H5 - Schakelingen Uitleg par. 5.2 PDF

H5 - Schakelingen §5.2 - Weerstand Atoommodel Atoom bestaat uit 3 soorten deeltjes: 1. neutronen (neutraal) 2. Protonen (positief) 3. Elektronen (negatief) Elektriciteit is het overbrengen van lading door beweging van elektronen. Positief atoom → “te weinig” elektronen Negatief atoom...

H5 - Schakelingen §5.2 - Weerstand Atoommodel Atoom bestaat uit 3 soorten deeltjes: 1. neutronen (neutraal) 2. Protonen (positief) 3. Elektronen (negatief) Elektriciteit is het overbrengen van lading door beweging van elektronen. Positief atoom → “te weinig” elektronen Negatief atoom → “te veel” elektronen Atoommodel Bouw een atoom Hier kan je oefenen met lading en atoomopbouw Herhaling §5.1 - Statische elektriciteit en lading Lading Q=I*t Stroomsterkte (I) Spanning (U) Herhalen (dit zijn niet de formele definities, maar wel de meest makkelijke om te onthouden) Stroomsterkte (I) = aantal elektronen per seconde (gemeten in Ampère) Spanning (U) = ‘energie’ die elk elektron bezit (gemeten in Volt) Weerstand Weerstand (R) = hoe moeilijk kan elektrische stroom door een draad bewegen Eenheid = Ohm (Ω) Verband U, I en R Formule Grootheden en eenheden Zorg dat je deze uit je hoofd leert!!! Grootheid Eenheid Stroomsterkte I Ampère A Spanning U Volt V Weerstand R Ohm Ω Lading Q Coulomb C Tijd t seconde s Aan de slag Maken en nakijken §5.2 opg. 3 t/m 6 = huiswerk voor volgende les Maak de volgende opgave in je schrift Om je huis wat extra sfeer te geven heb je een lichtgevend rendier gekocht. Je stopt de stekker in het stopcontact en ziet op de verpakking dat het vermogen van het gehele lichtsnoer (alle lampjes bij elkaar) 80 Watt is. a. Bereken de stroomsterkte door het lichtsnoer b. Bereken de weerstand van het lichtsnoer Uitwerking - startopgave Gegevens: Stopcontact, dus U = 230 V P = 80 W a. P = U * I, dus b. U = I * R, dus Serieschakeling De elektronen kunnen maar één kant op → Elk elektron gaat dus door elk lampje Parallelschakeling De elektronen kunnen kiezen welke kant ze op gaan. Er zijn meerdere mogelijkheden. → Niet alle elektronen gaan door elk lampje Voorbeeld - Serieschakeling Bekijk het schakelschema hiernaast. Lampje 1, 2 en 3 zijn hetzelfde (qua type) a. Wat is de spanning over lampje 1? b. Wat is de spanning over lampje 3? c. Wat is de stroomsterkte door lampje 2? d. Wat is de stroomsterkte door lampje 3? Voorbeeld - Serieschakeling (uitwerking) a. Elk lampje krijgt dezelfde spanning, dus 12/3 = 4 Volt door lampje 1. b. Elk lampje krijgt dezelfde spanning, dus 12/3 = 4 Volt door lampje 3. c. De stroomsterkte is overal gelijk, dus 1 Ampère door lampje 2. d. De stroomsterkte is overal gelijk, dus 1 Ampère door lampje 3. Voorbeeld - Parallelschakeling Bekijk het schakelschema hiernaast. Lampje 1, 2 en 3 zijn hetzelfde (qua type) a. Wat is de spanning over lampje 1? b. Wat is de spanning over lampje 3? c. Wat is de stroomsterkte door lampje 2? d. Wat is de stroomsterkte door lampje 3? Voorbeeld - Parallelschakeling (uitwerking) a. De spanning hoeft maar over één lampje ‘verdeeld’ te worden, dus lampje 1 krijgt 12 Volt. b. De spanning hoeft maar over één lampje ‘verdeeld’ te worden, dus lampje 3 krijgt 12 Volt. c. De stroomsterkte wordt eerlijk verdeeld, dus 1/3 = 0,33 Ampère door lampje 2. d. De stroomsterkte wordt eerlijk verdeeld, dus 1/3 = 0,33 Ampère door lampje 3.  Werken bij alle eenheden hetzelfde. Dus omrekenen van Voorvoegsels mm naar m is hetzelfde als van mA naar A. Voorvoegsel Omrekenen naar standaardeenheid M mega - *106 * 1 000 000 k kilo - *103 * 1 000 h hecto - * 102 * 100 da deca - * 10 * 10 x x x d deci - * 10-1 / 10 c centi - * 10-2 / 100 m milli - * 10-3 / 1 000 μ micro - * 10-6 / 1 000 000 Veranderlijke weerstanden LDR (Light dependent resistor) → meer licht, lagere weerstand → lichtsensor NTC (negatieve temperatuur coëfficiënt) → hogere temperatuur, lagere weerstand → temperatuursensor Aan de slag Maken en nakijken §5.2 opg. 7 t/m 9 + werkblad U, I, R en P = huiswerk voor volgende les Filmpje wet van Ohm Filmpje - hoe werkt een batterij?