دینامیک (پر شده) PDF

‫‪11/26/2023‬‬ ‫‼‬ ‫⚠این جزوه ویژه امتحانات‬ ‫تش حی است و منبع مناس برای‬ ‫آزمون ھای تستی و ک ور نیست‼‬ ‫‪1‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬...

‫‪11/26/2023‬‬ ‫‼‬ ‫⚠این جزوه ویژه امتحانات‬ ‫تش حی است و منبع مناس برای‬ ‫آزمون ھای تستی و ک ور نیست‼‬ ‫‪1‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫نیرو و قوانین نیوتن‬ ‫نیرو حاصل برھم کنش یا اثر م ابل دو جسم بر یکدیگر است‪.‬‬ ‫تع ف نیرو‬ ‫ات‪:‬‬ ‫ی‬ ‫*نیرو کمیتی بردار است)عﻼوه بر اندازه جھت نیز دارد(‪.‬‬ ‫*به کمک نیروسنج اندازه گیری می کنیم‪.‬‬ ‫*اثر نیرو بر یک جسم به شکل ھای مخ ف مانند شروع به حرکت کردن‪ ،‬توقف‪ ،‬کم و اد شدن اندازه سرعت و‬ ‫دی‪ ،‬تغ ر جھت سرعت و تغ ر شکل آن خود را نشان می دھد‪.‬‬ ‫قوانین نیوتن‪:‬‬ ‫قانون اول نیوتن‬ ‫و ی نیروھای وارد بر جسمی متوازن باشد )‪ ،( 𝐹⃗ =0‬اگر جسم ساکن باشد‪ ،‬ھمچنان ساکن می ماند و اگر در‬ ‫حال حرکت باشد‪ ،‬سرعت جسم تغ ر نمیکند و ثابت می ماند‪.‬‬ ‫اگر به جسمی به طور ھمزمان چند نیرو اثر کند و این نیروھا اثر یکدیگر را خنثی کنند به عبارت دیگر برآیند نیروھای‬ ‫وارد بر جسم صفر شود‪ ،‬می گو م نیروھای وارد بر جسم متوازن ھس د ‪.‬‬ ‫لَختی‪ :‬بر اساس این قانون اگر بر جسم نیروی خالص وارد نشود‪ ،‬جسم تمایل به حفظ‬ ‫وضعیت حرکت خود را دارد که به این خاصیت اینرسی یا لختی می گویند‪.‬‬ ‫نخ باﻻی گوی پاره میشود‬ ‫نخ را به آرامی بکشیم‬ ‫نخ پا ن گوی پاره میشود‬ ‫نخ را ناگھان بکشیم‬ ‫‪2‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫قانون دوم نیوتن‪ :‬اگر به جسم نیروی خالصی وارد شود سرعت آن تغ ر می کند و جسم تحت ثیر آن نیرو‬ ‫ش ب می گیرد که این ش ب با نیروی خالص وارد بر جسم نسبت مس یم دارد و در ھمان جھت نیروی‬ ‫خالص است و با جرم جسم نسبت وارون دارد‪.‬‬ ‫تع ف یک نیوتن‪ :‬یک نیوتن برابر با مقدار نیروی خالصی است که به جسمی به جرم‬ ‫یک کیلوگرم ش برابر یک متر بر مجذور ثانیه می دھد‪.‬‬ ‫قانون سوم نیوتن‪ :‬ھرگاه جسمی به جسم دیگر نیرو وارد کند جسم دوم نیز به جسم اول نیرو ھم اندازه و ھم‬ ‫راس اما در خﻼف جھت وارد می کند ‪.‬‬ ‫* اگر یکی از نیروھا را کنش)عمل( بنامیم نیروی دیگر واکنش)عکس العمل( نامیده می شود‪.‬‬ ‫ھای نیروھای عمل و عکس العمل‪:‬‬ ‫وی‬ ‫ھم اندازه اند‪.‬‬ ‫در خﻼف جھت یکدیگرند‪.‬‬ ‫ھم نوع )ھم جنس( ھس د‪.‬‬ ‫ھم راس ھس د‪.‬‬ ‫به دو جسم وارد می شوند پس یکدیگر را خنثی نمیکنند‪.‬‬ ‫ممکن است نیروھای عمل و عکس العمل منجر به اثرات م اوتی شود مثﻼً ھ ام کو دن میخ در قطعه چوب‬ ‫چکش به میخ نیرو وارد می کند و سبب فرو رفتن میخ در چوب می شود نیروی وارد از میخ به چکش حرکت چکش‬ ‫را کند و متوقف می کند‪.‬‬ ‫‪3‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫تیپ ‪ :1‬حفظی‪-‬مفھومی‬ ‫مفاھیم و تعا ف مھم و پرتکرار در امتحانات‪:‬‬ ‫تع ف قوانین نیوتن‬ ‫تع ف و وی ھای نیرو‬ ‫وی ھای نیروی عمل وعکس العمل‬ ‫مثال ھای کا ردی از قوانین نیوتن‬ ‫خ( نيروهاي كنش و واكنش همواره به دو جسم وارد ميشوند و ‪.............‬هستند‪.‬‬ ‫‪4‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫)رياضي خرداد ‪(٤٠١‬‬ ‫ج(‬ ‫)تجربي خرداد ‪(٤٠١‬‬ ‫خ(‬ ‫‪5‬‬ 11/26/2023 6  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫‪ ‬حتما کانال ما را در گرام دنبال کنید ‪:‬‬ ‫‪@fizik_ghorbani‬‬ ‫‪ ‬تخصصی ت ن سایت فی ک ک ور‪:‬‬ ‫‪www.fizikghorbani.com‬‬ ‫رسم و محاسبه برآیند‬ ‫‪7‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫در ھر یک از شکل ھای ر مقدار و جھت برایند نیروھا را حساب کرده و مقدار و جھت ش ب وارد بر جسم را مشخص کنید‪.‬‬ ‫‪F4= 10 N‬‬ ‫‪F1= 36 N‬‬ ‫‪F1= 36 N‬‬ ‫‪F3= 23 N‬‬ ‫‪F2= 25 N‬‬ ‫‪2.5 kg‬‬ ‫‪2 kg‬‬ ‫‪4 kg‬‬ ‫‪F2= 3 N‬‬ ‫‪F1= 20 N‬‬ ‫‪8‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫نیروی وزن‬ ‫وزن‪ :‬وزن یک جسم روی زمین نیروی گرانشی است که از طرف زمین به جسم وارد می‬ ‫شود ‪.‬‬ ‫ته‪ :‬و ی جسم را در نزدیکی سطح زمین رھا می کنیم وزن آن باعث میشود جسم به‬ ‫طرف زمین ش ب دا کند ‪.‬بنابراین طبق قانون دوم نیوتن دا م‪:‬‬ ‫* جھت وزن و در یجه ش ب گرانشی ھمواره به طرف زمین )مرکز زمین( است ‪.‬‬ ‫* جرم یک جسم در مکان ھای مخ ف ثابت است اما وزن آن به مقدار ‪ g‬در آن مکان بستگی دارد ‪.‬‬ ‫* حتی اگر جسم در حال سقوط آزاد نباشد باز ھم نیروی وزن به آن وارد می شود‪.‬‬ ‫* عکس العمل نیروی وزن به زمین )مرکز زمین( وارد می شود ‪.‬‬ ‫‪9‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫نیروی مقاومت شاره)‪(fD‬‬ ‫نیرو که از طرف شاره به جسمی که درون آن حرکت می کند وارد می شود که این نیرو در خﻼف جھت حرکت‬ ‫جسم است ‪.‬‬ ‫* عوامل موثر در مقاومت شاره‪ :‬بزرگی جسم‪ ،‬دی‬ ‫ته‪ :‬ھرچه دی جسم شتر باشد نیروی مقاومت شاره شتر است ‪.‬‬ ‫ته‪ :‬اگر جسم در ھوا حرکت کند به نیروی مقاومت شاره در این حالت‪ ،‬نیروی مقاومت ھوا می گویند ‪.‬‬ ‫دی حدی‪ :‬به دی که در جا نیروی وزن و نیروی مقاومت ھوا با ھم برابر میشود دی حدی می گویند‪.‬‬ ‫تیپ ‪ :1‬حفظی‬ ‫)رياضي خرداد ‪(٤٠١‬‬ ‫ث(‬ ‫)رياضي خرداد ‪(٤٠١‬‬ ‫ج(‬ ‫‪10‬‬ 11/26/2023 11  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫تیپ ‪ :2‬محاسبه نیروی مقاومت ھوا‬ ‫* در حل سواﻻت م وط به مقاومت ھوا توجه کنید که نیروی مقاومت ھوا ھمیشه در خﻼف جھت حرکت‬ ‫جسم است‪.‬‬ ‫* برای حل این سواﻻت باید تمام نیروھای وارد بر جسم را رسم کنیم و نیروی مقاومت ھوا را ھم در خﻼف جھت‬ ‫را برای آن بنویسیم‪.‬‬ ‫حرکت جسم در نظر بگی م و سپس رابطه‬ ‫در ھر یک از اشکال ر اندازه و جھت ش ب را مشخص کنید‪.‬‬ ‫جسم به سمت باﻻ پر ب می شود‬ ‫جسم به سمت پا ن سقوط می کند‬ ‫‪fd= 10 N‬‬ ‫‪fd= 15 N‬‬ ‫‪2 kg‬‬ ‫‪3 kg‬‬ ‫جسم به سمت راست حرکت می کند‬ ‫جسم به سمت باﻻ کشیده می شود‬ ‫‪F= 33 N‬‬ ‫‪fd= 30 N‬‬ ‫‪fd= 5 N‬‬ ‫‪4 kg‬‬ ‫‪2 kg‬‬ ‫‪12‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫تیپ ‪ :3‬رسم نیروھا‬ ‫* کافی است که تمام نیروهای وارد بر جسم را روی آن رسم کنیم ‪.‬‬ ‫* توجه داشته باشید که نیروی وزن همیشه به سمت پا ن وارد می شود و همیشه عکس العمل نیروی وزن به زمین وارد می شود‪.‬‬ ‫* به طور کلی عکس العمل هر نیرویی به عامل به وجود آورنده آن نیرو وارد می شود ‪.‬‬ ‫‪13‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫به نیرو که عمود بر سطح تماس است نیروی عمودی سطح )تکیه گاه(‬ ‫نیروی عمودی سطح‬ ‫می گویند و آن را با ‪ FN‬نشان می دھند ‪.‬‬ ‫اگر جسمی روی سطح افقی قرار بگیرد از آن جا که نیروی وارد بر جسم ساکن متوازن است باید یک نیروی ھم اندازه و‬ ‫در خﻼف جھت نیروی وزن از طرف سطح به جسم وارد شود نیروی وزن را خنثی کند و جسم درون سطح فرو نرود ‪.‬‬ ‫*نیروی عمود بر سطح ھمیشه در راس ی عمود بر سطح است‪.‬‬ ‫* نیروی عمودی سطح ناشی از تغ ر شکل سطح تماس دو جسم است ‪.‬‬ ‫* نیروی عمودی سطح از طرف سطح به جسمی که روی آن قرار دارد وارد می شود ‪.‬‬ ‫* عکس العمل این نیرو به صورت عمودی و در خﻼف جھت از طرف جسم به سطح وارد می شود ‪.‬‬ ‫را در راس ی ‪ FN‬بنویسیم‪.‬‬ ‫* برای محاسبه نیروی عمودی سطح کافی است‬ ‫تیپ ‪ :1‬رسم و محاسبه نیروی عمودی سطح‬ ‫* ھمانطور که گفته شد نیروی عمودی سطح در راس ی عمود بر سطح است ‪.‬‬ ‫را‬ ‫* برای محاسبه مقدار نیروی عمودی سطح اول تمام نیروھای وارد بر جسم را رسم می کنیم‪ ،‬سپس‬ ‫‪ F‬است ‪.‬‬ ‫در راس ی عمود بر دست می نویسیم توجه کنید که اگر در راس ی عمود بر سطح جسم ساکن بود‪=0 ،‬‬ ‫در حالت ھای ر نیروی عمودی سطح را در ھر حالت رسم و محاسبه کنید ‪.‬‬ ‫‪F= 20 N‬‬ ‫‪F= 20 N‬‬ ‫‪F= 20 N‬‬ ‫‪3 kg‬‬ ‫‪3 kg‬‬ ‫‪3 kg‬‬ ‫‪3 kg‬‬ ‫‪14‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫‪ ‬حتما کانال ما را در گرام دنبال کنید ‪:‬‬ ‫‪@fizik_ghorbani‬‬ ‫‪ ‬تخصصی ت ن سایت فی ک ک ور‪:‬‬ ‫‪www.fizikghorbani.com‬‬ ‫‪15‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫و ی می خواھیم جسمی را روی سطحی به حرکت درآو م چه جسم حرکت کند‬ ‫نیروی اصطکاک‬ ‫و چه ساکن بماند‪ ،‬با مقاومتی روبرو می شویم که به آن نیروی اصطکاک می گویند‪.‬‬ ‫عوامل موثر بر نیروی اصطکاک‪ :‬جنس سطح دو جسم _ ری و نرمی ھا‬ ‫* دلیل به وجود آمدن نیروی اصطکاک به علت ناھمواری ھای محل تماس دو جسم ایجاد می شود حتی‬ ‫سطوحی که بسیار ھموار به نظر می آیند ناھمواری ھای میکروسکو بسیاری دارند که سبب اصطکاک می شوند ‪.‬‬ ‫* نیروی اصطکاک عمد ً به عنوان نیروی اتﻼفی شناخته می شود اما با این وجود در زندگی روزمره ﻻزم است ‪.‬‬ ‫بدون اصطکاک حتی ایس دن نام ممکن است‪ ،‬حتی کمت ن جابجا سبب لغ دن و اف دن می شود‪.‬‬ ‫و جنبشی سیم می شود‪.‬‬ ‫اصطکاک به دو دسته ایس‬ ‫‪16‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫الف( نیروی اصطکاک ایس )‪ :(fs‬اگر به جسم ساکنی نیرو وارد کنیم و جسم حرکت ند‪ ،‬نیرو با حرکت جسم‬ ‫مخالفت می کند که نیروی اصطکاک ایس است ‪.‬‬ ‫ته‪ :‬اندازه نیروی اصطکاک ایس برابر با نیرو است که میخواھد جسم را به حرکت درآورد)بر آیند نیروھای‬ ‫محرک( چرا که باید نیروی خالص وارد بر جسم صفر شود چون جسم ساکن است ‪.‬‬ ‫در خﻼف جھت نیروی محرک است‪.‬‬ ‫* نیروی اصطکاک ایس‬ ‫که در آس نه حرکت به جسم وارد می شود از‬ ‫شینه‪ :‬شینه نیروی اصطکاک ایس‬ ‫نیروی اصطکاک ایس‬ ‫رابطه مقابل به دست می آید‪:‬‬ ‫نام دارد که به جنس سطوح تماس‪ ،‬میزان صافی و ری سطوح بستگی دارد ‪.‬‬ ‫* 𝜇ض ب اصطکاک ایس‬ ‫ب( نیروی اصطکاک جنبشی‪ :‬ھ امی که جسمی بر روی سطحی کشیده می شود از طرف سطح نیرو موازی با‬ ‫سطح و در خﻼف جھت حرکت به جسم وارد می شود و با حرکت آن مخالفت میکند‪.‬به این نیرو نیروی اصطکاک‬ ‫جنبشی گفته می شود‪.‬‬ ‫* اصط ك جنبشی در خﻼف جھت حرکت است‪.‬‬ ‫نیروی اصطکاک جنبشی از رابطه ر بدست می آید‪:‬‬ ‫* 𝜇 ض ب اصطکاک جنبشی است که به جنس سطوح تماس و میزان نرمی و ری ھا بستگی دارد ‪.‬‬ ‫برای یک جسم و سطح معین‪:‬‬ ‫‪17‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫تیپ ‪ :1‬حفظی‬ ‫* مھمت ن سواﻻت حفظی این قسمت‪ :‬انواع اصطکاک_نحوه به وجود آمدن اصطکاک ھا_عوامل موثر بر‬ ‫اصطکاک_مقایسه انواع ض ب اصطکاک_طراحی آزمایش برای محاسبه اصطکاک یا ض ب اصطکاک‬ ‫)رياضي شهريور ‪(٤٠١‬‬ ‫‪18‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫تیپ ‪ :2‬محاسبه اصطکاک‬ ‫* در سواﻻت م وط به اصطکاک ھمیشه باید در قدم اول ‪ FN‬را حساب کنیم ‪.‬‬ ‫* اگر در صورت سوال صحبتی از 𝜇 نشده بود و یا از عبارت ھا مثل جسم در حال حرکت است صحبت‬ ‫شده بود یعنی اصطکاک از نوع جنبشی است‪.‬‬ ‫را حساب کنیم‪ ،‬سپس باید با مقایسه نیروی محرک با‬ ‫* اگر در سوال 𝜇 را داده بودند‪ ،‬ابتدا باید‬ ‫تشخیص دھیم که اصطکاک از نوع جنبشی است یا ایس ‪.‬‬ ‫جسم ساکن است و در این حالت‪:‬‬ ‫جسم ساکن است و اصطﻼحا در آستانه حرکت قرار دارد و در این حالت ‪:‬‬ ‫بدست‬ ‫جسم در حال حرکت است و بنابراین نیروی اصطکاک از نوع جنبشی است و از رابطه‬ ‫می آید‪.‬‬ ‫‪19‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫مثال‪ :‬در ھر یک از شکل ھای ر نیروی اصطکاک را حساب کرده و در صورتیکه اصطکاک از نوع جنبشی است‪ ،‬ش ب‬ ‫جسم را دا کنید‪.‬‬ ‫‪F= 10 N‬‬ ‫‪F= 10 N‬‬ ‫‪F= 22 N‬‬ ‫‪F= 22 N‬‬ ‫‪F= 22 N‬‬ ‫‪5 kg‬‬ ‫‪5 kg‬‬ ‫‪5 kg‬‬ ‫‪𝝁𝒔 =.4‬‬ ‫‪𝝁𝒌 =.2‬‬ ‫‪𝝁𝒔 =.4‬‬ ‫‪𝝁𝒌 =.2‬‬ ‫‪𝝁𝒔 =.4‬‬ ‫‪𝝁𝒌 =.2‬‬ ‫‪F= 20 N‬‬ ‫‪𝝁𝒔 =.4‬‬ ‫‪F= 70 N‬‬ ‫‪𝝁𝒔 =.4‬‬ ‫‪𝝁𝒔 =.4‬‬ ‫‪F= 70 N‬‬ ‫‪F= 105 N‬‬ ‫‪4 kg‬‬ ‫‪𝝁𝒌 =.2‬‬ ‫‪4 kg‬‬ ‫‪𝝁𝒌 =.2‬‬ ‫‪4 kg‬‬ ‫‪𝝁𝒌 =.2‬‬ ‫‪F= 20 N‬‬ ‫‪20‬‬ 11/26/2023 21 11/26/2023 22  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫)رياضي شهريور ‪(٤٠١‬‬ ‫تیپ ‪ :3‬مفھومی‬ ‫‪23‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫)تجربي خرداد ‪(٤٠١‬‬ ‫‪ ‬حتما کانال ما را در گرام دنبال کنید ‪:‬‬ ‫‪@fizik_ghorbani‬‬ ‫‪ ‬تخصصی ت ن سایت فی ک ک ور‪:‬‬ ‫‪www.fizikghorbani.com‬‬ ‫‪24‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫نیروی کشسانی فنر)‪(Fe‬‬ ‫اگر فنری را که طول عادی دارد‪ ،‬به اندازه ‪ x‬بکشیم یا فشرده کنیم‪ ،‬فنر نیرو به‬ ‫طرف نقطه تعادل به جسم وارد میکند که نیروی کشسانی فنر نام دارد و از رابطه‬ ‫ر )قانون ھوک( به دست می آید‪.‬‬ ‫ثابت فنر‪ :‬از مشخصات فنر است و به اندازه و شکل ساخ ر ماده ای که فنر از آن ساخته شده بستگی دارد ‪.‬واحد‬ ‫آن نیوتن بر متر است‪.‬برای یک فنر انعطاف پذیر عددی کوچک)حدود ‪ (۱۰۰‬و برای یک فنر سفت عددی بزرگ‬ ‫)حدود ‪ (۱۰۰۰‬است ‪.‬‬ ‫تیپ ‪ :1‬حفظی‪-‬مفھومی‬ ‫ته‪ :‬طبق قانون ھوک نیرو با ثابت فنر و فشردگی یا کشیدگی رابطه مس یم دارد‪.‬یعنی‪:‬‬ ‫_ھرچه ثابت فنر شتر باشد‪ ،‬نیروی فنر شتر است ‪.‬‬ ‫_ھرچه فشردگی یا کشیدگی فنر شتر باشد نیروی فنر شتر است ‪.‬‬ ‫ته‪ :‬در نمودار ‪ F‬بر حسب ‪ x‬شیب نمودار برابر است با ثابت فنر )‪. (k‬‬ ‫‪25‬‬ 11/26/2023 26  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫)تجربي شهريور ‪(٤٠١‬‬ ‫تیپ ‪ :2‬مسائل فنر آویزان شده‬ ‫برای حل این تیپ سواﻻت کافی است نیروی وزن ناشی از جسم متصل به فنر را با نیروی فنر مساوی قرار دهیم و سوال را حل کنیم‪.‬‬ ‫یعنی‪:‬‬ ‫‪١٦‬‬ ‫‪٢٠‬‬ ‫‪27‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫تیپ ‪ :3‬کشیدن جسم روی یک سطح بوسیله فنر‬ ‫را بنویسیم و آن را باز کنیم‪.‬‬ ‫برای حل این تیپ سواﻻت کافی است که‬ ‫توجه‪ :‬توجه کنید که در این تیپ سواﻻت نیرویی که با آن فنر را می کشیم برابر‬ ‫‪.‬‬ ‫است با‬ ‫‪28‬‬ 11/26/2023 29  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫‪ ‬حتما کانال ما را در گرام دنبال کنید ‪:‬‬ ‫‪@fizik_ghorbani‬‬ ‫‪ ‬تخصصی ت ن سایت فی ک ک ور‪:‬‬ ‫‪www.fizikghorbani.com‬‬ ‫‪30‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫آسانسور‬ ‫*یکی از پرتکرارت ن تیپ سواﻻت این قسمت سواﻻت م وط به آسانسور است‪.‬‬ ‫*برای ھمه سواﻻت آسانسور ھمیشه از رابطه ر اس اده می کنیم‪.‬‬ ‫تع ن ‪ +‬یا _ در رابطه باﻻ‪:‬‬ ‫وزن جسم بیشتر از وزن واقعی‬ ‫‪+‬‬ ‫تندشونده رو به باﻻ‬ ‫وزن جسم کمتر از وزن واقعی‬ ‫‪-‬‬ ‫تندشونده رو به پا ن‬ ‫وزن جسم کمتر از وزن واقعی‬ ‫‪-‬‬ ‫کندشونده رو به باﻻ‬ ‫وزن جسم بیشتر از وزن واقعی‬ ‫‪+‬‬ ‫کندشونده رو به پا ن‬ ‫تیپ ‪ :1‬سواﻻت محاسبه وزن در آسانسور‬ ‫* این تیپ سوال با کمک رابطه باﻻ راحت حل می شود ‪.‬‬ ‫توجه‪ :‬توجه کنید که و ی در سوال می گویند آسانسور شروع به حرکت می کند یعنی د شونده و توقف یعنی کند‬ ‫شونده‪.‬‬ ‫* اگر آسانسور ساکن باشد یا با سرعت ثابت حرکت کند چون ش ب آن صفر است‪ ،‬وزن جسم با وزن واقعی برابر‬ ‫است‪.‬‬ ‫* و ی می گویند ترازو چه عددی را نشان می دھد یعنی ‪ FN‬را حساب کنید ‪.‬‬ ‫‪31‬‬ 11/26/2023 32  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫)رياضي خرداد ‪(٤٠١‬‬ ‫تیپ‪ :2‬سواﻻت فنر در آسانسور‬ ‫* برای حل این سواﻻت کافی است که رابطه مربوط به نیروی فنر را با رابطه آسانسور برابر قرار دهیم‪.‬یعنی‪:‬‬ ‫‪33‬‬ 11/26/2023 34  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫نیروی کشش طناب‬ ‫و ی طناب متصل به جسمی را می کشیم طناب جسم را با نیروی می‬ ‫کشد که جھت آن از جسم به سمت رون و در راس ی طناب است‪.‬در‬ ‫این حالت طناب تحت کشش قرار دارد‪ ،‬به این نیرو نیروی کشش طناب‬ ‫گفته می شود و آن را با ‪ T‬نشان میدھند‪.‬ھمانطور که در شکل می نید‬ ‫طناب دست را با نیروی ‪ T‬می کشد ‪.‬این ته ان می دارد که نیروی کشش‬ ‫دست با طناب برابر است‪.‬‬ ‫تیپ ‪ :1‬محاسبه کشش طناب‬ ‫را در راس ی کشش طناب بنویسیم ‪.‬‬ ‫* برای حل سواﻻت کشش طناب کافی است‬ ‫‪35‬‬ 11/26/2023 36  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫)تجربي شهريور ‪(٤٠١‬‬ ‫تعادل نیروھا‬ ‫⃗𝐹 را در راس ی افقی و قائم بنویسیم ‪.‬‬ ‫* برای حل سواﻻت تعادل کافی است ‪=0‬‬ ‫تمرين كتاب درسي‪ :‬در شكل روبه رو نردباني به جرم ‪ ٢kg‬به ديوار قائم بدون اصطكاكي‬ ‫تكيه داده شده است‪.‬ضريب اصطكاك ايستايي بين زمين و پاي نردبان ‪ /٤٦‬است‪.‬در‬ ‫آستانه سُرخوردن نردبان‪،‬‬ ‫الف( سطح زمين به نردبان چه نيرويي وارد مي كند؟‬ ‫ب( چه نيرويي از ديوار به نردبان وارد مي شود؟‬ ‫‪37‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫تکانه‬ ‫نشان می دھیم‬ ‫تکانه‪ :‬حاصل ضرب جرم جسم در سرعت آن تکانه جسم نامیده میشود و آن را با نماد‬ ‫* تکانه کمیتی برداری است را سرعت یک کمیت برداری و جرم یک کمیت نرده ای است ‪.‬‬ ‫* جھت تکانه ھمان جھت سرعت است‪.‬‬ ‫رابطه نیرو با تکانه‪:‬‬ ‫ته‪ :‬برای بازه زمانی بزرگ به جای نیروی خالص باید نیروی خالص متوسط در بازه زمانی مورد نظر را به کار برد‬ ‫پس دا م‪:‬‬ ‫رابطه تکانه و انرژی جنبشی‪:‬‬ ‫‪38‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫تیپ ‪ :1‬حفظی و مفھومی‬ ‫)رياضي خرداد ‪(٤٠١‬‬ ‫)رياضي شهريور ‪(٤٠١‬‬ ‫)تجربي خرداد ‪(٤٠١‬‬ ‫تیپ ‪ :2‬محاسبه تکانه‬ ‫‪39‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫تیپ ‪ :3‬محاسبه تغ ر تکانه‬ ‫برای محاسبه تغ ر تکانه از رابطه ر اس اده می کنیم‪:‬‬ ‫توجه‪ :‬توجه کنید که در رابطه باﻻ حتماً باید سرعت ھا را به صورت برداری قرار دھیم یعنی باید عﻼمت ‪ V1‬و ‪ V2‬را قرار‬ ‫دھیم‪.‬‬ ‫تیپ ‪ :4‬محاسبه نیروی متوسط‬ ‫‪40‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫تیپ ‪ :5‬نمودار تکانه‪-‬زمان‬ ‫* شیب نمودار تکانه زمان برابر با نیرو است ‪.‬‬ ‫تیپ ‪ :6‬نمودار نیرو‪-‬زمان‬ ‫( است‪.‬‬ ‫* سطح زیر نمودار نیرو زمان برابر تغ رات تکانه)‬ ‫* در این تیپ سواﻻت اگر نیروی متوسط را خواستند اول تغ رات تکانه را از طریق سطح زیر نمودار حساب میکنیم‬ ‫بعد از طریق رابطه نیرو متوسط به جواب می رسیم ‪.‬‬ ‫‪41‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫)تجربي شهريور ‪(٤٠١‬‬ ‫گرانش‬ ‫قانون گرانش عمومی‪ :‬نیروی گرانشی میان دو ذره با حاصلضرب جرم نسبت مس یم و با م ع فاصله ھا از‬ ‫یکدیگر نسبت وارون دارد‪.‬‬ ‫‪ :G‬ثابت گرانش عمومی‬ ‫وزن و نیروی گرانشی‪ :‬وزن یک جسم روی زمین برابر با نیروی گرانشی است که زمین به جسم وارد می کند‪.‬‬ ‫‪ :g‬ش ب گرانشی‬ ‫ات‪:‬‬ ‫* به طورکلی اگر جسم در ار اع ‪ h‬از سطح زمین باشد در رابطه باﻻ به جای ‪ Re‬مقدار ‪ Re+h‬قرار می دھیم ‪.‬‬ ‫‪42‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫* نسبت وزن و ش ب گرانشی در ار اعی از سطح زمین نسبت به روی زمین از رابطه ر حساب می شود‪:‬‬ ‫* نسبت وزن و ش ب گرانشی دو سیاره مخ ف از رابطه ر حساب می شود‪:‬‬ ‫* توجه داشته باشید که ‪ R‬در رابطه باﻻ حاصل جمع شعاع سیاره و ار اع از سطح سیاره است‪.‬بدیھی است اگر‬ ‫جسم روی سطح سیاره باشد ‪ h=0‬است‪.‬‬ ‫تیپ ‪ :1‬حفظی‬ ‫)رياضي شهريور ‪(٤٠١‬‬ ‫‪43‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫تیپ ‪ :2‬محاسباتی‬ ‫‪44‬‬  ‫‪11/26/2023‬‬ ‫‪ ‬حتما کانال ما را در گرام دنبال کنید ‪:‬‬ ‫‪@fizik_ghorbani‬‬ ‫‪ ‬تخصصی ت ن سایت فی ک ک ور‪:‬‬ ‫‪www.fizikghorbani.com‬‬ ‫‪45‬‬