blok 2.3 Brandwonden.ppt

OPLEIDING BEDRIJFSHULPVERLEN ER WELKOM Versie maart 2020 Vesta: Romeinse godin van het haardvuur en van de eendracht en de veiligheid in de...

OPLEIDING BEDRIJFSHULPVERLEN ER WELKOM Versie maart 2020 Vesta: Romeinse godin van het haardvuur en van de eendracht en de veiligheid in de staat.  @CampusVesta /company/Campus-Vesta / CampusVest a Vesta: Romeinse godin van het haardvuur en van de eendracht en de veiligheid in de staat.  Brandwonden Vesta: Romeinse godin van het haardvuur en van de eendracht en de veiligheid in de staat. lesdoelstellingen Cursisten kennis bijbrengen over de verschillende soorten brandwonden teneinde eerste hulp bij brandwonden te kunnen bieden.  lesmiddelen Handboek bedrijfshulpverlening: brandwonden VOOR DE GEVOELIGE KIJKER Logo zichtbaar in de hoek rechts onderaan bij een (mogelijks) verontrustende foto.  1.WAT IS EEN BRANDWONDE? De World Health Organisation (WHO) geeft aan dat een brandwonde een letsel aan de huid of ander organisch weefsel is. Dit voornamelijk veroorzaakt door: warmte straling, radioactiviteit, elektriciteit contact met chemicaliën  2.CIJFERGEGEVENS Geen exacte cijfers in België, geschatte cijfers: Ongeveer 120.000 mensen lopen brandwonden op (1,2% van de bevolking), waarvan ongeveer 10.000 een ziekenhuisbehandeling nodig hebben (0,1%) Een 800-tal van deze slachtoffers komen in gespecialiseerde centra terecht. Gemiddeld sterven er jaarlijks 150 mensen ten gevolge van brandwonden. Wereldwijd zijn dit er 265.000 Cijfers: Stichting Brandwonden / WHO 3. ONZE HUID  3. ONZE HUID Epidermis/opperhuid Dermis/lederhuid Subcutis/onderhuids weefsel  3. ONZE HUID Functies van de huid Bescherming tegen mechanische en chemische bedreigingen Bescherming tegen micro-organismen Regeling van de lichaamstemperatuur Aanmaak van vitamine D waardoor je botten sterker worden 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE a. De uitgebreidheid van het letsel b. De diepte van de brandwonden c. De lokalisatie van de brandwonden d. Leeftijd van het slachtoffer e. Geassocieerde letsels f. Voorgeschiedenis 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE De grote van een brandwonde wordt uitgedrukt in % BSAB (body surface area burned) De bepaling hiervan kan op verschillende manieren gebeuren 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE De regel van 9 is een goede manier om te meten hoeveel procent van het oppervlak van het lichaam verbrand is. Hierbij staat ieder lichaamsdeel voor 9% of een meervoud daarvan behalve het geslachtsdeel 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Handmethode: Schatting met behulp van de handmethode gaat ervan uit dat de hand van het slachtoffer met gesloten vingers ongeveer 1% is van de lichaamsoppervlakte. 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE 1ste graads brandwonden 2de graads brandwonden Oppervlakkige Diepe 3de graads brandwonden 4de graads brandwonden 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE 1ste graads brandwonden Een eerstegraads brandwonde is een brandwonde waarbij alleen de opperhuid beschadigd is 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE 1E GRAAD 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Symptomen Geen blaren of wonden Pijn! Roodheid Droge, warme huid 1E GRAAD 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE 2 graads de BRANDWONDE brandwonden - oppervlakkig Een tweedegraads brandwonde is een brandwonde waarbij zowel opperhuid als lederhuid beschadigd zijn. 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE 2E GRAAD - OPPERVLAKKIG 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Symptomen Blaarvorming Wonde is vochtig (‘blinkt’) Wonde is zéér pijnlijk Goede capillaire refill 2E GRAAD - OPPERVLAKKIG 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE 2de graads brandwonden - diep Een tweedegraads brandwonde is een brandwonde waarbij zowel opperhuid als lederhuid beschadigd zijn. 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE 2E GRAAD - DIEP 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Symptomen Open blaren Minder pijn tot pijnloos Minder goede capillaire refill Wit, bruin, perkamentachtig, geel 2E GRAAD - DIEP 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE 3de graads brandwonden Verbranding van alle huidlagen. 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE 3E GRAAD 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Symptomen Warm water => Wit Vuur, vlam => Bruin, zwart Chemisch => kleur afhankelijk van het product vb, groen, blauw, … Perkamentachtige huid Pijnloos Geen capillaire refill Ook meestal 1ste- en 2de brandwonden 3E GRAAD 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE 4de graads brandwonden Alle huidlagen en onderliggende systemen zijn aangetast. 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE 4E GRAAD 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Symptomen Zwart, donkerbruin Volledig afgestorven 4E GRAAD 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Littekenvorming 1ste graad geen 2de graad oppervlakkig geen (kinderen) 2de graad diep litteken 3de graad litteken 4de graad amputatie lichaamsdeel 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE De lokalisatie van de brandwonde is van groot belang. Brandwonden van het gelaat, hals, handen, voeten, geslachtsstreek en rond de grote gewrichten kunnen ernstige gevolgen hebben. Brandwonden t.h.v. deze zones dienen doorgestuurd te worden naar een brandwondencentrum na controle van een arts 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE De leeftijd heeft een grote invloed op de overlevingskansen. Zeer jonge en zeer oude patiënten reageren slecht op brandwonden Naarmate patiënten ouder worden, neemt de mortaliteit op brandwonden geleidelijk toe omdat het lichaam niet meer in staat is op dergelijke verwondingen te reageren, 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Letsels extra aan de brandwonden bepalen eveneens de overlevingskansen Zo zijn er: Inhalatieletsels Oogletsels CO-intoxicatie Traumata allerhande … 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Inhalatieletsels gevolg van inademen van hete lucht, rook, nevels en giftige gassen Thermische of chemische beschadiging luchtpijp Treedt zelfs onafhankelijk op van uitwendige brandwonden Oedeem grootste gevaar Inhalatie = snelle killer 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Diagnose Ontstaan van de brandwonde Klinisch onderzoek Klinisch onderzoek BW in hoofd-halsgebied Verbranding in mond-keelholte Verbrande neusharen, wenkbrauwen, roet in aangezicht (en/of oropharynx) Heesheid, stridor,keelpijn 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Inhalatieletsels = zwelling = urgentie 4. BEPALING VAN DE ERNST VAN DE BRANDWONDE Voorgeschiedenis Neurologische afwijkingen Cardiovasculaire aandoeningen Nierfunctie problemen Hormonale stoornissen Complicaties ↑ Bepaald medicatiegebruik 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE Vlamverbrandingen Vaak gezien bij – Brand – Stookplaatsen (BBQ - kampvuren - …) – Ook ontploffingen (flashburn) Dikwijls ernstig Vaak verschillende graden Aandacht voor inhalatieletsels 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE Contactverbranding Dikwijls diepe verbrandingen Strijkijzer Soms bij epilepsie of bewusteloosheid om diverse redenen 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE Vloeistoffen of scald-verbrandingen Meest frequente huis, tuin en keukenverbranding vaak bij kinderen Meestal tweede graad oppervlakkig of diep 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE Water temperatuur Tijd vanaf wanneer er ernstige brandwonden optreden 70° 1 seconde 65° 2 seconde 60° 5 seconde 55° 15 seconde 52° 1 minuut 50° 3 minuten 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE Vaak baby’s en kleine kinderen Geven hypertrofe of keloïde littekens SCALD- verbrandingen 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE Chemische verbrandingen Beschadiging afhankelijk van: Concentratie Hoeveelheid Aard en duur huidcontact Mate van weefselpenetratie 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE Lijnen voetbalveld Batterijzuur Ca(OH)2 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE Chemisch product Cementverbranding 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE Elektrocutie Elektrocutie is een schadelijke elektrische stroomdoorgang door het menselijk lichaam. Dit kan leiden tot ernstige lichamelijke stoornissen en verwondingen die zelfs de dood tot gevolg kunnen hebben Elektrocutie kan brandwonden en ritmestoornissen geven Soorten electriciteitsverbrandingen – Direct met stroomdoorgang – Lichtboogverbranding =stroom buiten lichaam, hoge temperaturen (3.000 – 4.500°C) 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE massieve weefseldestructie  5. OORZAAK VAN BRANDWONDE Brandwonden door UV-licht Typisch in de zomer Onvoorzichtig zonnebankgebruik Meestal 1ste graad of 2de graad oppervlakkig 5. OORZAAK VAN BRANDWONDE Friction burns Weinig voorkomend Vaak milde brandwonden – 1ste graad tot 2de graads oppervlakkig 6. HOE HANDELEN BIJ EEN BRANDWONDE? EHBO in 4 stappen STAP 1: VEILIGHEID verdere eerste hul STAP 1: VEILIGHEID Wees zeker dat het veilig is voor jezelf, het slachtoffer en de omstaanders. Let op voor de bron van verbranding, schakel deze eerst uit! STAP 2: BEOORDEEL HET SLACHTOFFER STAP 2: BEOORDEEL HET SLACHTOFFER Controleer of het slachtoffer reageert. Ga na welke soort verbanding het is. STAP 2: ALARMEER HULPDIENSTEN (indien nodig) STAP 3: ALARMEER HULPDIENSTEN Wie? Volwassen persoon / kind Wat? Brandwonde, ongeveer oppervlakte doorgeven. Waar? Adres (wees specifiek!) STAP 4 VERDERE EERSTE HULP STAP 4 VERDERE EERSTE HULP Eerste hulp Denk aan uw eigen veiligheid Eerst water, de rest komt later…” – 30 a 45 min, met lauw stromend water Verwittig professioneel hulp indien nodig Wondbehandeling (zie verder) Geen zalf als je naar het ziekenhuis gaat Bedek de brandwonden steriel Ingebrande kledij nooit verwijderen Cave! Afkoeling (aluminium deken) Hoe handelen bij brandwonden? Gelverbanden – Hydrogel kompressen en dekens is een veilige, efficiënte en volwaardige koelmethode – Voorkomt littekenvorming – Bestaat 96% uit water – Werkt ontsmettend, stimulerend, pijnstillend, bacteriedodend