Artist Development - Onderzoeken en Ondernemen Syllabus 2024-2025 PDF

ARTIST DEVELOPMENT Muziek = business Muziek is overal: op het Internet, op radio en TV, op onze telefoon, op café of zelfs gewoon als we over straat lopen. Vaak hebben we een romantisch beeld over muziek in het algemeen en artiesten in het bijzonder. Als gewone ‘consument’ hebben we geen idee over...

ARTIST DEVELOPMENT Muziek = business Muziek is overal: op het Internet, op radio en TV, op onze telefoon, op café of zelfs gewoon als we over straat lopen. Vaak hebben we een romantisch beeld over muziek in het algemeen en artiesten in het bijzonder. Als gewone ‘consument’ hebben we geen idee over wat er achter de schermen gebeurt. Wie trekt er aan de touwtjes? Wie bepaalt wat er gaat gebeuren? En hoe kun je daar zelf invloed op uitoefenen? Want hoewel het artistieke en creatieve altijd het uitgangspunt is, mogen we niet vergeten dat de muziekindustrie of muziekbusiness een niet te onderschatten economische speler is. De muzieksector is een onderdeel van een groter economisch geheel, de zogenaamde creatieve industrie. Daar mogen we ook de filmsector en de gameswereld onder rekenen. Dat grote namen als Taylor Swift of The Weeknd een onderdeel vormen van een heuse industrie is voor iedereen duidelijk. Net zoals The Voice dat is op TV. Maar ook onder de radar van het grote publiek zijn er spelers die evenzeer deel uitmaken van de muziekindustrie. Dat geldt voor Brutus bv. of voor het hele SoundTrack gebeuren. Elke speler, hoe klein of groot ook, vervult een rol in dat grote raderwerk. Eigenlijk moet je het popmuziekcircuit zien als een netwerk van actoren dat actief aan de slag is met popmuziek, en dat daardoor te onderscheiden is van het circuit van klassiek, jazz of wereldmuziek. En in dat circuit van popmuziek zijn dan weer genrecircuits, gebouwd rond een specifiek genre, met eigen spelers. Die zijn vrij autonoom actief en binnen elk van die genrecircuits kun je dan weer verschillende stijlrichtingen en scenes onderscheiden. Denk bv aan metal en de verschillende subgenres. Of elektronische muziek en de vele diverse aftakkingen. Bekeken vanuit een socio-economische invalshoek staat de productie, distributie en consumptie van culturele goederen - namelijk muziek - centraal. Je zou kunnen stellen dat een artiest muziek produceert en het publiek die muziek consumeert, op alle mogelijke manieren. Om ervoor te zorgen dat dat product (of die boodschap) van bij de zender – de artiest – tot bij de ontvanger – het publiek – geraakt, heb je een medium nodig. Dat medium is in dit geval de muziekindustrie. Die zorgt ervoor dat muziek via geluidsdragers of via concerten tot bij dat publiek komt. Dat zijn de twee voornaamste manieren waarop de overdracht gebeurt. Volgens De Meyer en Trappeniers (2007: 7-12) is de muziekindustrie een zelfstandig economisch circuit, waarin muziek geëxploiteerd wordt in drie afzonderlijke maar op elkaar aangewezen circuits: dat van de live-uitvoeringen (het concertcircuit), de fonografische productie (het geluidsdragercircuit) en de muziekuitgave (het rechtencircuit). Daarbinnen zijn telkens drie stromen te onderscheiden: die van de muzikale boodschap, een geldstroom en een informatiestroom. Zo een circuit kun je het best omschrijven als een duurzaam netwerk van actoren (mensen/organisaties) die: onderling verbonden zijn actief zijn in eenzelfde context en waarbinnen een gemeenschappelijk product circuleert. Zoals je ziet staat een artiest nooit alleen op een eiland, maar bestaan er een heleboel andere actoren waarmee er verschillende vormen van interactie en uitwisseling mogelijk zijn. Toch moet de artiest altijd centraal staan in alle mogelijke omstandigheden, hoewel dat in de realiteit vaak onder druk komt te staan. Meestal laten artiesten zich bijstaan door een manager. De 3 grote circuits In de muziekindustrie kunnen we 3 grote circuits onderscheiden, elk met hun eigen spelers: concertcircuit: boekers, tourmanagers, organisatoren, … geluidsdragercircuit: studio’s, labels, perserijen, distributeurs, DSP’s, retail, … rechtencircuit: publishers, beheersvennootschappen, … Naast de 3 grote circuits zijn er ook zogenaamde flankerende actoren: de media en de overheid. De media selecteren uit het enorme aanbod en bepalen welke stukje ze aan het publiek voorstellen. In die zin zijn ze nog altijd een van de voornaamste gatekeepers in de muziekindustrie. Elke artiest weet en beseft wat media-aandacht kan genereren. En weet ook welke gevolgen het heeft om compleet genegeerd te worden. Media en muziekindustrie hebben elkaar nodig: media zoeken naar journalistieke feiten met een nieuwswaarde (een albumrelease, een tournee, …). De muziekindustrie hebben de media dan weer nodig om hun advertentiewaarde: muziek levert geldstromen op wanneer die voldoende in de publieke belangstelling staat (airplay, interviews, artikels, …). Beide partijen zijn dus wederzijds van elkaar afhankelijk. De overheid speelt ook een cruciale rol voor de muziekindustrie. Om te beginnen zorgt de overheid voor een algemeen wettelijk kader waarbinnen er kan worden gewerkt. Zo legt de overheid bijvoorbeeld arbeidsvoorwaarden vast voor wie in de sector werkt. Of er zijn fiscale regels waaraan actoren zich moeten houden. Denk maar aan de BTW op geluidsdragers en concerttickets. Daarnaast kan de overheid ook zelf actief ingrijpen in het culturele landschap via subsidies. In vergelijking met 25 jaar terug wordt popmuziek als een volwaardige cultuuruiting gezien. Subsidies waren vroeger enkel weggelegd voor de ‘serieuze’ kunsten (klassieke muziek, theater, dans, …) omdat die enkel kunnen overleven dankzij die overheidssteun. Hoewel de vrijemarkteconomie in ons circuit een grotere rol speelt, zijn er heel wat initiatieven aan de basis die zonder subsidies niet zouden kunnen overleven. En net die basis is nodig om een gezond en divers muziekklimaat te creëren. Bij elk van die spelers gaan we uitgebreider stilstaan om te bekijken wat hun rol is, welke taken ze vervullen, over welke kwaliteiten ze moeten beschikken en hoe ze zich tot elkaar verhouden. 1. Artist Development: relatie artiest, manager, organisatie, omgeving De voorbije jaren is de omgeving voor artiesten grondig veranderd: nieuwe technologie, nieuwe dragers, nieuwe manier van muziek consumeren, nieuwe spelers, … Een aantal nieuwe factoren zorgen voor onzekerheid, maar creëren tegelijk ook opportuniteiten. Om goed te begrijpen wat er aan de hand is, moeten we even kijken naar de geschiedenis. Mensen luisterden vroeger op een heel andere manier naar muziek. Denk bv aan de troubadours die van stad naar stad trokken om daar te gaan spelen. Of aan de adel die muzikanten uitnodigden – en betaalden – om te komen spelen. Muziek werd dus op een heel andere manier overgedragen dan nu. Mensen leerden van elkaar hoe een instrument te bespelen. Of in het beste geval was er bladmuziek. Die bladmuziek betekende meteen het begin van de muziekindustrie. Alles echter kwam in een stroomversnelling terecht toen het technisch mogelijk werd om muziek op te nemen op het eind van de negentiende eeuw. Edison wordt beschouwd als de uitvinder van de grammofoon. Hij werkte met cilinders uit was. Was is echter een vrij kwetsbaar materiaal en bovendien bleek de kwaliteit niet optimaal. Daar kwam al wat verandering in met de opkomst van de Berliner disc. Voor het eerst brachten bedrijven muziek op een schijf uit. Er woedde een strijd tussen verschillende dragers: de patentenoorlog zorgde voor vertraging Geluidskwaliteit / duur / reproductie verschilden van product tot product Van shellac (78 rpm) in de begindagen ging het naar vinyl (33 rpm / 45 rpm) Technologische ontwikkelingen zorgden voor een doorbraak Nieuwe technologie: Technologie is vaak de motor geweest achter ontwikkelingen in de muziekindustrie. De eerste fabrikanten van grammofoonspelers moesten ook grammofoonplaten maken. Anders zouden mensen geen spelers kopen. En 1 plaat zou ook maar saai zijn, dus moesten er regelmatig nieuwe worden gemaakt. Daarvoor deden ze een beroep op muzikanten. De eerste platenfirma’s waren dan ook fabrikanten van hardware. Vroeger brachten ze 78 toeren platen uit. Door een betere technologie kreeg men geleidelijk aan meer muziek op vinyl en zo kwam na de 45 toeren plaat de 33 toeren plaat. Nieuwe dragers Samen met de verbeterde technologie kregen we ook nieuwe dragers. Van de oorspronkelijke Berliner disc ging het naar shellac en vandaar naar vinyl. Ongeveer tegelijk met de overstap naar vinyl, kwam ook de ontwikkeling van tape in een stroomversnelling terecht. Eerst zagen we grote bandspoelen, later volgden de kleinere, handiger en gebruiksvriendelijkere cassettes. Nieuwe manier van muziek consumeren Die technologische ontwikkelingen en de nieuwe dragers zorgden er ook voor dat mensen op een andere manier muziek gingen consumeren. Vroeger kon je enkel thuis naar muziek luisteren. Je moest muziek ook kopen. Met de doorbraak van de cassettes en de Walkman kwam daar eind jaren 70 begin jaren 80 verandering in. Muziek hoorde je niet langer alleen in de huiskamer, maar ook op straat. Eerst nog met Boombox, later met koptelefoons. Nieuwe spelers Elke nieuwe technologie en nieuwe drager brengt ook nieuwe spelers met zich mee. In de jaren 80 profileerde Sony zich plots als grote speler. Zij hadden de Walkman uitgevonden. Ook zij werden van hardwareproducent een softwareproducent. Een soortgelijk verhaal bij Philips dat begin jaren 80 de eerste CD lanceerde. Nog later zagen we Apple zich moeien met de iPod en Apple Music. En rond 2010 stak Spotify de kop op, gevolgd door andere streamingplatformen. Welke invloed heeft dit op de artiest? Die veranderende omgeving heeft ook een invloed op hoe artiesten werken. Een rockster uit de jaren 50 van vorige eeuw werkte op een heel andere manier dan de grote sterren vandaag. Doorheen de jaren deden zich een aantal ontwikkelingen voor die zich laten samenvatten in drie grote trends: Van broodschrijver tot zelfstandige artiest Van single tot conceptalbum tot playlist Van radiovriendelijk tot streamingvriendelijk  2. Artist Development: Juridisch kader – muziek en rechten In de muziek zijn er – heel grof geschetst – twee vormen van rechten: auteursrecht en naburige rechten. Wie songs creëert, heeft recht op auteursrechten voor die songs. Om muziek te kunnen horen moet ze natuurlijk worden ingespeeld/geprogrammeerd in de vorm van een opname. Dat zijn de naburige rechten en die gelden voor de opnames. Zo krijgen uitvoerende muzikanten vermogensrechten en morele rechten toegekend voor hun prestatie op de opname. a. Wat is auteursrecht? Als je een origineel nummer schrijft, wordt dat werk automatisch beschermd door het auteursrecht. Dat auteursrecht is eigenlijk een bundeling van verschillende rechten. Het auteursrecht is een exclusief recht dat ontstaat bij het maken van ‘creaties’. Teksten, melodieën of beats zijn allemaal creaties op zich die beschermd kunnen worden door het auteursrecht. Dat betekent dat enkel de auteur/componist ervan het recht heeft om bepaalde dingen te doen met hun werk, of om anderen daar toestemming voor te geven. De voorwaarden voor de bescherming vind je hier. Iedereen die meeschrijft aan een song is in principe auteur/componist en maakt aanspraak op auteursrechten. Naast de auteursrechten op de song bestaan er ook naburige rechten op de opname voor uitvoerende muzikanten en producenten. Als je solo artiest bent die alles zelf schrijft en inspeelt in de studio, kan je wel op beide soorten rechten aanspraak maken. Het auteursrecht ontstaat automatisch vanaf het moment dat je een nummer maakt en blijft duren tot 70 jaar na de dood van de auteur. Als meerdere auteurs hebben meegeschreven aan hetzelfde nummer spreekt men van co-auteurschap. In dat geval worden de auteursrechten verdeeld en begint die 70 jaar te lopen na de dood van de langstlevende. Daarna vervalt het auteursrecht en komt het werk in het zgn. ’publiek domein’. Eens een song in het publiek domein terecht komt, mag iedereen het werk gebruiken (vb. samplen) zonder toestemming te vragen of een vergoeding te betalen. Het auteursrecht geeft een auteur/componist eigenlijk een verzameling van verschillende rechten. Deze rechten worden onderverdeeld in twee grote categorieën en verschillende subcategorieën: Vermogensrechten zijn de rechten die te maken hebben met de economische exploitatie van je werk. Ze geven je de mogelijkheden om inkomsten te verwerven met je muziek. Deze vermogensrechten kan je overdragen of verkopen, bijvoorbeeld aan een uitgever (publisher) of een beheersvennootschap. Morele rechten zijn rechten die heel nauw samenhangen met de persoon die het werk gemaakt heeft. Ze zijn over het algemeen ook heel moeilijk in geld te waarderen. Daarom zijn morele rechten ook niet overdraagbaar. Zelfs als je je vermogensrechten verkoopt, zal je altijd je morele rechten blijven houden. Het auteursrecht in ons land wordt geregeld door het Boek XI, Titel 5 in het Wetboek van Economisch Recht (WER). De volledige tekst vind je hier. Muziek beschermen Auteursrecht ontstaat vanzelf, zonder dat je enige formaliteit moet vervullen. Op het moment dat je muziek maakt, ook al fluit je gewoon een deuntje, ben jij de auteur ervan en krijg je auteursrechten, op voorwaarde dat het om een originele creatie in tastbare vorm gaat. Vanaf dan is je muziek beschermd door het auteursrecht, maar je echt indekken tegen plagiaat doe je pas als je ook kan bewijzen dat jij een bepaalde song op een bepaalde datum gemaakt hebt. Het onderscheid tussen het verkrijgen van rechten en het bewijs ervan wordt wel eens uit het oog verloren. Om je auteursrecht voor een bepaald werk te bewijzen, zijn er verschillende opties. Het komt er eigenlijk altijd op neer dat je de datum van je creatie kan bewijzen, liefst aan de hand van een autoritaire bron. Enkele mogelijkheden: De oldschool manier om dit te doen is een opname en/of tekst en partituur van jouw muziek in een enveloppe te steken, over de sluiting je handtekening te zetten (eventueel nog eens met een stukje plakband erover) en de hele handel vervolgens aangetekend naar jezelf te sturen. De postdatum geldt dan als datum van creatie. Na ontvangst mag je de enveloppe natuurlijk niet openmaken! Daarnaast moet je hem ook veilig bewaren. De logfiles van computerbestanden (waar de datum van creatie in staat) zijn ook al in rechtszaken aanvaard als bewijsmiddel voor rechtenhouders. Je kan je werk laten opnemen in het online depot. Dit is een dienst van Sabam die volledig losstaat van haar werking als beheersvennootschap. Tracks uploaden is gratis, zowel voor Sabam-leden als voor niet-leden. Om effectief een certificaat van registratie te bekomen, zal je nog wel 15 euro moeten betalen als je een gratis account hebt. Dit heb je gelukkig enkel nodig in geval van een inbreuk op of betwisting van jouw auteursrecht. Het depot levert dan een document af waarmee je kan bewijzen dat jij op een bepaalde datum een werk hebt gecreëerd/geüpload. Het depot is 5 jaar geldig, daarna vervalt het of kan het worden verlengd voor 5 jaar. Een verlenging kost je in tegenstelling tot de originele registratie wel 10 euro. Bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE) kan je je werk registreren door een zogenaamd i-Depot in te dienen. Ook hiermee kan je de datum van creatie laten vastleggen. Als je online een depot indient voor 5 jaar, kost je dat €36 voor files tot 100MB. Een i-Depot ‘onder envelop’ – voor creaties die niet in digitale vorm vast te leggen of in te dienen zijn – kost €47. Als je helemaal zeker wil zijn, dan kan je een cd met jouw werk laten registreren bij een notaris. Dit is wel een stuk omslachtiger en duurder. b. Wat zijn naburige rechten? Het auteursrecht is er voor auteurs en componisten die de songs schrijven. Maar om die songs te kunnen beluisteren, zijn er natuurlijk ook opnames nodig en muzikanten die songs inspelen. Op die opnames zijn de naburige rechten van toepassing. Misschien schrijft één iemand van je band al de nummers en zorg jij enkel voor de uitvoering of misschien hebben jullie wel iemand die songs voor jullie schrijft, maar nooit mee op het podium of in de studio kruipt. In zo’n geval blijft het auteursrecht in principe in handen van de schrijver van de nummers en moet je toestemming hebben van de auteur om zijn/haar nummers te spelen. Aan de andere kant kan jij als uitvoerende muzikant wel aanspraak maken op de zogenaamde naburige rechten. Naburige rechten gelden op de prestatie van het inspelen of programmeren en het auteursrecht op de creatie van de song. Beide soorten rechten zijn wel combineerbaar, dus als je zowel auteur/componist als uitvoerder bent, zijn beiden voor jou van toepassing. Muzikanten hebben zowel vermogensrechten als morele rechten op hun uitvoerende prestatie. Daarnaast zijn er ook nog naburige rechten voor de ‘producent van fonogrammen’. De producent is de persoon of de groep van personen (vaak een platenlabel) die de opnames betaalt. De producent is niet te verwarren met de producer die mee aan de knoppen zit in de studio of beatkunstenaar. Ook voor de prestatie van de financiering van een opname ontstaan er dus rechten. Ook deze naburige rechten zijn combineerbaar met het auteursrecht. Producenten hebben enkel vermogensrechten en dus geen morele rechten. Een voorbeeld ter verduidelijking: De band ‘Neighbours’ heeft een jaartje goed gespaard brengt een eerste plaat uit in eigen beheer. De songs zijn geschreven door de zanger en iedereen speelt mee op de opname. Voor de 2de plaat gaan ze in zee met een label en huren ze een saxofonist in die geen afstand wilt doen van zijn rechten. Ze werken ook samen met een gerenommeerd producer die enkele songs naar een hoger niveau tilt met nieuwe structuren in de songs. PLAAT 1 Auteurs/componisten: zanger Uitvoerende muzikanten: heel de band Producent: heel de band PLAAT 2 Auteurs/componisten: zanger en producer Uitvoerende muzikanten: band + sax Producent: label Naburige rechten gelden tot 70 jaar na het uitbrengen of vastleggen van de prestatie. Het is niet omdat de auteursrechten op de songs vervallen zijn, dat hetzelfde geldt voor de naburige rechten op de opnames. Je ziet dan ook vaak dat er nieuwe opnames of masters verschijnen zodat de termijn van de naburige rechten nog wat verlengd wordt. Let hier dus voor op! c. Hoe worden naburige rechten verdeeld? Al wie meespeelt op de opname krijgt daarvoor naburige rechten als uitvoerend muzikant. Daarnaast heeft ook de producent naburige rechten voor diens financiële investering in de opname. i. Verdeling van naburige rechten tussen muzikanten De auteurs en de uitvoerende muzikanten kunnen dezelfde personen zijn binnen hetzelfde muzikaal project, maar dit is niet noodzakelijk het geval. Denk maar aan de situatie waar één songwriter met alle ideeën komt en de band enkel uitvoert. Een rapper die een beat gebruikt van een vriend is ook maar deels uitvoerend muzikant. Bij elektronische muziek is het namelijk zo dat het programmeren van een beat of melodie gelijkstaat met het inspelen ervan. In de praktijk wordt ook vaak gewerkt met sessiemuzikanten. Zij kunnen in een sessiecontract afstand doen van hun naburige rechten of gewoon beslissen om ze te behouden. Waar muzikanten geen afstand van kunnen doen, is het recht op billijke vergoeding. De billijke vergoeding is een compensatie voor uitvoerende artiesten en producenten telkens wanneer hun uitvoering en opname openbaar wordt afgespeeld, bijvoorbeeld in een café, op een fuif, een festival, op radio of televisie. Een correcte verdeling afspreken is belangrijk wanneer je de opnames bij PlayRight wilt aangeven. Daar wordt gewerkt met 2 categorieën waarbij een hogere puntenwaarde voor een groter aandeel van de inkomsten zorgt. De eerste categorie (15p) is voor hoofdartiesten (featured artists) en dirigenten/orkestleiders. Deze rol wordt toebedeeld aan de muzikant(en) of dirigent met een hoofdrol binnen die muzikale opname en moet kunnen bewezen worden. Dit kan bijvoorbeeld door het contract voor te leggen met het label waarop een opname uitgebracht werd. De tweede categorie (5p) is voor sessiemuzikanten of muzikanten/zangers die geen hoofdartiest zijn. Backing vocals kunnen hier bijvoorbeeld ook onder vallen. Per instrumentengroep (toetseninstrumenten, mechanische instrumenten, percussie, snaarinstrumenten, vocalen, gestemde percussie en blaasinstrumenten) kan je 5 punten krijgen tot een maximum van 15 punten. Als je dus 3 of meer instrumentengroepen inspeelt, kan je evenveel rechten als een hoofdartiest krijgen.  ii. Verdeling van naburige rechten tussen producenten Al wie mee investeert in het financiële plaatje van de opname, krijgt in principe rechten als producent. Wanneer de bedragen verschillen van persoon tot persoon, kan je die verhouding ook gebruiken voor de verdeling van de naburige rechten van de producent. Wanneer je muziek uitbrengt zonder de tussenkomst van een label spreekt men van een release ‘in eigen beheer’ en blijven alle rechten op de opname in eigen handen. De verdeling is niet alleen belangrijk voor de aangifte van de opnames bij SIMIM, maar ook bij de verdeling van de royalty’s uit streaming of platenverkoop. Wanneer je een deal sluit met een label is het een ander verhaal. In het geval van een licentiecontract worden de opnames (grotendeels) zelf betaald, maar worden naburige rechten vaak overgedragen aan de platenfirma. Als je een label vindt dat de opnames volledig wil betalen, wordt een artiestencontract gesloten en is het label automatisch producent. d. Welke rechten heb je als muzikant? Iedereen die mee speelt of zingt bij de vastlegging van muziek krijgt een deel van de naburige rechten als uitvoerend muzikant. Telkens je muzikale uitvoering wordt opgenomen kan je dus een aantal rechten laten gelden op die opname. De vermogensrechten zorgen ervoor dat je toestemming moet verlenen en in ruil voor die toestemming een vergoeding kan vragen. Het gaat concreet over de volgende rechten: Het (mechanisch) reproductierecht: om een kopie van een muzikale prestatie te maken, is de toestemming van de uitvoerende muzikant vereist. Wat ook de reproductietechniek mag zijn (cd, dvd, een digitale of andere drager, enz.). Alle vormen van kopie vallen onder het reproductierecht: definitieve of tijdelijke, volledige of gedeeltelijke dus ook een fragment valt hieronder. Dit recht geeft hen de kans om de al dan niet commerciële exploitatie van hun prestatie te controleren. De toestemming van de uitvoerende muzikant is altijd vereist om een prestatie vast te leggen, zoals bijvoorbeeld het geval is bij het opnemen van een muziekconcert, dj-set of live sessie. Publieke mededelingsrecht: uitvoerende muzikanten kunnen ook controle uitoefenen op de publieke mededeling van hun prestatie, met de uitzondering dat ze niet kunnen verhinderen dat een opname wordt gespeeld op de radio, televisie of openbare plaatsen. Denk voor dit laatste aan het gebruik van je muziek in horeca- of handelszaken of wachtzalen, maar ook op festivals en andere openbare evenementen. Voor deze exploitaties kan je wel aanspraak maken op een vergoeding die geïnd wordt via de billijke vergoeding. Het distributie-, verhuur- en uitleenrecht: er is ook toestemming nodig om materiële dragers waarop de prestatie is vastgelegd te verkopen, invoeren of uitvoeren. Telkens iemand die dragers wilt uitlenen of verhuren is eveneens toestemming nodig. De wetgever heeft evenwel een aantal uitzonderingen op het auteursrecht ingevoerd, die bepaalde vormen van dagdagelijks gebruik van beschermde werken mogelijk maakt zonder toestemming te moeten vragen. Een overzicht van al de uitzonderingen vind je hier. In de praktijk komt het er vooral op neer dat je als uitvoerend artiest een vergoeding kunt krijgen als er opnames worden gebruikt waarop jij hebt meegespeeld. Om effectief uitbetaald te worden, zal je je wel moeten aansluiten bij PlayRight, de collectieve beheersvennootschap voor alle uitvoerende kunstenaars. Meer daarover lees je hier. Om de persoonlijke band te beschermen die een uitvoerend muzikant met hun prestatie heeft werden twee zgn. morele rechten in het leven geroepen. Uitvoerende artiesten hebben twee groepen morele rechten:  Het integriteitsrecht of recht op eerbied: ze kunnen zich verzetten tegen wijziging of misvorming van hun prestatie wanneer ze vinden dat hun eer of reputatie geschaad wordt. Dit morele recht is gaat dus minder ver dan dat van de auteur. In geval van betwisting zal het steeds de rechter zijn die oordeelt of de reputatie of eer in het gedrang komt. Het vaderschapsrecht of paterniteitsrecht: uitvoerende artiesten mogen ‘overeenkomstig de eerlijke beroepsgebruiken’ vragen dat hun naam vermeld wordt. Wanneer een orkest muziek (in)speelt, zullen bijvoorbeeld niet alle namen van de muzikanten op de hoes of de affiche moeten staan. Muzikanten kunnen er ook voor kiezen om helemaal niet vermeld te worden of indien gewenst met een pseudoniem. Er is geen zgn. divulgatierecht voor uitvoerende kunstenaars. In tegenstelling tot de auteurs/componist kan de uitvoerende kunstenaar dus niet beslissen of die een werk klaar acht voor publicatie en of die het wil meedelen aan een publiek. e. Welke rechten heb je als producent? De producent is degene die de opname financiert en is niet te verwarren met de producer, die zorgt voor technische en/of creatieve ondersteuning in het opnameproces. Je krijgt als producent enkel rechten als het gaat om de eerste vastlegging van muziek of films. Je krijgt dus geen naburige rechten voor het uitbrengen van compilaties van eerder verschenen werk. Voor het toekennen van de nevenrechten voor producenten is het van belang wie er eigenaar is van de master of moederband van de opnames. Breng je een plaat uit in eigen beheer, dan ben je zelf de masterowner. Werk je samen met een platenfirma, dan hangt het masterownership sterk af van de specifieke overeenkomst die je met een platenfirma kan hebben. In theorie is degene die de opnames bekostigd heeft meestal de eigenaar van de mastertapes. Een producent kan geen morele rechten doen gelden, voor het overige lopen de rechten wel volledig gelijk met die van de uitvoerende artiest. Telkens je een opname financiert kan je een aantal vermogensrechten laten gelden op die productie: Het (mechanisch) reproductierecht: om een kopie van een opname te kunnen maken, is de toestemming van de producent vereist, wat ook de reproductietechniek mag zijn (cd, dvd, een digitale of andere drager, enz.). Alle vormen van kopie vallen onder het reproductierecht: definitieve of tijdelijke, volledige of gedeeltelijke dus ook een fragment valt hieronder. Dit recht geeft producenten de kans om de al dan niet commerciële exploitatie van hun eerste vastlegging te controleren. Publieke mededelingsrecht: producenten kunnen ook controle uitoefenen op de publieke mededeling van hun opname, met de uitzondering dat ze niet kunnen verhinderen dat een opname wordt gespeeld op de radio, televisie of openbare plaatsen. Denk voor dit laatste aan het gebruik van je muziek in horeca- of handelszaken of wachtzalen, maar ook op festivals en andere openbare evenementen. Voor deze exploitaties kan je als producent wel aanspraak maken op een vergoeding die geïnd wordt via de billijke vergoeding. Het distributie-, verhuur- en uitleenrecht: er is ook toestemming nodig om materiële dragers waarop de originele opname is vastgelegd te verkopen, invoeren of uitvoeren. Telkens iemand die dragers wilt uitlenen of verhuren is eveneens toestemming nodig. De wetgever heeft evenwel een aantal uitzonderingen op het auteursrecht ingevoerd, die bepaalde vormen van dagdagelijks gebruik van beschermde werken mogelijk maakt zonder toestemming te moeten vragen. Een overzicht van al de uitzonderingen vind je hier. In de praktijk komt het er vooral op neer dat je als producent een vergoeding kunt krijgen als er opnames worden gebruikt waarin jij hebt geïnvesteerd. Voor de inning en verdeling van naburige rechten voor de producent kan je een beroep doen op SIMIM. Deze beheermaatschappij zal dan, naar analogie met PlayRight of SABAM, een aantal vergoedingen voor jou gaan innen. Daarnaast kan je als master owner ook (serieus wat) geld verdienen telkens jouw opname wordt verkocht, zowel fysiek als digitaal. Ook streams brengen zgn. royalty’s op. 3. Artist Development: fases in de ontwikkeling (korte, middellange en lange termijn) - artistiek versus commercieel – mainstream versus alternative In de ontwikkeling van de carrière van een artiest vallen verschillende fases te onderscheiden. Meestal komt men niet verder als: “dat is een opkomend talent” of “groep X is een gevestigde waarde.” Die uitspraken zijn dan gebaseerd op buikgevoel of intuïtie, maar het ontbreekt aan tastbare criteria om artiesten concreet in een bepaalde categorie te plaatsen. Daar is in 2023 verandering in gekomen dankzij een model uit Nederland. In hun zoektocht naar het ontwikkelen van een honorariumrichtlijn voor optredende muzikanten bij poppodia en -festivals die ook in de praktijk toepasbaar is, hebben vertegenwoordigers van poppodia, festivals, managers en artiesten op basis van een uitgebreide bevraging een aantal carrièrefases gedefinieerd. Ze onderscheiden 5 fases in de carrière van een artiest, vastgelegd aan de hand van duidelijk meetbare en heel concrete criteria. Fase 0 - Starting up Onkostenvergoeding Nieuwe groep of nieuwe start of nieuwe markt Je grijpt elke kans aan om te spelen en om exposure te krijgen. Optredens zijn eerder zeldzaam. Gevecht om jezelf te bewijzen / stevige concurrentie Is dit het allemaal wel waard? Fase 1 - Upcoming Upcoming betekent dat de act net boven het maaiveld uitkomt. De act wordt geselecteerd voor bijvoorbeeld de popronde en/of speelt een aantal keer live op landelijke (of voor bepaalde genres juist internationale) radio. Er wordt gebouwd aan een fanbase op socials en streaming. De naam van de act begint bekendheid te vergaren in de industrie. investeringsvergoeding Op zoek naar niche en alsmaar duidelijker wat dat wordt. Er komt volk naar je optredens en ze abonneren zich op je nieuwsbrief of volgen je via sociale media. Je speelt regelmatig op verschillende plaatsen. Het wordt duidelijk waar de beste plaartsen zijn en waar je publiek zich bevindt. Je probeert live nieuwe dingen uit en je shows worden beter. Je kan al af en toe eens wat meer vragen voor een show. Geleidelijk aan ontdek je waar je uniek in bent. Je eerste album is uit en je verkoopt het tijdens optredens. Je krijgt geleidelijk wat streams. Fase 2 - Developing  Een act die developing is, zet haar eerste stappen richting bekendheid bij een groter publiek. Er is een stabiele following, de act is bekend in de industrie en er wordt een klein professioneel team samengesteld. Een act in deze fase heeft bijvoorbeeld de Nieuwe Lichting afgerond, werkt meestal met een boeker en misschien ook een management, publisher of label. Een act in fase 2 speelt in de clubs, maar verkoopt deze nog niet (altijd) uit. Mocht de act zich niet zozeer richten op België, dan kan er ook sprake zijn van een klein internationaal team en optredens op kleine internationale podia. Vergoeding vergelijkbaar met minimumloon Je kent je publiek en weet welke zalen interessant zijn voor jou. Je hebt een schare trouwe fans. Je speelt regelmatig in dezelfde zalen Je hebt een regelmatig inkomen. Meer fans op je mailinglist en meer volgers. Tweede album is uit. Airplay op de radio + artikels in de pers Fase 3 - Mid-career Als een act in de fase van mid-career zit, is er sprake van een aanzienlijke eigen fanbase op streaming en socials. Daarnaast is er bekendheid bij een groter publiek. De act speelt op toonaangevende (pop)podia en festivals, en verkoopt zalen uit. Wisselend per genre is er radio airplay, optredens op tv en/of journalistieke aandacht. Vergoeding vergelijkbaar met modaal loon Je kan zelf kiezen waar en wanneer je live wil spelen. Je speelt ook regelmatig in het buitenland en bereikt een nieuw publiek in verschillende zalen. Je bepaalt zelf je gage eerder dan te moeten cashen wat ze je geven. Bovengemiddeld inkomen maar ook meer uitgaven Stevig business team, zoals booking agent en manager. Je carrière gaat erop vooruit. Vaak al derde album en andere artiesten die naar je opkijken. Fase 4 - Arrived Acts in deze fase hebben een goed inkomen en hebben de mogelijkheid om te investeren in hun eigen carrière. De act is in staat om grote zalen uit te verkopen, eigen tours te bekostigen én een goed inkomen voor haar bandleden te verzorgen. Meer dan een modaal loon Je bent waar je altijd wilde zijn in je carrière Je geniet heel ruime bekendheid Je speelt in de grootste en beste zalen. Je staat op gelijke voet met artiesten die je vroeger bewonderde. Je wordt beschouwd als een icoon. Je albums verkopen heel goed en je haalt veel streams. Zelf bepalen in welke fase jij je bevindt? Je kan de rekentool hier raadplegen.  a. Artist Development: artistiek versus commercieel / mainstream versus alternative Naast de onderverdeling naargelang de carrièrefase waarin een artiest zich bevindt, kunnen we ook een onderscheid maken op een andere manier. De meest gekende daarvan is het de schaal van artistiek/experimenteel tot commercieel. Artistiek vs commercieel Het kader artistiek commercieel was te beperkend vond ook Gert Keunen. Net zoals de tegenstelling underground versus mainstream. Of indie versus commercieel. Daarom werkte hij het begrip ‘alternatieve mainstream’ uit. Dat houdt het midden tussen commercieel en underground. Een bijkomend voordeel is dat het voor verschillende genres kan opgaan. Je kan het ook verder opentrekken en aan de hand van die schaal of tegenstelling bekijken hoe bv popmuziek zich verhoudt tot andere muziek- of kunstgenres. Zo wordt er in de muziek een onderscheid gemaakt tussen hoge cultuur (bv opera) en lage cultuur (bv popmuziek). Je zou artistieke producten ook van elkaar kunnen onderscheiden door de productieschaal. Commerciële muziek of mainstream kunnen we beschouwen als een resultaat van grootschalige productie: de productiecyclus is kort (bv veel release op korte tijd), het product richt zich op een breed publiek en past zich aan al bestaande behoeften aan. Bij ‘alternatieve’ muziek is er eerder sprake van een kleinschalige productie: de productiecyclus is langer, het product wordt gemaakt voor een eerder beperkt publiek van medeproducten en kenners en durft ook artistieke risico’s nemen. Geen enkele uiting is louter commercieel of louter underground: zie het eerder als 2 polen waartussen je muziek kunt situeren. Alternatieve mainstream De brug tussen underground en mainstream wordt gevormd door het hierboven genoemde altenatieve mainstream. Drie segmenten 4 factoren Belangstelling bij gatekeepers Infrastructurele kader: In underground is infrastructurele kader meer uitgesproken en verschillend van genre tot genre. Elk undergroundmilieu heeft kader uitgebouwd dat losstaat van ontwikkelingen in majors Relatie tot het economische Culturele waarden Grote voordeel van alternatieve mainstream is dat het genres en actoren doorkruist en net daardoor ruim inzetbaar is. Als artiest kies je niet altijd bewust voor de ene of de andere kant van de schaal. Het kan best zijn dat je artistiek eindproduct varieert doorheen de tijd. Of dat de smaak van het publiek verandert waardoor je het ene moment tot de underground behoort, om een jaar later richting mainstream opgeschoven te zijn. In het model van Gert Keunen worden aan de verschillende segmenten binnen het popmuziekcircuit specifieke culturele waarden toegekend door de betrokken actoren (zoals artiesten, platenmaatschappijen, media, en het publiek). Deze waarden zijn gebaseerd op wat in elk segment wordt beschouwd als belangrijk en waardevol, los van louter esthetische oordelen. De culturele waarden verschillen per segment en worden beïnvloed door factoren zoals authenticiteit, commerciële haalbaarheid, en artistieke integriteit. Hieronder de belangrijkste culturele waarden per segment: 1. Mainstream-segment Commercieel succes: Binnen het mainstream-segment wordt succes vaak gemeten aan de hand van verkoopcijfers, streams, airplay, en het aantal concertbezoekers. Een artiest wordt gewaardeerd op basis van zijn of haar populariteit en commerciële prestaties. Toegankelijkheid: De muziek moet een breed publiek aanspreken en toegankelijk zijn. Dit betekent vaak dat de muziek makkelijk in het gehoor ligt en herkenbare thema’s behandelt. Entertainmentwaarde: In het mainstream-segment wordt muziek vaak gezien als een vorm van entertainment, waarbij spektakel en plezier centraal staan. Live shows zijn vaak groots en visueel aantrekkelijk. 2. Indie- of alternatieve segment Authenticiteit: Binnen dit segment is authenticiteit een belangrijke culturele waarde. Artiesten worden gewaardeerd om hun eigenheid, creativiteit, en het niet toegeven aan commerciële druk. Het maken van “echte” muziek die de persoonlijke visie van de artiest uitdrukt, staat hier voorop. DIY-mentaliteit (Do It Yourself): Veel artiesten en bands binnen het alternatieve segment nemen afstand van de grote muziekmaatschappijen en kiezen ervoor om hun muziek onafhankelijk uit te brengen. Deze onafhankelijke houding wordt gewaardeerd als een teken van integriteit. Kunstzinnigheid: De muziek in dit segment wordt vaak beschouwd als meer kunstzinnig en experimenteel. Artistieke vernieuwing en een kritische houding ten opzichte van de mainstream worden gezien als waardevol. 3. Subculturen of niche-segment Gemeenschapsgevoel: Binnen niche-segmenten, zoals subculturen (bijvoorbeeld punk, metal, hiphop), is er een sterk gevoel van verbondenheid binnen een specifieke gemeenschap. Deze groepen waarderen muziek die hun identiteit en waarden weerspiegelt. Counterculture: Niche-segmenten hechten vaak waarde aan een contraculturele houding. Muziek die zich afzet tegen de gevestigde normen en waarden van de mainstream maatschappij wordt als belangrijk en betekenisvol beschouwd. Kennis en toewijding: De waardering binnen subculturen komt vaak voort uit een diepgaande kennis van en toewijding aan een specifiek genre. Dit kan bijvoorbeeld blijken uit een uitgebreide kennis van obscure bands, de geschiedenis van een bepaalde stroming, of de betrokkenheid bij de subculturele scene. Overkoepelende culturele waarden Ondanks de verschillen delen de segmenten enkele bredere culturele waarden die variëren in betekenis per segment: Creatieve vrijheid: In alle segmenten is creatieve vrijheid een waarde, maar de interpretatie verschilt. In het mainstream-segment kan dit betekenen dat een artiest experimenteert binnen commerciële grenzen, terwijl in het indie-segment artistieke onafhankelijkheid zonder commerciële overwegingen centraal staat. Erkenning: Erkenning kan zowel binnen als buiten een segment belangrijk zijn. Mainstreamartiesten streven naar brede erkenning, zoals prijzen en hitlijsten, terwijl indie- en  niche-artiesten vaak waarde hechten aan erkenning binnen hun eigen, meer gespecialiseerde gemeenschappen. De culturele waarden die actoren toekennen aan elk segment reflecteren dus een complex samenspel van artistieke idealen, commerciële haalbaarheid, en sociale identiteit. Wat wel van belang is, is dat je van bij het begin stilstaat bij waar je naartoe wil. Een gezonde dosis geluk je altijd nodig hebben, maar je kan dat geluk zelf ook een handje helpen. Stel jezelf om te beginnen een doel. Durf daarbij op lange termijn te denken: waar wil je staan binnen 2 jaar? Waar wil je live spelen? Hoeveel albums wil je verkopen of hoeveel streams wil je halen? Hoeveel airplay wil je halen? Doe eerst wel voldoende ervaring op alvorens voor het grote succes te gaan. Om je doelen te bepalen kun je die best zo concreet mogelijk formuleren. Werk daarvoor volgens het SMART principe: Specifiek: bv een aantal shows spelen in een gerenommeerde club (AB, Trix, Het Depot, Cactus, …). Kies meteen een zaal, want elke zaal heeft immers een eigen programmator, eigen werkwijze en eigen netwerk. De zaal zal bepalen welke weg je moet afleggen om je doel te bereiken. Meetbaar: bv 2 supports en 1 headline show spelen Actiegericht: deel je grote doel op in een aantal kleinere tussenstappen. Zo motiveer je jezelf om vol te houden. Als je een doel bereikt hebt, ga je gemotiveerd zijn om de volgende stap te zetten. Om een show in Trix te versieren, zal je eerst een goede livereputatie moeten opbouwen en mogelijks wat buzz creëren rond je muziek. Enkele kleinere goals zouden dus kunnen zijn: 5 knallers van optredens geven in jeugdhuizen, 500 Facebook likes verzamelen, kwaliteitsvolle live footage uploaden op je YouTube kanaal enzovoort. Realistisch: Als je bereid bent om hard te werken mag je hoofddoel best wat ambitieus zijn. Hou het echter realistisch. Het heeft geen zin om doelen te stellen die je nooit kan bereiken. Het binnenhalen van een artiestencontract bij major platenlabel is bijvoorbeeld nog maar weinigen gegeven en hangt van veel factoren af die je zelf niet In de hand hebt. Het opdelen van je doel in tussenstappen kan je helpen om het gevoel van onbereikbaarheid te temperen. Door telkens kleine stapjes te zetten houd je het realistisch en prikkelend voor jezelf. Tijdsgebonden: Dit is misschien wel de belangrijkste van de SMART parameters. Probeer steeds een duidelijke deadline te stellen voor je plannen. Uitstel is afstel en de meeste muzikanten hebben de slechte gewoonte om nogal hard uit te stellen. Maak een retroplanning. Je vertrekt bij je doel dat je jezelf gesteld hebt en keert stap per stap terug tot vandaag punt voor elke tussenstap leg je jezelf én deadline op van een paar weken of maximum maanden. Stel je doel regelmatig bij. Enkel zo kun je je aanpassen aan de realiteit.  4. Artist Development: 360° Rond artiesten bewegen zich een aantal verschillende spelers die een rol kunnen spelen in de hele ontwikkeling van de artiest. Welke spelers bewegen er zich rond de artiest en wat doen ze? Hieronder stellen we ze kort voor en staan we stil bij hun voornaamste kenmerken. a. Artist Development – label Een platencontract lijkt vaak het ultieme doel voor jonge artiesten met ambities. De dagen dat een recorddeal garant stond voor gigantische opnamebudgetten en torenhoge voorschotten behoren nochtans tot het verleden. Strikt genomen zou je kunnen stellen de rol en taak van labels kunnen samenvatten in de volgende activiteiten: Brengen muziek op de markt in de vorm van geluidsdrager Investeren in opname van muziek Verzorgen marketing en promotie Verzorgen distributie De explosie van de homerecording-markt heeft ervoor gezorgd dat de platenmaatschappijen niet langer een monopolie hebben op opnamefaciliteiten. Een plaat maken kan je dus ‘even goed’ zelf. Toch kunnen de platenfirma’s nog steeds een zekere kwaliteitsstempel zetten en beschikken ze ook over een groot netwerk van ervaren en getalenteerde mensen die ervoor kunnen zorgen dat jouw muziek en je carrière naar een hoger niveau getild kunnen worden. Muziek = (big) business! Vaak hoor je het verwijt dat (major) platenlabels weinig geven om muziek en vooral veel om euro’s en dollars. Muziek is dan louter een product dat door een bedrijf (het label) geproduceerd, gedistribueerd en gepromoot wordt, met als enige doel om zoveel mogelijk winst te maken. Of dat verwijt terecht is of niet, het blijft een feit dat een label een business is en dat heeft enkele gevolgen. Zo zal het label enkel willen samenwerken als ze potentieel zien in je muziek en bijgevolg dus verwachten dat hun investeringen kunnen worden terugverdiend. In sommige gevallen gaan ze zelfs inspraak eisen in het artistieke proces om er voor te zorgen dat ze je muziek wel zeker ‘in de markt kunnen zetten’. Een voordeel van deze productgerichte aanpak is dat een label je muziek gaat promoten en marketen op een professionele manier. Zeker nu er zoveel (kwaliteitsvolle) muziek wordt gemaakt, wordt het alsmaar moeilijker om boven de massa uit te steken. Een gerichte marketingcampagne kan daar zeker en vast bij helpen. Een platenfirma kan niet enkel rekenen op een ploeg van communicatie- en marketingspecialisten, maar kan bovendien meestal gebruik maken van een uitgebreid netwerk van contacten binnen de sector. Muziekrecensenten, playlistsamenstellers, journalisten, radiomakers, programmatoren, mensen uit de tv-en filmwereld; een goed label kan je muziek rechtstreeks bij de mensen krijgen die er toe doen. Little green bag In eerste instantie, maar dit is erg afhankelijk van het soort overeenkomst dat de samenwerking beheerst, is een platenmaatschappij vaak louter een geldschieter. Net zoals je bij de bank een lening kan krijgen, kan je bij een label een budget krijgen om een plaat op te nemen. Om de metafoor even door te trekken, zal een platenfirma ook enkele garanties willen voor het risico dat ze nemen. Dit doen ze niet door een hypotheek op je huis te vragen, maar wel – onder andere – door opties en terugverdien-clausules op te nemen in hun overeenkomsten. Dit zorgt ervoor dat ze eerst hun kosten kunnen terugverdienen voordat ze jou moeten uitbetalen én dat je terug met hen moet samenwerken voor toekomstige releases in het geval van een succesverhaal. Als je vooral op zoek bent naar geld om je opnames te financieren, wees je er dan van bewust dat er ook andere manieren bestaan om een budget bijeen te sprokkelen. De kleine lettertjes Als je in zee gaat met een platenmaatschappij, moeten er altijd enkele zaken op papier worden gezet, in de eerste plaats over je rechten. Zonder jouw toestemming mag een label of iemand anders jouw muziek niet zomaar uitbrengen of op een andere manier exploiteren. Je zal het label dus een 'licentie' moeten geven om bepaalde exploitaties van je muziek mogelijk te maken. Zulke licenties zijn vaak exclusief, wat wil zeggen dat het label vanaf dan als enige de nummers mag uitbrengen en verder gebruiken. Denk steeds goed na voor je rechten op je muziek afstaat, meestal is het immers voor de totale duurtijd van het auteursrecht! Zeker als het over exclusieve licenties gaat, kan je jezelf grote beperkingen opleggen voor de toekomst. Meer weten over de basics van een platendeal? Bekijk dan zeker onze video! Online vs. offline De consumptie van muziek gebeurt grotendeels online. Voor een artiest is dat goed nieuws, want dat betekent dat je je muziek kan verspreiden zonder hoge kosten voor persing, packaging, dragers en distributie. Voor een kleine fee kan je een nummer op alle gangbare platformen krijgen via een aggregator. Dit maakt het super gemakkelijk om je muziek volledig in eigen beheer te releasen, maar het heeft er ook voor gezorgd dat er tal van kleine onafhankelijke labels ontstaan zijn die zich enkel op digitale releases richten, eventueel aangevuld met enkele zeer gelimiteerde oplagen in een exclusief fysiek formaat. Vooral in de elektronische muziekgenres is deze manier van werken eerder de regel dan de uitzondering. Wie enkel een digitale release ambieert, heeft tegenwoordig al de tools zelf in handen om dit tot een goed einde te brengen. Een succesvolle release vraagt wel een stevige promocampagne en als je alles zelf in handen houdt, moet je wel bereid zijn om er veel tijd en werk in te steken. Door een platenfirma onder de arm te nemen, kan je een paar van deze taken van je afschuiven, maar dit heeft natuurlijk weerslag op je mogelijke inkomsten. Digitaal mag dan wel in de lift zitten, we mogen niet vergeten dat er nog steeds mensen zijn die graag een fysiek product in hun handen hebben. De populariteit van bepaalde formaten hangt bovendien erg samen met genres. Je moet je dus zeker niet laten afschrikken door de extra werklast en kosten bij het produceren van fysieke dragers. De hulp van een label kan hiervoor zeker interessant zijn, maar met de juiste strategie kan elke artiest ook in eigen beheer een fysiek product uitbrengen en er nog wat aan over houden. Decide It Yourself De conclusie van het hele verhaal is dat alle nieuwe (en minder nieuwe) ontwikkelingen en technologieën in de muziekindustrie er voor gezorgd hebben dat het voor een artiest nog nooit zo gemakkelijk geweest is om voor een DIY-aanpak te kiezen. Maar ook de invulling van DIY is door de loop van de jaren wat verschoven. Je kan nog steeds alles zelf doen van het maken van de opnames, tot zeefdrukken van je artwork, tot het zelf kopiëren van je cd’s en ze rondbrengen naar de winkels, maar steeds meer artiesten kiezen voor een ‘Decide-It-Yourself’ aanpak. Je moet immers geen schrik hebben om bepaalde taken uit te besteden. Sommige mensen hebben nu eenmaal betere skills of een uitgebreider netwerk om efficiënt promo te voeren of om je producten bij je fans te krijgen. Het belangrijkste in de nieuwe DIY-cultuur is om zelf de controle te houden. Een strategie die bijvoorbeeld erg verstandig is, is om alles zo veel mogelijk zelf te doen tot het boven je hoofd dreigt te groeien. Op dat moment ga je op zoek naar betrouwbare partners, enkel voor die zaken waarvoor je die extra duw of de extra middelen nodig hebt. Door zo te werk te gaan, ben je er bovendien zeker van dat je een maximale return krijgt voor al je harde werk. Daarmee willen we zeker niet zeggen dat je moet wegblijven van de labels. Integendeel, een label kan hierbij een perfecte partner zijn, afhankelijk van de ambities die je hebt en hoeveel werk je zelf kan en wil steken in de niet-artistieke kant van je carrière. Wees je er wel goed van bewust welke kant je uit wilt en probeer op basis daarvan te beslissen of en wat voor een samenwerking het beste bij je past. Het is ook geen probleem om het veld wat te verkennen en af en toe ‘nee’ te zeggen. Probeer steeds te zoeken naar partners die volledig in je verhaal geloven. Je zal wel snel merken of die klik er is of niet. En als je toch niet zeker bent, moet je ook geen schrik hebben om eens een kans af te slaan. Als er één iemand gelooft in je muziek, is de kans groot dat je ook andere mensen overtuigd krijgt om mee in je verhaal te stappen. Misschien met een partner die beter bij je aansluit of misschien op een beter moment in je carrière.  b. Artist Development – A&R A&R – wat staat voor artist & repertoire – vervullen een cruciale rol bij labels en publishers. A&R staat voor Artists and Repertoire. Een A&R is verantwoordelijk voor het ontdekken, contracteren en begeleiden van nieuwe muzikaal talent. De rol van A&R gaat veel verder dan het louter ontdekken. Ook in andere fases valt zijn/haar inbreng niet te onderschatten. Wat doen ze dan zoal? Ontdekken van talent Een van de primaire taken van A&R is het ontdekken van nieuw muzikaal talent. Dit gebeurt door het bijwonen van live-optredens, het monitoren van sociale media en muziekplatforms zoals Spotify, SoundCloud en YouTube, en het ontvangen van demo's van artiesten en hun managers. A&R- managers moeten een scherp oor hebben voor muziek en een goed begrip van markttrends om te kunnen voorspellen welke artiesten en genres potentieel hebben om succesvol te worden. Onderhandelen van contracten Zodra een A&R-manager een veelbelovende artiest heeft gevonden, begint het proces van contractonderhandelingen. Dit omvat het bespreken van de voorwaarden van de opnameovereenkomst, zoals royaltypercentages, voorschotten en de verplichtingen van beide partijen. A&R-managers moeten zowel de belangen van het platenlabel als die van de artiest in evenwicht houden om een eerlijke en gunstige overeenkomst te bereiken. Begeleiden van producties A&R-managers spelen een cruciale rol in het creatieve proces van muziekproductie. Ze werken nauw samen met artiesten en producers om het geluid en de richting van een album of single te bepalen. Dit omvat het selecteren van de juiste nummers, het kiezen van geschikte producers en het begeleiden van de opnameprocessen. A&R-managers geven feedback op demo's en opnames en helpen artiesten om hun artistieke visie te verfijnen en te realiseren. Marketing en Promotie Naast hun creatieve rol, zijn A&R-managers ook betrokken bij de marketing en promotie van de muziek. Ze werken samen met de marketingafdeling om strategieën te ontwikkelen die de muziek effectief onder de aandacht van het publiek brengen. Dit kan inhouden dat ze campagnes bedenken voor sociale media, het regelen van interviews en optredens, en het creëren van visuele content zoals muziekvideo's. Onderhouden van relaties Een belangrijk aspect van de rol van A&R is het onderhouden van goede relaties met artiesten. Dit omvat regelmatig contact, het bieden van ondersteuning en begeleiding, en het helpen oplossen van eventuele problemen die zich voordoen. Een goede A&R-manager bouwt een vertrouwensrelatie op met artiesten, waardoor ze zich gesteund en begrepen voelen, wat essentieel is voor hun creatieve proces en hun algehele succes. Marktanalyses uitvoeren A&R-managers moeten voortdurend op de hoogte blijven van veranderingen en trends binnen de muziekindustrie. Dit omvat het analyseren van verkoopcijfers, streamingdata, en consumentengedrag om te begrijpen welke genres en artiesten populair zijn. Deze inzichten helpen bij het maken van geïnformeerde beslissingen over welke artiesten gecontracteerd moeten worden en welke muziekstrategieën gevolgd moeten worden. Samenwerkingen opzetten en netwerken Het opbouwen van een sterk netwerk binnen de muziekindustrie is cruciaal voor A&R-managers. Ze moeten goede relaties onderhouden met producers, songwriters, managers, en andere industrieprofessionals. Samenwerkingen met deze partijen kunnen leiden tot succesvolle muziekprojecten en nieuwe kansen voor artiesten. Een uitgebreid netwerk helpt A&R-managers om snel te reageren op nieuwe trends en kansen binnen de industrie. Beheren van budgetten A&R-managers zijn ook verantwoordelijk voor het beheren van budgetten die toegewezen zijn voor de ontwikkeling van artiesten en hun muziekprojecten. Dit omvat het plannen en controleren van uitgaven voor opnamesessies, marketingcampagnes, videoproducties, en promotionele activiteiten. Effectief budgetbeheer is essentieel om ervoor te zorgen dat projecten binnen de financiële grenzen blijven en toch de gewenste kwaliteit en impact bereiken. Evalueren en rapporteren Het is belangrijk voor A&R-managers om de prestaties van artiesten en muziekprojecten te evalueren. Dit omvat het analyseren van verkoopcijfers, streamingstatistieken, en andere prestatie-indicatoren. Regelmatige evaluaties helpen bij het identificeren van wat werkt en wat niet, waardoor toekomstige strategieën kunnen worden aangepast voor betere resultaten. A&R-managers rapporteren hun bevindingen aan hogere leidinggevenden binnen het platenlabel om ervoor te zorgen dat er een gedeeld begrip is van de voortgang en prestaties van artiesten. Innoveren en creatieve ideeën spuien In een voortdurend veranderende industrie is het belangrijk dat A&R-managers innovatieve benaderingen en creatieve ideeën aandragen. Dit kan variëren van het verkennen van nieuwe muziekgenres en -stijlen tot het bedenken van unieke marketingcampagnes en samenwerkingsverbanden. Creativiteit en innovatie zijn essentieel om ervoor te zorgen dat artiesten en hun muziek opvallen in een concurrerende markt. Het werk van een A&R vergt een combinatie van muzikale kennis, zakelijke vaardigheden, en een diep begrip van de muziekindustrie. Succesvolle A&R-managers zijn degenen die niet alleen talent kunnen ontdekken, maar ook effectief kunnen samenwerken met artiesten en andere professionals om muziek te creëren die zowel artistiek als commercieel succesvol is. Binnen de muziekindustrie is de A&R vaak de eerste gatekeeper. Die bepaalt wie of wat er door mag en wie niet. Uiteraard heeft zo een persoon veel macht. Denk maar aan de ontdekker van Madonna: met die ster alleen heeft hij zich een reputatie opgebouwd die hem helpt ook andere artiesten op de kaart te zetten. In wezen zetten ze voortdurend hun eigen reputatie op het spel. Net zoals in het voetbal – waar je maar zo goed bent als je laatste wedstrijd – ben je als A&R ook maar zo goed als je laatste ontdekking. c. Artist Development – soorten platenlabels Er komt een moment in je muzikale carrière dat je eraan denkt om een beroep te doen op een label om jouw release naar een hoger niveau te tillen. Je kan dit doen op verschillende manieren, maar ook tussen labels onderling zijn er nog gigantisch veel verschillen. Je hebt drie grote labels – de zogenaamde majors (Universal, Warner en Sony) – die samen zowat 80% van de markt in handen hebben. Deze labels zijn meestal onderdeel van grote entertainmentconcerns, met bijvoorbeeld ook activiteiten in de filmindustrie. Kenmerkend voor deze giganten is dat ze heel de keten van muziekproductie in handen hebben, van het tekenen van een artiest tot de distributie. Doordat ze vaak afdelingen in verschillende landen hebben, kunnen ze ook op internationaal niveau opereren. De schaal van deze ondernemingen heeft vanzelfsprekend enkele voordelen op het gebied van bereik en pure mankracht die kan ingeschakeld worden. Tegelijkertijd wordt hen soms verweten dat ze erg op safe spelen door alleen populaire acts te tekenen en dat ze minder voeling hebben met de laatste nieuwe hipstergenres. Langs de andere kant van het spectrum heb je de independents (indies of onafhankelijke platenfirma’s), deze labels zijn vaak gespecialiseerd in een bepaald genre of niche, opereren op kleinere schaal en moeten vaak ook samenwerken met andere partners om bijvoorbeeld de distributie van hun muziek te doen. Het voordeel van een indie-label is dat ze vaak dichter bij de artiest staan, het is allemaal wat minder rigide en ze zijn soms sneller bereid om vanuit een zeker buikgevoel te handelen en meer ‘risicovolle acts’ te tekenen. Kleinere onafhankelijke labels ontbreken misschien de grote machine om je carrière op korte termijn te lanceren, maar daartegenover staat vaak meer authenticiteit en geloofwaardigheid. Binnen de verschillende acts onderling op een indie label en tussen de artiest en het label heerst er ook vaak een familiegevoel. Sommige independents werken wel nauw samen met een major, waarbij succesvolle artiesten op termijn kunnen doorstromen naar het ‘moederlabel’. Of je het best op je plaats zit bij een major of een indie hangt af van verschillende zaken. Eerst en vooral van de muziek die je maakt. Met specifieke genres als hardcore, ska, hiphop, enzovoort ga je eerder terechtkomen bij een indie die vooral in zo’n niche werkzaam is. De majors staan dan weer vooral bekend voor radiovriendelijke pop- en rockmuziek. Verder hangt het vooral af van je eigen wensen, welke aanpak verkies je, hoeveel wil je uit handen geven, wil je voor full-out commercieel gaan of vertoef je liever in een hippe undergroundscene, enzovoort. Lange tijd was het vanzelfsprekend om je carrière eerst in eigen land uit te bouwen en vervolgens stap voor stap het buitenland te veroveren. Slechts een moedige enkeling ging zijn heil meteen op een ander zoeken. Deze strategie is nog steeds de gangbare praktijk, maar nu landsgrenzen op alle vlakken beginnen te vervagen – zeker met wereldwijde digitale distributieplatformen – is het soms logischer om aansluiting te zoeken bij een bepaald label volgens andere criteria. Sommige muziekscenes zijn nu eenmaal geconcentreerd in steden buiten België (London, Berlijn, etc.) en als je een internationale carrière op het oog hebt, kan het efficiënter zijn om je pijlen meteen op de belangrijke spelers in het buitenland te richten en vandaar je activiteiten te ontplooien.  d. Artist Development – Publishers Zoals het woord al zegt, zijn publishers uitgevers van muziek. Oorspronkelijk bestond de taak van een muziekuitgever enkel uit het laten drukken en verspreiden van bladmuziek (partituren). De componist kreeg een percentage op de opbrengst of een eenmalige afkoopsom. Behalve in klassieke muziek en bij fanfares, harmonieën etc. is de uitgave van bladmuziek een ondergeschikte bezigheid van de uitgever geworden. Het ontstaan van nieuwe exploitatievormen van muziek (geluidsdragers, radio, videoclips, reclame, film, streaming, gaming, …) heeft de rol van de muziekuitgever in de loop der jaren aanzienlijk verbreed. Als exploitant van de auteursrechten is de hoofdtaak van de uitgever om ervoor te zorgen dat de werken in zijn catalogus zoveel mogelijk uitgevoerd of gereproduceerd worden. Daarbij vervult hij zowel creatieve, commerciële als administratieve taken. Een publishier exploiteert en administreert SONGS van auteurs Enkele voorbeelden van de dagelijkse taken van uitgever zijn: Het begeleiden van het schrijfproces door kansen aan te bieden om co-writing te doen met andere schrijvers. Het aanbieden van songs aan platenfirma’s in binnen- en buitenland via het eigen netwerk of op muziekbeurzen. Het aanbieden en promoten van songs voor reclame en film. Het internationaal promoten van een artiest, bijvoorbeeld bij festivalorganisatoren. Het actief aanbieden van songs voor covers. Het gebruik van samples onderhandelen. Het zoeken naar interessante compilatie-cd’s om werken te promoten. Het zoeken naar allerhande afgeleide exploitatie van werken, bv. in computergames, ringtunes, … De administratie, inning en verdeling van inkomsten uit binnen- en buitenland. Het betalen van voorschotten of tussenkomst bij het financieren van demo-opnamen, video- clips, toursupport, etc. De uitgever die al deze taken met succes afrondt, bestaat spijtig genoeg niet. Dat zou erg veel tijd (en dus ook geld) kosten, terwijl er geen echte garantie op commercieel succes is. Aangezien het hoofddoel van een uitgever nog steeds is om winst maken op de tracks in zijn catalogus, is dat dus geen haalbare combinatie. Door de toenemende internationalisering en complexiteit van de muzieksector ontstaat er ook binnen de muziekuitgeverij een tendens tot specialisatie. De meeste publishers beperken hun activiteiten dus doelbewust tot enkele deelaspecten. Voor velen is het beroep van publisher een mysterieuze bezigheid. Publishers opereren meestal namelijk achter de schermen. Toch spelen ze een belangrijke rol, die voor muzikanten mogelijk veel geld kan opbrengen. Een publisher gaat namelijk aan de slag met het rechtenbeheer van nummers. Met een nummer valt immers veel meer te doen dan enkel uitbrengen op plaat en het live brengen. Zo zijn er broodschrijvers die niets anders doen dan nummers schrijven voor andere artiesten. En verschillende media (tv, film, reclame, radio, etc.) hebben een constante nood aan nieuwe muziek. In die gevallen (en meer!) speelt een publisher een belangrijke rol Enerzijds is er het naburig recht voor uitvoerende muzikanten en producenten. De rol van de publisher draait daarbij vooral rond administratie, hulp om te zorgen dat de betrokkenen in orde zijn en dus hun vergoedingen kunnen ontvangen. Anderzijds is er het auteursrecht voor auteurs en componisten, en daar situeert zich het zwaartepunt van het beroep: ervoor zorgen dat die auteursrechten zoveel mogelijk opbrengen. Andere partijen, zoals een platenfirma, gaan doorgaans aan de slag met opnames van artiesten, met de bedoeling een afgewerkt product op de markt te brengen. Een publisher werkt daarentegen met de songs van een auteur-componist, dus de creaties en niet per se de afgewerkte producten. Hun werk situeert zich dan ook meestal op langere termijn. De dagtaak van een uitgever bestaat uit een vast aantal terugkerende elementen. Ten eerste is er de administratie, toch wel zijn hoofdbezigheid. Een publisher zorgt dat alles bij de juiste instanties wordt aangegeven zodat rechten geïnd en artiesten betaald kunnen worden. Ten tweede besteedt een publisher heel wat tijd aan communicatie met zijn netwerk. Dat netwerk bestaat uit contacten binnen de synchronisatiesector, auteurs/componisten en/of hun entourage, enzovoort. Ten derde moet een goede publisher de markt nauwgezet in de gaten houden om op de interessante opportuniteiten te kunnen ingaan. Proactief werken is daarbij de boodschap. Publishers ga je dus ook regelmatig tegen het lijf lopen op concerten, talentenjachten en sectorevenementen. In zekere zin kunnen ook publishers de rol van A&R vervullen. Het is dus belangrijk dat een publisher beschikt over een groot netwerk binnen alle geledingen van de muzieksector. Een eerste partij waarmee een publisher vaak in contact komt, zijn de beheersvennootschappen in binnen- en buitenland. Bij publishing komt veel administratie en communicatie kijken voor de inning van auteursrechten en naburige rechten. Ten tweede is er natuurlijk de auteur/componist, met wie er een constant overleg is rond zijn werk, rond mogelijke vooruitzichten en andere aspecten van het songschrijven. Daarnaast staat hij ook frequent in verbinding met heel wat professionals en bedrijven: platenmaatschappijen (bv. bijdrage leveren aan een succesvolle release, songs aanleveren voor één van de artiesten), mensen in de zogenaamde synchronisatiesector (bv. reclame-agentschappen en productiehuizen), publishers in het buitenland (uitwisseling van artiesten en exploitatiemogelijkheden), enzovoort. Het is voor jonge auteurs/componisten en artiesten nog nooit zo makkelijk om muziek uit te brengen bij een groot, internationaal publiek. Dat betekent eveneens dat een grote hoeveelheid muziek het publiek bereikt, en dat publishers meer als kwaliteitsfilter moeten gaan optreden. Waar halen publishers hun inkomsten ? een deel - het andere deel gaat naar de auteurs - van de uitvoeringsrechten de mechanische reproductierechten, van de synchronisatierechten (als hij een song op de soundtrack van een film weet te krijgen, bijvoorbeeld) drukrechten (verkoop van partituren, songboeks met de liedjes van artiesten , maar ook afgedrukte teksten). Lees hier meer over samenwerken met een publisher : https://vi.be/advies/samenwerken-met-een- publisher  e. Artist Development – studio/producer Een producer is een cruciale schakel in het creatieproces van muziek. Hij/zij fungeert als een verbindende factor tussen de artiest, de techniekers, en de creatieve visie achter een opname. Hun rol is essentieel, omdat ze niet alleen bijdragen aan de artistieke kant van het project, maar ook een directe invloed hebben op het eindresultaat dat commercieel uitgebracht wordt. Wat zijn de taken van een producer? Een producer kan heel wat verantwoordelijkheden uitoefenen. Die verschillen naargelang het project, de artiest, en de specifieke fase van het productieproces. 1. Creatieve visie ontwikkelen: de producer werkt samen met de artiest om een creatieve richting en visie te bepalen voor het album of nummer. Dit kan variëren van het kiezen van de juiste nummers tot het ontwikkelen van een specifieke sound of stijl. 2. Pre-productie: in de pre-productiefase helpt de producer bij het arrangeren van de muziek, het selecteren van de juiste muzikanten en het bepalen van de opnametechnieken. Dit is een cruciale fase waarin veel beslissingen genomen worden die het uiteindelijke geluid van de opname zullen bepalen. 3. Opnameproces begeleiden: tijdens de opnamesessie fungeert de producer als een coach en technisch adviseur. Ze zorgen ervoor dat de artiesten hun beste prestaties leveren en dat de technische kwaliteit van de opnamen optimaal is. De producer werkt nauw samen met de geluidstechnicus om ervoor te zorgen dat alles volgens plan verloopt. 4. Beheer van de studio: de producer is vaak verantwoordelijk voor de logistiek en het management van de opnamesessies. Dit omvat het plannen van sessies, het beheren van budgetten en het coördineren van alle betrokkenen, van muzikanten tot technici. 5. Mixing en mastering: ,a de opnames werkt de producer vaak samen met een mixing engineer om de definitieve balans en sound van de opname te creëren. In de masteringfase wordt de opname verder verfijnd en klaargemaakt voor distributie. 6. Creatieve probleemoplossing: de studio is een dynamische omgeving waarin vaak onvoorziene problemen opduiken. Een goede producer heeft de vaardigheden om snel creatieve oplossingen te vinden, of het nu gaat om technische problemen, muzikale uitdagingen of het managen van de dynamiek tussen de betrokken artiesten. Welke impact heeft een producer? De invloed van een producer op het eindresultaat van een muziekproject kan enorm zijn. Sommige producers staan bekend om hun signature sound, die vaak een onderscheidend kenmerk van een album of nummer wordt. Daarnaast heeft de producer een belangrijke rol in het waarborgen van de artistieke integriteit van het project, terwijl hij of zij tegelijkertijd de commerciële haalbaarheid in het oog houdt. De meeste producers zullen een album of single afstemmen op jouw stijl en smaak. Maar sommige producers drukken zo hard hun stempel op hun producties, dat het lijkt alsof de artiest slechts een aanvullende rol krijgt toebedeeld. Daar is niets mis mee zolang dit een bewuste keuze is. Denk goed na wat je van een producer verwacht. Zoek je iemand die je helpt met de songs af te werken? Iemand die arrangementen uitschrijft voor jou? Iemand die vooral mee zoekt naar de perfecte sound? Als je niet goed weet wie jouw muziek zou kunnen produceren, lees dan de ‘album credits’ na van je favoriete artiesten, en je zal merken dat vaak dezelfde namen van producers, technici en studio’s terugkomen. Het is overigens gebruikelijk dat een artiest minstens een aantal gesprekken heeft met verschillende producers om te zien met wie het klikt om samen te werken. Er zijn verschillende manieren om een producer te betalen: per dag(deel), per uur, per song of met een deel van het auteursrecht. Spreek op voorhand goed af hoe je de producer zal vergoeden. Hoe verloopt de samenwerking met artiesten? De relatie tussen de producer en de artiest is vaak intensief en gebaseerd op wederzijds vertrouwen. Een goede producer begrijpt de visie van de artiest en weet deze te vertalen naar een concreet en luisterbaar product. Deze samenwerking vereist niet alleen muzikaal inzicht, maar ook empathie en communicatievaardigheden. Een producer speelt een veelzijdige en cruciale rol in de studio. Zijn werk is een combinatie van creativiteit, technisch inzicht, managementvaardigheden en mensenkennis. f. Artist Development – Booker Wat zijn de voornaamste taken van een boeker? Onderhandelen met organisatoren Opmaken van een contract Versturen van de rider Communicatie over afspraken Opvolgen van betaling Een boeker is in zekere zin een arbeidsbemiddelaar. probeert werk te vinden voor muzikanten die werk zoeken. verstuurt mailings naar zalen, festivals en feesten in de hoop daar zijn acts te kunnen slijten. Andersom bellen mensen die een band nodig hebben een boeker voor een goed idee. Als er door bemiddeling van de boeker een optreden tot stand komt, brengt hij de organisator een percentage van de gage in rekening. In principe is dat steeds een percentage dat er bovenop komt, het wordt dus niet afgetrokken van de gage van de groep. Sommige boekers werken met een variabel percentage dat afhankelijk is van de gage. Bij een laag gagebedrag is het percentage hoger dan bij een hoog. De gedachte hierachter is dat de boeker voor beide optredens ongeveer hetzelfde werk moet verrichten. Samenwerken met een boeker Een boeker zorgt ervoor dat een artiest op een podium terecht komt. Zover was je waarschijnlijk zelf ook al geraakt. Maar hoe gaat zo’n boeker juist te werk? Wanneer is het juiste moment om samen te werken met een boeker? En hoe vind je die boeker? Wat doet een boeker nu eigenlijk? Simpel gezegd: een boeker is de contactpersoon tussen de artiest en de concertorganisator. De boeker is verantwoordelijk voor het vinden van optredens voor de artiest en de strategie die rond die artiest wordt gebouwd. Die strategie is levensbelangrijk: waar staat een artiest in zijn carrière en hoe kan of moet de boeker daarop inspelen? De keuzes die een boeker maakt, of de accenten die hij legt, zijn anders voor een beginnende groep dan voor een artiest die op het punt staat om door te breken, en nog anders voor de gevestigde waarden. Als een artiest een manager heeft, wordt ook die betrokken bij het bepalen van de livestrategie. Zoals bij zoveel jobs in de muzieksector, zijn contacten en overleg ook voor een boeker extreem belangrijk. Naast artiesten, managers en organisatoren, maken ook techniekers deel uit van het netwerk van de boeker: er is vaak overleg over wat technisch nodig of mogelijk is. En promotoren (al dan niet onafhankelijk) moeten door de boeker op de hoogte gehouden worden van de live-plannen van een artiest, zodat die concerten extra in de verf kunnen worden gezet met de juiste promo. Het netwerk is dus van onschatbare waarde. Heb je ook internationale plannen? Dan kan het soms beter zijn om per land een aparte boeker te zoeken met het juiste netwerk ter plaatse, maar er bestaan zeker ook boekers met een internationaal netwerk. Wanneer is het juiste moment om samen te werken met een boeker? Voor een boeker begint alles met goeie muziek. Daarnaast is het ook belangrijk dat de muzikanten technisch en muzikaal onderbouwd zijn, en uiteraard dat het live-concept min of meer op poten staat. Het fameuze ‘buikgevoel’ speelt een grote rol: kan een artiest de boeker op een of andere manier raken met zijn muziek? Daarnaast zijn uiteraard ook andere factoren belangrijk: Is er airplay (nog altijd cruciaal voor de carrière van een artiest)? Zijn er goeie recensies in de belangrijkste media? Leeft er een ‘buzz’ rond een artiest? Communiceert de artiest zelf goed met zijn fans via bv. social media? Uiteraard speelt ook het economische aspect een grote rol: kan de artiest (op termijn) genoeg opbrengen om de investering in tijd te compenseren? Als je aan optredens wil geraken, jezelf wil promoten, je structuur en financiën op orde wil krijgen, en een plan voor de toekomst wil opstellen, dan gaat dat niet vanzelf. Die dingen vragen tijd, kosten, moeite en energie. Door zeker in de beginfase alles zelf te doen, leer je ontzettend veel bij. Je zoekt zelf optredens en leert dus programmatoren kennen, je komt te weten hoe je je muziek het beste promoot, komt veel te weten over auteursrechten, leert onderhandelen en ondervindt wanneer je prijs te hoog of te laag ligt. Allemaal kennis van onschatbare waarde die ervoor zal zorgen dat je later, als je met managers, boekers, labels moet onderhandelen, veel sterker in je schoenen staat. We raden aan om pas met een boeker in zee gaan als je merkt dat je zelf geen tijd meer hebt om alle aanvragen voor optredens zelf af te handelen. Die boeker komt dan waarschijnlijk wel naar jou toe. In de praktijk zullen artiesten natuurlijk al sneller op zoek gaan naar een boeker. Het komt er dan op aan de juiste boeker aan te schrijven. Dat kan gaan van een vriend die jou wil helpen bij het vinden van optredens naar een independent boekingskantoor, tot de grote kantoren. Hoe het ook zij: ga altijd voor de mensen waar je je het beste bij voelt. Hoor je thuis op het roster van kantoor X of Y? Kan je de visie van het kantoor volgen? En vooral: kan je op een normale, ongedwongen manier met hen praten en ideeën uitwisselen? Om de juiste boeker te vinden, kan je net als bij het vinden van speelkansen, de websites en Facebookpagina’s afschuimen van artiesten waar je je goed bij voelt, waar jij bij past en die op een gelijkaardig niveau staan. Let op: soms ga je bij kantoren waar gelijkaardige bands bij zitten tegen een njet aanlopen omdat die niet van plan zijn zichzelf concurrentie aan te doen. Maar de mogelijkheid dat zij je een eerlijke kans willen geven, is dan wel groter dan wanneer je als metalband gaat aankloppen bij een boeker die gespecialiseerd is in wereldmuziek. Ten slotte wachten boekers vaak een tijdje af en houden ze je vooral in alle stilte nauw in de gaten. Hoe brengt deze band het er in een eerste fase van af? Bouwen ze aan hun repertoire, podiumprésence? Evolueren ze, of blijven ze ter plaatse trappelen? Hebben ze zelf een duidelijk idee van waar het naartoe moet? Vooral niet wanhopen dus als de boekers na het winnen van je eerste lokale concours nog niet in de rij staan. Nog meer weten over de job van een boeker? Luister hier naar de derde aflevering van Achterklap! Lees meer over boekers: https://vi.be/advies/samenwerken-met-een-boeker Lees meer over livestrategie: https://vi.be/advies/live-strategie  g. Artist Development – Tourmanager Wat doet een tourmanager? Manager on the road: hotelreservering, transport, tijdsschema,... Regelaar: accomodatie, papieren, eten & drank,... Betaling: spreekt af met organisator en telt afrekening na Regelt vervoer, controleert of afspraken zijn nageleefd en doet evt. Monitormix  5. Artist Development: Spelers in detail - Hoe organiseren als artiest Velen dromen ervan om zich voltijds te kunnen toeleggen op het maken van muziek. Nochtans heeft ook de gemiddelde muzikant nood aan een aantal zekerheden in het leven. Om de onregelmatige inkomstenstroom van een kunstenaarsbestaan te kunnen rijmen met het systeem van de sociale zekerheid werd de kunstwerkuitkering (zie 5.2.) in het leven geroepen. Om daarvan te kunnen genieten heb je om te beginnen een kunstwerkattest nodig (zie 5.1.). Je kan er ook voor kiezen om te werken met een SBK (zie 5.3.) a. Het kunstwerkattest Het kunstwerkattest heb je nodig om toegang te krijgen tot de verschillende voordelen in de sociale zekerheid specifiek voor kunstwerkers, waaronder de kunstwerkuitkering. Het kunstwerkattest kan worden aangevraagd door alle kunstwerkers. Dit zijn personen die artistiek, artistiek-technisch of artistiek-ondersteunend werk verricht in de kunsten. Denk bijvoorbeeld aan muzikanten, dj’s en producers, maar ook aan licht- en geluidstechnici. Het moet wel gaan over activiteiten die een noodzakelijke artistieke bijdrage leveren binnen de domeinen van de kunsten. Noodzakelijk wil zeggen: zonder de bijdrage zou niet hetzelfde artistieke resultaat bereikt zijn. De aanvraag moet gebeuren via het Working In The Arts (WITA) platform en wordt beoordeeld door de Kunstwerkcommissie. Die Commissie bestaat voor de ene helft uit vertegenwoordigers van de kunstensector en voor de andere helft uit vertegenwoordigers van de RVA, RSZ, RSVZ, vakbonden, werkgevers- of zelfstandigenfederaties. Er bestaan 3 soorten attesten met elk hun voorwaarden en voordelen: gewoon kunstwerkattest: toegang tot de 1bis-regeling en die van primostarters voor zelfstandigen kuntwerkattest plus: toegang tot de 1bis-regeling, die van primostarters voor zelfstandigen én toegang tot de kunstwerkuitkering kunstwerkattest starter: toegang tot de 1bis-regeling, die van primostarters voor zelfstandigen én toegang tot de kunstwerkuitkering A. Het gewoon kunstwerkattest Het gewoon kunstwerkattest dient vooral om gebruik te kunnen maken van de artikel 1bis- regeling. Voor zelfstandigen verlengt het kunstwerkattest de regeling van primostarters (verlaagde sociale bijdragen in de eerste kwartalen) van 4 naar 8 kwartalen. Het gewone kunstwerkattest is geldig voor 5 jaar. Voor alle duidelijkheid: met dit kunstwerkattest kan je geen aanvraag voor een kunstwerkuitkering doen. Bij de aanvraag van een kunstwerkattest moet je een professionele artistieke praktijk aantonen. Dit betekent dat je beroepsinkomsten (inkomsten als werknemer of zelfstandige) en je tijdsinvestering volstaan om in een deel van je eigen levensonderhoud te kunnen voorzien. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen twee soorten activiteiten: kernactiviteiten: artistiek, artistiek-technisch, artistiek-ondersteunend waarvoor beroepsinkomen werd ontvangen + auteursrechten en naburige rechten + prijzengeld (indien toegekend als bezoldiging)  randactiviteiten: andere vormen van inkomsten zoals de AKV (vroeger KVR) + gevolgde en gegeven opleidingen in de kunsten + onzichtbaar werk (songwriting, zoeken naar financiering, repeteren, …) + deelname aan de Kunstwerkcommissie of cultuurcommissies + prijzengeld dat niet als bezoldiging toegekend werd Als je minder dan € 1.000 bruto in 2 jaar via kernactiviteiten verdiende, word je sowieso niet als professioneel beschouwd. Heb je op 5 jaar tijd meer dan € 65.400 bruto verdiend met kernactiviteiten? Dan heb je sowieso een professionele artistieke praktijk. Als je daartussen zit, komen zowel kern- als randactiviteiten in aanmerking om aan te tonen dat je artistieke praktijk professioneel is. B. Het kunstwerkattest plus Met een kunstwerkattest plus krijg je naast de toegang tot artikel 1bis of een verlengde primostarter regeling ook de mogelijkheid om een kunstwerkuitkering aan te vragen. De andere voorwaarde voor die uitkering is dat je 156 dagen gewerkt hebt als werknemer. Ook dit attest is 5 jaar geldig. Nadien kan het attest ook worden hernieuwd. Je moet naast het aantonen van je professionele artistieke praktijk ook een van deze drempels overschrijden: € 5.418 bruto verdiend via kernacitiviteiten over een periode van 2 jaar voor de aanvraag € 13.546 bruto verdiend via kernacitiviteiten over een periode van 5 jaar voor de aanvraag C. Het kunstwerkattest starter Het kunstwerkarttest starter werd specifiek voor starters in het leven geroepen en geeft je dezelfde rechten als het kunstwerkattest plus, maar is slechts 3 jaar geldig en kan niet worden hernieuwd. Iedereen die niet in aanmerking komt voor de het gewone kunstwerkattest of het kunstwerkattest plus kan in principe dit attest aanvragen. Er staat dus ook geen leeftijd op. Voor dit attest moet je tegelijk aan 3 voorwaarden voldoen: een diploma hoger kunstonderwijs, een relevante opleiding OF gelijkwaardig door werkervaring in de kunstensectoren; bewijs van deelname aan een vormingstraject of opleidings onderdeel waarin je begeleid wordt om een loopbaan-, financieel of ondernemingsplan te ontwikkelen OF een zelf opgemaakt ondernemingsplan om tijdens de duurtijd van het kunstwerkattest “starter” een professionele praktijk in de kunsten uit te bouwen; minstens 5 artistieke activiteiten OF € 300 bruto verdiend uit kernactiviteiten in 3 jaar Op het WITA-platform vind je een heel uitgebreide handleiding met een overzicht van de nodige documenten of bewijsstukken, tutorials en screenshots die je goed weg kunnen helpen. Nu de eerste aanvragen binnegenkomen zijn, hebben ze ook enkele aandachtspunten opgelijst. Maak hier ook gebruik van! Voor het opmaken van een loopbaan-, financieel of ondernemingsplan, kan je trouwens ook steeds ten rade bij Cultuurloket. b. Kunstwerkuitkering De regels rond de kunstwerkuitkering bestaan eigenlijk uit een set van voordeelregels in de werkloosheidsreglementering specifiek voor kunstwerkers. Al wie artistiek, technisch-artistiek of ondersteunend artistiek aan het werk is in de muzieksector, kan eventueel aanspraak maken op zo’n uitkering. Op deze manier kan je terugvallen op hetzelfde – stevige – sociale vangnet als de werknemers, met enkele meer flexibele voorwaarden. Wat zijn die voorwaarden? De eerste voorwaarde om terug te kunnen vallen op de kunstwerkuitkering is het bezit van een kunstwerkattest plus of kunstwerkattest starter. Die attesten kan je aanvragen bij de Kunstwerkcommissie via het online portaal Working In The Arts. De tweede en belangrijkste voorwaarde is dat je 156 gewerkte gewerkte dagen als werknemer moet kunnen aantonen in een periode van 24 maanden voorafgaand de aanvraag. Eens je een kunstwerkattest plus of starter hebt, komen ook niet-artistieke dagen in aanmerking, zolang je maar in loondienst gewerkt hebt. Heb je naast je muziekactiviteiten in die 2 jaar dus ook als werknemer gewerkt in een andere sector dan de kunsten? Dan komen ook die dagen in aanmerking. Als je voltijds (38u) werkt gedurende een week, zijn dat voor de RVA 6 arbeidsdagen. Als de arbeidsduur uitgedrukt is in uren, moet je het aantal uren vermenigvuldigen met 6 en delen door 38. Muzikanten en technici worden in onze sector zelden of nooit rechtstreeks in dienst genomen. Je kan wel onrechtstreeks in dienst zijn via een SBK of klassiek interimkantoor. Deze gewerkte dagen tellen mee. Opdrachten die je via de AKV (of de vroegere KVR) of als zelfstandige verrichtte, tellen niet mee voor de berekening van je gewerkte dagen. Artiesten die via een taakloon werken, komen ook in aanmerking. Een taakloon verschilt van een uurloon omdat er geen rechtstreeks verband is tussen de vergoeding en het aantal gewerkte uren. Een taakloon betekent dat je werkt als werknemer (of in toepassing van artikel 1bis RSZ-wet) en dat je een loon krijgt voor een bepaalde prestatie of taak. Als je hiervan gebruik wilt maken, dan moet de arbeids- of 1bis-overeenkomst uitdrukkelijk vermelden dat je met een taakloon uitbetaald wordt. Als je met een SBK werkt, kunnen zij dit voor jou vermelden in de arbeidsovereenkomst. Om te kunnen werken via art. 1bis heb je een kunstwerkattest nodig en zolang dat attest er nog niet is, zal je nog een kunstenaarsvisum moeten aanvragen om van deze regeling gebruik te maken. Artistiek- technische of ondersteunende artistieke prestaties kunnen niet via taakloon gebeuren; enkel artistieke prestaties komen in aanmerking. Artiesten die via taakloon werken, kunnen gebruik maken van de omzettingsregel om hun aantal gewerkte dagen te bewijzen. In de praktijk wordt elke € 76,70 (voor prestaties na 01/11/23) die je bruto verdient gelijkgesteld met een gewerkte dag. Dat betekent heel concreet dat je een brutobedrag van € 11.965,2 voor artistieke prestaties via taakloon moet bijeen ‘sparen’ om toegang te krijgen tot de kunstwerkuitkering. Voor dit bedrag wordt er ook weer gekeken naar de voorbije 24 maanden. Opgelet: in de artistieke sector wordt het brutobedrag dat je verdient wel eens verward met het factuurbedrag. Om van factuurbedrag naar brutoloon te gaan en omgekeerd, gebruik je de volgende formule: factuurbedrag = (brutoloon x coëfficiënt) + onkosten + dimonakost. Als je werkt via een SBK zal het brutoloon iets meer dan de helft van het factuurbedrag zijn. Denk je dat je genoeg gewerkte dagen als werknemer kan aantonen? Dan zijn er nog een aantal stappen die je moet doorlopen. De kunstwerkuitkering vraag je aan via jouw uitbetalingsinstelling (vakbond of hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen) via een formulier C181, samen met een C1-attest in geval van een eerste uitkeringsaanvraag of bij een wijziging van je persoonlijke situatie. Cultuurloket maakte een uitgebreid stappenplan om je op weg te helpen. Hoe wordt je uitkering dan berekend? De kunstwerkuitkering bedraagt 60% van een gemiddeld dagloon. Dit gemiddeld dagloon is gelijk aan 1/156e van de som van alle brutolonen die je hebt ontvangen in de 24 maanden voor je aanvraag. Eens je de kunstwerkuitkering ontvangt, moet je de dagen waarop je een betaalde prestatie levert (bv. als je gaat optreden) aanduiden op je (elektronische) controlekaart. Voor die dagen zal je geen uitkering ontvangen. Indien je met een bruto taakloon werkt, hangt het aantal schrappingen op de controlekaart af van de hoogte van het taakloon. Meer info over de exacte berekening vind je hier. Concreet moet je volgende activiteiten aanduiden op je controlekaart: activiteiten die je verricht in het kader van een arbeidsovereenkomst of in toepassing van artikel 1bis RSZ-wet activiteiten in het kader van een statutaire tewerkstelling activiteiten uitgevoerd tegen betaling van een loon activiteiten in het kader van de AKV/KVR (hoewel je hier dus geen rechten mee opbouwt) aanwezigheid bij de tentoonstelling van je kunstwerken, als je zelf instaat voor de verkoop of als je een contract hebt met de verkoper waarin staat dat je aanwezig moet zijn De kunstwerkuitkering krijg je voor drie jaar. Nadien moet je een hernieuwing aanvragen. In tegenstelling tot het oude ‘kunstenaarsstatuut’ dienen kunstwerkers met een kunstwerkuitkering niet beschikbaar te zijn voor de arbeidsmarkt. Als kunstwerker zal je dus niet gecontroleerd worden op jouw zoekgedrag of opgeroepen worden om jobaanbiedingen te aanvaarden in een sector buiten de kunstensector. Je zal wel nog steeds ingeschreven moeten zijn als werkzoekende. c. Werken met een SBK Via een Sociaal Bureau voor Kunstenaars (SBK) kan je in de culturele sector aan de slag als werknemer, met alle gevolgen van dien. Ze fungeren als een soort van interimkantoor tussen artiest en opdrachtgever en regelen alle papierwerk dat met een opdracht gepaard gaat. Als je in alle vrijheid wil werken of bijklussen in de culturele sector, dan kan je er ofwel voor kiezen om via een SBK te werken, ofwel als zelfstandige. Wie ervoor kiest om via zo’n SBK (bv. Amplo) te werken, werkt eigenlijk als werknemer, met volledige sociale bescherming. Je kiest dus zelf je opdrachtgevers en onderhandelt zelf je prijs (net als zelfstandigen), maar je geniet van alle voordelen die werknemers hebben. Je staat zelf in voor de praktische afspraken met je opdrachtgever (bv. een contract, afspraken over gage …) en de rest wordt door het SBK geregeld. Minimum 24u op voorhand geeft je door voor welke organisator je gaat werken, wanneer en voor welke gage. Het SBK stuurt voor dat afgesproken bedrag een factuur naar de opdrachtgever. Zelfs als die factuur laattijdig wordt betaald, krijg je toch al je loon van het SBK. Het factuurbedrag wordt omgezet in een nettoloon, dat is het bedrag dat uiteindelijk op jouw rekening terecht komt. Het SBK zorgt niet alleen voor de papierwinkel – dat is het meest zichtbare aan hun werk – maar zorgt er eigenlijk ook voor dat je voor elke opdracht aangenomen en terug ontslaan wordt. Hoewel je volledig vrij bent om te doen en laten wat je wil, is het SBK op het moment van je opdracht (bv. een optreden) dus jouw werkgever en ben jij hun werknemer. Als je geen andere (voltijdse) job hebt als werknemer en je opdrachten zelf zo flexibel mogelijk wil regelen, kan het een goed idee zijn om (zeker in het begin) via een SBK te werken. Zo ben je er zeker van dat je toch een minimum aan sociale bescherming opbouwt. Ook als je een halftijdse job hebt als werknemer, is het verstandig om met een SBK te werken, alweer voor een bijkomende opbouw van sociale rechten. Heb je een voltijdse job als werknemer, dan kan je nog steeds met een SBK werken, maar de sociale zekerheidsbijdrage die door het SBK wordt betaald (en dus afgehouden van je loon) is eigenlijk overbodig, omdat je al door je hoofdberoep volledige sociale bescherming geniet. Tenzij je door je opdrachtgever rechtstreeks als artiest in loondienst wordt genomen, is een SBK de enige manier om te ‘sparen’ voor de kunstwerkuitkering! Om zo'n uitkering te krijgen, moet je namelijk kunnen aantonen dat je in een bepaalde periode voldoende hebt gewerkt in een werkgever- werknemerrelatie. Doe je je prestaties als zelfstandige, dan zullen die dus niet meetellen voor dat aantal gewerkte dagen. SBK’s worden vaak verweten van te weinig te betalen, maar dit komt omdat ze als juridisch werkgever loonadministratie en verplichte inhoudingen moeten doen. Het grote verschil tussen het afgesproken factuurbedrag en het nettoloon op je rekening gaat grotendeels naar de staat en jouw eigen sociale bescherming: Zij zullen er namelijk voor zorgen dat er bijdragen worden betaald voor de sociale zekerheid, waardoor je rechten opbouwt op o.a. pensioen, werkloosheidsuitkering, etc. Ook zal het SBK ervoor zorgen dat je op het moment van je opdracht een arbeidsongevallen- en ziekteverzekering hebt, dat je vakantiegeld krijgt, een eindejaarspremie, … Verder zal het SBK ook een percentage belastingen (bedrijfsvoorheffing) van je brutoloon afhouden en doorstorten naar de fiscus. Ten slotte rekenen ze ook een vast percentage op het factuurbedrag als administratiekost. Ben je nog student? Dan zal het gefactureerde bedrag dichter bij het netto-loon liggen. Dit komt omdat werkgevers minder sociale bijdragen en bedrijfsvoorheffing betalen voor jobstudenten. De inkomsten die je verdient via een SBK moet je aangeven in je personenbelasting. Rond de periode van de belastingaangifte krijg je van je SBK een fiscale fiche; de bedragen die daarop staan, neem je over op je aangifte. Die inkomsten worden opgeteld bij je eventuele andere inkomsten (bv. uit een hoofdberoep). De som van die bedragen is je belastbaar inkomen voor dat aanslagjaar. Aangezien je als werknemer werkt, hoef je je zelf niets aan te trekken van eventuele btw. Het SBK zal zelf wél btw aanrekenen op de factuur die het naar de opdrachtgever stuurt. Aangezien het SBK zelf geen artistieke prestatie levert, moet dat eigenlijk 21% zijn, maar de btw-administratie staat toe dat het SBK dezelfde tarieven hanteert als artiesten, nl. 6%.  6. Artist Development – beheersvennootschappen Wanneer je ervoor kiest om samen te werken met een beheersvennootschap zoals Sabam moet je met hen een contract afsluiten. Enkel zo kunnen ze jouw rechten gaan beheren. Een vervreemding van je rechten of een licentie verlenen op je werk zijn de twee meest voorkomende vormen als je contracten sluit over je rechten. Als je je wil laten vertegenwoordigen door een collectieve beheersvennootschap gebeurt er doorgaans nog iets anders. Een beheersvennootschap zoals Sabam gaat namelijk (in eigen naam) jouw rechten beheren, maar ze doen dit niet voor eigen rekening. Hoewel je je rechten dus niet kwijt bent (je kan gewoon ontslag nemen bij een beheersvennootschap), verleen je hen wel een exclusief recht om jouw rechten te beheren. Ze spreken in deze context over een fiduciaire overdracht. In de praktijk verlies je ook hier dus grotendeels het zeggenschap over de exploitatie van je werken – zij het tijdelijk en met bepaalde uitzonderingen. Deze uitzonderingen hangen voor een groot stuk af van de aansluitingsvoorwaarden en deze zijn voor alle beheersvennootschappen lichtjes anders. Voor meer info over de aansluiting kan je terecht op deze pagina’s: Sabam - PlayRight - SIMIM. In de overeenkomsten kan je ook kiezen om het beheer voor bepaalde vormen van gebruik (exploitatievormen) al of niet overdragen. In het contract kan je expliciet voorbehoud maken voor bepaalde rechten. Je kan dit doen op het moment dat je lid wordt, maar je kan dit later ook nog aanpassen door gedeeltelijk ‘ontslag’ te nemen voor bepaalde exploitatievormen. Naar analogie kan je ook kiezen voor welk territorium je het beheer van jouw rechten aan een bepaalde beheersvennootschap toevertrouwt. Ofwel is kies je voor wereldwijd beheer ofwel bepaal je zelf in welke gebieden ze voor jou kan innen. a. Wat doet Sabam? Auteursrecht ontstaat automatisch, je hoeft je dus niet aan te sluiten bij een beheersvennootschap om deze rechten te krijgen. Een beheersvennootschap zoals Sabam kan je wel helpen om je auteursrecht doeltreffend te beheren. Op basis van je auteursrecht kan je aanspraak maken op bepaalde vergoedingen als je werk gebruik wordt. Sommige van deze vergoedingen zijn vastgelegd en worden automatisch geïnd door de beheersvennootschappen, andere kan je in principe zelf gaan bepalen. Een aansluiting bij een beheersvennootschap is geen voorwaarde om auteursrechten te krijgen of om inkomsten daaruit te genereren. Een collectieve beheersvennootschap kan je rechten vaak wel efficiënter beheren en sommige vergoedingen zal je alleen via een collectieve beheersvennootschap kunnen krijgen. Sabam is één van de vele beheersvennootschappen die ons land rijk is. Het is een coöperatieve vennootschap die al in 1922 werd opgericht op initiatief van een aantal auteurs. Ze vertegenwoordigen zowel auteurs en componisten als uitgevers (publishers) bij het beheer van auteursrechten. Die rechten worden beheerd in België en alle landen waar een zustervereniging van Sabam actief is en waarmee samenwerkingsakkoorden werden gesloten. Sabam staat in voor het innen, verdelen, administreren en beheren van de auteursrechten. Dat wil zeggen dat, telkens een nummer uit het Sabam-repertoire wordt uitgezonden, live uitgevoerd, gestreamd, gedraaid op een fuif, op een cd geperst, op een website gezet, aan een film wordt gekoppeld etc. daarvoor een vergoeding verschuldigd is aan Sabam. Die vergoedingen worden dan doorgestort aan de rechthebbenden. Om aanspraak te kunnen maken op een uitbetaling, moet je je uiteraard eerst bij Sabam aansluiten. Hetzelfde geldt trouwens voor de beurzen van Sabam For Culture. Hieronder gaan we dieper in op de aansluiting, de aangifte van nummers en de inning en verdeling door Sabam. Waarom lid worden bij Sabam? Om je te laten vertegenwoordigen door Sabam is het nodig dat je het beheer van je vermogensrechten aan hen overdraagt. Dit heeft een aantal belangrijke gevolgen: je kan dan bijvoorbeeld zelf niet meer beslissen waar je muziek gebruikt wordt en of en hoeveel er voor betaald moet worden. Alleen in enkele heel uitzonderlijke gevallen zal de beheersvennootschap je akkoord nog vragen. Voor het overige zal er geen toestemming vooraf meer nodig zijn, maar moeten gebruikers enkel de opgelegde vergoeding betalen. Dit betekent dat telkens iemand jouw muziek on- of offline wilt gebruiken (bijvoorbeeld op een blog of op een feest) daarvoor een rekening in de bus zal vallen, ook al gaat het om een goed doel dat je wil steunen of je beste vriend. We raden je aan eens na te denken over de eventuele opbrengst van een Sabam-lidmaatschap. Het is namelijk niet zo dat je automatisch geld ontvangt eens je je aan