Filipino Reviewer Q2 PDF

Reviewer: Second Quarter Filipino 1. Pabula Pabula: Mga kwentong may mga hayop bilang tauhan na kumakatawan sa katangian ng tao. Layunin: Magturo ng aral o leksyon sa buhay. Halimbawa ng Pabula: "Ang Pagong at ang Matsing" 2. Parabula Parabula: Kwentong hango sa Bibliya n...

Reviewer: Second Quarter Filipino 1. Pabula Pabula: Mga kwentong may mga hayop bilang tauhan na kumakatawan sa katangian ng tao. Layunin: Magturo ng aral o leksyon sa buhay. Halimbawa ng Pabula: "Ang Pagong at ang Matsing" 2. Parabula Parabula: Kwentong hango sa Bibliya na nagtuturo ng mga aral ukol sa pananampalataya at moralidad. Layunin: Mapalalim ang kaalaman sa Diyos at mabuting asal. Halimbawa ng Parabula: "Ang Alibughang Anak" 3. Pang abay Ano ang Pang-abay? Ang pang-abay ay salitang nagbibigay-turing sa pandiwa, pang-uri, o kapwa pang-abay. Ito ay naglalarawan kung paano, kailan, saan, o gaano naganap, nagaganap, o magaganap ang isang kilos. Paano Hanapin ang Pang-abay sa Isang Pangungusap 1. Unawain ang Pangungusap ○ Basahin ang buong pangungusap at tukuyin kung may salitang nagbibigay-turing sa pandiwa, pang-uri, o kapwa pang-abay. ○ Tanungin ang sarili: Kailan naganap ang kilos? Saan naganap ang kilos? Paano naganap ang kilos? Gaano o bakit ginawa ang kilos? 2. Hanapin ang Pandiwa o Kilos ○ Tukuyin muna ang pandiwa sa pangungusap (hal. tumakbo, kumain, nag-aral). ○ Tingnan kung may salita o pariralang nagbibigay-turing dito. 3. Hanapin ang Pang-abay sa pamamagitan ng Mga Tanong ○ Kung may salitang tumutukoy sa kilos, sagutin ang mga tanong na: Paano? Kailan? Saan? Gaano? 4. Pansinin ang Mga Pananda  ○ Ang pang-abay ay madalas sinasamahan ng mga pananda tulad ng: nang, sa, dito, doon, kahapon, ngayon, siguro, marahil, huwag, hindi. Halimbawa at Gabay 1. Pangungusap: Tumakbo nang mabilis si Ana sa parke kahapon. ○Hakbang: 1. Tukuyin ang pandiwa → Tumakbo. 2. Sagutin ang tanong: Paano tumakbo? → Nang mabilis. Saan tumakbo? → Sa parke. Kailan tumakbo? → Kahapon. ○ Mga Pang-abay: Nang mabilis, sa parke, kahapon. 2. Pangungusap: Mag-aaral siya mamaya nang maingat sa kanyang kwarto. ○ Hakbang: 1. Tukuyin ang pandiwa → Mag-aaral. 2. Sagutin ang tanong: Kailan mag-aaral? → Mamaya. Paano mag-aaral? → Nang maingat. Saan mag-aaral? → Sa kanyang kwarto. ○ Mga Pang-abay: Mamaya, nang maingat, sa kanyang kwarto. 3. Pangungusap: Siguro ay aalis siya bukas nang maaga. ○ Hakbang: 1. Tukuyin ang pandiwa → Aalis. 2. Sagutin ang tanong: Kailan aalis? → Bukas. Gaano katiyak? → Siguro. Paano aalis? → Nang maaga. ○ Mga Pang-abay: Siguro, bukas, nang maaga. Tandaan Ang pang-abay ay nagbibigay-turing o karagdagang impormasyon sa kilos o pandiwa. Mag-focus sa tanong na "paano," "kailan," "saan," at "gaano" upang mabilis na matukoy ito sa pangungusap. 4. Pang-Uri Ano ang Pang-uri? - Pang-uri: Salitang naglalarawan ng katangian, uri, dami, o bilang ng isang pangngalan o panghalip. Mga Katangian ng Pang-uri 1. Lantay - Naglalarawan ng isang pangngalan o panghalip nang walang paghahambing. - Halimbawa: - Maganda ang bulaklak. - Mataas ang bundok. 2. Pahambing - Nagpapakita ng paghahambing ng dalawang pangngalan o panghalip. - Mga Uri ng Pahambing: - Magkatulad: Nagpapakita ng pagkakapareho. - Ginagamit ang mga salitang kasing-, sing-, magsing-, magkasing-. - Halimbawa: - Kasingbait ni Anna si Maria. - Singtamis ng tsokolate ang kanyang ngiti. - Di-magkatulad: Nagpapakita ng pagkakaiba. - Palamang: Higit ang isa kaysa sa isa. - Halimbawa: - Mas matangkad si Alex kaysa kay John. - Higit na maganda ang tanawin dito kaysa doon. - Pasahol: Kulang ang isa kaysa sa isa.  - Halimbawa: - Di gaanong mabilis ang kotse niya kumpara sa akin. - Mas mabagal si Tom kaysa kay Jerry. 3. Pasukdol - Nagpapakita ng pinakamatindi o pinakamataas na katangian ng pangngalan o panghalip. - Karaniwang ginagamit ang mga salitang pinaka-, napaka-, ubod ng, sobra, hari ng, sakdal, walang kasing-. - Halimbawa: - Pinakamatalino si Maria sa klase. - Ubod ng linis ang kanilang bahay. 5. Hatol ng Kuneho (Vilma C. Ambat) Isang pabula na nagtuturo ng pagiging patas at matalino sa paggawa ng desisyon 6. Buod ng Sanaysay: Ang Kababaihan ng Taiwan, Ngayon at Noong Nakaraang 50 Taon Ang sanaysay ay tumatalakay sa malaking pagbabago sa tungkulin, karapatan, at kalagayan ng kababaihan sa Taiwan sa loob ng nakalipas na 50 taon. Noon: - Ang mga babae ay itinuturing na katulong sa tahanan. - Ang tanging tungkulin nila ay tapusin ang gawaing-bahay na hindi nagawa ng kanilang asawa. - Wala silang karapatang magdesisyon at mababa ang kanilang posisyon sa pamilya. Ngayon: 1. Pagbabago sa Gampanin: - Ang mga babae ay may tungkulin pa rin sa bahay ngunit kailangan ding magtrabaho sa larangan kung saan sila inaasahang magkapantay sa kalalakihan.  - Nabibigyan sila ng mas mabibigat na responsibilidad sa parehong tahanan at trabaho. 2. Pag-unlad ng Karapatan: - Tumataas ang sahod ng kababaihan at mas marami na ang nabibigyan ng pagkakataon na mag-aral. - Dumadami ang babaeng nakapagtapos sa kolehiyo kaysa kalalakihan. - Nabibigyan ng pagkakataong pamunuan ang ilang kumpanya at malaki ang pagpapahalaga sa kanilang kakayahan. 3. Batas para sa Kababaihan: - Pinalawig ang maternity leave sa isang taon mula sa dating tatlong buwan. - Gumagawa ang gobyerno ng mga batas para sa pantay na karapatan at proteksyon ng kababaihan. Mga Hamon: - Hindi pa rin nakakamit ang ganap na pagkakapantay-pantay. - May mga kumpanya at kalalakihan na hindi makatarungan ang trato sa kababaihan, lalo na sa mga lider na babae. - Marami pa ring babae ang nabibigyan ng mabibigat na tungkulin sa tahanan. Mahahalagang Detalye 1. Pagbabago sa Edukasyon - Sa nakalipas na 50 taon, mas maraming kababaihan ang nakapagtapos ng kolehiyo kaysa kalalakihan. - Nagpapakita ito ng pag-unlad sa karapatan ng kababaihan sa edukasyon. 2. Karera at Trabaho  - Nabibigyan ng mas mataas na sahod ang kababaihan at nagkakaroon ng mas maraming oportunidad sa trabaho. - Marami sa kanila ang umuupo sa mga posisyon ng pamumuno sa mga kumpanya. 3. Proteksyon ng Batas - Isang halimbawa ng pagbabago sa batas ay ang pagpapahaba ng maternity leave sa isang taon. - Ang mga batas para sa pantay na karapatan ay patuloy na isinasaayos sa Taiwan. 4.Kakulangan sa Pagkakapantay-Pantay - Bagamat may pag-unlad, hindi pa rin ganap ang pagkakapantay-pantay. - Maraming hamon ang kinakaharap ng kababaihan sa trabaho at tahanan. 5. Maternity leave: Noon: Ang maternity leave ay tumatagal lamang ng tatlong buwan. Ngayon: Pinalawig na ito sa isang taon. 7. Tamang Paggamit ng Salita 1. Kung at Kung Di - Kung: Ginagamit kapag nagpapakita ng kondisyon o pasubali. - Halimbawa: Pupunta ako kung maaga akong magigising. - Kung Di: Katumbas ng “kung hindi.” - Halimbawa: Matutulog na sana ako kung di mo ako tinawagan. 2. Subukin at Subukan - Subukin: Ginagamit kapag sinusuri ang kakayahan o kalakasan ng isang tao o bagay. - Halimbawa: Subukin mong magluto ng adobo. - Subukan: Ginagamit kapag ang ibig sabihin ay tingnan o alamin. - Halimbawa: Subukan mong buksan ang pinto. 3. Kina at Kila - Kina: Tamang gamit para sa maramihang pangalan. - Halimbawa: Pupunta ako kina Anna at Joy. - Kila: Mali at hindi dapat gamitin. 4. Pintuan at Pinto - Pintuan: Tumutukoy sa lugar kung saan naroon ang pinto (doorway). - Halimbawa: Maghintay ka sa pintuan. - Pinto: Tumutukoy sa mismong pintuan na binubuksan o sinasarhan (door). - Halimbawa: Isara mo ang pinto. 5. Ng at Nang - Ng: Ginagamit bilang pang-ukol o tagapag-ugnay ng mga salita. - Halimbawa: Bumili siya ng pagkain. - Nang: Ginagamit bilang pang-abay o tagapag-ugnay ng pangungusap. - Halimbawa: Dumating siya nang maaga. 6. Susundan at Susundin - Susundan: Ginagamit kapag ang ibig sabihin ay susunod sa yapak o direksyon ng isang tao o bagay. - Halimbawa: Susundan kita papunta sa palengke. - Susundin: Ginagamit kapag ang ibig sabihin ay pagsunod sa utos o payo.  - Halimbawa: Susundin ko ang payo mo. 7. Daw at Din - Daw: Ginagamit kapag ang salitang sinusundan ay nagtatapos sa katinig, maliban sa w at y. - Halimbawa: masarap daw ako magluto - Din: Ginagamit kapag ang salitang sinusundan ay nagtatapos sa patinig, w, y. - Halimbawa: makapagtatapos din tayo balang araw 8. Raw at Rin - Raw: Ginagamit kapag ang salitang sinusundan ay nagtatapos sa katinig, maliban sa w at y. - Halimbawa: Maganda raw ang lugar na iyon. - Rin: Ginagamit kapag ang salitang sinusundan ay nagtatapos sa patinig, w, o y. - Halimbawa: Sasama rin ako. 9. Pahiran at Pahirin - Pahiran: Ginagamit kapag ang ibig sabihin ay lagyan o padikitan ng isang bagay. - Halimbawa: Pahiran mo ng gamot ang sugat. - Pahirin: Ginagamit kapag ang ibig sabihin ay alisin o punasan ang isang bagay. - Halimbawa: Pahirin mo ang alikabok sa mesa. 10. May at Mayroon - May: Sinusundan ng pangngalan, pandiwa, pang-uri, o pang-abay. - Halimbawa: May pagkain sa mesa. - Mayroon: Ginagamit kapag sinusundan ng kataga (na, pa, din, rin, etc.) o bilang sagot.  - Halimbawa: Mayroon akong kuwento sa iyo. 11. Kung at Kong - Kung: Ginagamit kapag nagpapakita ng kondisyon o pasubali. - Halimbawa: Tatawag ako kung mayroon akong oras. - Kong: Nagpapakita ng pagmamay-ari; pinaikling anyo ng "ko" at "ng." - Halimbawa: Iyan ang paborito kong kanta. 12. Lang at Lamang - Lang: Kolokyal na anyo ng *lamang*. Ginagamit sa impormal na usapan. - Halimbawa: Saglit lang ako pupunta. - Lamang: Ginagamit sa pormal na pagsulat o pananalita. - Halimbawa: Konting oras lamang ang kailangan niya. 13. Walisan at Walisin - Walisan: Ginagamit kapag ang lugar ang lilinisin gamit ang walis. - Halimbawa: Walisan mo ang sahig. - Walisin: Ginagamit kapag ang bagay na lilinisin ang binibigyang-diin. - Halimbawa: Walisin mo ang mga kalat sa sahig. 14. Pa Lang at Palang - Pa Lang: Ginagamit upang ipakita ang kabaguhan o pasimula pa lamang. - Halimbawa: Kakagising pa lang niya. - Palang: Ginagamit ito upang magpahayag ng panggulat o pagkabigla. Karaniwan itong nagpapakita ng hindi inaasahang pangyayari o bagong impormasyon. Halimbawa: -May nanalo palang kalahok sa contest! (May panggulat, hindi inaasahan.) -Hindi ko alam na palang siya ang may-ari ng bahay.