H2; 3. Toemeting, Vormen en Uitvoering Straffen PDF

Werken met justitiecliënteel H2: Toemeting, vormen en uitvoering straffen 1. Toemeting straf 1.1 De betekenis Wat is een toemeting? De wet bepaalt welke straf er bij een misdrijf hoort Individueel en persoonlijk Rechter kan concretiseren: verzwaren, verzachten,… Goed mot...

Werken met justitiecliënteel H2: Toemeting, vormen en uitvoering straffen 1. Toemeting straf 1.1 De betekenis Wat is een toemeting? De wet bepaalt welke straf er bij een misdrijf hoort Individueel en persoonlijk Rechter kan concretiseren: verzwaren, verzachten,… Goed motiveren!! 1.2 Omstandigheden die straf verminderen Verzachtende omstandigheden: o Straf lager dan voorzien o Feitelijke omstandigheden ➔ Vb. een moordenaar heeft een zware jeugd gehad, en verbleef bij meerdere pleeggezinnen o De wet bepaalt het kader ➔ Vb. De moordenaar krijgt geen 30j maar wel een straf tussen de 3j en de 28j. o Mogelijk wordt een lagere rechtbank bevoegd: onder andere door correctionalisering Strafverminderende verschoningsgronden: o Omstandigheden o Expliciet door de wet voorzien ➔ Vb. een dader die betrokken is bij een diefstal geeft zijn “medeboeven” aan bij de politie. Hij krijgt een straf tussen de 8 dagen en 3 maanden gevangenis. ➔ Vb. Een man die een onbekende betrapt in zijn garage en deze hardhandig aanpakt omdat hij vreest dat de “dief” wel eens geweld zou kunnen gebruiken, krijgt een milde sanctie. o Wordt wel eens ingeroepen als noodweer niet geldt Samenloop: o Eendaads of meerdaads ➔ Vb. Jef steelt in de Gamma inbrekersmateriaal om in de fietsenwinkel 5 fietsen te kunnen stelen. Hij krijgt van de 2 diefstallen enkel één, namelijk de zwaarste straf 1.3 Omstandigheden die straf verzwaren Verzwarende omstandigheden: o Door de wet voorzien (s’nachts, op een minderjarige, als je eerst moet inbreken) o Geeft verhoging van de straf ➔ Vb. een dief die steelt nadat hij letterlijk ingebroken heeft (venster en deur geforceerd met materiaal) kan gestraft worden met 5 tot 10 jaar ipv. Max 5 jaar. Herhaling: o Al eerder veroordeeld o Nieuw misdrijf o Wet voorziet verzwaring ➔ Vb. bij het plegen van een nieuw drugsfeit binnen de 5 jaar kan de straf verdubbeld worden 2. Modaliteiten straf 2.1 Betekenis? Wat is een modaliteit? Rechter kan straf “gewoon” opleggen Of na een maatschappelijk onderzoek: opschorting of uitstel bepalen, onder probatievoorwaarden, binnen proeftijd 2.2 Mogelijkheden? Opschorting uitspraak: o Dader is wel schuldig (maar er word geen straf op gelegd) o Straf wordt niet bepaald o Beslissing rechter (niet bij assisen) of onderzoeksgerecht o Kan herroepen worden ➔ Vb. Gunter die na een drugsfeit schuldig is bevonden zonder straf, maar wel een therapie hoort te volgen. Hij doet dit niet, dus krijgt een straf van 2jaar. Uitstel van uitvoeren van straf: o Beslissing rechter (niet onderzoek) o Schuldig o Straf wordt bepaald o Maar moet niet of een deel niet uitgevoerd worden ➔ Vb. Marie die veroordeeld is voor vandalisme moet haar straf niet uit zitten. Ze dient wel een cursus te volgen in graffiti. o Kan herroepen worden 2.3 Voorwaarden Probatie o Opgelegd door de rechter o Kan zelfstandig of als voorwaarde Probatiecommissie o Voert controle uit o Duidt justitie assistent aan die opvolging doet. Aan de justitie assistent kan ook vooraf een maatschappelijk onderzoek gevraagd worden! o Leest verslagen o Kan voorwaarden aanpassen (niet verzwaren) 3. Uitvoering straf 3.1 Vrijheidsstraffen Belangrijke info!!: o Sinds zaak Dutroux: uitvoering vooral bevoegdheid van rechtbank (strafuitvoering) ipv minister!! ▪ Opsplitsing wetgevende en uitvoerende macht o Van 2015: wet gevangeniswezen en rechten gedetineerden! Hoe start gevangenisstraf? o Oproeping o Bevel gevangenneming o Onmiddellijke aanhouding o Voorarrest Strafuitvoeringsrechtbank: orgaan bij rechtbank eerste aanleg: (opgericht sinds de zaak Dutroux) 1. Voorwaardelijke invrijheidstelling o Een deel van straf ondergaan (1/3de, soms meer) o Geen tegenaanwijzingen Vb. Een moordenaar heeft 15jaar van zijn straf uitgezeten, hij betekent geen gevaar meer voor slachtoffers, en er is geen risico dat hij hervalt. o En er is een reclasseringsplan 2. Voorlopige invrijheidsstelling o Voor mensen die een straf krijgen minder dan 3jaar. 3. Beperkte hechtenis (16u/dag gevangenis verlaten) en elektronisch toezicht o Geen tegenaanwijzingen o 1/3de uitgezeten (soms meer) o Advies OM (openbaar ministerie) en directeur gevangenis Vb. Stefan die al 1.5jaar van zijn straf heeft uitgezeten mag na positief advies van het OM en de directeur en vervolgens een beslissing van de strafuitvoeringsrechtbank elke dag tussen 7u en 18u de gevangenis verlaten om te gaan werken. o Kan herroepen worden Waar is minister van justitie dan bevoegd voor?: Uitgaansvergunning (periodiek 16u) Vb. Om zijn toekomst voor te bereiden mag Jos de volgende maand 2x een halve dag afwezig zijn om onder andere te gaan solliciteren. Penitentiair verlof Vb. Per trimester mag Jolien 3x 36uur afwezig zijn voor familiale reden, om zo de band met haar gezin weer op te bouwen. Onderbreking detentie voor een max van 3 maanden Vb. Maaike mag in deze onderbreking haar moeder bijstaan die alleenstaand is en een zware ingreep heeft ondergaan. 4. Straf 4.1 Geldboete Hoe loopt dit? o Ontvanger penale boetes: betalingsuitnodiging o Niet betaald: OM kan gevangenisstraf vorderen bij rechtbank 4.2 Straf uitvoering Wat is genade? o Omzetten in andere straf of kwijtschelding uitvoering straf Vb. Mensen die hun rijbewijs kwijt zijn en vragen om het om te zetten naar iemand anders o Door koning bepaald (een dienst die zich daarmee bezig houd, niet de koning zelf) o Individueel of collectief Vb. Naar aanleiding van het pauselijk bezoek worden de korte gevangenisstraffen kwijtgescholden Wat is verjaring? o Mogelijkheid vervalt om een straf te vorderen of de straf uit te voeren na een bepaalde termijn Vb. Zaak Bende van Nijvel → bv. Wanneer men geen bewijs vind of men de dader niet meer kan vinden o Zware feiten zoals moord en roofmoord, verjaren helemaal niet 4.3 Straf voor altijd? Verval of teniet doen? o Bij de dood van de veroordeelde → het blijft de familie niet achtervolgen o Amnestie = wetgever beslist dat strafbaar feit geen misdrijf meer is (verleden) Vb. misdrijven gepleegd in oorlogstijd zoals handelen met de Duitsers o Herstel in eer en rechten (toekomst) = vraag bij parket, voorwaarden worden gesteld, de K.I. beslist → vragen om het strafblad terug blanco te maken o Uitwissing veroordeling = automatisch herstel in eer en rechten bij politiestraffen Vb. De feiten en bestraffing van een gauwdiefstal verdwijnen na 3jaar van het strafregister