Fysica Krachten PDF
Document Details
Uploaded by PersonalizedTanzanite7922
Tags
Summary
This document provides an overview of physical forces, including their effects and different types of forces. It covers dynamic and static effects, fundamental types like friction, electric force and gravity, as well as methods for measuring forces
Full Transcript
Fysica: Krachten Soorten effecten: Een kracht zelf zie je niet, het effect ervan wel. Dynamisch effect = een kracht kan: - stilstaand voorwerp in beweging brengen - het voorwerp versnellen of vertragen - zin of richting van de beweging veranderen → elke mogelij...
Fysica: Krachten Soorten effecten: Een kracht zelf zie je niet, het effect ervan wel. Dynamisch effect = een kracht kan: - stilstaand voorwerp in beweging brengen - het voorwerp versnellen of vertragen - zin of richting van de beweging veranderen → elke mogelijke verandering van bewegingstoestand. Statisch effect = een kracht die een voorwerp vervormd - blijvende vervorming: plastische vervorming (beeldje maken in klei) - geen blijvende vervorming: elastische vervorming (uitrekken van elastiek) Soorten krachten: Spierkracht = de kracht die mensen met hun spieren kunnen ontwikkelen. (bij basketbal klop je met je hand op de bal, Je spant je hand op.) Duwkracht = kracht die ene voorwerp in elkaar kan duwen (oefent je hand uit om de bal te stoppen) cohesiekracht = aantrekkingskracht tussen moleculen van dezelfde soort. (water vormt druppels door deze kracht) adhesiekracht = aantrekkingskracht tussen moleculen van verschillende soort (krijtdeeltjes blijven op het bord plakken) → Krachten die alleen maar effect hebben als er direct contact is tussen voorwerpen, noemen we contactkrachten. Elektrische kracht = krachten die worden veroorzaakt doordat elektrische ladingen elkaar aantrekken of afstoten. Deze werken op afstand, er is geen contact nodig tussen ladingen. (een ballon die je over je haar wrijft) Magnetische kracht = kracht die wordt veroorzaakt door een magnetisch veld. De polen van een magneet kunnen andere magneetpolen afstoten of aantrekken. In de ruimte rond de magneet worden ook ijzeren spijkers aangetrokken. Deze werken op afstand, er is geen contact nodig. (een kompas) → Krachten tussen voorwerpen die optreden zonder rechtstreeks contact tussen de voorwerpen, noemen we veldkrachten. Krachten meten: - dynamometer - krachtsensor Kracht als vectoriële grootheid: Grootheid = kracht Symbool = F Eenheid = Newton Symbool = N 4 elementen kracht: - aangrijpingspunt = dit is het punt waar de kracht op werkt. Dit punt ligt in een ander lichaam. - richting = dit is de rechte waarlangs de kracht werkt (horizontaal, schuin,.. ) - zin = Als de richting vastligt zijn er twee mogelijkheden voor de zin (links of rechts, boven of beneden, linksonder of rechtsboven, … - grootte = een maat voor de uitwerking van de kracht. Ze wordt in Newton uitgedrukt. Samenstellen van krachten: Resulterende kracht = Krachten met dezelfde richting en dezelfde zin: Krachten met dezelfde richting en tegengestelde zin: Krachten in verschillende richtingen: Kopstaart methode: Parallellogram methode: Veldsterkte: - grootheid: veldsterkte - symbool: g - eenheid: Newton per kilogram - symbool: N/kg Zwaartekracht = de kracht die je naar het middelpunt van de aarde trekt. Symbool = 4 elementen zwaartekracht: - aangrijpingspunt = op het voorwerp (massapunt) - zin = naar het middelpunt van de aarde - richting = verticaal - grootte = hangt of van de massa (m) van het voorwerp en waar je je bevindt (veldsterkte, g) In belgië: 9,81 N/kg → formule: Fz = m * g Gewicht = de kracht van een voorwerp loodrecht op zijn ondersteuning. symbool = ! opmerking ! - vallen: geen ondersteuning dus ook geen gewicht - op een helling: 4 elementen gewicht: - zin = naar beneden - richting = loodrecht op de ondersteuning - aangrijpingspunt = het punt van de ondersteuning - grootte = Fg = Fz = m * g, wanneer het vlak van de ondersteuning horizontaal is. Normaalkracht = de reactiekracht van het gewicht (even groot maar tegengesteld) → als er geen gewicht is, dan is er ook geen normaal kracht Symbool = 4 elementen normaalkracht: - zin = naar boven - richting = loodrecht op zijn ondersteuning - aangrijpingspunt = het punt van de ondersteuning - grootte = Fn = Fg = Fz = m * g, wanneer het vlak van de ondersteuning horizontaal is. Wrijvingskracht = de kracht die uitgeoefend wordt op een grondoppervlak om een verandering in bewegingstoestand tegen te gaan. symbool: maximale statische wrijvingskracht: → de kracht die op een lichaam inwerkt vlak voor het van rust in beweging komt. - grootheid: maximale statische wrijvingskracht - symbool: - eenheid: Newton - Formule: 1) onafhankelijk van: de grootte van het contactoppervlak 2) afhankelijk van: de aard van het oppervlak en het gewicht van het lichaam. dus: en Aangezien de wrijvingskracht recht evenredig is met de normaalkracht, is de verhouding van de wrijvingskracht over de normaalkracht constant. Deze constante noemen we de statische wrijvingscoëfficiënt μ. Deze is afhankelijk van beide materialen van beide oppervlaktes. - grootheid: statische wrijvingscoëfficiënt - symbool: μ - eenheid: / - formule: dynamische wrijvingskracht: = de wrijvingskracht tussen het lichaam dat beweegt en de omgeving. Een voorwerp komt pas in beweging als er een kracht wordt op uitgeoefend die groter is dan de maximale statische wrijvingskracht veerkracht = gaat een kracht uitoefenen op een voorwerp dat aan de veer hangt. - symbool: - formule: = de wet van Hooke De vervorming van de veer merk je aan de lengteverandering Δl = uitrekking. - grootheid: lengteverandering - symbool: Δl - eenheid: meter - symbool: m - formule: Δl = l - l0 veerconstante = de constante van de veerkracht en de verlenging van de veer. - grootheid: veerconstante - symbool: k - eenheid: Newton/meter - symbool: N/m ! elke veer heeft een andere veerconstante → hoe groter k, hoe stijver de veer massadichtheid: - symbool: ρ (= rho) - eenheid: - formule: massadichtheid water: 0, 998 g/ Volumes: - balk: l*b*h - kubus: - bol: - cilinder: Ontbinden van krachten: krachten tekenen