Summary

This document discusses the Bangang Manunggul, an ancient Filipino artifact. It details the beliefs and customs of ancient Filipinos regarding their treatment of the dead and the importance of burial practices. The document also analyses the artifact's artistic merit and insights into ancient Filipino culture.

Full Transcript

Bangang Manunggul Sa Kwebang Manunggul ay may mga natagpuang malalaking banga na halos doble isang artefact na naglalarawan ng o higit pa ang taas kaysa sa Bangang...

Bangang Manunggul Sa Kwebang Manunggul ay may mga natagpuang malalaking banga na halos doble isang artefact na naglalarawan ng o higit pa ang taas kaysa sa Bangang sinaunang paniniwala at kaugalian ng Manunggul. Ito ay tinatayang ginamit para sa mga sinaunang Pilipino partikular sa unang paglilibing. pagsasaayos ng mga taong namatay. ay nagpapakita ng paggalang Bangang manunggul - ay nagpapahayag ng ng lipunan sa kanilang patay sa sinaunang paniniwala ng mga Pilipino sa paglalagak sa mga buto nito sa isang kabilang buhay banga upang patuloy itong mapangalagaan Banga - ay nakita ang kahalagahan ng mga ilog at dagat sa mga paglalakbay na ginagawa ng ating mga ninuno. Ang paglalakbay ng mga namatay ay sumasalamin sa paniniwala ng ating mga ninuno sa pagkakaroon ng tao ng kaluluwa at sa konsepto ng kabilang- buhay. Bangang manunggul - ay kinikilala bilang isa Kung pagmamasdan ay may tatlong mukha sa pinakamahusay na likhang sining ng na makikita sa takip ng Bangang Manunggul. sinaunang panahon. Ito ay isa lamang sa maraming bangang natagpuan sa pagitan ng 1962 hanggang 1964 ng pangkat ng mga Una ay ang mukha ng tao na nakaekis arkeyologo na pinangunahan ni Dr. Robert ang mga kamay sa dibdib. Ganito Fox sa Tabon Cave Complex sa Lipuun inaayos ng mga sinaunang Pilipino Point, Quezon, Palawan. Tinatayang ito ay ang posisyon ng mga kamay ng mga nagawa sa pagitan ng 890 – 710 B.K. Ang taong namatay. banga ay may taas na 66.5 sentimetro o di Ang ikalawang mukha ay nasa nalalayo sa dalawang talampakan. bangkero na siyang nagmamaniobra Natagpuan sa loob ng banga ang mga buto ng sa tinatahak na daan sa gitna ng mga isang tao. along lalakbayin. Pansinin din sa Dalawanag prosesong ng paglilibing sa dalawang imahen ng tao na tila sinaunang panahon. nakatali ng bandana ang ulo hanggang sa ilalim ng panga, ito ay Ang una ay ang paglibing sa isang kagawian sa pagsasaayos ng kamamatay pa lamang at ang namatay. pangalawa ay ang paglibing sa mga Ang ikatlong mukha ay matatagpuan buto ng tao pagkalipas ng isang taon o sa bangka, isang pagpapakita ng higit pa paniniwala ng mga sinaunang Pilipino Dito sa pangalawang libing ginamit sa pagkakaroon ng buhay at kaluluwa ang Bangang Manunggul ng mga bagay sa kanilang paligid kung kaya naman labis ang kanilang respeto sa anumang nasa kapaligiran ulan.at hanging mahalaga sa buhay at nila pamumuhay. pinaniniwalaang nananahan si Bathala, si Kabunian, si Apong Mallari, si Ang bangang ito ang patunay ng panlahatang Pamulak Manobo at anupamang pangalang pamana ng ating mga ninunong itinatawag sa pinakamataas nilang anito. Austronesyano sa kabila ng pagkakaiba-iba ng kultura ng mamamayang Pilipino. Marami Pananaw ng mga Pilipino sa langit: sa ating mga epiko ay nagpapahayag ng 1. Ang langit na kayang abutin at paniniwala sa paglalakbay ng kaluluwa marating ng mga nakatira sa lupa. patungo sa kabilang buhay sakay ng 2. Ang langit bilang amang langit na bangkang tatawid sa kailugan at karagatan. tirahan ng Diyos na Maylikha. Ito ay kaugnay ng paniniwala ng mga 3. Ang langit na pinagmulan ng Austronesyano sa mga anito. tagapamagitan sa Amang Langit at sa kanyang mga nilalang 4. Ang langit na pinagmulan ng tagapamagitan sa para makasama sa Diyos na wala nang ginagawa. Lupa - ay tahanan hindi lamang ng mga tao, hayop at halaman kundi ng iba’t-ibang diwata, anito at espiritu. May mga Diwata ang mga bundok at lambak, may mga Espiritu ang bukid at halaman gayundin ang mga hayop. Bukod dito, may mga samut-saring anito na nananahan sa lupa, kung hindi man sila bumababa sa langit o umaakyat mula sa ilalim ng lupa. Sandaigdigan - ay isang Sa mga pagkakataong ito nagiging mahalaga kabuuan. Magkasaliw na umiiral sa kabuuang ang mga babaylan o catalonan, ang iba’t ito ng sandaigdigan ang mga katangiang ibang ritwal at ang mga anting-anting, agimat pisikal at espiritual. o dasal sa kanilang pamumuhay. Sa paglipas Binubuo ito ng tatlong sapin o ng panahon, habang nakakayanang kontrolin rehiyon: ang langit, lupa at ilalalim ng tao ang pwersa ng kalikasan at ng lupa. May mga naninirahan na maunawaan na nila ito, unti-unting umurong mga Diyos, Diwata, Anito, Tao, Hayop, at nanatili sa mga liblib na pook ang mga Halaman at iba pang mga di diwata at Espiritu bagaman ang iba ay nanatili pangkaraniwang nilalang sa mga kahit sa mismong pusod ng mga lumilitaw na rehiyong ito. bayan o lungsod. Langit -Ipinamalas nito ang sinaunang Ilalim ng lupa - Dito matatagpuan ang isa, pagpansin at pagpapahalaga ng mga Pilipino apat o limang poste na sumusuporta sa sa langit bilang bahagi ng kanilang daigdig, pati ang ahas, igat at alimasag na sa kapaligiran. Isa itong batis ng mga biyaya lalo paggalaw ay nagiging sanhi ng mga at dito nanggagaling ang liwanag, tubig- lindol. Minsang gumalaw ang kasili (igat) na nakapulupot sa mundodahil sa pagkagat o pagsipit ng kayumang ( higanteng alimasag) Panday – kasama rito ang manghahabi, ay nagalaw din ang Baybulan, ang higangteng manlililok at magpapalayok. May tungkuling baboy ng mga Mandaya, na nakahilis sa puno kaugnay sa teknolohiya; ng daigdig na siyang dahilan ng lindol. Bayani/bagani – ang mandirigma, Madalas na ang ilalim ng lupa ang itinuturing tagapagtanggol ng barangay mula sa na hantungan ng mga kaluluwa, bagaman pananalaky ng mga kaaway may mga pagkakataon na nasa itaas ng mga Babaylan – tagapamahala sa bundok o nasa mga rehiyon sa pagitan ng pananamanpalataya (pari), paggagamot, langit at lupa ang kabilang buhay. Ang pagaanito o ritwal. Karamhian ay babae malinaw, may tinutukoy na nakakababang rehiyon na pinamamahalaan ng ilang piling Sakit na pisikal – ay may kaugnayan sa diyos. kalagayan ng kaluluwa o Espiritu ng maysakit Ang ginagampanang papel ng mga babaylan Sapi ( trance ) at catalonan, mga manggagamot sa pag- uugnay ng tao sa mga Diyos at ibang nilalang. May diwatang naghihintay ( si mabuyen ) na Ang mga babaylan ang laging nangunguna sa siyang magpapasuso sa kanila sa kabilang maraming ritwal , seremonya ng buhay panggagamot lalaong lalo na sa pagpapaalis Sa Alamat ni sicalac at sicavay, mababakas ng masamang espiritu. ang pagkakapantay-pantay ng katuhan ng Katawan - ay may hininga, lakas, at lalaki at babae. Ganun din sa mito o epiko ni pandamdam. Ang magandang kalagayan ng bathala tatlong bagay na ito ang nagdudulot ng ginhawa sa tao, na siyang pinakabuod ng mga katangian ng katawan. ( Abrera, p.85) Kaluluwa - ay kusang umaalis. Isa sa mga halimbawa nito ang paglalakbay habang natutulog ang tao. Tandaan natin na hindi lamang sa panaginip umaalis ang kaluluwa kundi kung may hinahanap din.Kailangan manatili sa katawan ng tao ang kanyang kaluluwa dahil walang halaga ang katawan kung wala ang kaluluwa. Ikat – mga tela o having katutubo, mga palamuting gawa sa ginto, mga palayok, tapayan, banga, kasuotan, at pagtatatu Sistema ng pagsusulat Datu – tinatawag ding gat. Lakan, hari, ginoo, puno. Tungkuling political, pang-ekonomiko, matapatang at handing ipamahagi ang kayamanan sa kanyang sakop sa oras ng kagipitan; may karisma

Use Quizgecko on...
Browser
Browser