Cortex(1) PDF

 DOMİNANT HEMİSFER Lisan, aritmetik ve analitik foksiyonlar Sağ elini kullananların %95’i sol elini kullananların %70’inde konuşma merkezi sol hemisferde yer almaktadır. Dominant olmayan hemisferde ise müzikal yetenekler, emosyonlar, yüz tanıma  Lobus Frontalis’in Fonksiy...

 DOMİNANT HEMİSFER Lisan, aritmetik ve analitik foksiyonlar Sağ elini kullananların %95’i sol elini kullananların %70’inde konuşma merkezi sol hemisferde yer almaktadır. Dominant olmayan hemisferde ise müzikal yetenekler, emosyonlar, yüz tanıma  Lobus Frontalis’in Fonksiyonel Sınıflandırılması 1. Area Precentralis: Primer Motor Alan (Brodmann 4): Beceri gerektiren hareketlerin başlatılmasında rol oynar ve sulcus centralis’in önündeki gyrus precentralis’te yer alır. Sekonder Motor Alanlar: 1. Premotor Alan: Hareketlerin planlanması ve geçmiş deneyimlerle edinilen motor aktivitelerin depolanmasında görev alır. Brodmann’ın 6. alanı. 2. Yardımcı Motor Alan: Motor cevapların planlanması ve primer motor alanın aktivitesinin düzenlenmesinde rol oynar. 3. Frontal Göz Alanı (Brodmann 8): Göz hareketlerinin koordinasyonu ve objelerin görsel takibinde görevlidir. 4. Motor Konuşma Alanı (Broca Alanı, Brodmann 44 ve 45): Konuşmanın motor bileşenlerinden sorumludur. 2. Prefrontal Alan: Karar verme, öngörü ve ruhsal durumların belirlenmesinde önemli rol oynar. Prefrontal assosiyasyon korteksi olarak bilinir. Brodmann’ın 9, 10, 11 ve 12. alanlarını kapsar.  Primer Somatik Duyu Merkezi Brodmann 3, 1, 2 Alanları: Ağrı, ısı, dokunma, basınç gibi duyuların algılandığı merkezdir. Proprioseptif duyuların algılanmasında temel bir rol oynar.  Occipital Lobun Görme Alanı Primer Görme Sahası (Brodmann 17): Görsel bilgilerin algılandığı temel merkezdir. Sekonder Görme Sahası (Brodmann 18 ve 19): Renkli görme ve hafıza ile ilgilidir. Hareketli cisimlerin izlenmesi ve görsel hafıza fonksiyonlarında görev yapar.  Lisan Merkezi Broca Alanı (44 ve 45): Motor konuşma merkezi, dilin ifade edilmesinde görev alır. Wernicke Alanı (22): Duyusal konuşma merkezi, dilin anlaşılmasını sağlar.  Konuşmanın Görsel Tanımlanması 17, 18, 19, 39 ve 22 Nolu Alanlar: Görsel input 17. alanda alınır, 18 ve 19’da detaylandırılır. alanda isimlendirme ve tanıma yapılır. alan, kelimelerin cümlelere dönüşmesini sağlar. Broca alanı ise ifadeyi üretir. C:\Documents and Settings\Administrator\Belgelerim\duyu fiz\Biology Part II_dosyalar\Bioima13.jpg  Sagittal view Frontal Lobe thinking, planning, & central executive functions; motor execution Parietal Lobe somatosensory perception integration of visual & somatospatial information Temporal Lobe language function and auditory perception involved in long term memory and emotion Occipital Lobe visual perception and processing Functional Areas of the Brain  LOBUS FRONTALİSİN FONKSİYONEL SINIFLANDIRILMASI I - AREA PRECENTRALİS II - PREFRONTAL ALAN I-AREA PRECENTRALİS ( presentral alan): Burasıda ikiye ayrılır: A-Primer motor alan B-Sekonder motor alan: Primer motor alanın dışında kalan kısım. Bu alan : a) Premotor alan b) Yardımcı motor alan c) Frontal göz alanı d) Motor konuşma alanı(Brocca alanı) Olmak üzere kısımlara ayrılır.  A-Primer motor alan: Brodman’ın 4 nolu alanına primer motor saha denir. Burası sulcus centralisin önündeki gyrus precentralis’tir. Buranın beceri gerektiren hareketlerin başlatılmasında rolü vardır. A-Primer motor alan B Sekonder motor alanlar a-Premotor alan: d-Frontal göz alanı : e-Motor konuşma alanı (Brocca alanı) b- Yardımcı (suplementer) motor alan: Brodmanın fonksiyonel alanları  B-Sekonder motor alanlar: a-Premotor alan: b- Yardımcı (suplementer) motor alan: a-Premotor alan: Brodmann’ın 6. alanının büyük bir bölümünü ile buna komşu olan 8. alanın bir bölümünü kapsar. Premotor alanın temel işlevi suplementer (yardımcı) motor alanla birlikte, geçmiş deneyimler ile elde edilen motor aktiviteleri depolamak, işitme, görme ve somatik duyular gibi uyarılara cevaben oluşturulacak istemli motor hareketleri planlamak ve bu hareketleri başlatmaktır. Hareket başladıktan sonra premotor alanın aktivitesi azalır, primer motor alan hareketi yürütür. b- Yardımcı (suplementer) motor alan: Bu alan frontal lobun iç yüzünde bulunur. Brodmann’ın 6. alanının hemisferlerin medial ve superolateral bölümünde yer alır. İşlevi tartışmalıdır. Suplementer motor alanın, premotor alan gibi ve muhtemelen onunla birlikte, primer motor alan aktivitesini düzenlediği ve motor cevapların planlanmasında rol oynadığı düşünülmektedir.  c-Frontal göz alanı : Frontal lobun dış yüzünde (gyrus frontalis medius’ta), Premotor alanın hemen önünde bulunan brodmanın 8 nolu alanıdır. Bu bölgenin elektriksel olarak uyarılmasının her iki gözün karşı tarafa doğru konjuge hareketine neden olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle frontal göz alanının, objelerin istemli görsel takibi ve göz hareketlerinin koordinasyonu gerektiren durumlarda rol oynadığı düşünülmektedir. (Bir uçağı takip etmek) d-Motor konuşma alanı (Brocca alanı) Brodmann’ın 44 ve 45. alanlarına uyan motor konuşma alanı,  II-PREFRONTAL ALAN: Karar verme ve öngörü gibi becerilerin niteliğinde ve şahısların ruhsal durumlarının belirlenmesinde önemli rol oynayan merkezler. Prefrontal assosiasyon korteksi olarak da bilinen bu alan, presentral alanın önünde, gyrus frontalis superior, medius, inferior, gyri orbitales ve gyrus rectus ile gyrus frontalis medialis’in büyük bir kısmını kapsar (Polus frontalis çevresi). Brodmann’ın 9, 10, 11 ve 12. alanlarına uymaktadır.  Primer motor Primer somatik duyu korteks merkezi Premotor alan Sekonder somatik duyu alanı Frontal göz Görme alanı assosiasyon alanı Prefrontal Alan Konuşma alanı Primer görme İşitme sahası merkezi İşitme assosiasyon sahası  Primer somatik duyu alanı (Primer somestetik alan) Brodmann’ın hücre yapısal haritasının 3, 1, 2. alanlarına denk gelen bu alan ağrı ve ısı duyusunun kaynağının ve şiddetinin, basit dokunma duyusu, hafif basınç duyusu, vibrasyon duyusu, diskriminatif (iki nokta ayırımı) ve proprioseptif (vücut bölümlerin pozisyonunun algılanması) duyuların algılandığı temel merkezdir.  Posterior parietal assosiasyon alanı (Somestetik assosiasyon alanı) Brodmann’ın 5 ve 7. alanlarına uyar. Duyusal assosiayon alanı da denilen bu bölge, kortekse ulaşan duyu impulslarının incelendiği, sentez yapılarak değerlendirildiği, algılandığı ve şuurlandığı yerdir. Örneğin, kişi bu alan sayesinde gözleri kapalıyken eline aldığı cismi tanımlayabilir, tanıyabilir.  Lobulus parietalis inferiorda 39 nolu alan kelimelerin şekillerini koruma okuma yazma merkezidir. Lezyonunda kişinin okuma yazma yeteneği kayıp olur. Parietal lobun Tat merkezi (Area gustatoria) 43 numaralı alan bulunur.  Occipital Lobun görme alanı Buranın tamamı 17, 18 ve 19 numaralı alanlardan meydana gelmiştir. Primer görme sahası: 17.alan asıl görme merkezidir. (Visual cortex) Retinadan akseden şekillerin projeksiyon sahasıdır. Cisimlerin şekil büyüklüğü burada algılanır. Buraya sinir lifleri radiatio optica yolu ile corpus geniculatum lateraleden gelirler.  Sekonder görme sahası (Vizüel assosiasyon alanı) (Area peristriata) : 18 ve 19 numaralı alanlardır. Bu alanlar 17. alanın yukarısında ve aşağısında bulunurlar 18.alan : Renkli görme ile ilgilidir. Görülenin hafıza merkezidir. Ek motor alan olarak da çalışır. Bir cismi aramak için özel göz hareketlerini düzenler.  19. alan: Hareketli bir cismin izlenmesini sağlar. Retinaya düşen görüntüyü kaybetmemekle yükümlüdür. Cismi aramaz bulunan cismi izler. Burası colliculus superiora, bunun vasıtası ile n.occulomotorius, n.trochlearis, n.abducensin çekirdeklerine bağlıdır. Buranın lezyonunda hasta gözünü cisim üzerinde sabitleştiremez, mesafe bozukluğu vardır. (Sekonder görme alanları frontal lobtaki 8.alanı ile bağlantılıdır.). N.Opticus Radiatio optica Corpus geniculatum 17. 18. 19.alan laterale  Gyrus temporalis superior. Burada işitilenin anlamının saklandığı (hafıza) işitilen sesin tanındığı ve yorumlandığı 22 nolu alan bulunur. Buraya sensorik konuşma alanı, ikinci motor konuşma alanı, veya Wernicke merkezi denir. Bu alanın lezyonunda konuşulanlar duyulur fakat anlam verilemez.  Primer işitme merkezi: Brodmann 41 nolu sahası 42 nolu saha ise işitme ile ilgili bir assosiasyon bölgesidir.  Lisan Merkezi Broca’s area, 44 ve 45 motor konuşma merkezi  Lisan merkezi Wernicke’s area, 22 nolu saha Dilin kavranması ve ifade edilmesi fonksiyonları  Konuşmanın görsel tanımlanması Görsel input 17 nolu saha, detaylandırılması18 & 19 39 nolu saha objelerin isimlendirilmesi ve tanınması 22 nolu saha sözcüklerin cümlelere dönüştürülmesi Broca alanı 44 ve 45