Araling Panlipunan Grade 9 Q2 Supply and Demand PDF

Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER W1: BATAS NG SUPPLY A2 SUPPLY CURVE TOPIC OVERVIEW Ang Supply Curve ay ang graphical A. BATA...

Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER W1: BATAS NG SUPPLY A2 SUPPLY CURVE TOPIC OVERVIEW Ang Supply Curve ay ang graphical A. BATAS NG SUPPLY representation ng isang Supply Schedule. a. Supply Schedule Ito ang graph ng iba’t ibang kombinasyon b. Supply Cu rve ng mga presyo at quantity supplied c. Supply Function Ang paggalaw ng supply curve ay dulot ng B. SALIK NA NAKAKAAPEKTO SA sariling presyo ng produkto o serbisyo na SUPPLY siyang salik na nakaapekto sa paggalaw ng ito A BATAS NG SUPPLY Ayon sa batas na ito, mayroong direkta o A3 SUPPLY FUNCTION positibong ugnayan ang presyo sa Ang Supply Function ay ang quantity supplied ng isang produkto o matematikong pagpapakita ng ugnayan serbisyo. ng presyo at quantity supplied. Ito ay nangangahulugan na kapag tumaas ang presyo, tumataas din ang dami ng produkto o serbisyo na handa at kayang Formula: Qs = c + bP maipagbili. Samantalang kapag bumaba Qs = Quantity supplied ang presyo, bumababa din ang dami ng P = presyo produkto o serbisyo. c = intercept (ang bilang ng Qs kung nang Isinasaad din sa batas na ito na ang presyo ay 0) presyo ang pangunahing batayan ng d = slope Δ mga produsyer sa pagproprodyus ng kanilang produkto o serbisyo. Isa itong Example: dahilan kung bakit ang mga produsyer ay Given: Qs = 0 + 10 (P) nagnanais magbenta ng mas maraming Find: If P = 5, Qs = ? produkto o serbisyo kapag mataas ang Sol.: ///presyo. Qs = 0 + 10P Qs = 0 + 10(5) Include any extra details in this section. Qs = 0 +50 Qs = 50 A1 SUPPLY SCHEDULE A4 PAGLIPAT NG SUPPLY CURVE Ang Supply Schedule ay isang talaan na nagpapakita ng dami ng kita at gustong Kapag ang paglipat ng kurba ay ipagbili ng produsyer sa iba’t ibang papuntang kanan, ito ay presyo. nangangahulugan ng pagtaas ng supply. PAGE 1 GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER Samantalang ang paglipat sa kaliwa ay D. Law of Supply nangangahulugan ng pagbaba ng supply. a. Supply B. Mga Salik na Nakakaapekto dito E. Supply Schedule, Supply Curve, Supply Function A HISTORICAL BACKGROUND A1 JOHN LOCKE (1691) B MGA SALIK NA NAKAKAAPEKTO SA SUPPLY Pinaniniwalaang nagmula ang batas na ito kay John Locke noong 1691 nang sulatin Ano nga ba ang supply? niya ang: - Ito ay tumutukoy sa dami ng a. Some Considerations of the produkto o serbisyo na handa at Consequences of the Lowering of kayang ipagbili ng mga produsyer Interest and the Raising of the sa iba’t ibang presyo sa isang Value of Money takdang panahon. 1. Pagbabago sa teknolohiya A2 JAMES STEUART (1767) 2. Pagbabago sa halaga ng mga salik ng produksiyon 3. Pagbabago sa bilang ng mga nagtitinda Sinasabing si Sir James Steuart ang 4. Pagbabago sa presyo ng kaugnay na unang gumamit ng mga salitang “supply produkto and demand” noong 1767. 5. Ekspektasyon ng presyo W2: LAW OF SUPPLY AND DEMAND A3 ADAM SMITH Father of Economics TOPIC OVERVIEW Mas naging kilala ang konseptong ito ng sulatin ni Adam Smith ang The Wealth of A. BACKGROUND a. John Locke Nation b. James Steuart Sinabi niyang ang law of supply and c. Adam Smith demand ang “invisible hand” na B. DEFINITION gumagabay sa ekonomiya. a. Law of Supply and Demand C. Law of Demand a. Demand b. Mga Salik na Nakakaapekto dito PAGE 2 GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER B DEFINITION LAW OF SUPPLY AND DEMAND Isang pangunahing konsepto sa ekonomiya Ipinapaliwanag nito kung paano nabubuo ang presyo at dami ng mga produkto o serbisyo sa isang merkado batay sa ugnayan ng supply at demand. Nagsasaad na ang presyo ng isang mataas presyo : kakaunti ang handang produkto o serbisyo ay nababago batay sa bilhin ng tao ugnayan ng dami ng mga produktong mababa presyo : marami ang handang handang ibenta ng mga supplier (supply) bilhin at ang dami ng mga produktong gusto at consumer ang tumitingin dito kayang bilhin ng mga konsyumer (demand). C1 ANG DEMAND 1. Ito ay tumutukoy sa dami ng produkto at serbisyo na kaya at handang bilhin ng mga mamimili sa iba’t-ibang presyo nito sa isang takdang panahon. 2. Ang halaga ng produkto o serbisyo ay ang pangunahing salik na nakakaapekto sa C LAW OF DEMAND demand ng isang produkto o serbisyo. Nagsasaad na kapag mas mababa ang 3. Naitatakda ang demand kapag may presyo ng isang produkto o serbisyo, mas kagustuhan at kakayahan ang mga mataas ang dami ng produkto na handang mamimili. Kinakailangan na magkasama bilhin ng mga konsyumer. Kapag ang kagustuhan at kakayahan para tumataas ang presyo, bumababa naman makabuo ng demand ang demand dahil mas kaunti ang handang bumili sa mas mataas na halaga. C2 MGA SALIK NA NAKAKAAPEKTO sa DEMAND BUKOD SA PRESYO Panlasa / Kagustuhan Halimbawa: ang pagkahilig natin sa mga imported goods ang isa sa mga dahilan ng pagtaas ng demand sa mga ito (SNR, PAGE 3 GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025  Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER Landers etc.). Kung palagi naman tayong version nito. nakakagamit ng isa pang produkto o serbisyo, maaring tayo ay magsawa. Ang Presyo ng mga kaugnay na produkto pananawa sa isang produkto o serbisyo Complementary Goods - Halimbawa, ay nakakaapekto rin sa demand nito. Ito kapag tumaas ang presyo ng gasolina sa ang tinatawag nating law of diminishing bansa, maaring bumaba ang demand sa utility kung saan dahil sa paulit-ulit na mga sasakyang gumagamit ng gasolina. paggamit, lumiliit ang marginal utility. Substitute Goods - Halimbawa, dahil sa Kita nangyayaring ASF (African Swine Flu) na Kapag lumaki ang kita ng isang mamimili nakakaapekto sa demand para sa karne o konsyumer, madaragdagan ang ng baboy, tataas ang demand sa mga isda kanyang kakayahang bumili ng mga at baka at bababa naman ang demand sa produkto at serbisyo sa nakatakdang karne ng baboy. presyo nito. Kung lumiit naman ang kanyang kita, mabanawasan ang kanyang Panlasa ng mga Mamimili kakayahan na bumili ng mga produkto at Halimbawa: Kung magkaroon bigla ng serbisyo. Ito ang tinatawag na purchasing malaking endorser ang isang produkto power ng isang konsyumer. tulad ng isang brand ng damit, maaring tumaas ang demand dito. Populasyon Halimbawa: Kung may nagbebenta ng Ice -> Ang mga salik na ito ay maaring may Cream sa QSHS, mas mataas ang interaksyon sa isa’t-isa kaya kinakailangang demand sa ice cream tuwing may pasok maunawaan ito ng lubusan. at tuwing may mga activities na kinakailangang magpalamig ng mga mag-aaral. Kung wala namang pasok o D BATAS NG SUPPLY kaya naman ay malamig at maulan, ang demand sa ice cream na ito ay bababa. Nagsasaad na kapag mas mataas ang Okasyon presyo ng isang produkto o is it serbisyo, Kagaya ng ating halimbawa, may mga mas maraming supplier o producer ang okasyon na maaring magdikta ng handang magbigay o mag-produce nito. demand. Tuwing kapaskuhan, mas tumataas ang demand para sa mga pang Kapag bumaba ang presyo, bababa rin regalo, at mga rekado na ginagamit sa ang dami ng produkto na gustong gawin pagluluto tuwing may espesyal na mga ng mga producer. okasyon. Ekspektasyon Halimbawa: Inanunsyo ng Apple Company na maglalabas sila ng isang produkto na mura subalit halos kapareho lamang ng Iphone 16 ang mga features, maraming mga mamimili ang maghihintay para bilihin ito. Ibig sabihin, bababa ang demand sa mga kasalukuyang iphones producers ang tumitingin dito sapagkat iniintay ang paglabas ng bagong iphone na mura subalit katulad ng latest PAGE 4 GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER mataas presyo ng isang produkto : maraming supplier na gagawa nito Inaasahan ng mga supplier Ang mga inaasahan ng mga supplier tungkol sa hinaharap na presyo at mababa ang presyo ng isang produkto : demand ay maaaring maka-impluwensya maunti ang supplier na gagawa nito sa kanilang kasalukuyang supply. Halimbawa, kung inaasahan ng mga supplier na tataas ang presyo ng isang D1 ANG SUPPLY produkto sa hinaharap, maaaring dagdagan nila ang kanilang produksyon ngayon. 1. Tumutukoy ito sa dami ng isang produkto o serbisyo na handa at kaya at handang Mga kalamidad at sakuna ibenta ng mga supplier sa isang partikular Ang mga kalamidad at sakuna ay na presyo at panahon. Sa madaling salita, maaaring maka-impluwensya sa supply ng ito ay ang kabuuang dami ng isang isang produkto. Halimbawa, ang isang produkto o serbisyo na magagamit sa bagyo ay maaaring maka-impluwensya sa merkado. produksyon ng mga pananim. 2. Naitatakda ang supply sa pagsasama ng kaya at handang ng mga supplier sa mga E DEMAND SCHEDULE mamimili. Isang talahanayan na naglalaman ng D2 MGA SALIK NA NAKAKAAPEKl TO SA presyo at quality demanded sa isang SUPPLY tinakdang halaga Ordered Pair Presyo Makikita dito ang Law of Demand Mas mataas ang presyo, mas marami ang - mataas presyo: maunti mabibili supply, at vice versa. Ito ay dahil mas - d mababa presyo: marami mabibili kumikita ang mga supplier sa pagbebenta Tabular Form ng produkto sa mas mataas na presyo. Teknolohiya PRICE QUANTITY Ang pag-unlad sa teknolohiya ay DEMANDED maaaring magresulta sa pagbaba ng gastos sa produksyon, kaya mas A 10 PESOS 5 maraming produkto ang maaaring B 20 PESOS 4 magawa at ibenta sa isang partikular na presyo. C 30 PESOS 3 Presyo ng mga input Kung tumaas ang presyo ng mga input na D 40 PESOS 2 ginagamit sa paggawa ng isang produkto (tulad ng mga materyales, kagamitan, at E 50 PESOS 1 labor), tataas din ang gastos sa produksyon, kaya maaaring bumaba ang supply. PAGE 5 GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER E DEMAND CURVE W3: Elastic, Inelastic, and Perfectly Inelastic Independent value: PRICE because un ung nakakaapekto sa Quantity Demanded TOPIC OVERVIEW always right to left Graphical Form A. Elastic, Inelastic, and Perfectly Inelastic a. Examples B. Formula a. Formula for PED b. Example A Elastic, Inelastic, and Perfectly Inelastic A1 Examples E DEMAND FUNCTION Mga Branded na Cellphone (Hal. iPhone) Senaryo: Nagkaroon ng malaking price Mathematical Form drop ang bagong modelo ng iPhone dahil sa promosyon. Dahil dito, maraming tao ang bumili kahit na mayroon pang iba FORMULA: Qd = a - bP pang mas murang smartphones. - a = highest demand Over-the-Counter na Gamot sa Ubo - b = determine kung ilang tao ang handang Senaryo: Bumaba ng 10% ang presyo ng bumili gamot sa ubo dahil sa bagong promo ng isang botika. Maraming tao ang bumili ng gamot kahit na walang pangangailangan EXAMPLE: sa ngayon bilang paghahanda. Mga School Supplies (Hal. Papel at Lapis) Qd = 225 - 5P Qd = 225 - 5P Senaryo: Tumaas ang presyo ng papel at P= 10, Q = ? Qd = 75, P = ? lapis sa simula ng pasukan. Dahil kailangan ito ng mga estudyante, patuloy Qd = 225 - 5(10) 75 = 225 - 5P silang bumibili ng mga gamit kahit na may pagtaas sa presyo. Qd = 225 - 50 5P = 225 - 75 Gatas para sa Sanggol Senaryo: Tumaas Qd = 75 5P = 150 ang presyo ng gatas para sa sanggol ng P = 30 15%. Kahit na tumaas ang presyo, ang mga magulang ay bumibili pa rin dahil PAGE 6 GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER mahalaga ito para sa kalusugan ng W4: Elastic, Inelastic and Perfectly kanilang anak. Bigas Senaryo: Tumaas ang presyo ng Inelastic (Continuation) bigas ng 15% dahil sa bagyo. Kahit na tumaas ang presyo, patuloy pa rin sa pagbili ang karamihan ng tao dahil ito ay TOPIC OVERVIEW pangunahing pagkain sa bansa. A. Demand B. Elasticity C. Perfect Elasticity B Formula somthn D. Inelasticity E. Perfect Inelasticity a. Graphs b. Formulas F. Supply B1 Formula for PED a. Definition A Demand Kaya at handang bilhin ng mga konsyumer B Elasticity is the measure of change - or the evidence; that if the price or demand changes, its demand or its price drastically changes in the opposite way and shows B2 Examples that it is inversely related to each other B1 Mga Katangian ng Elasticity 1. Elastic goods are goods or services for which demand is sensitive to price changes. Goods and services that are elastic have a price elasticity greater than or equal to one. 2. This means a given percentage change in price will result in an equivalent or greater percentage change in quantity demanded. PAGE 7 GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER 3. Sa bawat pagbabago sa presyo, ➔ it is a theory in study, we do not use this in nagkakaroon ng mas malaki o kapantay our everyday lives na pagbabago sa quantity demanded. 4. Sensitibo ang quantity demanded sa mga pagbabago sa presyo. 5. Ibig sabihin ang produkto na pinapakita sa demand curve ay maaring maraming "substitute" o kaya naman ay "luxuries" at hindi masyado o kailangan ng tao. C1 Examples Elastic Demand and Supply Soft drinks: Kung tumaas ang presyo ng soft drinks ng 10%, maaaring bumaba ang demand ng 20%. Dahil maraming alternatibo tulad ng tubig o juice, sensitibo C Perfect Elasticity ang mga mamimili sa pagbabago ng presyo. Ang elastic na demand ay karaniwang nakikita sa mga produkto na “Theoretical Concept Only” - Ang ideya na hindi tinuturing na pangunahing ang mga mamimili ay bibili ng isang pangangailangan o kaya naman ay walang katapusang dami ng isang maraming substitute. produkto sa isang partikular na presyo at wala sa isang partikular na presyo at wala sa isang bahagyang mas mataas na C2 Formula presyo ay hindi makatotohanan ➔ is not possible because there are many factors that affect the consumers in deciding whether they will buy or want the product/service, the law of diminishing marginal utility is also involved PAGE 8 GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER Down), kaunti lamang ang itatas ng demand (Orange Arrow - Right) D1 Formula D Inelasticity Ang mga produkto o serbisyo na maituturing na inelastic ay yaong mga produkto o serbisyo na kakaunti lamang ang substitute. Ang mga ito ay insensitibo sa mga pagbabago sa presyo dahil ang mga ito ay kailangan ng tao. Halimbawa: Kapag tumaas ang presyo ng Gasolina Red Arrow - Up) kaunti lamang ang ibaba ng Quantity Demanded (Red Arrow - Right). Samantala, kapag bumaba ang presyo ng gasolina (Orange Arrow - E Perfect Inelasticity PAGE 9 GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER Ang Supply ay tumutukoy sa daming Gamot na mahalaga sa buhay: Ang isang produkto o serbisyo na kaya at handang gamot na kailangan para sa kaligtasan, ipagbili ng mga producer sa iba't-ibang tulad ng insulin para sa mga diabetic, ay level o antas ng presyo sa isang takdang maaaring not elastic dahil kahit gaano pa panahon. ito kamahal, kailangan pa rin ito ng mga pasyente at hindi sila titigil sa pagbili. Tulad ng demand, ang supply ay naapektuhan din ng Presyo habang ang Ang mga produkto o serbsiyo na perfectly ibang salik ay hindi nagbabago (Ceteris inelastic ay hindi naapektuhan ng mga Paribus) pagbabago ng presyo. direct relationship W5: Price Elasticity of Demand, Income Elasticity of Demand, Cross-Price Elasticity of Demand and Supply TOPIC OVERVIEW A. Price Elasticity of Demand a. Kahulugan b. Formula c. Interpretasyon B. Income Elasticity of Demand a. Kahulugan b. Formula c. Interpretasyon C. Cross-Price Elasticity of Demand a. Kahulugan b. Formula ! Remember c. Interpretasyon 1. Perfectly Elastic = infinite D. Supply 2. Elastic = >1 a. Kahulugan 3. Unit Elastic = 1 E. Supply Schedule 4. Inelastic = 1) - Ang isang maliit na pagbabago sa presyo ay nagdudulot ng malaking pagbabago sa dami ng demand. B3 Interpretasyo 2. INELASTIC DEMAND: (PED < 1) 1. POSITIVE IED - Habang tumataas ang income ng isang konsyumer, ang demand sa isang goods o PAGE 11 GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER serbisyo ay tumataas din. Ito ang Libangan: Pelikula, maituturing na normal goods konsyerto, bakasyo 2. NEGATIVE IED - Habang tumataas ang income ng isang - konsyumer, ang demand sa isang goods o C CROSS-PRICE ELASTICITY (XED) serbisyo ay bumaba. Ito naman ay maituturing na inferior goods. MGA URI NG GOODS C1 Kahulugan a. Normal Goods Mga produktong tumataas ang demand Isang konsepto sa ekonomiya na kapag tumataas ang kita ng mga sumusukat sa pagtugon ng dami ng mamimili. demand ng isang produkto sa Ito ang mga karaniwang binibili ng mga pagbabago ng presyo ng ibang tao kapag mayroon silang sapat na pera. Mayroong direktang ugnayan. produkto. b. Inferior Goods Mga produktong bumababa ang demand XED - Cross-Price Elasticity kapag tumataas ang kita ng mga mamimili. Hal: Magkakaroon ba ng pagbabago sa Karaniwang ito ay mga mas murang dami ng nabibiling ticket sa sinehan kapag alternatibo na mas pinipili ng mga taong may mababang kita. bumaba ang presyo ng Netflix? MGA HALIMBAWA C2 Formula NORMAL GOODS INFERIOR GOODS Pagkain: Karne, prutas, Pagkain: Instant gulay, keso Noodles, sardinas, tuyo Damit: Branded na damit, Damit: Ukay-ukay na sapatos, accessories damit Transportasyon: Kotse, Transportasyon: C3 Interpretasyon motorsiklo Jeepney (sa mga lugas na mayroong 1. POSITIVE XED mas modernong - Nangangahulugang ang dalawang transportasyon) produkto ay substitute goods. Teknolohiya: - Hal: kung tumaas ang presyo ng kape, Smartphone, Laptop, maaaring tumaas ang demand para s Tablet tsaa. PAGE GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 12 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER 2. NEGATIVE XED - Weaker substitute. Ang maliit na - Nangangahulugang ang dalwang produkto pagbabago ay mayroong maliit na epekto ay complementary goods. sa demand ng isa pang goods - Hal: kung tumaas ang presyo ng mga kotse, maaaring bumaba ang demand COMPLEMENTARY GOODS: para sa gasolina. Higher Magnitude (closer to 1): - Stronger complements. Ang isang maliit 3. ZERO XED na pagbabago sa presyo ng isang - Nangangaulugan na ang dalawang produkto ay nagdudulot ng malaking produkto ay unrelated goods. pagbabago sa demand para sa ibang - Ang pagbabago ng presyo ng isa ay produkto sa kabaligtaran na direksyon. walang epekto sa demand ng isa pa. Lower Magnitude (closer to 0): - Weaker complements. Ang isang MGA URI NG GOODS pagbabago sa presyo ng isang produkto A. Substitute Goods ay may maliit na epekto sa demand para - Mga produktong maaaring sa ibang produkto. magpalit-palit. Kapag tumaas ang presyo ng isang produkto, maaaring lumipat ang mga D Supply mmamimili sa mas murang alternatibo. D1 Kahulugan ng Supply B. Complementary Goods - Mga produktong kadalasang ginagamit o Ano ang Supply kinakain nang magkasama. Kapag - Ang Supply ay tumutukoy sa tumaas ang demand ng isang produkto, dami ng produkto o serbisyo na maaaring tumaas din ang demand ng kaya at handing ipagbili ng mga komplementaryong produkto. producer sa iba't-ibang level o antas ng presyo sa isang takdang panahon. C4 Interpretation of Cross-Price Elasticity Based on Magnitude E Supply Schedule SUBSTITUTE GOODS: Higher Magnitude (closer to 1): E1 Kahulugan ng Supply Schedule - Stronger substitutes. Ang maliit na pagbabago sa halaga ng isang goods ay Ano ang Supply Schedule mayroong significant na epekto sa - Ang supply schedule ay isang demand ng isa pang goods. talahanayan na nagpapakita ng Lower Magnitude (closer to 0): PAGE GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 13 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER ugnayan ng presyo at quantity supplied. - Habang tumataas ang presyo, mas dumaran ang supply. Ipinapahiwatig nito na marаming producer ang handa at kayang nagbentang produkto serbisyo sa sang takdang panahon. E2 Example F3 Example F Supply Function F1 Kahulugan ng Supply Function G Supply Curve Ano ang Supply Function - Isang mathematical equation na naglalarawan ng supply function G1 Kahulugan ng Supply Curve Mayroon itong 2 variables: Ano ang Supply Curve - Presyo (Independent) - Isang Grapikong pagsasalarawan ng - Quantity Supplied (Dependent) supply schedule. - Tulad ng demand curve, mayroon din F2 Formula trong 2 axes ang price (y axis) at quantity supplied (x axis). - Mayroong direkta at positibong impluwensya ang presyo sa Qs. - Tulad ng demand, Nagkaroon din ng pagbabago sa Supply Curve. Maaring magkaroon ng pagbabago sa mismong Supply o kaya naman sa Quantity Supplied. Ipinapakita naman PAGE GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 14 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER nito ang pagbabago sa quantity - Paggamit ng makabagong supplied kaalaman at kagamitan sa paglikha ng mga produkto. G2 Example - Nagiging mabilis ang produksyon at dumarami a nalilikhang produkto. W7: Demand and Supply Equilibrium, at Computing Equilibrium TOPIC OVERVIEW A. Ugnayan ng Demand at Supply G2 Mga Dahilan (Shifters) sa Supply a. Market b. Kahalagahan ng Demand and Supply Equilibrium B. Computing Equilibrium a. Demand and Supply Equilibrium b. Formula for Qe and Pe A Ugnayan ng Demand at Supply A1 Market Panahon - Ang pabago-bagong panahon ay Market nakakaapekto rin sa supply - Maaring Physical o Virtual place. Halimbawa kung panahon ng Hal. Lazada Shoppee tag-tuyot bunsod ng El Niño, - Sa pamilihan o market nagaganap bababa ang supply ng mga ang interaksyon ng demand at produktong nangangailangan ng supply. Dito nagaganap ang maraming patubig "transaksyon" ng mga mamimili - Kapag panahon naman ng at supplier. Kapaskuhan, tataas ang supply ng - Sa pamilihan nagkakasundo o mga parol, Christmas Lights at iba nagtatagpo ang mamimili at pang dekorasyon. supplier sa dami ng isang produkto sa isang itinakdang halaga. Ang Teknolohiya pagkakasundo na ito ang tinatawag nating equilibrium PAGE GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 15 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER B Computing for Equilibrium A2 Kahalagahan ng Demand and Supply Equilibrium B1 Demand and Supply Equilibrium Nagbibigay ng Tamang Presyo sa - Finding Equilibrium Quantity using Supply Merkado and Demand Schedule - Sa equilibrium, natutukoy ang tamang presyo na makatarungan para sa parehong mamimili at producer. Sa puntong ito, hindi masyadong mataas o mababa ang presyo, kaya't patas ang halaga ng produkto para sa lahat. Maiiwasan ang Sobra o Kulang na Supply - Kapag ang merkado ay nasa equilibrium, naiwasan ang kakulangan (shortage) o sobrang supply (surplus) na maaaring Law of Demand magdulot ng problema sa mga - Makikita sa presentation na habang negosyo at mamimili. bumaba ang presyo ng puto bungbong, parami ng parami ang handa at kayang bilhin ng mga Nagpapabuti ng Resource Allocation konsyumer. - Ang equilibrium ay nagpapakita Law of Supply kung paano dapat iayos ang mga - Makikita sa presentation na habang likas na yaman at input ng tumataas ang presyo ng produkto produksyon upang makabuo ng parami ng parami ang handa at sapat na dami ng produkto. Dahil kayang ibenta ng prodyuser. sa equilibrium, natitiyak na hindi nasasayang ang mga yaman sa Equilibrium Price sobrang produksyon o kulang sa - Ang presyo kung saan ang dami na supply. hinihiling ay katumbas ng dami na ipinagbibili. Batay sa curve, ito ay Nagpapalakas ng Ekonomiya 15.00. - Ang isang ekonomiyang nasa Equilibrium quantity equilibrium ay mas matatag at mas - Ang dami ng isang produkto o hindi gaanong apektado ng serbisyo na binibili at Ipinagbibili sa biglaang pagbabago ng presyo. presyong equilibrium. Batay sa curve, Ang estabilisadong presyo at ito ay 30 piraso suplay ay nagbibigay ng mas matatag na kapaligiran para sa negosyo at pamumuhunan. PAGE GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 16 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER B2 Formula for Pe and Qe Pe = 10 Qe = 50 - Finding Pe (Price) and Qe (Quantity Equilibrium) using Qs=Qd - Pe = ? W8: Shortage and Surplus - Qe = ? Kung mayroong demand schedule, maari TOPIC OVERVIEW mo ng makita ang equilibrium. Subalit kung wala naman, maaring gumamit ng A. Shortage equation na: Qd=Qs B. Surplus A Shortage - Ang kalagayan sa merkado kung saan mas mataas ang Demand sa Supply sa kasalukuyang presyo - Qd > Qs Ngayong nakuha na ang equilibrium price (Pe), isubstitute ang value ng P sa Qd para makuha ang equilibrium quantity (Qe) Kapag may Shortage 1. Pagpapataw ng Price Ceiling (presyo sa baba ng Pe) - pamahalaan PAGE GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 17 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER -Pipilitin na itaas pa ang price para 4. Paghahanap ng bagong merkado bilhin ng mga pipol kasi if need nila 5. Product diversification edi mas bibilhin nila 6. Price floor (taas ng Pe) 2. Pag-angkat - Lift the product supply to avoid overpricing 3. Subsidy ! Conclusion - Ex. pagtaas ng salary sa mga produsyer para gumanda quality ★ analyze nyo or subtract nyo yung mga (based sa vid) values ng quantity (supply and demand) 4. Pagpapalawak ng Produksyon and price para malaman nyo kung alin ang may mas mataas na value ★ Nasa babang part yung shortage, and B Surplus nasa taas na part yun surplus ★ SHORTage, surPLUS - Labis na dami ng produkto matapos matugunan ang demand - Qs > Qd W9: Sabay na Paggalaw ng Demand and Supply TOPIC OVERVIEW A. Paggalaw Kapag may Surplus - pamahalaan 1. Pagbili ng sobrang supply - Ibebenta sa mas mababang presyo sa price floor 2. Export promotions / marketing and promotions 3. Insentibo para sa pagpoproseso ng mga labis na supply - Ano bang pwede gawin sa produkto? PAGE GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 18 Araling Panlipunan GRADE 9 2ND QUARTER 1. Demand Increases, Supply Increases a. Quantity increases when there is a shift in the demand and supply curves b. Price is indeterminate so you will not actually see whether there is a change in price when there should be c. The effect on the price equilibrium is determined by the extent or magnitude of S1 to S2 and D1 to D2 PAGE GRADE 9 SIRIUS – S.Y. 2024-2025 19