HAVO Parlementaire Democratie 3.5 De Regering regeert PDF

Parlementaire democratie PARLEMENTAIRE DEMOCRATIE 3.5 De regering regeert Parlementaire democratie Centrale vraag Je kan uitleggen wat de verhouding is tussen de uitvoerde macht en de wetgevende macht van Nederland. Hoe werkt de regeri...

Parlementaire democratie PARLEMENTAIRE DEMOCRATIE 3.5 De regering regeert Parlementaire democratie Centrale vraag Je kan uitleggen wat de verhouding is tussen de uitvoerde macht en de wetgevende macht van Nederland. Hoe werkt de regering? Hoe wordt het kabinet gevormd? Parlementaire democratie Uitslag van de verkiezingen Parlementaire democratie Kabinetsformatie Partijen die de regering willen gaan vormen:  zijn het eens over toekomstig beleid.  hebben idealiter de steun van de meerderheid (min. 76 zetels) in de Tweede Kamer. Parlementaire democratie Begrippen Regeri ng Koning en ministers Kabine Ministers en staatssecretarissen t Noem twee redenen waarom het belangrijk is dat er naast een Tweede Kamer ook een kabinet is. Parlementaire democratie Opdracht: kabinetsformatie Duur: 2:07 1. Wat is de taak van een informateur? 2. Waarom is het vaak moeilijk om een regeerakkoord te vormen? https://www.youtube.com/watch?v=ShCQnQh4jzY Parlementaire democratie 1. De informatiefase De Tweede Kamer kiest een informateur die onderzoekt welke partijen samen een meerderheid hebben en willen samenwerken en daarmee een coalitie vormen. Coaliti Een samenwerkingsverband e van twee of meer partijen. Opposi tie Partijen die niet in het kabinet zitten. De coalitiepartijen stellen een regeerakkoord op met daarin de plannen voor de komende jaren. Parlementaire democratie 2. De formatiefase  De formateur (meestal de toekomstige minister-president) zoekt naar geschikte ministers en staatssecretarissen.  Het aantal zetels dat een regeringspartij in de Tweede Kamer heeft, bepaalt vaak het aantal kabinetsleden dat een partij mag leveren. Parlementaire democratie Opdracht 13 (blz. 89)  Maak de opdracht met z’n tweeën.  Noteer beide het antwoord in je boek  Klaar? Maak opdracht 1, 2, 5, 6, 10 Parlementaire democratie 3. Regeringsverklaring  In de Tweede Kamer zal de minister- president een regeringsverklaring af leggen. De premier zal de belangrijkste plannen uit het regeerakkoord verdedigen (uitleggen). Parlementaire democratie Bordesfoto Na de formatie wordt de regering door de koning(in) benoemd en volgt de foto op het bordes. Parlementaire democratie De ministers besturen op een ministerie  Ministerie van Algemene Zaken  Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties  Ministerie van Buitenlandse Zaken  Ministerie van Defensie  Ministerie van Economische Zaken en Klimaat  Ministerie van Financiën  Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat  Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit  Ministerie van Justitie en Veiligheid  Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap  Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid  Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Parlementaire democratie Parlementaire democratie Parlementaire democratie Taken van het kabinet De minister-president (premier) leidt het kabinet. Taken van het kabinet zijn:  Opstellen van wetsvoorstellen.  Uitvoeren van aangenomen wetsvoorstellen.  Leidinggeven aan hun ministerie.  Het jaarlijks opstellen van de rijksbegroting. Parlementaire democratie Ministers en staatssecretarissen  Een minister heeft een eigen beleidsterrein en (meestal) een eigen ministerie.  Een staatssecretaris neemt een deel van het beleidsterrein van de minister op zich.  Minister zonder portefeuille: minister die geen eigen ministerie heeft. Ank Bijleveld Barbara Visser Minister van Defensie Staatssecretaris van Defensie Parlementaire democratie Programma  Wat zijn de taken van het kabinet?  Wat zijn de taken van de Koning?  Debat!  Wanneer is er sprake van een kabinetscrisis?  Opdracht Parlementaire democratie Taken van het kabinet De minister-president (premier) leidt het kabinet. Taken van het kabinet zijn:  Opstellen van wetsvoorstellen.  Uitvoeren van aangenomen wetsvoorstellen.  Leidinggeven aan hun ministerie.  Het jaarlijks opstellen van de rijksbegroting. Parlementaire democratie Ministers en staatssecretarissen  Een minister heeft een eigen beleidsterrein en (meestal) een eigen ministerie.  Een staatssecretaris neemt een deel van het beleidsterrein van de minister op zich.  Minister zonder portefeuille: minister die geen eigen ministerie heeft. Ank Bijleveld Barbara Visser Minister van Defensie Staatssecretaris van Defensie Parlementaire democratie De koning als staatshoofd Constitutio Een staatsvorm waarin de nele taken en bevoegdheden van het staatshoofd in de GW zijn monarchie vastgelegd. Belangrijke taken van de koning:  Handtekening plaatsen onder wetten.  De troonrede voorlezen tijdens Prinsjesdag.  Benoemen van ministers en staatssecretarissen.  Ons land vertegenwoordigen in het buitenland door staatsbezoeken. Naast deze formele taken speelt de koning vooral een samenbindende rol, bijvoorbeeld bij toespraken tijdens een crisis.. Parlementaire democratie Ministeriële verantwoordelijkheid  De koning is onschendbaar. Kabinet is verantwoordelijk voor gedragingen van het Koninklijk Huis.  Politieke verantwoordelijkheid: Het kabinet draagt verantwoordelijkheid voor de inhoud en uitvoering van wetten. Daarmee ook voor hun ambtenaren en voorgaande bestuurders. Parlementaire democratie Prinsjesdag Jaarlijks op de derde dinsdag in september.  Troonrede met daarin de plannen voor het komende jaar uitgelegd.  Minister van Financiën biedt Tweede Kamer de Miljoenennota (Rijksbegroting) aan. Parlementaire democratie Kabinetscrisis Een kabinetscrisis kan ontstaan als:  kabinetsleden het structureel onderling niet eens zijn.  de Tweede Kamer zijn steun opzegt. Vervroegde verkiezingen Demissionair kabinet: oude kabinet blijft zitten maar heeft geen eigen missie meer. Parlementaire democratie Opdracht: Kabinet Rutte gevallen Duur: 1:45 Vraag: Wat is de aanleiding van het aftreden van het derde kabinet van premier Rutte? https://www.youtube.com/watch?v=0n8wZaL lUvs Parlementaire democratie Discussieopdracht Stelling: De monarchie moet worden afgeschaft. Parlementaire democratie Aan de slag  Lees 3.5  Maak: opdracht 11 en 12  Klaar? Maak opdracht: 1, 2, 5, 6, 10 en 13 Parlementaire democratie 4. a. Wanneer 76 of meer zetels in de Tweede Kamer bezet zijn door partijen die in het kabinet zitten. b. Het kabinet krijgt dan makkelijker en vaker steun van de Tweede Kamer en kan daardoor plannen omzetten in beleid. Parlementaire democratie Opdracht 11 Parlementaire democratie Opdracht 13 Parlementaire democratie d. 77. Ja, met 77 zetels is er een krappe meerderheid in de Kamer. Berekening met PVV, Fvd en JA21 (radicaal rechts/populistische partijen): VVD 34 PVV 17 CDA 15 SGP 3 JA21 3 FvD 8 77 Parlementaire democratie e. Puur getalsmatig zijn er verschillende meerderheidscoalities met vier partijen mogelijk. Bijvoorbeeld: VVD + CDA + D66 + ChristenUnie = 78 zetels. VVD + CDA + D66 + GroenLinks = 81 zetels. VVD + CDA + D66 + PvdA = 82 zetels.