Kurs_WdDBz PDF - Wprowadzenie do Działalności Biznesowej

Uniwersytet Łódzki Wydział Zarządzania Dr hab. Leszek Bohdanowicz, prof. UŁ Łódź 2024/2025 Wprowadzenie ❖ Pokój: 348 ❖ Tel.: (42) 635-50-59 ❖ Konsultacje: środy 10-11.30, piątki 10-11 ❖ Mail: [email protected]  Przedmiot obowiązkowy dla Kierunku ...

Uniwersytet Łódzki Wydział Zarządzania Dr hab. Leszek Bohdanowicz, prof. UŁ Łódź 2024/2025 Wprowadzenie ❖ Pokój: 348 ❖ Tel.: (42) 635-50-59 ❖ Konsultacje: środy 10-11.30, piątki 10-11 ❖ Mail: [email protected]  Przedmiot obowiązkowy dla Kierunku  Wykład + ćwiczenia  Punkty ECTS – 6  Metody dydaktyczne: Wykład ilustrowany prezentacją PowerPoint, ćwiczenia, analizy przypadków, materiały wideo W trakcie zajęć z przedmiotu Wprowadzenie do działalności biznesowej studenci zdobywają elementarną wiedzę i umiejętności w zakresie przedsiębiorczości oraz zarządzania przedsiębiorstwem, które są później rozszerzane na innych przedmiotach w ramach grupy kierunków Finanse i Rachunkowość. Celem zajęć jest przedstawienie studentom podstawowej wiedzy na temat istoty działalności biznesowej, zakładania biznesu, zachowań przedsiębiorczych, wizji, misji i strategii przedsiębiorstwa, a także tworzenia modeli biznesowych. I. Wprowadzenie  Organizacja zajęć II. Istota działalności biznesowej  Cele działalności biznesowej  Formy prowadzenia działalności gospodarczej III. Wizja, misja, strategia przedsiębiorstwa  Pojęcie wizji, misji i strategii przedsiębiorstwa  Elementy procesu zarządzania strategicznego IV. Otoczenie biznesu  Podmioty otoczenia biznesu  Globalizacja i współczesne trendy w gospodarce  V. Rodzaje strategii na różnych poziomach przedsiębiorstwa  Strategie na poziomie korporacji  Strategie na poziomie jednostek biznesu  Strategie funkcjonalne - obszary podejmowania decyzji w przedsiębiorstwie  Strategie internacjonalizacji VI. Model biznesowy i przewaga konkurencyjna przedsiębiorstwa  Pojęcie modelu biznesowego i jego składowe  Istota i rodzaje przewagi konkurencyjnej  Współczesne koncepcje zarządzania Student:  wie, w jakim celu podejmowana jest działalność biznesowa oraz jakie są rodzaje decyzji podejmowanych przy prowadzeniu przedsięwzięcia biznesowego  zna elementy otoczenia bliższego i dalszego oraz wie, jaki jest ich wpływ na podejmowanie decyzji w przedsiębiorstwie  zna pojęcia wizji, misji i strategii przedsiębiorstwa, a także podstawowe elementy procesu zarządzania strategicznego  zna szczeble podejmowania decyzji w przedsiębiorstwie oraz odpowiadające im rodzaje strategii  potrafi zdefiniować pojęcia model biznesowy oraz przewaga strategiczna oraz zna ich składowe oraz relacje zachodzące pomiędzy nimi Student:  potrafi określić, jaki jest związek pomiędzy zmianami otoczenia a decyzjami podejmowanymi w przedsiębiorstwie  potrafi sformułować misję oraz opisać cechy strategii na różnych poziomach przedsiębiorstwa  potrafi sformułować cele na różnych poziomach przedsiębiorstwa  umie opisać składowe modeli biznesowych  posiada umiejętność praktycznego analizowania i diagnozowania uwarunkowań przedsiębiorczości  potrafi dostrzec i dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk tworzących szanse na podjęcie własnej działalności gospodarczej Student:  potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role  potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy  K. Obłój, Strategia organizacji, PWE, Warszawa 2014 (Wybrane rozdziały)  A. Osterwalder, Y. Pigneur, Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera, Onepress, Warszawa 2012, ss. 18-46  M. Hopej, Z. Kral (red.), Współczesne metody zarządzania, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2011.  R. Lisowska, J. Ropęga (red.), Przedsiębiorczość i zarządzanie w małej i średniej firmie. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016  Jak zostać i pozostać przedsiębiorcą, http://www.parp.gov.pl/files/e- book/#/1/ 70% × ocena formująca rozliczająca test 15% × ocena ćwiczeń - blok strategie i modele biznesowe przedsiębiorstw 15% × ocena ćwiczeń - blok przedsiębiorczość Ocena końcowa przedmiotu  Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest otrzymanie co najmniej oceny dostatecznej ze wszystkich form  Kryteria ocen z testu: ◦ poniżej 51 pkt ocena ndst ◦ powyżej 51 pkt do poniżej 61 pkt ocena dst (11-12) ◦ powyżej 61 pkt do poniżej 71 pkt ocena dst+ (13-14) ◦ powyżej 71 pkt do poniżej 81 pkt ocena db (15-16) ◦ powyżej 81 pkt do poniżej 91 pkt ocena db+ (17-18) ◦ powyżej 91 do 100 pkt ocena bdb (19-20) Istota działalności biznesowej Istota działalności biznesowej Świat organizacji a innowacyjność Organizacje nastawione na Organizacje niekomercyjne zysk  Korporacje międzynarodowe  Organizacje rządowe  Duże i średnie  Organizacje edukacyjne przedsiębiorstwa  Instytucje ochrony zdrowia  Małe i mikro przedsiębiorstwa  Pozostałe organizacje Organizacja prowadząca na własny rachunek i ryzyko działalność produkcyjną, usługową lub handlową i nastawiona na realizację dodatniego wyniku finansowego. Może być rozpatrywane jako dynamiczny system składający się z zasobów i procesów zachodzących w tych zasobach, a także między nimi, wyodrębniony ekonomicznie, organizacyjnie, społecznie i prawnie. Jest to system otwarty tzn. pozostający w stałej relacji ze swoim otoczeniem  Kto jest beneficjentem wartości tworzonej przez przedsiębiorstwa? Teoria maksymalizacji Teoria maksymalizacji wartości dla wartości dla właścicieli interesariuszy  Prawo właściciela do użytkowania posiadanej rzeczy w sposób zgodny ze swoim życzeniem  Prawo do pobierania korzyści oraz do określania zachowania innych osób w zakresie użytkowania danej rzeczy  Prawo do przekazania swoich praw do danej rzeczy komukolwiek Znalezione obrazy dla zapytania własnosć  Grupy interesu, wobec których organizacja ma określone zobowiązania i bez wsparcia których praktycznie nie mogłaby istnieć (Instytut Badawczy Stanforda) Wszystkie te zewnętrzne grupy interesu, które mogą wpływać na realizację celów organizacji bądź też same znajdują się pod wpływem skutków jej działania np. opinia społeczna, agendy rządowe, związki zawodowe, konkurenci, klienci, właściciele itd. (ujęcie szersze, R.E. Freeman i D. L. Reed) Grupy lub osoby, od których zależna jest dalsza egzystencja organizacji, a więc pracownicy, właściciele, klienci z danego segmentu rynku, stali dostawcy, kluczowe agendy rządowe, określone instytucje rządowe (ujęcie węższe, R.E. Freeman i D. L. Reed) Są to grupy lub osoby, które dobrowolnie lub z konieczności biorą na siebie część ryzyka (kapitałowego, finansowego, pracowniczego, handlowego) związanego z funkcjonowaniem firmy (M. Clarkson) ▪ Właściciele ▪ Pracownicy ▪ Klienci ▪ Dostawcy ▪ Banki ▪ Rząd ▪ Społeczeństwo ▪ Ruchy na rzecz ochrony środowiska naturalnego Podejście, zgodnie z którym przedsiębiorstwa na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy. Definicja Komisji Europejskiej określa CSR jako „odpowiedzialność przedsiębiorstw za ich wpływ na społeczeństwo” i postuluje, że „przedsiębiorstwa powinny dysponować mechanizmem integracji kwestii społecznych, środowiskowych, etycznych i tych związanych z prawami człowieka, jak i problemów konsumentów ze swoją działalnością oraz podstawową strategią, w ścisłej współpracy z zainteresowanymi stronami, w celu: maksymalizacji tworzenia wspólnych wartości dla ich właścicieli/udziałowców i innych zainteresowanych stron oraz społeczeństwa jako całości; rozpoznawania, zapobiegania i łagodzenia ich możliwych negatywnych skutków” https://www.youtube.com/watch?v=E0NkGtNU_9w  Działania na rzecz lokalnej społeczności  Działania proekologiczne  Kampanie społeczne  Programy dla pracowników  Raporty społeczne  Systemy zarządzania  Wolontariat pracowniczy  Zarządzanie łańcuchem dostaw  Znakowanie produktów  Przedsiębiorstwa stwarzają problemy, zatem powinny pomagać w ich rozwiązywaniu  Korporacje są w naszym społeczeństwie obywatelami  Przedsiębiorstwa często dysponują zasobami niezbędnymi do rozwiązywania problemów  W naszym społeczeństwie przedsiębiorstwo jest partnerem, tak jak rząd i ogół społeczeństwa  Przedsiębiorstwa nie mają doświadczenia ani umiejętności potrzebnych do zarządzania programami społecznymi  Zaangażowanie w programy społeczne daje przedsiębiorstwom zbyt dużą władzę  Istnieje możliwość konfliktu interesów  Nadrzędnym celem spółki (przedsiębiorstwa) powinno być kreowanie wartości dla właścicieli  Postawa obstrukcjonistyczna – firmy robią tak mało, jak to tylko jest możliwe  Postawa obronna – organizacja czyni wszystko, czego wymaga prawo, ale nic poza tym  Postawa dostosowawcza – organizacja wypełnia swoje podstawowe obowiązki prawne i etyczne, a w wybranych przypadkach robi nieco więcej, niż to wynika z jej obowiązków  Postawa aktywna – organizacja postrzega siebie jako obywatela w społeczeństwie i aktywnie poszukuje możliwości przyczynienia się do dobra społecznego „Sustainable development" to prawo do zaspokojenia aspiracji rozwojowych obecnej generacji bez ograniczania praw przyszłych pokoleń do zaspokojenia ich potrzeb rozwojowych. Definicja ta wskazuje, że rozwój gospodarczy i cywilizacyjny obecnego pokolenia nie powinien odbywać się kosztem wyczerpywania zasobów nieodnawialnych i niszczenia środowiska, dla dobra przyszłych pokoleń, które też będą posiadały prawa do swego rozwoju. Co to jest zrównoważony rozwój? https://www.youtube.com/watch?v=JKD2TSPfma8 Teoria lub koncepcja Cel Podejście neoklasyczne Maksymalizacja zysku (wyniku finansowego) Teoria wartości dla akcjonariuszy Maksymalizacja wartości dla (shareholder value theory) właścicieli Koncepcja interesariuszy Wartość dla różnych grup interesariuszy Społeczna odpowiedzialność Podejmowanie działalności przedsiębiorstw ekologicznej i społecznej Istota działalności biznesowej  Utworzenie  Rozwój  Dojrzałość  Schyłek  Zaprzestanie działalności Znalezione obrazy dla zapytania model greinera  Spółdzielnie  Wpis do ewidencji działalności gospodarczej  Spółka cywilna  Spółka jawna  Spółka komandytowa  Spółka komandytowo-akcyjna  Spółka partnerska  Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością  Spółka akcyjna  Podmiot gospodarczy (dobrowolne zrzeszenie nieograniczonej liczby osób) ustanowiony na podstawie prawa spółdzielczego prowadzący przedsiębiorstwo  Celem spółdzielni - prowadzenie wspólnej działalności gospodarczej w interesie zrzeszonych członków  Zmiana liczby członków spółdzielni i funduszu udziałowego jest jej wewnętrzną sprawą (zasada otwartych drzwi) - każda osoba po spełnieniu odpowiednich przesłanek ujętych w statucie bądź przepisie prawa może przystąpić do spółdzielni (minimalna liczba członków – 10 osób fizycznych lub 3 prawne)  Spółdzielnie reprezentuje zarząd i kontroluje rada nadzorcza  Np. Banki spółdzielcze (PBS Sanok, BS Katowice), Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe, Spółdzielnie Spożywców „Społem”, Spółdzielnie mleczarskie (SM Mlekpol, OSM w Łowiczu, OSM Krasnystaw) Kryterium Charakterystyka Przeznaczenie Dla prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej w małym zakresie Założyciele 1 osoba fizyczna Minimalny kapitał Brak Osobowość prawna Brak osobowości prawnej; jest to osoba fizyczna będąca przedsiębiorcą Odpowiedzialność Osobista, całym swoim majątkiem Opodatkowanie PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych Sposób założenia Dokonać wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, którą prowadzą wójt, burmistrz lub prezydent miasta  Przedsiębiorstwo średnie ◦ mniej niż 250 pracowników oraz ◦ roczny obrót nie przekracza 50 mln EUR lub całkowity bilans roczny nie przekraczający 43 mln EUR  Przedsiębiorstwo małe ◦ mniej niż 50 pracowników oraz ◦ roczny obrót 10 mln euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 mln EUR  Mikroprzedsiębiorstwo ◦ mniej niż 10 pracowników oraz ◦ roczny obrót lub całkowity bilans nie przekracza 2 mln EUR.   Tymczasowa organizacja, która poszukuje rentownego, skalowalnego i powtarzalnego modelu biznesowego (Steve Blank)  Organizacja działająca w otoczeniu o skrajnie wysokiej niepewności  Cechy : niskie koszty rozpoczęcia działalności - rozpoczynając prace nad start-upem nie jest wymagane posiadanie specjalistycznych maszyn, czy narzędzi liczy się pomysł i kreatywność, zwiększone niż w przypadku standardowych przedsięwzięć ryzyko - nikt nie zagwarantuje nam że rynek przyjmie określony produkt, poszukujemy najbardziej odpowiedniego modelu biznesowego, mamy do czynienia z tzw. pivotem (zmiana obranej strategii), zwiększony w porównaniu ze standardowymi przedsięwzięciami zwrot z inwestycji - nie najważniejsza jest milionowa inwestycja lecz odnalezienie licznej grupy zaangażowanych użytkowników.  Genomtec - w ciągu zaledwie 20 minut jest w stanie identyfikować wirusy, bakterie, mutacje genetyczne i grzyby  Handerek Technologies - specjalizuje się w technologii plastikowej, która umożliwia przetwarzanie odpadów z tworzyw sztucznych na całkowicie rafinowany olej napędowy i frakcje benzyny  BZB UAS - bezzałogowy system latający do monitorowania obszarów rolnych, leśnych oraz krajobrazu razem z oceną stanu roślinności  Sense monitoring - laserowy monitoring konstrukcji dachu  Yosh.ai – sztuczna inteligencja dla sklepów internetowych (m.in. automatyczne opisywanie produktów poprzez zastosowanie analizy obrazu)  https://www.youtube.com/watch?v=Q8MTa9tFlyU  https://www.youtube.com/watch?v=0lpTOY9PCyg  https://www.youtube.com/watch?v=njgWDYX4PBQ Spółki osobowe (spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna) i spółki kapitałowe (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna)  Spółka publiczna i spółka niepubliczna Kryterium Charakterystyka Przeznaczenie Dla prowadzenia działalności gospodarczej w mniejszym rozmiarze Założyciele Minimalnie 2 osoby fizyczne lub prawne lub jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną Minimalny kapitał i Brak. ograniczenia Osobowość prawna Brak osobowości prawnej, jest to spółka prawa cywilnego, przedsiębiorcą nie jest spółka tylko wspólnicy Odpowiedzialność Każdy wspólnik odpowiada solidarnie za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem Opodatkowanie PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych lub CIT - podatek dochodowy od osób prawnych w zależności od tego, kto jest wspólnikiem. Każdy ze wspólników jest oddzielnie opodatkowany. Sposób założenia Przedsiębiorcy winni uprzednio zarejestrować się w ewidencji działalności gospodarcza (każdy osobno) a następnie powinni w formie pisemnej zawrzeć umowę spółki. Reprezentacja / Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę Organy spółki Zalety Wady  Duża swoboda kształtowania  Konieczność rejestrowania się postanowień umowy każdego wspólnika  Możliwe wszystkie formy  Odpowiedzialność całym majątkiem opodatkowania w zależności od osobistym za zobowiązania firmy działalności  Dobra forma do działania w małym zakresie – np. gdy dla wszystkich wspólników jest to działalność dodatkowa  Nieskomplikowany sposób likwidacji Kryterium Charakterystyka Przeznaczenie Dla prowadzenia przedsiębiorstwa w większym rozmiarze Założyciele Minimalnie 2 osoby fizyczne lub prawne lub jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną Minimalny kapitał Brak Osobowość Brak osobowości prawnej. Spółka jawna posiada zdolność prawną może prawna nabywać prawa i obowiązki we własnym imieniu pozywać oraz być pozywana Odpowiedzialność Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką (subsydiarnie) Opodatkowanie Opodatkowani są poszczególni wspólnicy spółki. PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych (lub CIT - podatek dochodowy od osób prawnych w zależności od tego, kto jest wspólnikiem) Sposób założenia Podpisać umowę spółki, która musi mieć formę pisemną, po czym spółkę należy zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym Reprezentacja / Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę. Spółkę może Organy spółki reprezentować także prokurent Zalety Wady  Duża swoboda kształtowania postanowień umowy  Odpowiedzialność całym majątkiem  Możliwość reprezentacji spółki osobistym za zobowiązania firmy, przez każdego wspólnika, ale jeżeli zobowiązania nie można również możliwość wyłączenia w zaspokoić z majątku spółki umowie wspólnika/wspólników z reprezentacji  Możliwość ujawnienia w nazwie spółki nazwiska tylko jednego wspólnika  Brak określonych wymagań kapitałowych  Stosunkowe niskie koszty rejestracji Kryterium Charakterystyka Przeznaczenie Dla prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą Założyciele Minimalnie 2 osoby fizyczne, prawne lub jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną (np. spółki osobowe) Minimalny kapitał Brak Osobowość prawna Brak osobowości prawnej; spółka osobowa - może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana Odpowiedzialność Wobec wierzycieli za zobowiązania spółki, co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. W przypadku, gdy nazwisko lub firma komandytariusza zamieszczone są w firmie spółki komandytowej, komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń. Tak samo wobec osób trzecich odpowiada komandytariusz, działający jako pełnomocnik spółki, jeżeli dokona w imieniu spółki czynności prawnej, nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, bądź gdy działa bez umocowania albo przekroczy jego zakres Kryterium Charakterystyka Opodatkowanie PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych lub CIT - podatek od osób prawnych; każdy ze wspólników opodatkowany jest oddzielnie Sposób założenia Podpisać umowę spółki w formie aktu notarialnego, po czym zarejestrować spółkę w Krajowym Rejestrze Sądowym Reprezentacja / Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy Organy spółki umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik. Spółkę może reprezentować także prokurent Zalety Wady  Ograniczona odpowiedzialność  Konieczność sporządzenia umowy w komandytariusza za zobowiązania formie aktu notarialnego do wysokości sumy komandytowej  Rachunkowość może być prowadzona wyłącznie na zasadach  Komandytariusze mogą działać w ustawy o rachunkowości imieniu spółki wyłącznie jako (księgowość pełna) co jest pełnomocnicy szczególnie uciążliwe przy małym rozmiarze działalnosci  Brak określonych wymagań odnośnie sumy komandytowej Kryterium Charakterystyka Przeznaczenie Dla prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą (z reguły w większym rozmiarze, np. duże firmy rodzinne) Założyciele Minimalnie 2 osoby fizyczne, prawne lub jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną (np. spółki osobowe) Minimalny kapitał 50 000 PLN Osobowość Brak osobowości prawnej; spółka osobowa - może we własnym prawna imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana Opodatkowanie PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych lub CIT - podatek dochodowy od osób prawnych; każdy ze wspólników opodatkowany jest oddzielnie Kryterium Charakterystyka Odpowiedzialność Wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem, który nie odpowiada za zobowiązania spółki. Jednakże, gdy nazwisko lub firma akcjonariusza zamieszczone są w firmie spółki komandytowo-akcyjnej, akcjonariusz odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń. Tak samo wobec osób trzecich odpowiada komandytariusz, działający jako pełnomocnik spółki, jeżeli dokona w imieniu spółki czynności prawnej, nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, bądź gdy działa bez umocowania albo przekroczy jego zakres Sposób założenia Wszyscy komplementariusze podpisują statut, który musi mieć formę aktu notarialnego, po czym spółkę należy zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym Reprezentacja / Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy statutu lub Organy spółki prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Akcjonariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik. Spółkę może reprezentować także prokurent. W spółce komandytowo-akcyjnej może być ustanowiona rada nadzorcza. Jeżeli liczba akcjonariuszy przekracza dwadzieścia pięć osób, ustanowienie rady nadzorczej jest obowiązkowe Kryterium Charakterystyka Przeznaczenie W celu wykonywania wolnego zawodu przez wspólników (partnerów) w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą Założyciele Minimalnie 2 osoby fizyczne, które muszą mieć uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu Minimalny kapitał Brak Osobowość Brak osobowości prawnej. Spółka partnerska posiada zdolność prawna prawną może nabywać prawa i obowiązki we własnym imieniu pozywać oraz być pozywana Opodatkowanie Opodatkowani są poszczególni wspólnicy spółki. PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych Kryterium Charakterystyka Odpowiedzialność Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki. Umowa spółki może przewidywać, że jeden albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej. Każdy partner odpowiada bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką (subsydiarnie) za zobowiązania spółki nie powiązane bezpośrednio z wykonywaniem przez poszczególnych partnerów wolnego zawodu Sposób założenia Wymagane podpisanie umowy spółki, która musi mieć formę aktu notarialnego, po czym spółkę należy zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym Reprezentacja / Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę, chyba, że Organy spółki umowa spółki stanowi inaczej. Wspólnicy spółki partnerskiej mogą powołać zarząd. Spółkę może reprezentować także prokurent Zalety Wady  Ograniczona odpowiedzialność za  Spółka działa wyłącznie w zakresie zobowiązania powstałe w wykonywania zawodów partnerów wykonywaniu działalności przez partnerów  Konieczność sporządzenia umowy w formie aktu notarialnego  Jednoznaczne określenie profilu spółki w nazwie  Brak określonych wymagań kapitałowych  Możliwość ujawnienia w nazwie firmy nazwiska tylko jednego wspólnika Kryterium Charakterystyka Przeznaczenie W każdym celu prawnie dopuszczalnym (w tym także w celu prowadzenia działalności gospodarczej), chyba że ustawa stanowi inaczej Założyciele Jedna lub więcej osób fizycznych, prawnych lub jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną (np. spółki osobowe). Spółka z o.o. nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z o.o. Minimalny kapitał 5 000 PLN. Kapitał podzielony jest na udziały, których minimalna wartość nie może być mniejsza niż 50zł Osobowość Spółka z ograniczona odpowiedzialnością jest osobą prawną prawna Odpowiedzialność Spółka odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem bez ograniczeń. Wspólnicy nie są odpowiedzialni za zobowiązania spółki, ponoszą ryzyko do wartości wniesionych do spółki wkładów Opodatkowanie CIT – podatek dochodowy od osób prawnych Kryterium Charakterystyka Sposób założenia Do założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością konieczne są następujące czynności: Sporządzenie umowy Spółki w formie aktu notarialnego Wpłacenie całego kapitału zakładowego spółki przed jej rejestracją Powołanie organów spółki Rejestracja w rejestrze przedsiębiorców Reprezentacja / Najwyższą władzą spółki jest zgromadzenie wspólników. Organy spółki Spółkę reprezentuje zarząd (składający się co najmniej z jednego członka) na zasadach określonych w statucie umowie spółki. Spółkę może reprezentować również prokurent. W spółce z o.o. można również ustanowić radę nadzorczą lub komisję rewizyjną. W spółkach, w których kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500.000 złotych, a wspólników jest więcej niż dwudziestu pięciu, powinna być ustanowiona rada nadzorcza lub komisja rewizyjna Zalety Wady  Wyłączenie odpowiedzialności  Kosztowna procedura rejestracyjna wspólników za zobowiązania spółki  Problemy z zawieraniem umów o pracę z członkami zarządu będącymi  Możliwość pozyskania kapitału jednocześnie wspólnikami (Umowy o poprzez pozyskanie nowego pracę, jak i umowy cywilnoprawne wspólnika muszą być zawierane w imieniu kapitałowej spółki handlowej z członkami zarządu przez radę  Możliwość pokrycia udziału w nadzorczą lub pełnomocnika kapitale aportem rzeczowym powołanego uchwałą zgromadzenia wspólników) Kryterium Charakterystyka Założyciele Jedna lub więcej osób; wyjątek: spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Minimalny kapitał 100 000 PLN, wartość jednej akcji nie może być mniejsza niż 1 grosz Osobowość prawna Spółka akcyjna jest osobą prawną Odpowiedzialność Spółka odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem bez ograniczeń. Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki, ponoszą ryzyko do wartości objętych akcji spółki Opodatkowanie CIT – podatek dochodowy od osób prawnych Sposób założenia Kroki jakie trzeba wykonać aby założyć spółkę akcyjną są podobne jak w wypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jednakże ze względu na złożony charakter zalecane jest skorzystanie z usług kancelarii prawnej Reprezentacja / Najwyższą władzą spółki jest Zgromadzenie Akcjonariuszy. Spółkę Organy spółki reprezentuje Zarząd (składający się co najmniej z jednego członka) na zasadach określonych w statucie. Spółkę może reprezentować także prokurent. W spółce akcyjnej musi być ustanowiona także Rada Nadzorcza Zalety Wady  Drogi, czasochłonny i  Łatwość kumulacji kapitału oraz skomplikowany proces rejestracji proste metody pozyskiwania spółki kapitałów w trakcie trwania działalności poprzez emisję akcji,  Duże wymagania formalne obligacji i innych instrumentów dotyczące działalności spółki finansowych  Konieczność prowadzenia pełnej  Brak odpowiedzialności spółki za księgowości zobowiązania akcjonariuszy  Konieczność zatrudnienia  Łatwe sprawdzanie wiarygodności specjalistycznej obsługi prawnej, spółki przez potencjalnych finansowej i zarządczej kontrahentów (jawność danych finansowych spółki)  Brak wpływu na działalności spółki przez mniejszych akcjonariuszy  Skomplikowany proces likwidacji  Została stworzona jako wehikuł inwestowania w działalność innowacyjną i nowe technologie  To połączenie cech spółki z o.o. (stosunkowo proste i mało kosztowne założenie, funkcjonowanie i likwidacja spółki) z zaletami spółki akcyjnej  Duża swoboda i elastyczność w określaniu rodzajów akcji i zasad działania spółki, szybka rejestracja elektroniczna, brak barier wejścia (1 zł kapitału na start), maksymalnie wykorzystany kapitał ludzki (w tym akcje za prace i usługi) oraz uproszczenia i elektronizacja procedur w spółce  Prosta spółka akcyjna będzie mogła zostać utworzona przez jedną albo więcej osób (z wyłączeniem jednoosobowej spółki z o.o.) w każdym prawnie dopuszczalnym celu. Jej rejestracja będzie znacząco uproszczona, w stosunku do klasycznej wersji spółki akcyjnej. Umowa P.S.A. będzie natomiast mogła zostać zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy w formie elektronicznej  Zmodyfikowane zostaną również organy przedsiębiorstwa. Założyciele spółki będą mogli zdecydować o modelu zarządzania przedsiębiorstwem. Do wyboru będą mieli model monistyczny i dualistyczny, wprowadzając w spółce konstrukcję zarządu lub Rady Dyrektorów 1) Odrębna osobowość prawna o charakterze korporacyjnym 2) Wyłączenie odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki 3) Korporacyjna struktura organów – oddzielenie sfery własności i zarządzania 4) Łatwa zbywalność praw udziałowych akcjonariuszy 5) Masowy i inwestorski charakter uczestnictwa akcjonariuszy w spółce  Pierwsza giełda papierów wartościowych w Polsce otwarta została w Warszawie 12 maja 1817 roku  W latach między I a II wojną światową giełdy w Polsce działały na podstawie rozporządzenia Prezydenta o organizacji giełd. Oprócz giełdy warszawskiej istniały także giełdy papierów wartościowych w Katowicach, Krakowie, Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Wilnie.  W dniu 22 marca 1991 r. Sejm uchwalił ustawę Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych  dnia 12 kwietnia 1991 r., Minister Przekształceń Własnościowych i Minister Finansów reprezentujący Skarb Państwa podpisali akt założycielski Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Cztery dni później, 16 kwietnia odbyła się pierwsza sesja giełdowa z udziałem 7 domów maklerskich, na której notowano akcje 5 spółek  Od 9 listopada 2010 r. GPW jest spółką publiczną notowaną na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie File:Common Stock The Cuba Company 1933.jpg Wizja, misja, strategia przedsiębiorstwa Kierować firmą tak, …  aby działała ona sprawnie i efektywnie, wykorzystując swój potencjał i umiejętności ludzi (zarządzanie operacyjne)  aby przechodziła metamorfozę, czyli zmieniała się w firmę, jaką powinna być w przyszłości (zarządzanie strategiczne)  Alfred Sloan (General Motors) – ograniczyć pozycję Forda, który swym modelem T zdobył 73% rynku File:Caddynew.png File:Oldsmobile logo.jpg File:1929-cadillac-archives.jpg File:Chevypnglogo.png Plik:1101261227 400.jpg Ford Model T S. Walton (Wal-Mart) – zbudować większą i lepszą sieć od Searsa i K-Marta 220px-Walmart_exterior 220px-Walmart_Lexington sam-walton Always Low Prices. Save More. Smile More Always (Zawsze niskie (Zaoszczędź więcej, ceny, zawsze) uśmiechaj się więcej).  W 1949r. Brytyjski przemysł samochodowy był z roczną produkcją 400 tys. największy w Europie  Kluczowe marki: Morris, Rootes, amerykańskie filie Forda i GM (Vauxhall), Rover, Lotus, Aston-Martin, Jaguar, Rolls-Royce  W 1960r. brytyjski przemysł samochodowy został wyprzedzony przez przemysł niemiecki (Volkswagen, Daimler Benz, BMW, Glas, Audi, NSU)  Przyczyny: samochody brytyjskie, były drogie, niskiej jakości i produkowane w tej samej wersji przez długie lata, produktywność fabryk była niska (przestarzałe technologie), przedsiębiorstwa były źle zarządzane (scentralizowane struktury funkcjonalne, technologiczna orientacja menedżerów, silne związki zawodowe), nie analizowano rynku, rząd wspierał nieefektywne firmy subsydiami i cłami  Stratòs (grec.) - armia rozłożona obozem  Agein (grec.) – przewodzić  Stratēgòs (grec.) – ktoś, kto przewodzi armii, tworzy koncepcję walki 250px-BattleofIssus333BC-mosaic-detail1  Strateg był w Grecji często wybierany publicznie spośród żołnierzy, którzy awansowali od pozycji szeregowych do pozycji przywódczych  Kwalifikacje greckich strategów – wiedza i zdolności militarne, talent polityczny, pragmatyzm, „stawka w grze” ▪ Strategia to zestaw celów i sposobów oraz planów ich osiągnięcia, określonych w taki sposób, że wspólnie definiują one, w jakim miejscu spółka jest dziś, a w jakim chce być w przyszłości ▪Strategia jest zestawem decyzji lub koncepcję działania, mającą na celu zachowanie równowagi firmy z jej środowiskiem zewnętrznym, obecnym oraz przyszłym ▪Strategia to koncepcja zasadniczych celów organizacji oraz jej przyszłej pozycji względem otoczenia ▪Strategia to określenie długofalowych celów i zadań przedsiębiorstwa, wybór kierunków działania oraz alokacja środków niezbędnych do realizacji tych celów ▪Strategia to taka konfiguracja zasobów i umiejętności przedsiębiorstwa, która pozwala na zdobycie przewagi nad konkurentami  Domena działania – co, gdzie i komu firma zamierza sprzedać?  Strategiczna przewaga – co zrobić, aby w ramach domeny być atrakcyjniejszym niż konkurenci?  Cele strategiczne – co spółka chce osiągnąć w kolejnych okresach czasu?  Funkcjonalne programy działania – jak będziemy realizować strategię w poszczególnych funkcjach? Znalezione obrazy dla zapytania misja wizja i wartości firmy  Jest precyzyjnym wyrażeniem – w języku zrozumiałym dla pracowników i otoczenia – dalekosiężnych zamierzeń i aspiracji organizacji. Jest sformułowaniem wizji na użytek strategii (K. Obłój).  Unikatowy powód odróżniający przedsiębiorstwo od innych i identyfikujący zasięg jego działania, czyli produkt, rynek i technologię, kładący nacisk na sposób, w jaki odzwierciedlone są wartości i priorytety tych, którzy podejmują decyzje strategiczne (J. Pearce, R. Robinson).  Przedmiot trwałych dążeń przedsiębiorstwa, wyznaczających zakres jego społecznej działalności (B. Wawrzyniak).  Wyznacza kierunek i dotyczy przyszłości  Wyraża marzenia i wyzwania, które stają się udziałem interesariuszy  Proces jej realizacji jest wiarygodny  Wizja to najogólniej sformułowany, najbardziej podstawowy cel działalności przedsiębiorstwa, określony w kategoriach jakościowych i związany z rolą firmy w otoczeniu. Cel ten odzwierciedla kierunek rozwoju danej organizacji. Wizja mówi jasno i wyraźnie o tym, jakie są aspiracje firmy, jakie są wymagania, którym powinna sprostać  Wizja może być inaczej nazwana „zamierzeniami strategicznymi” przedsiębiorstwa, powinna oznaczać koncepcję  Zestaw wspólnych cech, które charakteryzują zachowania, postawy oraz determinują działania poszczególnych osób w organizacji a tym samym często stanowią kryteria podejmowania decyzji i dokonywania wyborów Znalezione obrazy dla zapytania misja wizja i wartości firmy Znalezione obrazy dla zapytania misja wizja i wartości firmy Grupa Kęty Znalezione obrazy dla zapytania misja wizja i wartości firmy  W zależności od szczebla: - strategiczne, taktyczne i operacyjne W zależności od dziedziny: - marketingowe, finansowe, logistyczne itd. W zależności od ram czasowych: - długookresowe, średniookresowe, krótkookresowe  Prosty – sformułowany cel powinien być jasny i nie pozostawiać miejsca na luźną interpretację  Mierzalny – sformułowany tak, aby można było liczbowo wyrazić stopień jego realizacji lub przynajmniej umożliwić jednoznaczną weryfikację jego realizacji  Osiągalny – realistyczny; cel zbyt ambitny podkopuje wiarę w jego osiągnięcie i tym samym demotywuje  Istotny – cel powinien być ważnym krokiem naprzód, jednocześnie musi stanowić określoną wartość dla tego, kto będzie go realizował  Określony w czasie – cel powinien mieć dokładnie określony horyzont czasowy realizacji Cele strategiczne Cele taktyczne Cele operacyjne  Misja Naszą misją jest prowadzenie sieci lokali, które będą przygotowywać i serwować wysokiej jakości posiłki, szybko i po rozsądnych cenach Cele strategiczne Prezes zarządu ▪ Zapewnić inwestorom 10% stopę zwrotu przez przynajmniej 10 lat ▪ Otworzyć lub przejąć nową sieć lokali w ciągu 5 lat ▪ Wejść na rynki zagraniczne w ciągu 5 lat  Cele taktyczne WICEPREZES DS. WICEPREZES DS. WICEPREZES DS. OPERACJI MARKETINGU FINANSÓW ▪ Utrzymać zadłużenie firmy na ▪ Zwiększać sprzedaż o poziomie nie wyższym niż ▪ Otworzyć 100 nowych 5% lokali w ciągu 10 lat 20% rocznie w ciągu 10 lat aktywów płynnych w ciągu ▪ Zmniejszyć koszty ▪ Wyznaczyć i pojemników 10 lat przyciągnąć dwa ▪ Wdrożyć nowy, elektroniczny na żywność o 15% w ciągu nowe segmenty rynku 5 lat system księgowania w ciągu w ciągu 5 lat 3 lat ▪ Zmniejszyć czas ▪ Opracować nową oczekiwania ▪ Uzyskać 9% stopę strategię rentowności klienta o 30 sek. w danym promocji w następnym roku ze sprzedaży roku  Cele operacyjne KIEROWNIK LOKALU SPECJALISTA SPECJALISTA DS. DS. REKLAMY KSIĘGOWOŚCI ▪ W ciągu 1 roku wprowadzić ▪ Regulować płatności w nowy system motywacyjny ▪ Opracować w ciągu 1 roku ciągu dla regionalne kampanie 30 dni pracowników reklamowe ▪ Skomputeryzować w ▪ Zmniejszyć odpady o 5% ▪ Wynegocjować o 5% danym w ciągu roku niższe roku system płac dla ▪ Zatrudnić i przeszkolić stawki reklamowe w każdej nowego zastępcę następnym restauracji roku ▪ Wprowadzić w tym roku nową strategię promocyjną  Długi horyzont czasu Znaczne efekty Skupienie wysiłków na ograniczonej wiązce zamierzeń Konsekwentny układ decyzji Obecność na wszystkich szczeblach Wizja, misja, strategia przedsiębiorstwa  Strategie zamierzone (ang. POMYSŁOWY DOBROMIR prescriptive strategies) Strategia to określenie długofalowych celów i zadań przedsiębiorstwa, wybór kierunków działania oraz alokacja środków niezbędnych do realizacji tych celów (A. Chandler) Strategie wyłaniające się (ang. emergent strategies) Strategia wyłania się dostosowując się do oczekiwań kierownictwa przedsiębiorstwa i rozwija się w czasie. Stopniowo zmienia się i nie może być zaplanowana (R. Lynch)  Długoterminowy monitoring Ustalanie Analiza kierunku otoczenia Co najmniej raz strategicznego Wizja, misja Racjonalna Rozwój opcji Implementacja i cele selekcja Analiza Dostosowywanie zasobów Co najmniej raz struktury i umiejętności Długoterminowy monitoring  Kompletny przegląd przedsiębiorstwa  Lista niezbędnych zasobów, włączając w to ludzi, aktywa materialne i zasoby finansowe  Zdefiniowane wybory, które trzeba dokonać, jeśli zasoby są ograniczone  Możliwość monitorowania planu po jego wdrożeniu, co umożliwia ocenę strategii  Trudność w przewidzeniu przyszłych zmian, co może utrudnić racjonalny wybór  Możliwe, że wiele przedsiębiorstw będzie wolała skoncentrować się na krótkoterminowych korzyściach niż na korzyściach, które można osiągnąć w długim okresie  Świadome strategie mogą być logiczne w swych założeniach, ale trudne do wprowadzenia w praktyce  Po wnikliwiej analizie, decyzje strategiczne są sprecyzowane i przedstawione. Tym samym nie ma potrzeby ich dalszego rozwijania  Analiza Ciągły monitoring otoczenia Rozwój Wizja, misja strategii i cele i jej implementacja Analiza zasobów i umiejętności Ciągły monitoring  Podejście zgodne z praktykami wielu dzisiejszych spółek  Kładzie nacisk na elastyczność przedsiębiorstwa, co jest szczególnie ważne w burzliwym otoczeniu  Strategia rozwija się wraz z procesem uczenia się spółki  Trudno oczekiwać, że członkowie zarządu będą siedzieć i przyglądać się, jak spółka działa, dostosowując się samorzutnie do otoczenia. Mają oni wizję, którą w jakiś sposób będą chcieli wdrożyć  W niektórych sektorach pewne decyzje wiążą działania przedsiębiorstwa na długie lata. Tutaj proces eksperymentowania ze strategią może mieć miejsce tylko w początkowej fazie  Racjonalne działanie w zarządzaniu przynosi często sukces, natomiast działanie intuicyjne jest przyczyną wielu porażek  Kontrola jest zawsze prostsza i bardziej przejrzysta, gdy wcześniej podejmuje się działania planistyczne  Pozytywne Negatywne Wewnętrzne Silne strony Słabe strony (Strengths) (Weaknesses) Zewnętrzne Szanse Zagrożenia (Opportunities) (Threats)  Otoczenie biznesu Znalezione obrazy dla zapytania otoczenie biznesu Otoczenie biznesu Otoczenie Otoczenie FIRMA bliższe dalsze  Wymiar techniczny Wymiar międzynarodowy - Ulepszona technika - Restauracje w ponad 90 informacyjna krajach - Wydajniejsze systemy - Ponad 50% przychodów poza operacyjne USA Konkurenci Wymiar polityczno-prawny - Normy dotyczące żywności - Lokalna atmosfera wokół Wymiar ekonomiczny zagospodarowania Partnerzy - Wzrost gospodarczy McDonald’s strategiczni - Bezrobocie przestrzennego Regulatorzy - Ogólne stanowisko wobec - Inflacja regulacji gospodarki Dostawcy Klienci Wymiar społeczno-kulturowy - Zmiany demograficzne: wzrost liczby osób samotnych lub rodzin o dwóch osobach zarabiających - wzrost zainteresowania problemami zdrowia i sposobem odżywiania się  Konkurenci Burger King Wendy’s Subway Dairy Queen Regulatorzy Urząd Żywności i Klienci Leków (FDA) Klienci indywidualni Komisja Papierów McDonald’s Klienci instytucjonalni Wartościowych (SEC) Partnerzy strategiczni Dostawcy Wal-Mart Coca-cola Disney Hurtowi dostawcy Partnerzy zagraniczni żywności Producenci opakowań  Proste Najmniejsza Umiarkowana niepewność niepewność Stopień złożoności Umiarkowana Największa Złożone niepewność niepewność Stabilne Dynamiczne Stopień zmienności OTOCZENIE Zarządzanie informacją Społeczna Fuzje, przejęcia, odpowiedzialność sojusze FIRMA Reakcja Wpływ strategiczna bezpośredni Projektowanie i elastyczność organizacji  Ekonomiczne Polityczne Społeczne Prawne SPÓŁKA Demograficzne Międzynarodowe Technologiczne  Otoczenie polityczne  Otoczenie ekonomiczne  Otoczenie społeczne  Otoczenie technologiczne  Otoczenie polityczne  Otoczenie społeczne  Otoczenie ekonomiczne  Otoczenie technologiczne  Otoczenie ekologiczne  Otoczenie legislacyjne Otoczenie polityczne  Pomoc rządowa dla narodowych linii lotniczych  Instrumenty kontroli bezpieczeństwa lotów  Restrykcje dotyczące migracji Otoczenie ekonomiczne  Krajowe tempo wzrostu  Ceny paliw Otoczenie społeczne  Zwiększona częstotliwość podróżowania osób starszych  Międzynarodowa wymiana studentów Otoczenie techniczne  Paliwooszczędne silniki i korpusy samolotów  Technologie sprawdzania bezpieczeństwa lotów  Telekonferencje do celów biznesowych Otoczenie ekologiczne  Instrumenty kontroli natężenia hałasu  Instrumenty kontroli zużycia energii  Tereny przeznaczone na rozbudowę lotnisk Otoczenie legislacyjne  Ograniczenia fuzji  Uprzywilejowanie niektórych przewoźników pod względem korzystania z portów lotniczych Sektor to część przemysłu grupująca przedsiębiorstwa produkujące wyroby lub usługi o podobnym przeznaczeniu i sprzedająca je na tym samym geograficznie rynku. ✓ Wyodrębnienie branżowe np. produkcja farmaceutyków, dystrybucja farmaceutyków ✓ Wyodrębnienie geograficzne np. region, kraj, Europa  Groźba pojawienia się nowych produktów Konkurencja Siła przetargowa Siła przetargowa wewnątrz dostawców odbiorców sektora Groźba pojawienia się substytutów  Kim są dostawcy sektora?  Czy dostawcy sektora są skoncentrowani?  Czy jakość produktów jest uzależniona od jakości któregoś z komponentów?  Czy któryś z dostawców ma pozycję monopolistyczną w swoim sektorze?  Czy produkty któregoś z dostawców mają duży udział w koszcie produktów?  Czy są duże możliwości integracji w przód?  W jaki sposób sprzedaje się produkty sektora?  Kim są odbiorcy sektora?  Jakie procesy zachodzą w sektorach odbiorców?  Czy odbiorcy sektora są skoncentrowani?  Czy któryś z odbiorców ma pozycję monopolistyczną w swoim sektorze?  Czy produkty sektora mają duży udział w koszcie produktów odbiorców?  Czy są duże możliwości integracji w tył?  Atrakcyjność sektora  Możliwości represji ze strony producentów sektora  Wysokość barier wejścia do sektora  Wysokość wyjścia z sektora  Bariery wejścia do sektora Ekonomika skali – jaki jest minimalny rozmiar produkcji, który gwarantuje koszt jednostkowy wyrobu poniżej obowiązującej ceny rynkowej? Zróżnicowanie wyrobów – czy wejściu do sektora będzie towarzyszyła konieczność konkurowania z producentami mającymi silne marki? Potrzeby kapitałowe – ile kapitału potrzeba, aby uruchomić działalność? Efekt doświadczenia – czy konkurenci w sektorze nie posiadają przewagi wynikającej z doświadczenia?  Bariery wejścia do sektora Wysoki poziom technologiczny – czy przedsiębiorstwa muszą ponieść wysokie koszty związane z zakupem technologii i organizacją produkcji? Brak dostępu do kanałów dystrybucji – czy występuje wysoki koszt związany z ochroną kanałów dystrybucji przez konkurentów sektora? Bariery celne – czy występują bariery celne, chroniące przedsiębiorstwa działające w sektorze? Polityka państwa – czy państwo nie tworzy barier poprzez ustalanie norm dotyczących ograniczenia zanieczyszczenia środowiska lub badania wyrobów?  Bariery wyjścia z sektora ❖ Koszty materialne – czy wysokie są koszty związane z demontażem urządzeń, trudnościami w przestawieniu się na inne technologie oraz przekwalifikowaniem pracowników? ❖ Koszty związane z utratą korzyści związanych z zadomowieniem się w sektorze – czy wysokie są koszty związane z utratą dobrych relacji z klientami? ❖ Koszty społeczne i emocjonalne – czy występują jakieś koszty społeczne lub emocjonalne? ❖ Jakie potrzeby zaspakajają produkty sektora? ❖ Czy są jakieś substytuty produktów sektora? ❖ Od czego zależy popyt na substytuty? ❖ Czy w przyszłości mogą pojawić się substytuty produktów sektora? ❖ Koncentracja sektora – jaki jest stopień koncentracji sektora? ❖ Liczba konkurentów w sektorze – ilu jest konkurentów w sektorze? ❖ Zróżnicowanie konkurentów – jakie strategie stosują konkurenci? Czy konkurenci wdrażają strategię dyferencjacji i w jaki sposób różnicują się? ❖ Udział kosztów stałych w kosztach całkowitych – czy osiągnięcie progu rentowności w sektorze następuje przy wysokim poziomie produkcji?  Liczba nabywców Liczba Jeden nabywca Kilku nabywców Wielu nabywców sprzedawców Jeden Obopólny Ograniczony Monopol sprzedawca monopol monopol Kilku Ograniczony Obopólny oligopol Oligopol sprzedawców monopson Wielu Monopson Oligopson Polipol sprzedawców  Czysta Monopol Oligopol Hiperkonkurencja konkurencja (Polipol) Niskie Natężenie konkurencji Wysokie  występowanie na rynku tylko jednego dostawcy lub producenta danego towaru bądź usługi, który kontroluje podaż i ceny  występowanie na rynku wielu odbiorców  występowanie barier uniemożliwiających innym firmom wejście na rynek (np. prawo, patenty, koszty itp.)  unikatowość produktu monopolu (nie posiada on dobrego lub bliskiego substytutu)  Forma dominująca w krajach rozwiniętych, gdzie występuje tylko kilku producentów danego dobra lub kilku dostawców usług  Duże bariery wejścia i wyjścia  Brak konkurencji cenowej  Rywalizacja odbywa się na innych poziomach strategicznych np. marka, jakość, usługi posprzedażne itd. W warunkach hiperkonkurencji rośnie częstotliwość śmiałość i agresywność dynamicznych ruchów graczy, a efektem jest nieustanny stan nierównowagi i zmiany. Stabilności rynku zagrażają krótkie cykle życia produktu, krótkie cykle projektowania produktu, nowe technologie, częste wchodzenie na rynek niespodziewanych nowych graczy, repozycjonowanie dotychczasowych firm i radykalne redefiniowanie granic rynku wobec stapiania się poszczególnych branż. Innymi słowy, otoczenia charakteryzują się coraz wyższym poziomem niepewności, dynamizmu, niejednorodności graczy i wrogości. Richard D’Aveni, Hypercompetition: Managing the Dynamics of Strategic Maneuvering Cecha Porter - oligopol D’Aveni - hiperkonkurencja Trwałość przewagi Długotrwała Tymczasowa konkurencyjnej Rywalizacja Unikać Podejmować Stabilność rynku Stabilny, równowaga Brak równowagi, niestabilność Przedmiot Na zewnątrz (rynki) Wewnątrz (firmy) zainteresowania Strategia Obrona, współdziałanie Atak, mieszanie szyków konkurencji Źródło przewagi Poza firmą Wewnątrz firmy konkurencyjnej  Duża liczba sprzedających i kupujących  Jednorodność produktu  Doskonała informacja rynkowa  Swoboda wejścia i wyjścia z sektora  Produkt posiada bliskie substytuty  Brak interwencji państwa  Monopol Oligopol Hiperkonku- Czysta rencja konkurencja Liczba Jeden Paru Kilku, Wielu graczy kilkunastu Trwałość Bezwzględna Długotermino Przejściowa Brak przewagi wa Potencjał Jeden wielki Kilku wielkich Paru Bardzo niski zysku wygrany wygranych wygranych, paru przegranych  Współpraca niesformalizowana  Współpraca na podstawie umowy  Współpraca na zasadach kapitałowych Współpraca wielostronna  Koalicja lobbingowa np. Europejski Okrągły Stół Przemysłowy  Wspólne wyznaczanie standardów np. koalicja na rzecz stosowanie Linuxa  Społeczności edukacyjne np. Strategic Management Society Współpraca dwustronna  Sprzedaż krzyżowa np. między firmami farmaceutycznymi  Wymiana personelu prowadzącego działalność b+r np. miedzy firmami informatycznymi  Umowa o wymianę informacji marketingowej np. między producentami sprzętu i oprogramowania Współpraca wielostronna  Konsorcja badawcze np. Symbian w palmtopach  Marketing międzynarodowy np. Star Alliance  Współpraca eksportowa np. Netherlands Export Combination Współpraca dwustronna  Umowa licencyjna np. Disney i Coca-Cola  Umowa o wspólne prowadzenie działań rozwojowych np. Disney i Pixar w zakresie filmów (w 2006r. Pixar wszedł do korporacji)  Sojusz dotyczący występowania pod wspólną marką np. Coca-Cola i McDonald’s Współpraca wielostronna  System współpłatności np. Visa  Konsorcjum budowlane np. Eurotunnel  Wspólny system rezerwacji np. Galileo Współpraca dwustronna  Spółka joint venture zawiazana na potrzeby nowego produktu np. wspólne prace firm Philips i Nike nad odtwarzaczami MP3  Transgraniczna spółka joint venture np. szkolenia Eu-Man  Lokalna spółka joint venture np. CNN Turk w Turcji  Pool  Kartel  Syndykat  Trust  Konsorcjum  Spółka joint venture  Koncern / Holding  Porozumienie przedsiębiorstw utworzone dla uregulowania doraźnych celów związanych z kształtowaniem cen czy rynków zbytu wspólnych funduszy Ma najczęściej charakter doraźny Najczęściej zawiązane w warunkach dekoniunktury, a rozwiązywane w przypadku ożywienie gospodarczego  Formalne lub nieformalne porozumienie zawarte między przedsiębiorstwami z tej samej branży w celu ograniczenia konkurencji, a w szczególności wojen cenowych. Może dotyczyć poziomu cen, podziału rynku lub kwot produkcji Warunki zawierania porozumień kartelowych: ▪ Małą liczba sprzedających i duża wielkość sieci dystrybucyjnych ▪ Heterogeniczność produktu ▪ Małe zróżnicowanie kosztów produkcji  W 1999 r. U.S. District Court w Dallas oskarżył szwajcarską firmę F. Hoffmann – La Roche o stworzenie kartelu, mającego na celu ustalanie i utrzymywanie cen witamin (m.in. A, B2, B5, C oraz E) na wysokim poziomie, a także podzielenie rynku pomiędzy koncerny farmaceutyczne.  Firma F. Hoffmann - La Roche Ltd przyznała się do winy i zgodziła się zapłacić 500 mln USD kary. Karę 225 mln USD zapłaciła niemiecka firma BASF uczestnicząca w kartelu.  Nietrwałe porozumienie firm o podobnej wielkości i działających w tej samej branży pozostających niezależnymi prawnie zawierane w celu polepszenia pozycji na rynku.  Wyższa forma porozumienia kartelowego  Firmy wchodzące w skład syndykatu tworzą własne biura sprzedaży  Forma tworzenia oligopolu lub monopolu Połączenie dotychczas niezależnych przedsiębiorstw z jednej branży w jedno, przy utracie ich niezależności gospodarczej i prawnej. Akcje wniesione są zwykle w proporcji do wniesionych wkładów, a rolę organu kierowniczego spełnia zarząd trustu Np. Standard Oil, American Tobbaco Company, U.S. Steel  Zawarte na określony czas porozumienie (w formie umowy) niezależnych podmiotów gospodarczych w celu realizacji jakiegoś przedsięwzięcia Podmioty pozostają niezależne przy realizacji innych działań, ale realizują wspólną politykę w zakresie danego przedsięwzięcia Porozumienie to jest najczęściej zawierane dla realizacji dużych i ryzykownych przedsięwzięć inwestycyjnych, przekraczających możliwości finansowe jednego podmiotu  Spółka stworzona przez więcej niż jeden podmiot w celu realizacji określonego działania Właściciele wspólnie (poprzez organy statutowe) ponoszą ryzyko, dzielą się zyskami i prowadzą politykę spółki Np. SonyEricsson (w październiku 2011r. Ericsson sprzedał udziały Sony)  Zgrupowanie spółek, w którym jedna z nich jest dominująca w stosunku do pozostałych i zarządza nimi Podmioty wchodzące w skład koncernu mają odrębną osobowość prawną, ale są powiązane własnościowo Nazwa koncern przyjęła się w obszarze niemieckojęzycznym, holding w obszarze anglojęzycznym (Ber Haus) Otoczenie biznesu  https://www.youtube.com/watch?v=Nw8kRP u0i-o  https://www.youtube.com/watch?v=CGxx4 2raumM Znalezione obrazy dla zapytania globalizacja  W 1960 roku Marshall McLuhan wprowadził do teorii kultury oraz mediów pojęcie globalnej wioski, aby zilustrować "kurczenie się" świata w wyniku wprowadzania nowych technologii komunikacyjnych.  Pojęcie globalizacji znalazło się już w słowniku Webstera (Webster's Third New International Dictionary of the English Language Unabridged) w 1961 roku.  Termin ten ma wiele znaczeń, różne też są podejścia do jego historii. W ujęciu ekonomii i ekonomii politycznej historia globalizacji to historia narastającej wymiany handlowej pomiędzy państwami, opartej na stabilnych podstawach instytucjonalnych, które pozwalają jednostkom i firmom w różnych krajach wymieniać pomiędzy sobą towary i usługi.  Nowoczesne technologie oplatają świat siecią połączeń komunikacyjnych i telekomunikacyjnych  Społeczności ludzkie stają się coraz mocniej powiązane rozbudowaną siecią zależności ekonomicznych, finansowych, politycznych, strategicznych, kulturalnych  Pojawiają się nowe formy organizacji ekonomicznych, politycznych, kulturalnych, o charakterze ponadnarodowym, oderwane od jakiegokolwiek konkretnego kraju czy państwa:  Pojawiają się całe kategorie społeczne, których życie i praca odrywają się zupełnie od konkretnego miejsca  Chcemy wpleść działalność Boeinga w tkankę miejscowej gospodarki i kultury korzystając jednocześnie z głębokiej wiedzy Klientów i z wartości zasobów intelektualnych rynku Wielka Brytania University of Sheffield – nowe materiały Cranfield University – łączenie skrzydeł Boeing Australia i korpusów samolotów Systemy łączności elektronicznej Cambridge University – technika informacyjna Madryt, Hiszpania Włochy Ośrodek Badań i Technologii Boeinga - Finmeccanica – systemy satelitarne centrum doskonałości w dziedzinie i nawigacyjne, elektronika, systemy ochrony środowiska i ruchu lotniczego obrony przeciwrakietowej CIRa – włoskie centrum badań przestrzeni powietrznej Rodzaje strategii na różnych poziomach przedsiębiorstwa Najniższy Najwyższy Przedsiębiorstwo Przedsiębiorstwo Przedsiębiorstwo Przedsiębiorstwo krajowe międzynarodowe wielonarodowe globalne PRZEDSIĘBIORSTWO KRAJOWE – nabywa wszystkie swoje zasoby i sprzedaje wszystkie produkty oraz usługi w jednym kraju PRZEDSIĘBIORSTWO MIĘDZYNARODOWE – charakteryzuje stosunkowo silna pozycja jednostki macierzystej oraz większy wpływ gospodarki i kultury kraju macierzystego na działanie i kulturę organizacyjną całego przedsiębiorstwa, łączenie z jego zagranicznymi filiami i jednostkami zależnymi. Ten typ przedsiębiorstwa czerpie zwykle wzorca produktów, technologii i metod zarządzania z jednostki macierzystej. PRZEDSIĘBIORSTWO WIELONARODOWE – w przedsiębiorstwach tych decyzje dotyczące strategii, technologii są podejmowane przez firmę macierzystą (centralę). Zagraniczne jednostki decydują samodzielnie w sferze marketingu sprzedaży, usług poprzedzających oraz planów faktycznych podnoszących ich konkurencyjność. Posiadają zagraniczne lub regionalne spółki bądź oddziały prowadzące działalność operacyjną, niezależnie od siebie i zazwyczaj komunikujących się jedynie z centralą. Adaptują strategię i modele działania sprawdzone na rynku macierzystym do krajów na których terytorium dokonują ekspansji. PRZEDSIĘBIORSTWO GLOBALNE – są rozwinięciem przedsiębiorstwa wielonarodowego, z tym, że granice państw nie stanowią bariery ich działalności. Decyzje podejmowane są tak, aby zapewnić dostarczanie produktów na najlepsze rynki, produkować po jak najniższych kosztach z wykorzystaniem niezbędnych zasobów bez względu na to, gdzie uzyskuje się fundusze, technologię i materiały oraz w jakich krajach zatrudnia się ludzi.  Działalność importowa i eksportowa  Udzielanie licencji  Sojusze strategiczne (alianse) i wspólne przedsięwzięcia (joint venture)  Inwestycje bezpośrednie  Nie są konieczne własne obiekty do prowadzenia operacji w kraju, do którego się eksportuje  Możliwość wykorzystania ekonomii skali  Dzięki Internetowi łatwy dostęp małych, niedoświadczonych firm do rynków międzynarodowych  Brak możliwości wykorzystania szans, jakie daje lokalizacja w kraju, do którego się eksportuje  Ograniczenie możliwości poznania lokalnych rynków i konkurentów  Możliwość uzależnienia się firmy od pośredników w eksporcie  Uzgodniony w umowie dochód w wyniku sprzedaży praw do produkcji i marketingu  Ograniczone ryzyko ekonomiczne i finansowe  Trudności ze znalezieniem odpowiedniego partnera i z uzgodnieniem odpowiednich warunków umowy  Wspólne z partnerem ponoszenie ryzyka inwestycyjnego  Łączenie komplementarnych zasobów i know-how  Trudności ze znalezieniem odpowiedniego partnera i z uzgodnieniem odpowiednich warunków umowy  Konieczność panowania nad relacjami z partnerem zagranicznym  Ograniczenie możliwości integrowania i koordynowania działań ponad granicami  Pełna kontrola nad zasobami i zdolnościami  Integracja obiektów i koordynacja działań ponad granicami  W wyniku przejęcia firm możliwość szybkiego wejścia na rynek, a w wyniku inwestowania od zera możliwość budowy nowoczesnych obiektów i skłonienia rządu kraju-gospodarza do udzielenia pomocy finansowej Podejście Zalety Wady Import-export Niewielkie nakłady Cła i podatki finansowe Wysokie koszty Niewielkie ryzyko transportu Nie ma potrzeby Restrykcje państwowe przystosowania się Licencje Zwiększenie Brak elastyczności rentowności Sprzyja konkurentom Szersza podstawa rentowności Sojusze/wspólne Szybkie wejście na Wspólna własność przedsięwzięcie rynek (ogranicza kontrolę i Dostęp do materiałów i zyski) technologii Inwestycje bezpośrednie Zwiększenie kontroli Złożoność Już istniejąca Większe ryzyko infrastruktura gospodarcze i polityczne Większa niepewność  Model klasyczny, tzw. uppsalski (J. Johnson, F. Wiedersheim-Paul, J.-E. Vahlne)  Model „born global”  Ekspansja jest poprzedzona sukcesem na rynku wewnętrznym  Ekspansja rozpoczyna się od rynków położonych bliżej, a dopiero później obejmuje rynki położone dalej  Ekspansja najczęściej przebiega w sekwencji: nieregularny eksport, eksport przez pośredników, utworzenie filii handlowych, podjęcie produkcji za granicą.  Firma dysponuje ogromnymi zasobami i konsekwencje ewentualnego niepowodzenia byłyby dla niej relatywnie niewielkie  Warunki na danym rynku są bardzo stabilne i wiedza o nim może być zdobyta inaczej niż przez doświadczenie  Przedsiębiorstwo posiada już znaczne doświadczenie na rynku o bardzo zbliżonych warunkach, jak te panujące na rynku, ma który chce aktualnie wejść  Małe rozmiary rynku mogą przemawiać za rezygnacją z etapu budowy na nim własnej filii produkcyjnej  Przedsiębiorstwa born global dokonują szybkiej internacjonalizacji, bez wcześniejszego długiego funkcjonowania na rynku krajowym  Przedsiębiorstwa, które w ciągu trzech lat od swojego powstania rozpoczęły eksport, osiągnął on poziom co najmniej 25% sprzedaży i istnieją nie więcej niż 20 lat Rodzaje strategii na różnych poziomach przedsiębiorstwa Rodzaje strategii na różnych poziomach przedsiębiorstwa  Przedsiębiorstwo Przedsiębiorstwo zdywersyfikowane niezdywersyfikowane Poziomy decyzji strategicznych korporacji strategicznej jednostki biznesu (SJB) funkcjonalny operacyjny Strategia ekspansji (specjalizacja) Strategia dywersyfikacji Biznes Biznes 1 Biznes 2 Biznes 3 Strategie wzrostu: - wewnętrznego (nowe technologie, nowe produkty, nowe rynki, nowe fazy działalności – integracja pionowa) - zewnętrznego (fuzje i przejęcia, wspólne przedsięwzięcia, związki kooperacyjne, sieci przedsiębiorstw)  Produkt Obecny Nowy Rynek Obecny Penetracja rynku Rozwój produktu Nowy Rozwój rynku Dywersyfikacja  Prowadzenie elastycznej polityki cenowej  Obniżenie cen  Poprawa jakości usług oraz oferowanych produktów  Właściwy dobór kanałów dystrybucji  Promocja  Aktywizacja sprzedaży  rozszerzenie cech produktu  programowanie nowych możliwości zastosowania produktu  lepsze przystosowanie produktu do zróżnicowanych segmentów rynku  udoskonalenie funkcji produktu  Nowe segmenty  Nowi użytkownicy  Nowe regiony geograficzne  Ekonomia zakresu – wykorzystanie efektu synergii  Wykazanie się umiejętnościami pełnienia funkcji korporacji macierzowej  Zwiększenie siły organizacji na rynku  Reagowanie na spadek na rynku  Rozkładanie ryzyka  Oczekiwania wpływowych akcjonariuszy  Firma dywersyfikuje, kiedy jej cele i zadania nie nie mogą być w pełni zrealizowane w ramach dotychczasowych relacji produkt-rynek  Firma dywersyfikuje pomimo atrakcyjnych możliwości ekspansji, gdyż jej możliwości finansowe przewyższają wszystkie potrzeby ekspansji  Przedsięwzięcia dywersyfikacyjne jawią się jako bardziej zyskowne niż ekspansja  Firma może się dywersyfikować, kiedy dostępne jej informacje nie są na tyle kompletne, aby zapewniały jej odpowiednie porównanie i w pełni uzasadniony wybór pomiędzy dywersyfikacją i ekspansją  Dywersyfikacja pokrewna  Dywersyfikacja niepokrewna  Wytwarzanie Badanie komponentów Budowanie i projektowanie Wytwarzanie maszyn procesów / INTEGRACJA surowców Dostawa produktów WSTECZ komponentów Dostawa Dostawa Finansowanie maszyn surowców Transport INTEGRACJA Produkty Zdolności POZIOMA konkurencyjne komplementarne PRODUCENT Produkty Produkty komplementarne uboczne INTEGRACJA Punkty Informacje Naprawy W PRZÓD Transport dystrybucji marketingowe i serwisowanie  Nowe produkty Produkty Pokrewna Odmienna Klienci technologia technologia Ten sam typ DYWERSYFIKACJA HORYZONTALNA Nowe przeznaczenia klienta Firma własnym DYWERSYFIKACJA WERTYKLANA klientem Podobny typ DYWERSYFIKACJA KONCENTRYCZNA klienta Nowy typ klienta DYWERSYFIKACJA KONGLOMERATOWA SPÓŁKA NADRZĘDNA SPÓŁKA HOLDINGOWA Holding GRUPA KAPITAŁOWA 100% SPÓŁKA 1 70% SPÓŁKA 1 85% SPÓŁKI ZALEŻNE SPÓŁKA 1  Grupa kapitałowa to zespół samodzielnych pod względem prawnym przedsiębiorstw, stworzony do realizacji wspólnych celów gospodarczych, powiązanych kapitałowo i ewentualnie kontraktowo, w sposób umożliwiający aktywne współdziałanie Holding to spółka zarządzająca, która tylko zarządza akcjami lub kapitałem zakładowym swoich spółek-córek (Linner, Muller, Seydlitz) Holding to spółka kapitałowa, której działalność polega na zarządzaniu własnymi udziałami w kapitale zakładowym innych przedsiębiorstw (Bianchi)  0-20%> głosów - jest to zwykła inwestycja długoterminowa, brak innych powiązań 20%-50%> głosów - spółka stowarzyszona (znaczący wpływ) ▪ przedstawiciele inwestora zasiadają w zarządzie spółki, w której dokonali inwestycji; ▪ inwestor bierze udział w przygotowywaniu strategii działania spółki stowarzyszonej; ▪ pomiędzy inwestorem a spółką stowarzyszoną zachodzą istotne transakcje; ▪ członkowie organów zarządzających lub nadzorujących są przenoszeni z jednej spółki do drugiej; ▪ inwestor udostępnia jednostce stowarzyszonej istotne informacje techniczne (know-how np. w przypadku franszyzy). 50-100%> głosów - spółka zależna  Spółka – matka A Udziały Umowy 80% 100% Spółka – córka Spółka – córka B C Udziały Umowy 80% 100% Spółka – wnuczka Spółka – wnuczka D E  Operacyjna grupa kapitałowa (Holding operacyjny)  Zarządcza grupa kapitałowa (Holding strategiczny)  Finansowa grupa kapitałowa (Holding finansowy)  Spółka – matka Zarządzanie grupą Zarządzanie kluczową działalnością operacyjną Zarządzanie udziałami/akcjami Np. Produkcja wyrobów Spółka – córka Spółka – córka Spółka – córka Wspomagająca Wspomagająca Wspomagająca działalność operacyjna działalność operacyjna działalność operacyjna Np. produkcja podzespołów Np. sprzedaż Np. serwis  Spółka – matka Zarządzanie grupą Zarządzanie udziałami/akcjami Spółka – córka Spółka – córka Spółka – córka Działalność operacyjna Działalność operacyjna Działalność operacyjna Np. produkcja podzespołów Np. montaż Np. sprzedaż i serwis  Spółka – matka Zarządzanie udziałami/akcjami Spółka – córka Spółka – córka Spółka – córka Działalność operacyjna Działalność operacyjna Działalność operacyjna Np. budownictwo Np. usługi finansowe Np. produkcja wyrobów Rodzaje strategii na różnych poziomach przedsiębiorstwa  Przewaga konkurencyjna Kosztem Wyróżnieniem Szeroki Przywództwo Dyferencjacja kosztowe Zakres konkurowania Wąski Koncentracja Koncentracja na koszcie na wyróżnieniu  Długie cykle produkcyjne - ekonomia skali Produkty zestandaryzowane Jednolite opakowania Duży udział w rynku Mniejsze wydatki na B+R  Może prowadzić do utraty atrybutów ważnych dla klientów Łatwa do skopiowania W sektorach dojrzałych różnice kosztowe zanikają Może zmniejszyć możliwości firmy do konkurowania w inny sposób poprzez koncentrowanie się wyłącznie na kosztach ❖ Marka ❖ Cechy produktu ❖ Kanały dystrybucji ❖ Serwisem posprzedażnym ❖ Sposobem wytwarzania ❖ Naśladowanie przez konkurentów prowadzi do przeciętności ❖ Dodawanie mało znaczących dla klienta cech ❖ Konkurenci mogą odróżniać się bardziej na podstawie różnic regionalnych ❖ Może być bardziej skuteczna, niż konkurowanie w całym sektorze ❖ Może zaspokajać specyficzne potrzeby, obsługiwać ignorowane segmenty ❖ Wąskie segmenty mogą być słabo obsługiwane ❖ Należy posiadać unikalne zdolności, aby obsługiwać wąskie segmenty  Mniejsi konkurenci mogą odejść od koncentracji bądź skoncentrować się na najbardziej lukratywnej części segmentu Konkurenci działający w skali całego sektora mogą konkurować w segmencie Skłonności w segmencie mogą ujednolicić się z całym rynkiem Strategia Przykłady Dyferencjacja Rolex Hewlett-Packard Orlen Przywództwo kosztowe Timex Bic Jeronimo Martins (Biedronka) Koncentracja Porsche Polaroid Ceramika Nowa Gala  ROI ROI Koncentracja/ Niskie koszty dyferencjacja  Strategia poszukiwacza  Strategia obrońcy  Strategia analityka  Strategia biernej reakcji ▪ Strategia zgodnie z którą firma pobudza kreatywność i elastyczność oraz często przyjmuje zdecentralizowaną strukturę ▪ Spółka jest innowacyjna i zorientowana na wzrost, poszukuje nowych rynków i nowych możliwości wzrostu, zachęca do podejmowania ryzyka ▪ Przykład – 3M (firma zachęca pracowników do innowacyjności i kreowania nowych produktów) ▪ Strategia, w myśl której firma koncentruje się na obniżaniu kosztów i poprawie wyników aktualnie wytwarzanych produktów ▪ Spółka broni już posiadanych rynków, utrzymuje stabilny wzrost, obsługuje dotychczasowych klientów ▪ Przykład – BIC (nastawiona głównie na obronę udziału w rynku dotychczasowych produktów, nastawia się na efektywność produkcji i zadowolenie klientów)  Strategia zgodnie z którą firma próbuje utrzymać swoje obecne jednostki i wprowadzić pewne innowacje w nowych jednostkach.  Łączy elementy strategii poszukiwacza i obrońcy.  Spółki, które stosują tą strategię dążą do obrony stanu posiadania i tworzenia nowych możliwości.  Strategię tę stosuje spółka Du Pont (broni swojej pozycji w przemyśle chemicznym i wkracza w nowe dziedziny, takie jak przemysł farmaceutyczny oraz biotechnologia rolnicza)  Strategia ujawniająca fakt, że nie ma spójnego podejścia do strategii  Spółka dryfuje stosownie do wydarzeń zachodzących w otoczeniu, nie próbując ich wyprzedzić.  Spółki te zazwyczaj nie dotrzymują kroku konkurencji (International Harvester) Rodzaje strategii na różnych poziomach przedsiębiorstwa  Menedżerowie najwyższego szczebla Menedżerowie średniego szczebla Menedżerowie pierwszej linii Administracja Marketing Operacje Zasoby Finanse ludzkie Inne  Zasoby materialne Zasoby niematerialne Nieruchomości Kadra kierownicza Środki pieniężne Kwalifikacje pracowników Technologie Motywacja sukcesu Kultura organizacyjna Wyposażenie techniczne Reputacja firmy Surowce Innowacyjność Sieć dystrybucji Sprawność struktur Itd. Itd. Organizacja Zasoby ludzkie Zasoby Zasoby Zasoby finansowe rzeczowe informacyjne Orlen Dyrektorzy Zyski, Rafineria, Prognozy działów, inwestycje budynki sprzedaży, pracownicy akcjonariuszy biurowe raporty rafinerii analityków giełdowych Uniwersytet Kadra Dotacje Komputery, USOS, Łódzki akademicka, rządowe, wpłaty budynki sprawozdania pracownicy studentów sekretariatów Miasto Łódź Straż miejska, Dotacje Budynki, sprzęt Statystyki, pracownicy rządowe, biurowy prognozy magistratu dochody z podatków Sieć sklepów Sprzedawcy, Zyski, Budynki, regały Listy cen od Biedronka księgowi inwestycje sklepowe, kasy dostawców, właścicieli raporty analityków  Kapitał intelektualny to różnica pomiędzy wartością rynkową, a wartością księgową organizacji, czyli suma ukrytych aktywów nie ujętych w bilansie firmy. Kapitał intelektualny jest, więc kapitałem niefinansowym odzwierciedlającym ukrytą lukę pomiędzy wartością rynkową i księgową (L. Edvinsson i M. Malone)  Kapitał intelektualny jest to suma wszystkiego, co każdy w przedsiębiorstwie wie, a co decyduje o przewadze konkurencyjnej (T. Steward)  Kapitał intelektualny składa się z aktywów powstałych w skutek czynności intelektualnych, rozciągających się od nabywania nowej wiedzy (uczenie się) przez inwencję do tworzenia cennych relacji z innymi (K. M. Wiig)  Kapitał intelektualny to suma kapitału strukturalnego i kapitału ludzkiego, aktywów „myślących” i „niemyślących” (J. G. Roos, N. C. Roos, N. C. Dragonetti, L. Edvisson)  Zasoby przedsiębiorstwa Kapitał Zasoby Zasoby rzeczowe intelektualny finansowe Kapitał Kapitał ludzki Kapitał relacyjny strukturalny  Marketing np. czy korzystać z zewnętrznej agencji reklamowej przy wprowadzeniu nowej kampanii?  Finanse np. na co przeznaczyć wypracowany zysk?  Operacje np. czy korzystać z usług podwykonawcy?  Zasoby ludzkie np. czy zatrudniać pracowników na umowę o pracę, czy umowę zlecenie?  Administracja np. u którego dostawcy zamówić sprzęt biurowy?  Produkt (w tym marka)  Dystrybucja  Promocja  Cena ▪ Działalność inwestycyjna ▪ Kształtowanie struktury majątku i źródeł jego pochodzenia ▪ Decyzje dotyczące przychodów i kosztów ▪ Utrzymywanie płynności finansowej  Rzeczowe decyzje inwestycyjne – obejmujące nabycie różnych składników rzeczowych aktywów (budynków, budowli, maszyn i urządzeń)  Kapitałowe decyzje inwestycyjne – związane z nabyciem udziałów lub akcji  Lokacyjne decyzje inwestycyjne – lokaty w bankach lub innych instytucjach finansowych  Wybór lokalizacji procesu produkcyjnego Wybór właściwej technologii Określenie pożądanych zdolności produkcyjnych Określenie stopnia integracji prowadzonych działań  Rekrutacja pracowników  Redukcja zatrudnienia  Polityka wynagradzania (system motywacyjny)  Szkolenia i rozwój pracowników  Model biznesowy i przewaga konkurencyjna przedsiębiorstwa Model biznesowy i przewaga konkurencyjna przedsiębiorstwa  Model biznesu opisuje przesłanki stojące za sposobem, w jaki organizacja tworzy wartość oraz zapewnia i czerpie zyski z tej wytworzonej wartości. Model biznesowy to w pewnym sensie szkic strategii, która ma zostać wdrożona w ramach struktur, procesów i systemów organizacji (A. Osterwalder i Y. Pigneur)  Model biznesowy opisuje, w jaki sposób podmiot zamierza zadbać, aby wysokość napływających środków przewyższała ponoszone koszty wynikające z funkcjonowania w otoczeniu konkurencyjnym (A.S. Huff, S.W. Floyd, H.D. Sherman, S. Terjesen)  Kluczowe zasoby – aktywa niezbędne do formułowania i realizacji poprzednich elementów  Kluczowe działania – wykonanie pewnej liczby kluczowych działań  Kluczowi partnerzy – niektóre działania zleca się firmom zewnętrznym, a niektóre zasoby pozyskuje się spoza przedsiębiorstwa  Struktura kosztów – poszczególne elementy modelu biznesowego wpływają na określoną strukturę kosztów  Segmenty klientów – organizacja obsługuje jeden lub większą liczbę segmentów klientów  Propozycja wartości – organizacja stara się rozwiązywać problemy klientów i zaspakajać ich potrzeby za pomocą propozycji wartości  Kanały – propozycja wartości trafia do klientów za pośrednictwem kanałów komunikacji, dystrybucji i sprzedaży  Relacje z klientami – z poszczególnych segmentami klientów kształtuje się relacje  Strumienie przychodów – strumień przychodów stanowi efekt realizacji propozycji wartości (1323) Budowa modelu biznesowego wg Business Model Canvas. Elementy składowe modelu biznesowego - YouTube Kluczowi Kluczowe Propozycja Relacje z Segmenty partnerzy działania wartości klientami klientów Porozumienia Redakcja i Powierzchnia Fascynacja Reklamodawcy w sprawie wydawanie gazety reklamowa w Zatrzymywania Podróżujący po dystrybucji codziennej darmowej mieście zawarte z Dystrybucja gazecie o sieciami Kluczowe dużym Kanały komunikacji zasoby nakładzie Sprzedawcy publicznej Marka Darmowa reklam Sieć dystrybucji i gazeta Transport logistyka rozdawana publiczny, wśród stacje podróżnych kolejowe, na całym przystanki świecie autobusowe Struktura kosztów Strumienie przychodów Treść, projekt i druk codziennej gazety Darmowa gazeta Dystrybucja Opłaty za powierzchnię reklamową https://www.youtube.com/watch?v=iU89u0PXGIc https://www.youtube.com/watch?v=koG6HR6HmO0  Model abonamentowy  Model „haczyka i przynęty”  Model brokerski, reklamowy, społecznościowy i inne  Pionier, następca i modernizator  Model franczyzowy  Klienci kupują dostęp do określonego towaru, usługi lub doświadczenia na pewien czas płacąc za to ustalona kwotę  Atrakcyjną cechą tego modelu jest możliwość obliczania kosztów na podstawie znanej liczby odbiorców i ustalenia stawek  Firma może łatwiej trafić do odbiorców  Klienci kupują relatywnie tanio urządzenia i płacą dodatkowo za dodatkowe komponenty pozwalające na ich użytkowanie  Ten model można łączyć z modelem abonamentowym Model biznesowy Opis Przykłady Model brokerski Brokerzy to animatorzy rynku, ebay.com którzy kojarzą kupujących ze sprzedającymi i ułatwiają wymianę dóbr Model reklamowy Rozszerzenie klasycznego modelu google.com biznesowego mediów; polega na dostarczaniu bezpłatnych treści przeplecionych reklamami Pośrednictwo Zapewnienie wartościowego nytimes.com informacyjne produktu lub usługi w zamian za szczegółowe informacje o dokonywanych zakupach Model handlowy Detaliści internetowi – klasyczni amazon.com, hurtownicy i detaliści walmart.com Model produkcyjny Producenci omijają hurtowników i dell.com detalistów, nawiązując bezpośredni kontakt z nabywcami przez internet Model biznesowy Opis Przykłady Model Witryny internetowe zamieszczają yahoo.com stowarzyszeniowy reklamy z odnośnikami do witryn handlowych, a ich korzyść polega na udziale w przychodach sprzedawcy Model Lojalni użytkownicy często npr.com społecznościowy odwiedzają witrynę w poszukiwaniu informacji lub usług Model Użytkownicy płacą za dostęp do wsj.com abonamentowy witryny, jeśli chcą uzyskać informacje lub produkty Dobra użyteczności Opłaty pobierane według faktycznej authentica.com publicznej intensywności korzystania lub na zasadzie „elektronicznej portmonetki”  Nowatorska firma ma okazję ukształtować nowy rynek, zyskać renomę, czerpać naukę z własnych pierwszych prób i zapewnić sobie lepszą efektywność niż następcy  Firma powinna wejść na rynek, kiedy oczekiwania są jeszcze niedookreślone i powinna jako pierwsza ustalić dominujący wzór (standard produktu)  Po ustaleniu standardów następcy mają lepsze wyobrażenie co produkować, więcej wiadomo na temat żądań klientów i zapewnienia efektywnej realizacji ich oczekiwań – następcy często doskonalą modele biznesowe i unikają błędów pionierów  Franczyzodawca zapewnia sprawdzony sposób na sukces, szkolenia i znak handlowy, za którym stoi wysoki budżet reklamowy  Franczyzodawca często pomaga wybrać lokalizację i negocjować czynsz