Bezemtoets Bestuursrecht PDF

Bezemtoets bestuursrecht **Openbare Orde & Veiligheid en Bestuursrecht: Week 3.1 -- Kick-off en Inleiding** In deze eerste week van het vak Openbare Orde & Veiligheid en Bestuursrecht worden studenten voorgesteld aan de docenten en krijgen ze een overzicht van de cursusstructuur. Denise de Boer en...

Bezemtoets bestuursrecht **Openbare Orde & Veiligheid en Bestuursrecht: Week 3.1 -- Kick-off en Inleiding** In deze eerste week van het vak Openbare Orde & Veiligheid en Bestuursrecht worden studenten voorgesteld aan de docenten en krijgen ze een overzicht van de cursusstructuur. Denise de Boer en Kimberly Bluhm zijn de docenten van deze module, met een focus op de combinatie van bestuursrecht en veiligheidsvraagstukken. Alle noodzakelijke informatie omtrent de cursus is beschikbaar op Blackboard, waar studenten onder andere de modulehandleiding, lesstof, opdrachten, en aanvullende literatuur kunnen vinden. Het onderwijs bestaat uit een mix van hoorcolleges, werkcolleges en kennisclips. Voor het responsiecollege worden studenten aangemoedigd om vooraf vragen in te dienen, wat de interactie bevordert. Het evaluatiesysteem omvat twee digitale multiplechoice-deeltoetsen die gepland zijn in week T3a en T4a, met herkansingen in respectievelijk week 3.5 en week T5. Studenten dienen beide deeltoetsen met een voldoende af te ronden om verder te kunnen met de cursus. **Opzet van het Vak** Aanwezigheid is cruciaal in deze cursus en docenten zijn bereikbaar via hun e-mailadressen: Denise de Boer (denise.de.boer\@nhlstenden.com) en Kimberly Bluhm (kimberly.bluhm\@nhlstenden.com). Bij vragen is het wenselijk dat beide docenten in de communicatie worden betrokken. **Noodverordening in Enschede** Als een actueel voorbeeld van de toepassing van bestuursrecht, wordt een noodverordening besproken die op 26 juli 2023 door locoburgemeester Niels van den Berg van Enschede is ingesteld. Deze verordening is bedoeld om openbare ordeverstoring te voorkomen tijdens een belangrijke voetbalwedstrijd tussen FC Twente en Hammarby IF. De gemeente besloot, na overleg met het Openbaar Ministerie en de politie, om supporters van de Zweedse club en andere bezoekers van buiten FC Twente de toegang tot de binnenstad te ontzeggen. Dit beleid is gericht op het waarborgen van de veiligheid van alle aanwezigen tijdens evenementen in de stad. **Functie en Doel van de Noodverordening** De noodverordening, die van kracht is voor een periode van 48 uur, stelt de politie in staat om snel te reageren op potentiële ongeregeldheden. Hiermee kan de politie individuen staande houden en uit het gebied verwijderen, teneinde confrontaties tussen supportersgroepen te voorkomen. Het handhaven van deze verordening is een voorbeeld van hoe bestuursrecht kan worden ingezet in het kader van openbare veiligheid. **Beheer en Voorbereiding voor Colleges** Studeren voor dit vak vereist een goede voorbereiding. Studenten moeten hun wetboeken meenemen naar de les en zich verdiepen in relevante artikelen uit de wetgeving. Het is belangrijk om de inhoud van het wetboek goed toegankelijk te maken; een suggestie is om belangrijke artikelen te markeren, zodat deze gemakkelijker terug te vinden zijn. Het onthouden van alle details kan uitdagend zijn, maar door gebruik te maken van markeringen in het wetboek wordt dit vergemakkelijkt **Markering van Wetsartikelen** Een systeem van markeringen is voorgesteld om studenten te helpen bij het onderscheiden van belangrijke informatie: - **Geel:** Specifieke definities - **Paar:** Uitzonderingen - **Roze:** Belangrijke onderdelen van artikelen Deze methoden maken deel uit van de voorbereiding op de colleges en stimuleren een actief leerproces. **Terugblik op Bestuursrecht Jaar 1** In deze cursus zullen studenten hun kennis over bestuursrecht verder uitdiepen. Het bestuursrecht reguleert het optreden van de overheid en omvat verschillende principes en normen. Centraal staat het **legaliteitsbeginsel**, dat stelt dat elk handelen van de overheid een wettelijke basis moet hebben. Dit houdt in dat alle bestuursrechtelijke acties gefundeerd moeten zijn in de wetgeving en dat nieuwe wetten doorgaans niet met terugwerkende kracht kunnen worden toegepast. **Bestuurlijke Processen en Bevoegdheden** Er zijn enkele belangrijke uitgangspunten bij het bestuursrecht: - **Attributie:** De oprichting van bevoegdheden door middel van wetgeving. - **Delegatie:** De overdracht van bestaande bevoegdheden aan een ander bestuursorgaan. - **Mandaat:** Het verlenen van de bevoegdheid om namens een bestuursorgaan besluiten te nemen. Deze processen zijn cruciaal voor de werking van de overheid in een gedecentraliseerde eenheidsstaat als Nederland, waar publieke macht is verspreid over verschillende bestuurslagen. **College 2** Besluit art 1:3, onder besluit wordt verstaan: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling. Verschillende soorten besluiten: - Besluiten van algemene strekking: alle besluiten die niet zijn gericht op een enkele (rechts)persoon of een af te bakenen groep daarvan. - Beschikking: art. 1:3 lid 2 - besluit dat niet van algemene strekking is, met inbegrip van de afwijzing van een aanvraag daarvan. - Algemeen verbindende voorschriften: maatregel niet op een specifiek geval gericht, maar belang heeft voor allerlei burgers. Kan evt. strafbepalingen of sancties bevatten. - Beleidsregel: zijn geen avv's. zijn dus regels over het gebruik van een bevoegdheid door een bestuursorgaan altijd gericht tot een bestuursorgaan. Kan geen verplichtingen opleggen Verschillende soorten beschikkingen: - Duurzame beschikking: gericht op permanente toestand (langdurend) bijv. een milieuvergunning of een horecavergunning. - Aflopende beschikking: gericht op een eenmalige gebeurtenis (bijv. een bouwvergunning of een vergunning voor demonstratie) - Begunstigende beschikking: beschikking die rechten of aanspraken geeft, of lasten verlicht of voorkomt. Bijv. verlenen van vergunning. - Belastende beschikking: legt een verplichting of last op aan de betrokken persoon of entiteit. Bijv. een belastingaanslag die bepaalt hoeveel belasting een persoon of bedrijf moet betalen. - Vrije beschikking: is bevoegd tot.. kan.... - Gebonden beschikking: legt een boete op..... verleent een vergunning... - Persoonsgericht en zaakgericht - Op aanvraag of ambtshalve Hoe een beschikking tot stand komt: - Bijv. door middel van een aanvraag - Aanvraag moet voldoen aan de eisen van art. 4:2 AwB - Aanvraag gedaan? bestuursorgaan MOET besluit nemen - Beslistermijn = 8 weken (art. 4:13 AwB) - Te laat? Kan leiden tot een 'positieve fictieve beschikking' - Maar meestal: dwangsomregeling (art. 4:17 AwB) - Beslistermijn kan verlengd of opgeschort worden - In sommige gevallen hoeft het bestuursorgaan toch geen besluit te nemen - Herhaalde aanvraag (art. 4:6 AwB) Plannen met rechtsgevolg: - Plan dat rechtsgevolgen heeft voor burgers - Wel bezwaar en beroep mogelijk - Vaak bij ongelijke gevallen (hier mag wel gebouwd worden daar niet) bijv. bestemmingsplan Algemeen verbindende voorschriften: - Algemene regels die voor herhaalde toepassing vatbaar zijn - Wetgever -- zowel centraal als decentraal - Vb: wetten, apv, bomenverordening, noodverordening - Tegen een avv staat geen beroep open Beleidsregels: - Art. 1;3 AwB, lid 4 - Zijn van toepassing bij vrije beschikkingen - Voorzienbaarheid van besluitvorming - Beleidsregel geeft duiding, maar er kan van worden afgeweken - Geen beroep mogelijk bij bestuursrechter Concretiserend besluit van algemene strekking: - Concretiseringsbesluit - Kan ingezet worden: als een bevoegdheid is verleend voor het inzetten van een bepaalde maatregel, waarbij nog verdere duiding in een specifiek besluit noodzakelijk is - Bijv. burgemeester kan cameratoezicht inzetten op grond van art. 151c Gemeentewet en de APV - Concretiserend besluit: BM besluit cameratoezicht in te zetten op Locatie x in Termijn Y **College 3** Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (abbb's) Regels t.a.v. : - Voorbereiding - Motivering - Inhoud - Bekendmaking 'gecodifeerde' beginselen (direct terug te vinden in de wet) - Beginsel van 'fair play' (art. 2:4 AwB) - Zorgvuldigheidsbeginsel (art. 3:2 AwB) - Verbod op détournement de pouvoir (art. 3:3 AwB) - Evenredigheidsbeginsel (art. 3:4 2^e^ lid) - Motiveringsbeginsel (art. 3:46 Awb) - Gelijkheidsbeginsel (art. 1 Gw) Ongeschreven bestuursrecht: - Vertrouwensbeginsel - Rechtszekerheidsbeginsel Verschillende typen beginselen: - Formele beginsels van behoorlijk bestuur: richten zich op voorbereiding, totstandkoming, motivering en inrichting - Materiële beginselen van behoorlijk bestuur: richten zich op de inhoud van het besluit De formele beginselen van behoorlijk bestuur zijn: - Zorgvuldigheidsbeginsel: bij voorbereiding van het besluit alle relevante factoren en omstandigheden opsporen en meewegen (art. 3:2 AwB) - Motiveringsbeginsel: plicht om een besluit deugdelijk te motiveren (art. 3:46 t/m art. 3:50 Awb) - Fair-playbeginsel: besluit moet worden genomen zonder vooringenomenheid of partijdigheid (art. 2:4 Awb) - Rechtszekerheidsbeginsel: besluit moet voldoende duidelijk zijn, dus maar op 1 manier uit te leggen. Duidelijk, concreet en ondubbelzinnig informeren over gevolgen van het besluit. De materiële beginselen van behoorlijk bestuur zijn: - Verbod op detournement de pouvoir: bevoegdheid mag niet voor een ander doel worden ingezet waarvoor die bedoeld (art. 3:3 AwB) - Verbod van willekeur: bestuursorgaan moet verschillende belangen afwegen en tot een redelijke beslissing komen (art. 3:4 lid 1 AwB) - Gelijkheidsbeginsel: gelijke gevallen moeten gelijk worden behandeld (art. 1 GW) - Vertrouwensbeginsel: door een bestuursorgaan gewekt vertrouwen moet worden nagekomen a. Toezegging door bevoegd bestuursorgaan b. Waarop je in redelijkheid mag vertrouwen c. Dispositie: handelingen verricht die je anders niet zou doen - Materieel rechtszekerheidsbeginsel: besluiten worden genomen a.d.h. van gelden recht, en kennen geen terugwerkende kracht als dat nadelig is voor inwoners - Materieel zorgvuldigheidsbeginsel: nadeel dat door inwoners kan worden ondervonden moet worden gecompenseerd, bijv overgangsperiode (art. 3:2 AwB) - Evenredigheidsbeginsel: nadelige gevolgen van een besluit niet onevenredig met doelen (art. 3:4 lid 2 Awb) College 4 Handhaving van bestuursrechtelijke normen H5 van de AwB: helemaal over handhaving Doel: meestal niet bestraffend, maar om overtredingen ongedaan te maken. Toezicht op naleving (titel 5.2) - Bevoegdheden: - Inlichtingen vorderen (art. 5:16 AwB) - Inzage identiteitsbewijs vorderen (art. 5:16a AwB) - Inzage in zakelijke gegevens (art. 5:17 AwB) - Zaken onderzoeken en monsters nemen (art. 5:18 AwB) Let op: je bent verplicht mee te werken met vorderingen van een toezichthouder (art. 5:20 AwB) **Sanctioneringen van overtredingen** - Herstelsancties - Last onder bestuursdwang (art. 5:21 AwB) - Last onder dwangsom (art. 5:31d AwB) - Intrekken of wijzigen van een begunstigende beschikking (art. 5:1 lid 1a AwB) - Bestraffende sancties - Bestuurlijke boete Last onder bestuursdwang: - Gemeente voert de last zelf uit - Overtreder betaalt (art. 5:25 AwB) - Uitvoeren last op privéterrein? Geen probleem: - Toegang tot elke plaats voor zover dat redelijkerwijs nodig is voor het vervullen van de taak (art. 5:27 lid 1, AwB) - Zelfs in woningen zonder toestemming, met kennisgeving (art. 5:27 lid 2, AwB) Bevoegd tot opleggen last onder bestuursdwang? Dan ook bevoegd tot opleggen last onder dwangsom (art. 5:32 AwB) Last onder dwangsom: - Drie mogelijkheden voor de dwangsom: - Per overtreding, bijv. elke keer dat jij geluidsniveau overtreedt moet je boete betalen van 500 euro - Een vastgesteld bedrag vanaf het moment dat de hersteltermijn is verlopen - Een vastgesteld bedrag per tijdseenheid (dag, week) dat overtreding voortduurt Intrekken of wijzigen begunstigende beschikking: - Bijv. - Intrekken bijstandsuitkering - Verlagen van een subsidie - Aanpassen vergunning Beginselplicht tot handhaving - Bestuursorganen zijn 'in beginsel' verplicht om op te treden als ze een overtreding van een publiekrechtelijk wettelijk voorschrift constateren. - Uitzonderingen (gedogen): - Concreet zicht op legalisatie - Kleine overtreding zonder andere belangen - Handhavingsverzoek: iedereen kan een bestuursorgaan om handhavend op te treden (aanvraag) Bestuurlijke boete - Mag niet worden opgelegd als voor datzelfde feit al eerder een bestuurlijke boete is opgelegd (art. 5:43 AwB) - Ne bis in idem: je mag niet 2x worden vervolgd of bestraft voor dezelfde overtreding - Mag ook niet worden opgelegd als voor datzelfde feit al strafrechtelijk wordt vervolgd (art. 5:44 AwB) - Una-Via beginsel - Kan wel gecombineerd worden met een herstelsanctie **College 5** Rechtsbescherming in het bestuursrecht Twee categorieën van rechtsbescherming: 1. Administratief beroep: naar een ander, vaak hoger, bestuursorgaan 2. Bestuursrechtspraak: via een bezwarenprocedure naar een onafhankelijke rechter - De wet schrijft voor welke categorie op een besluit van toepassing is. Afbeelding met schermopname, tekst, diagram, Rechthoek Automatisch gegenereerde beschrijving Mag je overal tegen in bezwaar of beroep? - Hoofdregel: je mag in beroep, tenzij in de wet staat dat er geen beroep mogelijk is. - Uitzonderingen zijn te vinden in art. 8:3 e.v. AwB - Belangrijke uitzonderingen - Algemeen verbindende voorschriften (avv's) - Beleidsregels - Civiele rechter is restrechter: is bevoegd om te beoordelen of een bestuursorgaan onrechtmatig heeft gehandeld Bezwaar tegen een cijfer? art. 8:4, lid 3. AwB  Smaak 2: bezwaarschriftprocedure - Bezwaarschrift indienen bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen (art. 6:4 AwB) - Verkeerd verstuurd? Geen probleem: art. 6:15 AwB! - Controle: - Is het bezwaarschrift volledig? (art. 6:5 AwB) - Is het bezwaarschrift op tijd ingediend? (art. 6:7 -- 6:10 AwB) - Is het een appellabel besluit? -- een besluit van een bestuursorgaan waartegen een beroep kan worden ingediend bij een hoger beroepsinstantie? - Heeft de bezwaarmaker procesbelang -- zo ja, bezwaar kan niet in behandeling worden genomen - Als je bezwaar te vroeg verstuurt: niet-ontvankelijk Belangrijk: bezwaarschrift volledig aanleveren - Formele vereisten voor een bezwaarschrift - Vormvereiste - Schriftelijk (art. 6:4 AwB) - Inhoudelijke vereisten (art. 6:5 AwB) - Welk besluit gaat het om? - Naam en adres bezwaarmaker - Dagtekening van het bezwaarschrift - Redenen (gronden) voor het bezwaar - Niet volledig? - Hersteltermijn: art. 6:6 AwB En daarna? hoorzitting - Hoorplicht (art. 7:2 AwB) - Tenzij: kennelijk niet-ontvankelijk of ongegrond - Geen opkomstplicht (art. 7:3 AwB) - Adviescommissie voor de bezwaarschriften (art. 7:13 AwB) - Bestuursorgaan neemt een beslissing op bezwaar binnen 6 of 12 weken na afloop bezwaartermijn (art. 7;10 AwB) (plus evt. verdraging) - Toetsing: ex nunc -- beslissing wordt dus beoordeeld op basis van feiten en omstandigheden op moment van toetsing, niet op basis van de situatie zoals die was op het moment dat het besluit werd genomen. - Volledige heroverweging: bestuursorgaan beoordeelt besluit in zijn geheel opnieuw - Rechtmatig? Wet en ongeschreven recht - Doelmatig? Maatschappelijke en politieke wenselijkheid - Duurt lang: voorlopige voorziening bij spoedeisend belang Niet eens met beslissing op bezwaar? - In beroep! - Degene die in beroep wil dient een beroepsschrift in bij de bestuursrechter - De wederpartij dient een verweerschrift in - Mondelinge zitting, tenzij..... - Rechter onbevoegd - Beroep kennelijk niet-ontvankelijk - Beroep kennelijk ongegrond - Beroep kennelijk gegrond Vereisten voor beroep 1. Formele vereisten (art. 6:5 awb) 2. Tijdig beroep (art. 6:7 Awb) 3. Belanghebbende 4. Procesbelang 5. Griffierecht Rechter bevoegd? - Juiste plaats (art. 8:7 AwB) - Zetelaanknoping (gemeente, provincie, waterschap) - Woonplaatsaanknoping - Juiste type rechter (art. 8:6 Awb) - Hoofdregel: bestuursrechter - Uitzondering: bevoegdheidsregeling bestuursrechtspraak Hoe verloop zo'n procedure: - Partijen; eiser, verweerder en soms andere belanghebbenden - Gemachtigde - Vooronderzoek - Zitting: - Niet verplicht te verschijnen, tenzij (art. 8:27 en 8:59 AwB) - Grenzen van het geding: beroepsgronden - Relativiteitsverseiste (art. 8:69 AwB) - Ambsthalve toetsing en aanvulling - Toetsing: ex nunc en marginale - Spoedeisend -- snellere behandeling! (art. 8:52 AwB) **College 6** **Klachten tegen de overheid** Hoofdstuk 9 AwB -- art. 9.1 AwB Verschillende soorten klachtbehandeling" Interne klachtbehandeling - Klachtbehandeling door de overheidsinstantie zelf Externe klachtbehandeling - Klachtbehandeling door een onafhankelijke instantie (bijv. nationale ombudsman) Interne klachtbehandeling: - Geen wet waarin staat of het mondeling of schriftelijk moet worden ingediend, je kunt dus bellen - Schriftelijk ingediend? Vormvereisten (art. 9:4, lid 2, AwB) - Vormvereisten: ondertekening, naam en adres indiener, dagtekening, omschrijving van de gedraging waartegen de klacht is gericht - Niet volledig? Hersteltermijn (art. 9:4, lid 3, AwB) - Iedereen kan een klacht indienen (eenieder) - Natuurlijke personen - Rechtspersonen - Over specifieke kwesties (gedragingen) - Elk handelen of nalaten: publiekrechtelijk, privaatrechtelijk, feitelijk - Verplicht om in behandeling te nemen, tenzij: - Langer dan een jaar geleden - Mogelijkheid tot bezwaar niet benut - Onvoldoende belang klager - Klager tevreden? Behandeling klaar! Klager niet tevreden Interne klachtbehandeling - Hoorzitting met verslaglegging (art. 9:10 AwB) - Behandeltermijn: 6 weken - Adviescommissie? Dan 10 weken - Verdagen mogelijk: 4 weken extra - Meer tijd nodig? Alleen als klager instemt (art. 9:11 AwB) - Schriftelijke uitslag over bevindingen en conclusies t.a.v. de klacht - Klager niet tevreden? Naar de ombudsman (art. 9:12 AwB) Externe behandeling - Door onafhankelijke instantie - Nationale ombudsman - Andere ombudsman of ombudscommissie - Wie? Een ieder! (art. 9:18 AwB) - Hoe? Schriftelijk! - Naam en adres, dagtekening, omschrijving gedraging, gronden van het verzoek, omschrijving klachtbehandeling door bestuursorgaan zelf. - Niet volledig? Hersteltermijn. - Onbevoegde ombudsman? Doorzendplicht (art. 9:18 AwB) - Bezwaar of beroep nog mogelijk? Doorzendplicht (art. 9:19 AwB) En dan? - Controle of ombudsman bevoegd is (art. 9:22 AwB) - Ombudsman stelt onderzoek in, tenzij.... - Algemeen verbindend voorschrift - Niet voldaan aan vormvereisten - Verzoek kennelijk ongegrond (art. 9:23) - Meer dan een jaar geleden dat onderzoek bestuursorgaan is afgerond - Klager en bestuursorgaan lichten standpunt toe (art. 9:30 AwB) - Mondeling of schriftelijk, samen of apart? Ombudsman beslist! - Getuigen oproepen, stukken opvragen, onderzoek door deskundigen, tolken, onderzoek ter plaatse (art. 9:32 Awb en 9:33 Awb) - Bevindingen onderzoek gedeeld met betrokkenen voor afsluiting (art. 9:35 AwB) College 3.6 Overheidsaansprakelijkheid Schade als gevolg door overheidshandelen: - Schade bij inwoners kan op verschillende manier ontstaan: - Onrechtmatig overheidshandelen (schadevergoedingsprocedure) -- art. 6:162 BW (privaatrecht) ander wetboek - Rechtmatig overheidshandelen (nadeelcompensatie) -- art. 4:126 AwB) Wat als blijkt dat een bestuursorgaan een fout heeft gemaakt - Vier vereisten voor schadevergoeding (art. 6:162 BW) 1. Onrechtmatige daad 2. Die het bestuursorgaan kan worden toegerekend 3. Schade 4. Schade moet in causaal verband staan met onrechtmatige daad Vereist een schadeveroorzakende onrechtmatige handeling (art. 6:162 BW) - Onrechtmatig besluit -- besluit vernietigd, besluit herroepen in bezwaar wegen onrechtmatigheid, onrechtmatigheid erkend? - Onrechtmatige voorbereidingshandeling - Niet tijdig nemen door een besluit Verschillende soorten schade: (art. 6:95 ev BW) - Vermogensschade (art. 6:96 BW) - Ander nadeel (art. 6:106 BW) Causaal verband? - Schade komt noodzakelijkerwijs voort uit de onrechtmatige daad - Dus: de schade was niet voortgekomen zonder de onrechtmatige daad Schadevergoeding procedure: - Eerst bestuursorgaan vragen om de schade te vergoeden - Reactie= besluit - Niet gelukt? - Verzoekschriftsprocedure (art. 8:90 AwB) - Vorm- en inhoudelijke vereisten (art. 8:92 AwB) - Hersteltermijn bij verzuim - Griffierecht (art. 8:41 AwB) Bij welke rechter moet ik zijn? - Bestuursrechter exclusief bevoegd bij sommige zaken (ambtenarenrecht, socialezekerheidsrecht, belastingsrecht etc. art. 8:89 lid 1 AwB) - In andere gevallen: - Schade lager dan 25000 euro? Zowel bestuursrechter als burgerlijke rechter bevoegd - Schade hoger dan 25000 euro? Alleen de burgerlijke rechte bevoegd. - In welke plaats art. 8:91 AwB Wel schade, maar geen sprake van onrechtmatig besluit - Bijv. vuurwerkverbod, wegwerkzaamheden Waarom is het eerlijk als die schade vergoed wordt? - Gelijkheid voor openbare lasten: - Redelijk dat burgers een zekere last dragen voor het algemeen belang - Maar ook de mate van die last moet redelijk zijn t.o.v. andere mensen Nadeelcompensatie art. 4:126 AwB Vereisten voor nadeelcompensatie: - Schade - Ten gevolg van een handeling van het bestuursorgaan in de rechtmatige uitoefening van diens publiekrechtelijke bevoegdheid of taak - Hoger is dan maatschappelijk aanvaardbaar (abnormale last: NMR) - T.o.v. 'de rest' zwaar getroffen (speciale last) - Hoeft niet voor rekening van de burger te blijven Hoeveel schade krijg je dan vergoed? - Wel vergoed: schade boven NMR (normaal-maatschappelijk-risico) - Niet vergoed: NMR