Бақыт Аружан - Телефон Доверия (PDF)

Сенім телефоны не үшін қажет? ҚР- да қандай номерлерге хабарласады? Сенім телефоны – бұл азаматтарға түрлі қиын өмірлік жағдайларда, психологиялық, әлеуметтік, заңдық немесе басқа мәселелер бойынша шұғыл кеңес алу үшін арналған арнайы байланыс қызметі. Сенім телефонының негізгі мақсаттары: 1...

Сенім телефоны не үшін қажет? ҚР- да қандай номерлерге хабарласады? Сенім телефоны – бұл азаматтарға түрлі қиын өмірлік жағдайларда, психологиялық, әлеуметтік, заңдық немесе басқа мәселелер бойынша шұғыл кеңес алу үшін арналған арнайы байланыс қызметі. Сенім телефонының негізгі мақсаттары: 1. Адамдарға психологиялық қолдау көрсету; 2. Қиын жағдайларда эмоционалдық қолдау ұсыну; 3. Өмірлік маңызды шешімдер қабылдауға көмектесу; 4. Суицидтік ойлармен күресуге немесе басқа психологиялық дағдарысқа түскен адамдарға көмек көрсету; 5. Құқықтық немесе әлеуметтік мәселелер бойынша кеңестер беру. Қазақстан Республикасындағы сенім телефондары: Қазақстанда бірыңғай (единый номер 111) сенім телефоны 2023 жылы 16 қазанда жұмыс жасай басталды. 150 – Ұлттық балалар мен жасөспірімдерге арналған сенім телефоны. Бұл желі балалар мен жасөспірімдерге, сондай-ақ олардың ата-аналарына психологиялық және құқықтық кеңес береді, Соның ішінде: Психологиялық қиындықтар (депрессия, стресс, мазасыздық); Тұрмыстық зорлық-зомбылық; Қиын өмірлік жағдайлар; Балалар мен жасөспірімдердің құқықтарын қорғау. 111 – Қазақстандағы Бірыңғай ұлттық сенім телефоны, ол балалар мен жасөспірімдерге арналған жедел психологиялық қолдау көрсету қызметін атқарады. Бұл нөмір арқылы кәмелетке толмаған балалар мен олардың ата-аналары психологиялық, әлеуметтік немесе заңдық мәселелер бойынша кеңес ала алады. Қызмет келесідей мәселелерде көмек көрсетеді: Балалардың құқықтарын қорғау; Психологиялық қиындықтар және дағдарыстық жағдайлар; Отбасылық мәселелер; Зорлық-зомбылық немесе қатігездік жағдайлары. 1406 – Қазақстандағы Бірыңғай медициналық сенім телефоны. Бұл сенім телефоны арқылы азаматтар денсаулық сақтау жүйесіне қатысты әртүрлі мәселелер бойынша кеңес ала алады. Оған келесідей сұрақтар бойынша жүгінуге болады: Медициналық қызмет көрсету сапасына қатысты шағымдар; Емханалар мен ауруханалардың қызметі; Дәрігерлердің қызметі туралы сұрақтар; Дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету; Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіне қатысты ақпарат.  1409 – Қазақстандағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің сенім телефоны. Бұл нөмір арқылы азаматтар сыбайлас жемқорлық әрекеттері туралы хабарлап, кеңес ала алады. Қызмет келесідей мәселелер бойынша қолдау көрсетеді: Жемқорлық фактілері туралы хабарлау; Мемлекеттік органдар мен лауазымды тұлғалардың жемқорлық әрекеттеріне қатысты шағымдар; Антикоррупциялық саясат туралы ақпарат беру; Құқықтық кеңес және көмек көрсету. “1414” – Қазақстанда азаматтарға мемлекеттік қызметтер және түрлі мәселелер бойынша кеңес беру мақсатында құрылған сенім телефоны. Бұл қызмет арқылы тұрғындар мемлекеттік органдардың қызметтері туралы ақпарат ала алады, құжаттарды рәсімдеуге байланысты сұрақтар қоя алады, сондай-ақ басқа да әлеуметтік, құқықтық және әкімшілік мәселелер бойынша кеңес ала алады. Қалалар бойынша сенім телефондары: 1. Астана (Нұр-Сұлтан):Балаларға арналған сенім телефоны: 150 Психологиялық көмек көрсету орталығы: 1402 2. Алматы:Қалалық сенім телефоны: +7 (727) 376-75-00 Дағдарыс орталығы: +7 (727) 382-46-00 3. Шымкент:Балалар мен жасөспірімдерге арналған ұлттық сенім телефоны: 150 Шымкент қаласындағы сенім телефоны: 8 (7252) 36-60-60 4. Қарағанды: Психологиялық көмек көрсету орталығы: 8 (7212) 42-22-77 Дағдарыс орталығы: 8 (7212) 41-22-33 5. Ақтөбе: Дағдарыс орталығының сенім телефоны: +7 (7132) 54-76-66 6. Өскемен: Сенім телефоны: +7 (7232) 56-38-23 7. Павлодар: Психологиялық қолдау орталығының сенім телефоны: +7 (7182) 61-26-20 8. Ақтау: Сенім телефоны: +7 (7292) 42-03-09 9. Тараз: Дағдарыс орталығы: +7 (7262) 54-37-29 10. Қызылорда: Сенім телефоны: 8 (7242) 23-00-50 11. Семей: Дағдарыс орталығы: 8 (7222) 56-38-28 12. Қостанай: Сенім телефоны: 8 (7142) 39-00-18 13. Атырау: Дағдарыс орталығының сенім телефоны: 8 (7122) 30-15-22 14. Көкшетау: Сенім телефоны: 8 (7162) 25-72-00 15. Петропавл: Сенім телефоны: 8 (7152) 46-42-09 16. Орал:Сенім телефоны: 8 (7112) 51-11-11 Дағдарыс орталығы: 8 (7112) 50-50-42 17. Жезқазған: Сенім телефоны: 8 (7102) 73-40-41 18. Теміртау: Сенім телефоны: 8 (7213) 41-21-30 19. Екібастұз: Сенім телефоны: 8 (7187) 75-20-60 20. Талдықорған: Сенім телефоны: 8 (7282) 22-11-02 Сенім телефондары (қолдау көрсету және кеңес беру қызметтері) көбінесе келесі мекемелер мен ұйымдарда орналасады: 1. Құқық қорғау органдары: Полиция департаменттері, төтенше жағдайлар қызметтері сенім телефондары арқылы азаматтарға жедел көмек көрсетеді. 2. Денсаулық сақтау ұйымдары: Психологиялық көмек көрсету орталықтары, емханалар, ауруханалар, әсіресе психиатриялық клиникалар мен дағдарыс орталықтары сенім телефонын қамтамасыз етеді.  3. Психологиялық және әлеуметтік қолдау орталықтары: Бұл орталықтар көбінесе отбасылық зорлық-зомбылыққа, суицидтің алдын алуға және дағдарыс жағдайларындағы көмекке бағытталған. 4. Балалар мен жасөспірімдерге арналған қызметтер: Балаларға қолдау көрсету орталықтары мен қайырымдылық ұйымдарының сенім телефондары балалар мен жасөспірімдерге қиындықтар туындағанда көмек береді. 5. Әлеуметтік қызмет көрсету мекемелері: Мұндай мекемелерге тұрмысы төмен, қарт адамдар мен ерекше қажеттіліктері бар азаматтарға көмек көрсететін ұйымдар жатады. 6. Үкіметтік емес ұйымдар (ҮЕҰ): ҮЕҰ да белгілі бір мәселелер бойынша кеңес беру және көмек көрсету үшін сенім телефонын ұйымдастырады. 7. Білім беру мекемелері: Университеттер мен мектептерде студенттер мен оқушыларға психологиялық қолдау көрсету үшін арнайы сенім телефондары болуы мүмкін. Қай кезде сенім телефонына хабарласуға болады? — Егер сіз қиын өмірлік жағдайға тап болсаңыз, шығу жолын табуда қиындықтар туындаса және күш-қуатыңыз таусылғанын сезінсеңіз. Сенім телефоны әр адамға ашық. Хабарласушының жасы, тұратын орны, денсаулық жағдайы маңызды емес. Әркім көмек алуға құқылы. Кім консультация өткізеді? Консультация психологтармен жүргізіледі. Олар балаларға, жасөспірімдерге, ата-аналарға және педагогтарға балалардың дамуы, оқу, тәрбиесімен байланысты кез келген сұрақтар бойынша кеңес береді, сондай-ақ қиын өмірлік жағдайларда психологиялық көмек көрсетеді. Психолог-консультанттың міндеті — эмоционалдық шиеленісті жою, қоңырау шалған адамның сезінетін алаңдаушылығын төмендету және жасөспірім немесе ересек әңгімелесушіні абайсыз және қауіпті әрекеттерден қорғау. Мамандар абонентпен бірге жағдайды талдайды, туындаған қиындықтан шығу алгоритмдерін ұсынады және адамның мәселені өзі шешуге тырысуына мотивация береді. 150, 111 сенім телефонымен хабарласқан адамдардың жылдық статистикасы Статистикаға сәйкес, “150 сенім телефоны” қызметіне 15 жыл ішінде 2,5 миллионнан астам қоңырау келіп түсті – елдің барлық санаттағы тұрғындарынан. 2022 жылы сенім телефонына 86 024 адам хабарласты. Тұрмыстық зорлық-зомбылық бойынша 2022 жылы 6650 хабарлама түсті. Қызмет тәжірибесінде жасөспірімнің нақты қауіпте болған жағдайлары да кездескен: ол ұрып-соғу белгілері бар фотосуреттерді жіберген – көгерген жерлер, сызаттар. 111 қызметінің жұмысы барысында 29 000 қоңырау түскен. Қазақстанның 5 облысында «Жастар трибунасы» пікірталас алаңдары өтті. Алғаш рет мемлекеттік органдардың өкілдері мен жастар ашық алаңда бас қосып, қоғамның да, жастардың да өзекті мәселелерін талқылады. Айта кету керек, жоба аясында балалардың құқықтарын қорғау бойынша 40-тан астам және жастар саясатындағы жағдайды жақсарту бойынша 30 ұсынымдар әзірленген. Бұл ұсынымдар уәкілетті органдарға қарауға жіберіледі. Ал сенім телефоны Қазақстан Республикасының Адам құқықтары жөніндегі уәкілі Зағипа Балиеваның қолдауының арқасында жұмысын жалғастырады. Неліктен «Сенім телефоны» деп аталады? Әртүрлі елдерде бұл қызметтер әртүрлі аталады. Мысалы, Испанияда — «Үміт», Германияда — «Рухани көмек», Швейцарияда — «Созылған қол», Австралияда — «Өмір жолы», ал АҚШ-та «Дағдарыс желілері», «Ыстық желілер» және басқалары жұмыс істейді. Славян елдерінде «Сенім телефоны» атауы қалыптасты. 1967 жылы Польшадағы Гданьск және Вроцлав қалаларында телефон арқылы көмек көрсететін екі бөлімше бір-біріне тәуелсіз жұмыс істей бастады. Олар «Сенім телефоны» деп аталды. Бұл атау кәсіби лексикаға еніп кетті. «Сенім телефоны» атауына «анонимді дос» деген анықтама қосылып, ұсынылатын көмектің қайтарымсыздығы мен құпиялылығы баса көрсетілді. Еуропада 30 жылдан астам уақыт бұрын шамамен 340 телефон арқылы шұғыл көмек көрсететін қызметтерді біріктіретін IFOTES деп аталатын «Телефон арқылы жедел көмек қызметтерінің халықаралық федерациясы» құрылды. КСРО-да 1985 жылға дейін тек 4 телефон қызметі болған. Қазіргі уақытта Ресейдің көптеген қалаларында барлығы 500-ден астам сенім телефоны жұмыс істейді. Оларды Ресейдің Төтенше Психологиялық Көмек Телефондарының Ассоциациясы (РАТЭПП) біріктіреді.