Kakayahang Pragmatiko - ARALIN 12 - 3rd week SC PDF

) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) Kakayahang Pragmatiko Inihanda ni: Mavand Marie Adlaon, LPT  ) ) ) ) ) ) ) ) ) PAGKATAPOS NG ARALING ITO, ANG MGA MAG-AARAL ) ) ) ) ) ) ) ) )...

) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) Kakayahang Pragmatiko Inihanda ni: Mavand Marie Adlaon, LPT  ) ) ) ) ) ) ) ) ) PAGKATAPOS NG ARALING ITO, ANG MGA MAG-AARAL ) ) ) ) ) ) ) ) ) AY INAASAHANG MAGKAROON NG KAKAYAHANG: LAYUNIN 01 Maipaliwanag ang kahulugan 03 Mailarawan ang berbal na ng kakayahang pragmatiko. komunikasyon at anyo ng di- berbal na komunikasyon. 02 Matukoy ang kahulugan ng mga kagawiang pangkomunikasyon ng mga Pilipino.  ) ) ) ) ) ) ) ) ) Nasusunod ba ang mga pangunahing ) ) ) ) ) ) ) ) ) alituntunin sa paggamit ng wikang Filipino? Sa mga nakikitang poster, tarpaulin, o anumang mga patalastas sa labas ng PAGBABALIK-ARAL iyong paaralan o tahanan, sa palagay mo ay nagagamit ba ang tamang pagsulat at pagbaybay ng mga ito? Sa palagay mo, nalalarawan ba sa modelo ni Dell Hymes ang lahat ng uri ng usapan at ugnayan?  ) ) ) ) ) ) ) ) ) KAKAYAHANG PRAGMATIKO ) ) ) ) ) ) ) ) ) - ito ay paraan ng pakikipagkomunikasyon at pagpapakita ng nararamdaman ng isang tao sa kanyang kapwa. Sa madaling sabi, ang mga tao ay nagpapahayag ng kahulugan sa kanyang kausap gamit ang wika.  ) ) ) ) ) ) ) ) ) KAKAYAHANG PRAGMATIKO ) ) ) ) ) ) ) ) ) - dito naipapahayag ang intensyon, saloobin, o damdamin sa direktang pamamaraan. - maaaring sabihin o gawin depende sa isang sitwasyon - makatutulong upang matukoy kung anong kahulugan ang nais ipahayag ng kausap (Patsy Lightbrown at Nina Spada (2006)  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) SPEECH ACT - ang lahat ng ating sasabihin ay mayroong kaakibat na kilos, halimbawa nito ang paghingi ng tawad. Hindi nagiging epektibo ang paghingi ng tawad kung hindi ito makikita sa mata at mukha ng kausap (Nordquist, 2009)  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) SANGKAP KAHULUGAN HALIMBAWA PANGUNGUSAP - tumutukoy sa intensyon, Illocutionary act sadya, layunin, o tungkulin Pag-utos at pangako Mag-igib ka ng tubig sa poso. - ang isang tao ay nagsasalita nang may kahulugan tulad ng Ano ang nangyari sa Locutionary Act pagpapahayag ng aktuwal na Pagtatanong at Pagsasalaysay biktima? ginagawa at pagbibigay ng kaalaman. Lalong naghigpit ang - tumutukoy sa epekto ng pagbabantay ng mga pulis sa isang pahayag sa kausap. Ito Pagtugon sa utos o hiling at lungsod matapos Perlocutionary Act rin ay ang nangyari pagkataps pagbibigay ng atensyon makatanggap ng mapakinggan ang mensahe. sumbong/report mula sa isang residente.  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) DALAWANG URI NG KOMUNIKASYON ) ) ) ) ) ) ) BERBAL DI BERBAL - maaaring pasulat at pasalita - paghatid ng mensahe sa pamamagitan ng kilos o galaw ng - Pasalita: oral na pakikipag-usap sa katawan mga kaibigan, kakilala, kamag-anak, - ekspresyon ng mata, kumpas ng seminar, pagtatalumpati, atbp kamay, tindig, panahon, oras at - Pasulat: sulatroniko, text, aklat, kapaligiran magasin, atbp - isang lihim na kodigong hindi nakasulat o nauunawaan ng mga taong nasa iisang pangkat na may kaparehong kultura  ) ) ) ) ) ) ) ) ) Iba’t ibang anyo ng di- ) ) ) ) ) ) ) ) ) berbal na komunikasyon ayon kina Mangahis, Nuncio, at Javillo (2005)  KINESIKA ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  ) ) ) ) ) ) ) ) ) 01 ) ) ) ) ) ) ) ) ) EKSPRESYON NG MUKHA KINESIKA - nagpapakita ng emosyon tulad ng tuwa, inis, takot, poot, at galit. hal. pagsasalubong ng kilay na nagpapakita ng galit  ) ) ) ) ) ) ) ) ) Ang mukha ng ) ) ) ) ) ) ) ) ) tao ang pinakamabisang daluyan ng KINESIKA mensahe sa di- berbal na komunikasyon (Ampil, Carcer- Mendoza at Fortunato-  ) ) ) ) ) ) ) ) ) 02 ) ) ) ) ) ) ) ) ) GALAW NG MATA KINESIKA - makikita ang katapatan ng isang tao. Ang mensaheng pinapahatid nito ay naibabatay sa tagal ng pagtitig (eye contact) at direksyon ng mata. hal. kapag hindi makatingin nang matagal ang kausap mo sa iyo ay nangunguhulagan na hindi ito interesado sa iyong sinasabi o kaya siya ay nahihya  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) Sa kulturang Pilipino, pinalaki ang mga bata na ang mga tingin ay KINESIKA mayroong nakatagong tingin. Hal. ang pagtahimik, pag- ayos ng sarili at pagbibigay galang (Maggay, 2002)  ) ) ) ) ) ) ) ) ) 03 ) ) ) ) ) ) ) ) ) KUMPAS NG KAMAY KINESIKA - mayroong kumpas ng kamay tulad ng pagtataas ng kamay, pagtikom ng kamao, at victory sign na ginagawa nang nakabuka ang hintuturo at hinlalato na mayroong ibang kahulugan sa iba’t ibang kahulugan sa iba’t ibang bansa o kultura  KINESIKA ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  KINESIKA ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  KINESIKA ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  ) ) ) ) ) ) ) ) ) 04 ) ) ) ) ) ) ) ) ) TINDIG KINESIKA - nakapagbibigay ito ng mensahe kung anong klaseng tao ang iyong kaharap o kausap. - maaaring mayroon siyang nais iparating sa iyo  KINESIKA ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  PROKSEMIKA ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) - pag-aaral ng komunikatibong gamit ng espasyo o distansya at pagpapahalaga sa usapin sa teritoryo o personal na espasyo.  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) INTIMATE DISTANCE - direktang pakikipag-usap PERSONAL DISTANCE - pakikipag-usap sa kaibigan at kapamilya SOCIAL DISTANCE - komportableng pakikipag-usap PUBLIC DISTANCE - pakikipag-usap sa maraming tao  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) Dayagram ni Edward T. Hall (1976) upang ilarawan na mayroong apat na uri ng distansya na tumutukoy sa relasyon mayroon sa pagitan ng mga tao upang isagawa ang isang komunikasyon.  KRONEMIKA ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  ) ) ) ) ) ) ) ) ) - pag-aaral kung paano ) ) ) ) ) ) ) ) ) ginagamit ang oras sa pakikipag-ugnayan at kung paano ito binibigyan ng kahulugan  PANDAMA ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) - isa sa pinakaunang anyo ng komunikasyon kung saan nagpapahayag ito ng positibong emosyon. ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  PARALANGUAGE ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) - tumutukoy sa tono ng tinig (pagtaas o pagbaba), pagbigkas, o bilis ng pagsasalita. - kasama rito ang pagsutsot, pagsipol, buntong-hininga, ungol, at paghinto  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) KATAHIMIKAN/ HINDI KATAHIMIKAN/HINDI PAG-IMIK  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) - ang hindi pagsasalita o katahimikan ay mayroon ding kahulugan. hal. pagpapahayag ng sama ng loob, kawalan ng kaalaman, pagkamahiyain, at pagbibigay ng pagkakataon sa kausap na makapagsalita  KAPALIGIRAN ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) - ang intensyon o mensahe ng kausap ay mahihinuha batay sa lugar na gusto niya at ayos ng lugar ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) MAKA-FILIPINONG KAGAWIAN SA KOMUNIKASYON  ) ) ) ) ) ) ) ) ) 01 ) ) ) ) ) ) ) ) ) MGA SALITA O PARAAN NG KOMUNIKASYON NA MAY KINALAMAN SA PAGPAPAHIWATIG O SA DI-TUWIRANG PAGPAPAABOT NG MGA MENSAHE SA PUBLIKO MAN O PARA SA KINAUUKULAN  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) SALITANG DI-TUWIRAN PAHAGING PADAPLIS Mensaheng Mensaheng lihis dahil nais sadyang dumaan lamang matamaan nang bahagya ang nararapat na nang palihis sa makarinig nito. tainga.  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) PINAG-UUKULAN AY ANG TAONG NASA PALIGID NA O NAKAKARINIG NG PINAG-UUSAPAN PARINIG PASARING Pagpapahatid ng Di-tuwirang pagpapahayag saloobin na maaaring ng puna, paratang o reklamo o pag-ibig hindi anumang masasakit na para sa kausap kundi sa salita na sadyang inuukol sa sinumang nakikinig sa mga nakakarinig. paligid.  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) HUMIHIKAYAT NG PANSIN SA PAMAMAGITAN NG MGA SUMUSUNOD: PARAMDAM PAPANSIN - nagpapahiwatig ng mensahe - pagdadabog, pagbagsak upang makakakuha ng ng mga kasangkapan, atensyon malakas na pagsara ng - naipapakita sa kakaibang pinto, atbp. pananamit, sobrang kakulitan, pagtawa at anumang labis na gawain  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) SALITANG NAKAKARATING SA NAKIKINIG AT PAKIRAMDAM NA SIYA ANG PINATATAMAAN SAGASAAN PAANDARAN - ang nakikinig ay nagbibigay ng - pahiwatig ay paulit-ulit paalala tulad ng “dahan-dahan na ipinaparating sa ka sa pananalita mo at makasagasa ka” pinag-uukulan at - pagsasabi nito ay tanda ng nagiging dahilan ng kalabisan pagkainis nito  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) 02 MGA PILING PAHIWATIG NG GALAW NG KATAWAN  ) ) ) ) ) ) ) ) ) PAGTUNGO ) ) ) ) ) ) ) ) ) Pagpapakita ng paggalang, PAG-ILING pagkahiya, Pagpapakita PAGKAMOT NG ULO pagkalungkot, o malalim na pag-iisip ng pag-ayaw Pagpapakita na nahihiya, naiinis, o hindi nauunawaan ang nais iparating sab lahat  ) ) ) ) ) ) ) ) ) TAAS-NOO ) ) ) ) ) ) ) ) ) Pagpapakita ng PAGTAAS NG ULO, SABAY NAKA-USLI ANG NGUSO pagiging dakila, PAGTANGO NANG walang ikinakahiya, Pagtuturo sa PAULIT-ULIT at buo ang loob sa pagharap sa lahat kinalalagyan Pagsang-ayon ng bagay o anuman  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) PALINGON-LINGON Pagpapakita ng takot o pangamba PAGPAPAIKOT NG HINTUTURO SA TAINGA Pagsasabi na may sira sa pag-iisip  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) Hintuturo sa sentido Mautak o tuso Pagmamano Paggalang  ) ) ) ) ) ) ) ) ) URI NG TAGAPAKINIG ) ) ) ) ) ) ) ) ) 01 EAGER BEAVER 02 SLEEPER 03 TIGER 04 BEWILDERED 05 FROWNER 06 RELAXED 06 TWO-EARED LISTENER  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) URI NG TAGAPAKINIG ) ) ) ) ) ) ) EAGER BEAVER SLEEPER Siya ang tagapakinig na ngiti nang Siya ang tipo ng tagapakinig na ngiti o tango nang tango habang nauupo sa isang tahimik na sulok may nagsasalita sa kanyang ng silid. Wala siyang tunay na harapan. Ngunit kung naiintindihan intensyong makinig. niya ang kanyang naririnig ay isang malaking tanong.  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) URI NG TAGAPAKINIG ) ) ) ) ) ) ) BEWILDERED TIGER Siya ang tagapakinig na kahit na Siya ang tagapakinig na laging anong pilit ay walang maiintindihan sa handang magbigay ng reaksyon sa naririnig. Kapansin-pansin ang anumang sasabihin ng pagkunot ng kanyang noo, tagapagsalita upang sa bawat pagsimangot at anyong pagtataka o pagkakamali ay parang tigre siyang pagtatanong ang kawalan niya ng susugod at mananagpang malay sa kanyang mga naririnig.  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) URI NG TAGAPAKINIG FROWNER Siya ang tipo ng tagapakinig na wari bang lagi na lang may tanong at pagdududa. Makikita sa kanyang mukha ang pagiging aktibo, ngunit ang totoo, hindi lubos ang kanyang pakikinig kundi isang pagkukunwari lamang sapagkat ang hinihintay lamang niya ay ang oportunidad na makapagtanong para makapag-paimpres.  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) URI NG TAGAPAKINIG RELAXED Isa siyang problema sa isang nagsasalita. Paano’y kitang-kita sa kanya ang kawalan ng interes sa pakikinig. Itinutuon ang kanyang atensyon sa ibang bagay at walang makitang iba pang reaksyon mula sa kanya, positibo man o negatibo.  ) ) ) ) ) ) ) ) ) URI NG TAGAPAKINIG ) ) ) ) ) ) ) ) ) TWO-EARED LISTENER Siya ang pinakaepektibong tagapakinig, nakikinig siya gamit hindi lamang ang kanyang tainga kundi maging ang kanyang utak. Lubos ang partisipasyon niya sa gawain ng pakikinig. Makikita sa kanyang mukha ang kawilihan sa pakikinig.