪ ،4‬ﺷﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻮاص داﻧﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﺧﻮاص ﻣﻬﻢ داﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺘﻦ‪:‬‬ ‫‪ -1‬داﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﻨﮕﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﻴﺰ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻋﺎري از ﮔﻞ و ﻻي و دﻳﮕﺮ ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﻲ ﻫﺎي ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪).‬ﻣﻴﺰان ﮔﻞ و ﻻي ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪1‬‬ ‫درﺻﺪ ﺑﺮاي ﺷﻦ و ‪ 3‬درﺻﺪ ﺑﺮاي ﻣﺎﺳﻪ اﺳﺖ(‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺎﻳﺶ و ﺳﺮﺧﻮردن‬ ‫‪ -3‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺦ زدن و آب ﺷﺪن‬ ‫‪ -4‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﻮازدﮔﻲ‬ ‫‪ -5‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ اﻋﻤﺎل ﺗﻨﺶ‬ ‫‪11‬‬  ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺎﻳﺶ و ﺳﺮﺧﻮردن‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﺎﻳﺸﻲ‪ ،‬اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ داﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ داﻧﻪ ﻫﺎ در ﺑﺘﻨﻲ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﺎﻳﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺎﻳﺶ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪.‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﻢ داﻧﻪ ﻫﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺎﻳﺶ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻘﺪار داﻧﻪ ﻫﺎي رﻳﺰ ﺑﺘﻦ در ﺣﻴﻦ اﺧﺘﻼط‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻘﺪار آب ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺗﺮﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﺎﻳﺸﻲ‪ ،‬آزﻣﺎﻳﺶ ﺳﺎﻳﺶ ﻟﻮس آﻧﺠﻠﺲ اﺳﺖ‪.‬در اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻴﻨﻲ از داﻧﻪ‪ ،‬در ﻳﻚ‬ ‫اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻓﻮﻻدي ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺑﻪ ﮔﺮدش درآﻣﺪه و درﺻﺪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺎﺋﻴﺪه ﺷﺪه‪ ،‬اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺦ زدن و آب ﺷﺪن‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﺧﻮاص ﻣﻬﻢ ﺑﺘﻦ در ﻣﻌﺮض ﻫﻮا‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺦ زدن و آب ﺷﺪن داﻧﻪ ﻫﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺗﺨﻠﺨﻞ‪ ،‬ﺟﺬب آب‪،‬‬ ‫ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺣﻔﺮه داﻧﻪ ﻫﺎ دارد‪.‬ﻳﻚ داﻧﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﺪري آب ﺟﺬب ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻧﺒﺴﺎط آب در اﺛﺮ ﻳﺦ زدن را ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻫﻤﺎن داﻧﻪ‪ ،‬ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺘﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻳﺦ زدن آب‪ ،‬ﺑﻴﺮون آﻣﺪن ﻳﺎ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﻼت روي داﻧﻪ اﻳﺠﺎد‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬در ﻫﺮ ﺷﺪﺗﻲ از ﻳﺦ زدن‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻚ اﻧﺪازه ﺑﺤﺮاﻧﻲ از داﻧﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ داﻧﻪ اﺷﺒﺎع ﺑﺰرﮔﺘﺮ از اﻳﻦ‬ ‫اﻧﺪازه ﻳﺦ ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬اﻳﻦ اﻧﺪازه ﺑﺤﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺗﺨﻠﺨﻞ‪ ،‬ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي‪ ،‬و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ داﻧﻪ دارد‪.‬ﺑﺮاي داﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎي رﻳﺰ ﺑﺎ ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي ﻛﻢ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﺮت ﻫﺎ( اﻧﺪازه ﺑﺤﺮاﻧﻲ داﻧﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻣﺤﺪوده اﻧﺪازه ﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ داﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺼﺎﻟﺢ‬ ‫ﺳﻨﮕﻲ درﺷﺖ داﻧﻪ ﻳﺎ آﻧﻬﺎﺋﻴﻜﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺋﻴﻨﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي ﺣﻔﺮه ﻫﺎي درﺷﺖ ﺗﻼﻗﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬اﻧﺪازه ﺑﺤﺮاﻧﻲ داﻧﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﻮازدﮔﻲ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﻮازدﮔﻲ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ آزﻣﺎﻳﺶ ﺳﻮﻟﻔﺎت ﺳﺪﻳﻢ ﻳﺎ ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﺰﺑﻮر ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻌﺪادي ﺳﻴﻜﻞ‬ ‫ﻓﺮورﻓﺘﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ اي اﺳﺖ از داﻧﻪ در ﻣﺤﻠﻮل ﺳﻮﻟﻔﺎت‪.‬ﺳﭙﺲ ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﻛﻮره ﺧﺸﻚ ﻣﻲ ﺷﻮدو درﺻﺪ اﻓﺖ وزن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫دوام داﻧﻪ ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﺪﻳﺪه ﻫﻮازدﮔﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺮ و ﺧﺸﻚ ﺷﺪن ﺑﻮده و ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﻳﺦ زدن و آب ﺷﺪن اﺳﺖ‪.‬ﺿﺮﻳﺐ اﻧﺒﺴﺎط و اﻧﻘﺒﺎظ‬ ‫ﺳﻨﮓ ﻫﺎ ﺑﺎ دﻣﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﺗﺮ و ﺧﺸﻚ ﺑﻮدن ﺳﻨﮓ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ اﻳﻦ ﺿﺮاﻳﺐ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ دﻣﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫‪12‬‬  ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ اﻋﻤﺎل ﺗﻨﺶ‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان ﺑﻨﺪي ﺑﺘﻦ ﺗﻮﺳﻂ داﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﻨﮕﻲ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدد و ﺳﻴﻤﺎن ﻧﻘﺶ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارد‪.‬در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ داﻧﻪ ﻫﺎ در‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻨﺶ ﻣﻘﺎوم ﻧﺒﺎﺷﺪ زود ﺷﻜﺴﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺘﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﭼﻨﻴﻦ ﻣﺼﺎﻟﺤﻲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻻزم را ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬داﻧﻪ ﻋﺎدي‬ ‫ﺳﻴﻠﻴﺴﻲ ﺟﺰئ ﻣﻘﺎوﻣﺘﺮﻳﻦ و داﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﭽﻲ ﺟﺰي داراي ﺳﺨﺘﻲ ﻛﻤﺘﺮي و ﺿﻌﻴﻒ ﺗﺮﻳﻦ داﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺷﻜﻞ و ﺑﺎﻓﺖ ﺳﻄﺤﻲ داﻧﻪ‬ ‫ﺷﻜﻞ و داﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻃﺒﻴﻌﺖ )ﺷﻦ و ﻣﺎﺳﻪ( را از ﻧﻈﺮ ﺷﻜﻞ ﻇﺎﻫﺮي ﺑﻪ ‪ 5‬دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬ ‫‪ -1‬ﮔﺮد‪ -2 ،‬ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ‪ -3 ،‬ﮔﻮﺷﻪ دار‪ - 4،‬ﭘﻮﻟﻜﻲ ﺷﻜﻞ‪ -5 ،‬ﺳﻮزﻧﻲ ﺷﻜﻞ‬ ‫ﺑﺎﻓﺖ ﺳﻄﺤﻲ ﻳﻚ داﻧﻪ‪ ،‬روي ﺧﻮاص ﺑﺘﻦ ﺗﺎزه‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺑﺘﻦ ﺳﺨﺖ ﺷﺪه‪ ،‬اﺛﺮ دارد‪.‬داﻧﻪ ﻫﺎي رﻳﺰ‪ ،‬ﮔﻮﺷﻪ اي و ﺳﻮزﻧﻲ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫ﺑﺎ داﻧﻪ ﻫﺎي ﺻﺎف‪ ،‬ﮔﺮد و ﻣﺘﺮاﻛﻢ‪ ،‬آب ﺑﻴﺸﺘﺮي را ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺘﻦ ﻛﺎرآ ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬داﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﻮﺷﻪ اي‪ ،‬ﺑﺮاي ﻫﻤﺎن ﻣﻘﺪار‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‪.‬در ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺎ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻄﻠﻮب و ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﻳﻜﺴﺎن‪ ،‬داﻧﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﺷﻜﺴﺘﻪ و ﻏﻴﺮ ﺷﻜﺴﺘﻪ ) از ﻳﻚ ﻧﻮع ﺳﻨﮓ ( ﻫﺮ دو ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺑﻴﻦ ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن و ﻳﻚ داﻧﻪ داده ﺷﺪه‪ ،‬ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺎﻟﺖ داﻧﻪ‪ ،‬از ﻧﺮم و ﮔﺮد ﺑﻪ زﺑﺮ و ﮔﻮﺷﻪ اي‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ اﻓﺰاﻳﺶ در ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ‪ ،‬در اﻧﺘﺨﺎب داﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ آن ﻣﻬﻢ ﺑﻮده و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻ ﻧﻴﺎز‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ از اﻫﻤﻴﺖ وﻳﮋه اي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻋﺎري از داﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ و ﭘﻮﻟﻜﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬از داﻧﻪ ﻫﺎي دراز و ﺗﻴﻐﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺘﻨﺎب ﺷﻮد‪ ،‬ﻳﺎ دﺳﺖ ﻛﻢ ﻣﻘﺪار‬ ‫اﻧﻬﺎ ﺑﻪ ‪ 15‬درﺻﺪ وزﻧﻲ ﻛﻞ داﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﺤﺪود ﮔﺮدد‪.‬داﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﻴﻐﻲ ﺑﻪ آب اﺧﺘﻼط ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ داﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﻮﻟﻜﻲ و‬ ‫ﺳﻮزﻧﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ روي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه در ﺧﻤﺶ‪ ،‬اﺛﺮ ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪.‬‬ ‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي‬ ‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي‪ ،‬ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از ﺗﻮزﻳﻊ داﻧﻪ ﻫﺎ در اﻧﺪازه ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﺠﻤﻮع درﺻﺪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ﻫﺮﻳﻚ از‬ ‫اﻧﺪازه ﻫﺎي اﻟﻚ ﻳﺎ درﺻﺪ ﻣﺎﺑﻴﻦ ﺑﺮﺧﻲ از اﻧﺪازه ﻫﺎي اﻟﻚ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬اﻧﺪازه داﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﻟﻚ ﻫﺎي ﺳﻴﻤﻲ ﺑﺎ ﺳﻮراخ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﺮﺑﻌﻲ ﻣﻌﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪13‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺣﺪود داﻧﻪ ﺑﻨﺪي و ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﻧﺪازه داﻧﻪ دﻻﻳﻞ ﺑﺴﻴﺎري وﺟﻮد دارد‪.‬داﻧﻪ ﺑﻨﺪي و ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﻧﺪازه داﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ‬ ‫ﻧﺴﺒﻲ داﻧﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻮرد ﻟﺰوم ﺳﻴﻤﺎن و آب‪ ،‬ﻛﺎرآﻳﻲ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﻮدن‪ ،‬ﺗﺨﻠﺨﻞ و دوام ﺑﺘﻦ اﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ‪.‬ﺗﻐﻴﻴﺮات در‬ ‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪي‪ ،‬روي ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ ﺑﺘﻦ در ﻫﺮ ﺑﺎر ﺑﺘﻦ ﺳﺎزي‪ ،‬اﺛﺮ ﺑﮕﺬارد‪.‬ﻣﺎﺳﻪ ﻫﺎي ﺧﻴﻠﻲ رﻳﺰ‪ ،‬اﻏﻠﺐ ﻏﻴﺮ اﻗﺘﺼﺎدي‬ ‫اﻧﺪ و ﻣﺎﺳﻪ ﻫﺎي ﺧﻴﻠﻲ درﺷﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺨﻠﻮط ﻫﺎي ﺧﺸﻦ ﺑﺪون ﻛﺎرآﻳﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ داﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ داراي ﻣﻨﺤﻨﻲ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اي ﺑﻮده و ﺑﺮﺧﻲ از اﻧﺪازه ﻫﺎ در آن ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻢ و ﻳﺎ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬رﺿﺎﻳﺖ ﺑﺨﺶ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﺛﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از داﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎ اﻧﺪازه ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﻛﺎﻫﺶ ﻛﻞ ﺣﺠﻢ ﻓﻀﺎي ﺑﻴﻦ داﻧﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎ روش ﺳﺎده ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪.‬ﻇﺮف‬ ‫اول‪ ،‬از داﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﺑﺎ اﻧﺪازه و ﺷﻜﻞ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﭘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬ﻇﺮف دوم‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺨﻠﻮط ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ از داﻧﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ و ﺑﺰرگ ﭘﺮ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺪرﺟﻲ ﻛﻪ درﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪه ﻣﻘﺪار آب ﻣﻮرد ﻟﺰوم ﺑﺮاي ﭘﺮ ﻛﺮدن ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﻫﺮ ﻇﺮف اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ دو اﻧﺪازه از داﻧﻪ‪ ،‬در ﻳﻚ ﻇﺮف وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺠﻢ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ اﻧﺪازه‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻓﺰوده ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﺎﻫﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮي در ﺣﺠﻢ ﻓﻀﺎﻫﺎ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮﻳﻦ ﺑﺘﻦ‪ ،‬آن اﺳﺖ ﻛﻪ درﺻﺪ ﺣﺠﻢ ﻓﻀﺎﻫﺎي‬ ‫ﺧﺎﻟﻲ در آن ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬داﻧﺴﻴﺘﻪ ﻛﻞ داﻧﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﻘﺪار و اﻧﺪازه ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺮﻳﻦ داﻧﻪ ﻣﺤﺪود ﺷﻮد‪.‬‬ ‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﻲ رﻳﺰداﻧﻪ‬ ‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮاي ﻣﺼﺎﻟﺢ رﻳﺰداﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻮع ﻛﺎر‪ ،‬ﭘﺮﻣﺎﻳﻪ ﺑﻮدن ﻣﺨﻠﻮط و اﻧﺪازه ﺣﺪاﻛﺜﺮ درﺷﺖ داﻧﻪ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬ﻋﻤﻮﻣﺎ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺷﻮد و ﻧﺴﺒﺖ داﻧﻪ ﻫﺎي رﻳﺰ ﺑﻪ درﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺪرﺳﺘﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺤﺪوده وﺳﻴﻌﻲ از داﻧﻪ ﺑﻨﺪي‬ ‫را‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ اﺛﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي روي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﺪﻳﺪ اﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار داد‪.‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﻲ‬ ‫ﻣﺤﻠﻲ‪ ،‬در ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺨﻠﻮط ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ آﻳﺪ و ﻫﺮ اﻧﺪازه ﻣﻨﺤﻨﻲ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي‪،‬‬ ‫ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎدي ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺪول ﻧﺮﻣﻲ داﻧﻪ ﻫﺎي رﻳﺰ ﻳﺎ درﺷﺖ‪ ،‬از ﻣﺠﻤﻮع درﺻﺪﻫﺎي )وزﻧﻲ ( ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه روي ﻫﺮ ﮔﺮوه ﻣﺸﺨﺺ از اﻟﻚ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﺮ ‪100‬‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬اﻳﻦ ﻋﺪد‪ ،‬ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ رﻳﺰي داﻧﻪ اﺳﺖ‪.‬ﻫﺮ اﻧﺪازه ﻣﺪول ﻧﺮﻣﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬داﻧﻪ ﻫﺎ درﺷﺖ ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬داﻧﻪ ﺑﻨﺪي‬ ‫ﻫﺎي داﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺪول ﻧﺮﻣﻲ ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬ﻣﺪول ﻧﺮﻣﻲ‪ ،‬در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي داﻧﻪ ﻫﺎي رﻳﺰ و‬ ‫درﺷﺖ در ﻣﺨﻠﻮط ﻫﺎي ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪14‬‬  ‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﻲ درﺷﺖ داﻧﻪ‬ ‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﻲ درﺷﺖ داﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﻧﺪازه داده ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺤﺪوده ﻧﺴﺒﺘﺎ وﺳﻴﻌﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫اﺛﺮات ﻣﺤﺴﻮﺳﻲ روي ﻣﻘﺎدﻳﺮ آب و ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ داﻧﻪ ﻫﺎي رﻳﺰ‪ ،‬ﺑﺘﻦ ﺑﺎ ﻛﺎرآﻳﻲ ﺧﻮﺑﻲ را ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﺪازه ﺣﺪاﻛﺜﺮ داﻧﻪ درﺷﺖ ﻣﺼﺮف ﺷﺪه در ﺑﺘﻦ‪ ،‬از ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ‪.‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮاي داﻧﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ‪ ،‬آب‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ داﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮ‪ ،‬ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‪.‬واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن داده ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‪،‬‬ ‫ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﺪازه ﺣﺪاﻛﺜﺮ داﻧﻪ ﻫﺎي درﺷﺖ‪ ،‬ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﻲ ﺑﺎ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﮔﺴﺴﺘﻪ‬ ‫در ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﻲ ﺑﺎ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﮔﺴﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻲ داﻧﻪ ﻫﺎ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﻳﺎ ﺣﺬف ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ درﺟﺎ‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﺎ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﮔﺴﺴﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ اﻧﺪازه از داﻧﻪ درﺷﺖ و ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻧﺪازه ﻫﺎي داﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺎﺳﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ از ﻓﻀﺎﻫﺎي ﻣﻴﺎن داﻧﻪ ﻫﺎي درﺷﺖ‬ ‫ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﺷﺪه ﻋﺒﻮر ﻛﻨﺪ‪.‬ﻣﺨﻠﻮط ﻫﺎي ﺑﺎ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﮔﺴﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻄﻮح ﺑﺘﻨﻲ ﺑﺎ داﻧﻪ ﻫﺎي ﻧﻤﺎﻳﺎن و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻣﻜﺎن ﺑﻬﺒﻮد داﻧﺴﻴﺘﻪ‪ ،‬ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي‪ ،‬آﺑﺮﻓﺘﮕﻲ‪ ،‬ﺧﺰش‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ‪ ،‬و ﺗﺮاﻛﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد و‬ ‫اﻳﻦ اﻣﺮ اﺟﺎزه اﺳﺘﻔﺎده از داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﻲ ﻣﺤﻠﻲ را ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺨﻠﻮط ﻫﺎي ﺑﺎ اﺳﻼﻣﭗ ﻛﻢ و داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﮔﺴﺴﺘﻪ‪ ،‬درﺻﺪ ﻣﺎﺳﻪ ﻛﻤﺘﺮي را ﻣﺼﺮف ﻛﺮده و ﻣﺨﻠﻮط ﻫﺎي ﺧﺸﻨﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺒﺎب ﻫﺎي ﻫﻮا ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻛﺎرآﻳﻲ‪ ،‬ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‪.‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻦ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺤﺪوده ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﻣﻼت ﺣﺪود ‪ 45‬ﺗﺎ ‪ 51‬درﺻﺪ ﺣﺠﻤﻲ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪ اي ﺑﻮدن داﻧﻪ ﻫﺎي درﺷﺖ دارد‪.‬‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﻲ ﺑﺎ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ‪:‬‬ ‫ﻳﻚ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺑﺎ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ‪:‬‬ ‫‪ -2‬ﺗﻤﺎم اﺑﻌﺎد اﺳﺘﺎﻧﺪارد در داﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -3‬ﺑﻌﻀﻲ اﺑﻌﺎد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ اﺑﻌﺎد ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﭼﺸﻤﮕﻴﺮي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -4‬در ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﺘﻦ ﺑﺎ ﻳﺪ از ﺷﻦ و ﻣﺎﺳﻪ ﺑﺎ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد ﭼﻮﻧﻜﻪ‪:‬‬ ‫ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻴﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻲ رﺳﺪ‪.‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪15‬‬  ‫ﺣﺠﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮي از ﺑﺘﻦ ﺗﻮﺳﻂ داﻧﻪ ﻫﺎ اﺷﻐﺎل ﺷﺪه و ﺑﺘﻦ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺗﻮﭘﺮ ﺗﺮ و ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪-‬‬ ‫داراي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻄﻠﻮب ﺗﺮي ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﻣﺼﺮف ﺳﻴﻤﺎن ﻛﻤﺘﺮي ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪-‬‬ ‫وزن ﻣﺨﺼﻮص ﻇﺎﻫﺮي ) داﻧﺴﻴﺘﻪ ﻇﺎﻫﺮي (‬ ‫وزن ﻣﺨﺼﻮص ﻇﺎﻫﺮي ) داﻧﺴﻴﺘﻪ ﻇﺎﻫﺮي ( ﻳﻚ ﻧﻮع داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از وزن داﻧﻪ ﻻزم ﺑﺮاي ﭘﺮ ﻛﺮدن ﻇﺮﻓﻲ ﺑﺎ ﺣﺠﻢ واﺣﺪ‪.‬‬ ‫واژه "ﻇﺎﻫﺮي" ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود ﻛﻪ ﺣﺠﻢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﺎ داﻧﻪ و ﻫﻢ ﺑﺎ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ‪ ،‬اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﭼﮕﺎﻟﻲ‬ ‫ﭼﮕﺎﻟﻲ ) داﻧﺴﻴﺘﻪ ﻧﺴﺒﻲ ( داﻧﻪ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ وزن داﻧﻪ ﺑﻪ وزن آب ﻫﻢ ﺣﺠﻢ آن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬اﻳﻦ ﻋﺪد‪ ،‬در ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻃﺮح ﻣﺨﻠﻮط و‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺠﻢ ﻣﻄﻠﻖ اﺷﻐﺎل ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ داﻧﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬اﮔﺮﭼﻪ ﭘﺎره اي از داﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ ﻛﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺦ زدن و‬ ‫آب ﺷﺪن‪ ،‬از ﺧﻮد‪ ،‬ﺧﺮاﺑﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﻛﻤﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﭼﮕﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻛﻴﻔﻴﺖ داﻧﻪ ﺑﻜﺎر ﻧﻤﻲ رود‪.‬‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎ در ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﭼﮕﺎﻟﻲ ﻇﺎﻫﺮي داﻧﻪ ﻫﺎي اﺷﺒﺎع ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺧﺸﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬ﻫﻤﻪ ﺣﻔﺮه ﻫﺎ در ﻫﺮ داﻧﻪ‪ ،‬ﭘﺮﺷﺪه ﺑﺎ‬ ‫رﻃﻮﺑﺖ‪ ،‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﻫﻴﭻ رﻃﻮﺑﺖ اﺿﺎﻓﻲ در ﺳﻄﺢ داﻧﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫رﻃﻮﺑﺖ ﺳﻄﺤﻲ و ﺟﺬب آب داﻧﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫داﻧﻪ ﻫﺎ از ﻧﻈﺮ رﻃﻮﺑﺖ ﺳﻄﺤﻲ وﺟﺬب اب داﻧﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫‪ - 1‬داﻧﻪ ﻫﺎي ﻛﺎﻣﻼ ﺧﺸﻚ‬ ‫‪ - 2‬داﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺸﻚ‬ ‫‪ -3‬داﻧﻪ ﻫﺎي اﺷﺒﺎع ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺧﺸﻚ‬ ‫‪ -4‬داﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﻃﻮب‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ زﻳﺎن آور و واﻛﻨﺶ ﻗﻠﻴﺎﺋﻲ‬ ‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻀﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﻲ ﻫﺎي اﻟﻲ‪ ،‬ﻻي‪ ،‬رس‪ ،‬زﻏﺎل ﺳﻨﮓ و ﺑﻌﻀﻲ ذرات ﺳﺒﻚ و ﻧﺮم ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در داﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪16‬‬ ‫ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﻲ ﻫﺎي آﻟﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﮔﻴﺮش و ﺳﺨﺖ ﺷﺪن ﺑﺘﻦ را ﺑﻪ ﺗﺄﺧﻴﺮ اﻧﺪازﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺴﺐ ﻣﻘﺎوﻣﺖ را ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﺎﻫﺶ دﻫﻨﺪ‪ ،‬و در‬ ‫ﺑﺮﺧﻲ ﺣﺎﻻت ﻏﻴﺮ ﻋﺎدي‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳــﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﺮاﺑﻲ ﺷــﻮﻧﺪ‪.‬ﺳــﺎﻳﺮ ﻧﺎﺧﺎﻟﺼــﻲ ﻫﺎي آﻟﻲ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺎك ﺣﺎوي ﮔﻴﺎﻫﺎن ﭘﻮﺳــﻴﺪه‪ ،‬ﺧﺎك‬ ‫ﺣﺎوي ﻣﻮاد اﻟﻲ‪ ،‬و ﺧﺎك زراﻋﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ آﻧﭽﻨﺎن زﻳﺎن آور ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ از آﻧﻬﺎ اﺟﺘﻨﺎب ورزﻳﺪ‪.‬‬ ‫واﻛﻨﺶ ﻗﻠﻴﺎﺋﻲ‬ ‫داﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﺛﺒﺎت ﺷــﻴﻤﻴﺎﻳﻲ دارﻧﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻃﻮر زﻳﺎن آوري ﺑﺎ ﺳــﻴﻤﺎن واﻛﻨﺶ ﺷــﻴﻤﻴﺎﻳﻲ اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬داﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ داراي ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻗﻠﻴﺎﻳﻲ ﻫﺎي ﺳﻴﻤﺎن‪ ،‬واﻛﻨﺶ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻦ در ﻣﻌﺮض ﻣﺤﻴﻂ‬ ‫ﮔﺮم و ﻣﺮﻃﻮب ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬واﻛﻨﺶ ﻗﻠﻴﺎﻳﻲ داﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﻧﺒﺴﺎط ﻏﻴﺮ ﻋﺎدي و ﺗﺮﻛﻬﺎي زﻳﺮ ﺳﻄﺤﻲ در ﺑﺘﻦ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﺻﻼح داﻧﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﺗﻬﻴﺔ داﻧﻪ ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺮاﺣﻞ زﻳﺮ ا ﺳﺖ‪ (1 :‬ﻣﺮﺣﻠﺔ ا ﺻﻠﻲ‪ :‬ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺮد ﻛﺮدن‪ ،‬ﺳﺮﻧﺪ ﻛﺮدن‪ ،‬ﺷ ﺴﺘﻦ‪ ،‬و ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻛﺮدن ﺑﺎ آب‬ ‫ﺑﺮاي ﺣﺼﻮل داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺻﺤﻴﺢ و ﺗﻤﻴﺰ اﺳﺖ‪ (2.‬اﺻﻼح‪ :‬ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﻛﻴﻔﻴﺖ داﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ روﺷﻬﺎي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ از‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺟﺪا ﻛﺮدن در ﻣﺤﻴﻂ ﻏﻠﻴﻆ‪ ،‬ﻟﺮزاﻧﺪن‪ ،‬ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻛﺮدن ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺎﻻ روﻧﺪه‪ ،‬و ﺧﺮد ﻧﻤﻮدن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻤﻞ و اﻧﺒﺎر ﻛﺮدن داﻧﻪ ﻫﺎ‬ ‫داﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺣﻤﻞ و اﻧﺒﺎر ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﺪاﻳﻲ داﻧﻪ ﻫﺎ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮﺳﺪ و از آﻟﻮدﮔﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﻮاد ﻣﻀﺮ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻳﺪ‪.‬دﭘﻮﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ اﻳﺠﺎد ﺷﻮﻧﺪ‪.‬اﻗﺘ ﺼﺎدي ﺗﺮﻳﻦ و ﻣﻘﺒﻮل‪.‬ﺗﺮﻳﻦ روش ﺗ ﺸﻜﻴﻞ دﭘﻮي داﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳــﻂ ﻛﺎﻣﻴﻮن ﺑﻪ ﻣﺤﻞ آورده ﻣﻲ ﺷــﻮد‪ ،‬اﻳﻨﺴــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎرﻫﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺷــﻮﻧﺪ و ﭘﺨﺶ و ﺻــﺎف ﻛﺮدن داﻧﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻟﻮدر ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮد‪.‬‬ ‫داﻧﻪ ﻫﺎي ﺷﺴﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺪت ﻛﺎﻓﻲ دﭘﻮ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻣﻘﺪار رﻃﻮﺑﺖ آﻧﻬﺎ ﭘﺲ از زﻫﻜﺸﻲ‪،‬‬ ‫ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺷﻮد‪.‬ﻣﺼﺎﻟﺢ رﻳﺰ ﻣﺮﻃﻮب‪ ،‬ﺗﻤﺎﻳﻞ ﻛﻤﺘﺮي ﺑﻪ ﺟﺪاﻳﻲ دارﻧﺪ‪.‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ داﻧﻪ ﻫﺎي رﻳﺰ ﺧﺸﻚ‪ ،‬از ﺑﺎﻛﺖ ﻳﺎ ﺗﺴﻤﻪ ﻧﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻣﻲ رﻳﺰﻧﺪ ﺑﺎد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ذرات رﻳﺰ را ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﺒﺮد‪.‬در ﺻﻮرت اﻣﻜﺎن ﺑﺎﻳﺪ از اﻳﻦ وﺿﻊ اﺟﺘﻨﺎب ورزﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪17‬‬  ‫ﻣﺒﺎﻧﻲ ﺑﺘﻦ‬ ‫ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺘﻦ ﺗﺎ ﺣﺪ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﻤﻞ آوردن ﻣﻌﻴﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺘﻦ ﺳﺨﺖ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻘﺪار آب در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺰاﻳﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻘﺪار آب ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ آب ﺑﻨﺪي‬ ‫ﻛﺎﻫﺶ ﺟﺬب آب‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺟﻮي‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻴﻦ ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻮاﻟﻲ‬ ‫ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻴﺎن ﻣﻴﻠﮕﺮد و ﺑﺘﻦ‬ ‫ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺣﺠﻤﻲ در اﺛﺮ ﺗﺮ و ﺧﺸﻚ ﺷﺪن‬ ‫اﺧﺘﻼط‬ ‫ﺑﺮاي اﻃﻤﻴﻨﺎن از اﻳﻨﻜﻪ در ﺿﻤﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ اﻳﻦ ﻣﻮاد ﻣﺨﻠﻮﻃﻲ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ دﻗﺖ و ﺳﻌﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﻣﺒﺬول داﺷﺖ‪.‬ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ﺗﻐﺬﻳﻪ اﻳﻦ ﻣﻮاد در ﻣﺨﻠﻮط ﻛﻦ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ را در ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﺋﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻐﺬﻳﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﻴﺘﻮان ﺑﺘﻦ ﺧﻮﺑﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬ﺑﺮﺣﺴﺐ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻮاد ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ زﻣﺎن اﻓﺰودن آب ﺗﻌﺪاد دور ﻛﻞ دﻳﮓ ﻣﺨﻠﻮط‬ ‫ﻛﻦ و ﺳﺮﻋﺖ دوران آن ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪.‬ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ در اﺧﺘﻼط ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬اﻧﺪازه ﻫﺮ ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻧﺪازه دﻳﮓ ﻣﺨﻠﻮط‬ ‫ﻛﻦ زﻣﺎن ﻣﻴﺎن ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ ﻛﺮدن و اﺧﺘﻼط و ﻃﺮاﺣﻲ و ﺷﻜﻠﺒﻨﺪي دﻳﮓ و ﺗﻴﻐﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﻠﻮط ﻛﻦ‪.‬ﻣﺨﻠﻮط ﻛﻦ ﻫﺎي ﺧﻮب آن ﻫﺎﻳﻲ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮاﺣﻞ اﺧﺘﻼط ﺑﺘﻦ از آﻏﺎز ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻫﺮ ﺑﺎر ﺑﺘﻦ ﺳﺎزي در آن ﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺘﻦ ﺗﺎزه‬ ‫ﺑﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺗﺎزه ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﻳﺎ ﻧﻴﻤﻪ ﻣﺎﻳﻊ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺑﺘﻦ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﺑﺘﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺧﻤﻴﺮي دارد‬ ‫و ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي آن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻤﻴﺮ ﺧﺎك رس در ﻣﺪﻟﺴﺎزي اﺳﺖ‪.‬ﻳﻚ ﻣﺨﻠﻮط ﺧﻤﻴﺮي ذرات ﻣﺎﺳﻪ و داﻧﻪ ﻫﺎي ﺷﻦ ﻳﺎ ﺳﻨﮓ را در‬ ‫ﺟﺎي ﺧﻮد ﺣﻔﻆ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬در ﻫﻨﮕﺎم ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺟﺪاﻳﻲ اﺟﺰا از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪.‬و وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻦ ﺳﺨﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﺨﻠﻮط‬ ‫ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ از ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻮاد ﻣﺘﺸﻜﻠﻪ آن ﺑﺪﺳﺖ آﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎرآﻳﻲ‬ ‫ﺳﻬﻮﻟﺖ در رﻳﺨﺘﻦ و ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻛﺮدن ﻣﺨﻠﻮط ﺗﺎزه ﺑﺘﻦ را ﻛﺎرآﻳﻲ ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪.‬ﺑﺘﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎرآ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه آب اﻧﺪاﺧﺘﻪ‬ ‫ﻳﺎ داﻧﻪ ﻫﺎي آن از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﻮﻧﺪ‪.‬آب اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺑﺘﻦ ﺣﺮﻛﺖ آب ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻي ﺑﺘﻦ ﺗﺎزه رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﺷﻲ از ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫‪18‬‬ ‫ﻳﺎ رﺳﻮب ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺎﺳﻪ و ﺳﺘﮓ در ﺑﺘﻦ ﺗﺎزه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﻧﺸﺴﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺟﻤﻊ اﺛﺮات ارﺗﻌﺎش ﺑﺘﻦ و وزن در ﻣﺨﻠﻮط ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺧﻤﻴﺮي ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬آب اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن را در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻي ﺑﺘﻦ اﻓﺰاﻳﺶ داده و ﻻﻳﻪ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻻﻳﻪ اي ﺿﻌﻴﻒ و‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻲ دوام ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﻛﺎراﻳﻲ‬ ‫ﻣﻴﺰان آب‪ :‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ آب اﺻﻄﻜﺎك ﺑﻴﻦ داﻧﻪ ﻫﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪو در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺘﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ﻧﻮع ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎ و داﻧﻪ ﺑﻨﺪي اﻧﻬﺎ‪ :‬داﻧﻪ ﻫﺎي رﻳﺰو داﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ و زاوﻳﻪ دار ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺖ ﺧﺸﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ داﻧﻪ ﻫﺎي‬ ‫ ‬ ‫ﮔﺮد ﺑﻪ آب ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‪.‬ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﺒﻚ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ اوردن ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺘﻦ دارﻧﺪ‪.‬زﻳﺎد ﺷﺪن رﻳﺰ داﻧﻪ ﻫﺎ در‬ ‫ﻣﺨﻠﻮط ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺘﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن‪ :‬ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﺛﺎﺑﺖ در ﻣﺨﻠﻮط‪ ،‬ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺘﻦ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ ﺑﻪ‬ ‫ ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫زﻣﺎن‪ :‬ﺑﺘﻦ ﺗﺎزه ﺑﺎ زﻣﺎن ﺳﺨﺖ و ﺳﻔﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻨﺎ ﺑﺮﻳﻦ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ زﻣﺎن ﻛﺎراﻳﻲ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ ‬ ‫درﺟﻪ ﺣﺮارت‪ :‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻛﺎراﻳﻲ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ﺗﺮاﻛﻢ‬ ‫ارﺗﻌﺎش ذرات ﺑﺘﻦ ﺗﺎزه را ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ در ﻣﻲ آورد و اﺻﻄﻜﺎك ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ را ﻛﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﺨﻠﻮط ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺗﺤﺮك ﻳﻚ ﻣﺎﻳﻊ ﻏﻠﻴﻆ‬ ‫را ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬ارﺗﻌﺎش ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻣﺨﻠﻮط ﺳﻔﺖ را ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲ ﺳﺎزد و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي درﺷﺖ داﻧﻪ و‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻧﺴﺒﺖ ﻛﻤﺘﺮي رﻳﺰداﻧﻪ ﻣﺼﺮف ﻛﺮد‪.‬ﻫﺮ اﻧﺪازه ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﻧﺪازه داﻧﻪ ﻛﻪ ﺧﻮب داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺣﺠﻢ ﻛﻤﺘﺮي‬ ‫ﺑﺮاي ﭘﺮ ﺷﺪن ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن و ﺳﻄﺢ ﻛﻤﺘﺮي ﺑﺮاي ﭘﻮﺷﺶ دور داﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ و ﻟﺬا آب ﻛﻤﺘﺮ و ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﻛﻤﺘﺮي‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬ﺗﻨﻬﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺨﻠﻮط ﻫﺎي ﺳﻔﺖ ﺗﺮ و ﺧﺸﻦ ﺗﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻴﺘﻮان ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﺎﻣﻞ از ارﺗﻌﺎش ﺑﺘﻦ‬ ‫ﺳﻮد ﺑﺮد‪.‬‬ ‫ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن‪ ،‬زﻣﺎن ﮔﻴﺮش‪ ،‬ﺳﺨﺖ ﺷﺪن‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﭼﺴﺒﻨﺪه ﺑﻮدن ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ واﻛﻨﺶ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ ﺳﻴﻤﺎن و آب اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬ﺳﻴﻤﺎن‬ ‫ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻣﺎده ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و ﻣﺨﻠﻮﻃﻲ از ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻣﺘﻌﺪد اﺳﺖ‪.‬ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ اي ﻛﻪ ‪ 90‬درﺻﺪ ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ وزن ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ را‬ ‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﺗﺮي ﻛﻠﺴﻴﻢ ﺳﻴﻠﻴﻜﺎت دي ﻛﻠﺴﻴﻢ ﺳﻴﻠﻴﻜﺎت ﺗﺮي ﻛﻠﺴﻴﻢ آﻟﻮﻣﻴﻨﺎت و ﺗﺘﺮا ﻛﻠﺴﻴﻢ آﻟﻮﻣﻴﻨﻮﻓﺮﻳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻓﺮﻋﻲ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ را در ﻋﻤﻞ ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫دو ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺳﻴﻠﻴﻜﺎت ﻛﻠﺴﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺪود ‪ 75‬درﺻﺪ وزن ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﺑﺎ آب ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﺪه و ﺑﻪ دو ﻣﺎده ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎي ﻫﻴﺪروﻛﺴﻴﺪ ﻛﻠﺴﻴﻢ و ﻫﻴﺪرات ﺳﻴﻠﻴﻜﺎت ﻛﻠﺴﻴﻢ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ دوﻣﻲ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺎده ﭼﺴﺒﻨﺪه ﺑﺘﻦ را ﺗﺸﻜﻴﻞ‬ ‫ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬ﺧﻮاص ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﺘﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻴﺮش و ﺳﺨﺖ ﺷﺪن‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ‪،‬و ﻏﻴﺮه ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺑﻪ ژل ﻫﻴﺪرات ﺳﻴﻠﻴﻜﺎت ﻛﻠﺴﻴﻢ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬‬ ‫در واﻗﻊ اﻳﻦ ﻣﺎده ﻗﻠﺐ ﺑﺘﻦ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪19‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻫﻴﺪرات ﺳﻴﻠﻴﻜﺎت ﻛﻠﺴﻴﻢ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻣﺘﻐﻴﺮ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ آﻫﻚ )‪ (CaO‬و ﺳﻴﻠﻴﺲ )‪ (SiO2‬در آن ﺣﺪود‬ ‫‪ 1.5‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ اﻧﺪازه ﺧﻤﻴﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻨﺎﻓﺬ ﻛﻤﺘﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺘﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﺧﺘﻼط ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ آﺑﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از آﻧﭽﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺘﻦ را ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ و ﻛﺎرآ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‪.‬ﺣﺘﻲ آﺑﻲ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻴﺸﺘﺮ از آﺑﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن‬ ‫ﻛﺎﻣﻞ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار آب ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻤﻴﺮي ﺻﺤﻴﺢ ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت آﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮ ﻣﻘﺪار ﮔﺮﻣﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن ﺳﻴﻤﺎن آزاد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي اﺟﺮاﻳﻲ ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ‪.‬در زﻣﺴﺘﺎن‪ ،‬اﻳﻦ‬ ‫ﮔﺮﻣﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺳﻴﺐ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﻳﺨﺒﻨﺪان ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺷﻮد‪.‬ﭼﻨﻴﻦ ﮔﺮﻣﺎﻳﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺣﺠﻴﻢ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺪﻫﺎﻣﻀﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺗﻨﺶ ﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ‪:‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ از وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ ﺑﺘﻦ و ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﭘﻠﻬﺎ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬و ﺳﺎزه ﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪.‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫ﻓﺸﺎري ‪ 28‬روزه ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻜﻌﺒﻲ ‪ 15* 15 * 15‬ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﻳﺎ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ‪ 15‬و ﺑﻪ ارﺗﻔﺎع ‪ 30‬ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﻣﻲ اﻳﺪ‪.‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﻮاﻧﻪ ‪ 30*15‬ﺣﺪودا ‪ 80‬درﺻﺪ ﻧﻤﻮ ﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻜﻌﺒﻲ ‪15* 15 * 15‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫ﻓﺸﺎري ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﻮاﻧﻪ ‪ f’c‬و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﻧﻤﻮ ﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻜﻌﺒﻲ ‪ fcu‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪0.8fcu= f 'c.‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ ﺑﺘﻦ‪:‬‬ ‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ ﺑﺘﻦ ﺑﻪ دو ﺻﻮرت اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫‪ -1‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ ﺑﺼﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ )ﺑﺮزﻳﻠﻲ(‬ ‫‪ -2‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ ﺗﺤﺖ ﻛﺸﺶ ﻧﺎﺷﻲ از ﺧﻤﺶ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ را ‪ f’t‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ 10).‬اﻟﻲ ‪ 15‬درﺻﺪ ( ‪f’t =(10 -15 %) f’c‬‬ ‫در ﻃﺮاﺣﻲ ﭘﻴﺎده روﻫﺎ و دﻳﮕﺮ دال ﻫﺎي روي زﻣﻴﻦ‪ ،‬ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ ﺑﺘﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﺷﺎﺧﺼﻲ از ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﻲ ﺑﻜﺎر ﺑﺮدﻛﻪ ﻳﻚ راﺑﻄﻪ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮﻗﺮار ﺷﻮد‪.‬‬ ‫راﺑﻄﻪ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺪول ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪fr=2(f’c)1/2 :‬‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﻛﻪ روي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ اﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن و ﺳﻦ ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﻳﺎ ﻣﺤﺪوده زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻞ‬ ‫ﻫﻴﺪراﺳﻴﻮن در ﺣﺎل ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻛﺎرآﻳﻲ و ﻣﻘﺪار ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻌﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺘﻦ ﺑﺎ ﺣﺒﺎب ﻫﻮا‪ ،‬آب ﻛﻤﺘﺮي از ﺑﺘﻦ ﺑﺪون ﺣﺒﺎب ﻫﻮا ﻻزم دارد‪.‬اﻣﻜﺎن ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻮدن ﻧﺴﺒﺖ آب‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ ﺑﺎ ﺣﺒﺎب ﻫﻮا‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻮدن ﻣﻘﺎوﻣﺘﻬﺎي ﺑﺘﻦ ﺑﺎ ﺣﺒﺎب ﻫﻮا را‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه در ﻣﻮرد ﻣﺨﻠﻮط ﻫﺎي ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺳﻴﻤﺎن ﻛﻢ ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ‪ ،‬ﺟﺒﺮان ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪20‬‬  ‫ﻭﺯﻥ ﻣﺧﺻﻭﺹ‬ ‫ﺑﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎ در ﭘﻴﺎده روﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬و ﺳﺎزه ﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬وزن ﻣﺨﺼﻮﺻﻲ در ﺣﺪود ‪ 2240‬ﺗﺎ ‪ 2400‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم‬ ‫ﺑﺮ ﻣﺘﺮ ﻣﻜﻌﺐ دارد‪.‬وزن ﻣﺨﺼﻮص )داﻧﺴﻴﺘﻪ( ﺑﺘﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ اﺳﺖ و ﺑﻪ داﻧﺴﻴﺘﻪ ﻧﺴﺒﻲ داﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﻨﮕﻲ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻫﻮاي ﻣﺤﺒﻮس‪ ،‬ﻳﺎ ﻫﻮاﻳﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻋﻤﺪا در ﺑﺘﻦ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬و ﻣﻘﺎدﻳﺮ آب و ﺳﻴﻤﺎن ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ اﻧﺪازه داﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬و ﺑﺘﻦ‬ ‫ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺣﺪود ‪ 5/1‬ﺗﺎ ‪ 5/2‬ﺑﺮاﺑﺮ وزن ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺘﻦ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ اﺳﺖ‪ 3500.‬اﻟﻲ ‪ 6000‬ﻛﻴﻠﻮ ﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﺘﺮ ﻣﻜﻌﺐ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻣﻝ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻭ ﻣﺭﺍﻗﺑﺕ ﺍﺯﺑﺗﻥ‪:‬‬ ‫ﻋﻣﻝ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺑﺗﻥ ﺗﺄﺛﻳﺭی ﻗﻭی ﺭﻭی ﺧﻭﺍﺹ ﺑﺗﻥ ﺳﺧﺕ ﺷﺩﻩ ﻣﺎﻧﻧﺩ ﺩﻭﺍﻡ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻭﻣﺕ‪ ،‬ﺁﺏ ﺑﻧﺩی‪ ،‬ﻣﻘﺎﻭﻣﺕ ﺳﺎﻳﺷﯽ‪ ،‬ﺛﺑﺎﺕ ﺣﺟﻣﯽ‬ ‫ﻭ ﻣﻘﺎﻭﻣﺕ ﺩﺭ ﺑﺭﺍﺑﺭ ﻳﺦ ﺯﺩﻥ ﻭ ﺁﺏ ﺷﺩﻥ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬ﺑﻧﺎﺑﺭﺍﻳﻥ ﻫﺩﻓﻬﺎی ﻋﻣﻝ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻋﺑﺎﺭﺗﻧﺩﺍﺯ‪:‬‬ ‫‪ -1‬ﺟﻠﻭﮔﻳﺭی ﺍﺯ ﮐﺎﻫﺵ ﺭﻁﻭﺑﺕ )ﻳﺎ ﻓﺭﺍﻫﻡ ﺳﺎﺧﺗﻥ ﻣﺟﺩﺩ ﺁﻥ‪ ،‬ﺣﺩﺍﻗﻝ ﺭﻁﻭﺑﺕ ‪(%80‬‬ ‫‪ -2‬ﮐﻧﺗﺭﻝ ﺩﻣﺎی ﺑﺗﻥ ﺑﺭﺍی ﻳﮏ ﻣﺩﺕ ﻣﻌﻠﻭﻡ‬ ‫ﺑﺎ ﻋﻣﻝ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺧﻭﺏ‪ ،‬ﺑﺗﻥ ﻗﻭﻳﺗﺭ ﺷﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺭﺍﺑﺭ ﺗﻧﺷﻬﺎ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺵ‪ ،‬ﻭ ﻳﺦ ﺯﺩﮔﯽ ﻣﻘﺎﻭﻣﺗﺭ ﻣﯽ ﺷﻭﺩ‪.‬ﺭﻭﻧﺩ ﭘﻳﺷﺭﻓﺕ ﺩﺭ‬ ‫ﺳﻧﻳﻥ ﺍﻭﻟﻳﻪ ﺳﺭﻳﻊ ﺑﻭﺩﻩ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻁﻭﺭ ﺁﺭﺍﻣﺗﺭی ﺑﺭﺍی ﻣﺩﺕ ﻧﺎﻣﺣﺩﻭﺩی ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﯽ ﻳﺎﺑﺩ‪.‬‬ ‫ﻋﺩﻡ ﻣﺭﺍﻗﺑﺕ ﻳﺎ ﻣﺭﺍﻗﺑﺕ ﻧﺎﻗﺹ ﺍﺯﺑﺗﻥ‪:‬‬ ‫ﺍﻓﺕ ﻣﻘﺎﻭﻣﺕ ﻓﺷﺎﺭﻱ ﻭ ﺧﻣﺷﻲ‬ ‫ ‬ ‫ﺍﻳﺟﺎﺩ ﺯﻣﻳﻧﻪ ﭘﻭﺩﺭ ﺷﺩﮔﻲ ﺳﻁﺣﻲ ﺑﺗﻥ‪ :‬ﺑﻌﻠﺕ ﺍﺯ ﺩﺳﺕ ﺩﺍﺩﻥ ﺭﻁﻭﺑﺕ ﺑﺗﻥ ﻭ ﻋﺩﻡ ﺷﺭﻛﺕ ﺳﻳﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﻭﺍﻛﻧﺵ ﺷﻳﻣﻳﺎﻳﻲ‬ ‫ ‬ ‫ﺑﺎﻋﺙ ﺗﺧﺭﻳﺏ ﺑﺗﻥ )ﭘﺩﻳﺩﻩ ﭘﻭﺩﺭ ﺷﺩﮔﻲ(‬ ‫ﺍﻓﺯﺍﻳﺵ ﻣﻳﺯﺍﻥ ﺍﻓﺕ ﺩﺭ ﺑﺗﻥ )ﺍﻧﻘﺑﺎﺽ(‬ ‫ ‬ ‫ﺍﻓﺯﺍﻳﺵ ﻣﻳﺯﺍﻥ ﺧﺯﺵ ﺩﺭ ﺑﺗﻥ‬ ‫ ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ و روﺷﻬﺎي ﻋﻤﻞ آوردن‪:‬‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺘﻦ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺮﻃﻮب )در ﺑﺮﺧﻲ ﺣﺎﻻت در ﻳﻚ دﻣﺎي ﻣﺴﺎﻋﺪ( ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﺔ ﺳﻪ روش ﻋﻤﻞ آوردن اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد‪:‬‬ ‫‪ -1‬روﺷﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﻀﻮر آب اﺧﺘﻼط در ﺑﺘﻦ را در دورة ﺳﺨﺖ ﺷﺪن اوﻟﻴﻪ ﺣﻔﻆ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬اﻳﻦ روﺷﻬﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺑﺮﻛﻪ ﻳﺎ ﻏﻮﻃﻪ وري‪ ،‬آب ﭘﺎﺷﻲ ﻳﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻪ‪ ،‬و ﭘﻮﺷﺸﻬﺎي ﺧﻴﺲ اﺷﺒﺎع ﺷﺪه‪.‬اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ روﺷﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻘﺪاري ﺧﻨﻚ ﺷﺪن‬ ‫از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺒﺨﻴﺮ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻪ در ﻫﻮاي ﮔﺮم ﺳﻮدﻣﻨﺪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ -2‬روﺷﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻛﺎﻫﺶ آب اﺧﺘﻼط ﺑﻪ وﺳﻴﻠﺔ اﻧﺪود ﻛﺮدن ﺳﻄﺢ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ?