Antibiotica - Deel 2 PDF

Antibiotica – deel 2 Lycke Woittiez Inhoud Korte samenvatting vorige week Diverse groepen antibiotica verder bekeken Terug naar vorige week Schrijf in de chat iets wat je vorige week geleerd hebt Samenvatting vorige week Bacteriën in vele soorten en maten Vorm, gram kleuring,...

Antibiotica – deel 2 Lycke Woittiez Inhoud Korte samenvatting vorige week Diverse groepen antibiotica verder bekeken Terug naar vorige week Schrijf in de chat iets wat je vorige week geleerd hebt Samenvatting vorige week Bacteriën in vele soorten en maten Vorm, gram kleuring, groei omstandigheden verschillen Te groeperen obv deze kenmerken Antibiotica vele groepen Verschillende mechanismen, verschillend werkingsspectrum Beta lactams grootste / belangrijkste groep Penicillines, cefalosporines en carbapenems Gebruik bemoeilijkt door allergische reacties en resistentie Antibiotica groepen die deze week besproken worden Fluorochinolonen Cotrimoxazol Macroliden Clindamycine Nitrofurantoine Tetracyclines Vancomycine Linezolid Aminoglycosides Fluorochinolonen Werkingsmechanisme: remmen DNA gyrase en topoisomerase Hierdoor wordt bacterieel DNA foutief gevormd à Bacterie gaat dood 1e generatie – niet meer gebruikt 2e generatie – ciprofloxacine, norfloxacine, … 3e generatie – levofloxacine, … 4e generatie – moxifloxacine, … Ciprofloxacine Dosering: 2dd 500mg po Of 2dd 400mg iv Indicaties: Gecompliceerde urineweginfecties Prostatitis Atypische pneumonie Géén indicaties: huidinfecties, ’koorts’, luchtweginfecties, …. Levofloxacine Werkt tegen Streptococcus pneumoniae Ook goede werkzaamheid tegen atypische bacteriën die luchtweginfecties geven Perfect dus voor behandeling pneumonie! Werkt tegen TBC (als onderdeel van combinatie therapie) Minder goed dan ciprofloxacine voor gram negatieve bacteriën Helaas niet in Suriname beschikbaar Bijwerkingen Meestal goed verdragen Gastro-intestinale klachten CNS klachten Allergische reactie Peesruptuur Co-trimoxazol Sulfamethoxazole / trimethoprim Remmen twee stappen in foliumzuur metabolisme Essentieel voor vorming eiwitten en DNA bij bacteriële replicatie  Werkzaam tegen zowel gram + als gram - Niet tegen enterococcen of anaeroben Indicaties: urineweginfecties, gastro-enteritis, PJP, Toxoplasmose, … Bijwerkingen: gastro-intestinaal, allergie, beenmerg onderdrukking Casus Man, 53 jaar Blanco voorgeschiedenis A/ sinds 5 dagen hoesten, opgeven groen sputum, koorts. Steeds zieker. O/ AH 24 sat 95% RR 130/90 pols 110 T 39C Longen: links crepiteren X thorax/ infiltraat links basaal Casus - vervolg De huisarts start ciproxin Wat vindt u van deze keus? A. Prima keus! B. Op zich niet slecht, maar omdat ciproxin reserve antibioticum is liever eerst wat anders geven C. Geen goede keus, want niet goed werkzaam tegen verwachtte verwekkers. Macroliden Breed-spectrum Grijp aan op eiwit synthese (50S) Erythromycine, azitromycine en clarithromycine Azitromycine heeft een halfwaarde tijd van 72uur (3 daags kuur!) Macroliden Indicaties: Atypische pneumonie Chlamydia / gonorroe Bijwerkingen GI bijwerkingen QTc verlenging Leverenzymstoornissen Clindamycine Groep: Lincomycine Eiwit synthese (50S) Hoge spiegels in weefsels & abcessen Goede resorptie, belangrijk tegen anaeroben Osteomyelitis, arthritis, abcessen en empyeem Dosering: 3dd 600mg iv of 4dd 300mg po Bijwerkingen: Diarree, rash, allergie Even checken of jullie nog wakker zijn…. 1) Ciprofloxacine is een fluorochinolon Juist / onjuist? 2) Clindamycine werkt op de DNA synthese Juist / onjuist Overige antibiotica Nitrofurantoine Verstoort ribosomaal RNA, DNA en andere intracellulaire componenten Nauwelijks systemische concentraties Wordt onveranderd in urine uitgescheiden à hoge concentraties in de urine / blaas Goed voor behandeling van cystitis (E.coli, Klebsiella, Citrobacter...) Dosering: 2dd 100mg of 4dd 50mg po Casus Vrouw, 42 jaar Vg/ blanco A/ sinds 3 dagen dysurie, pollakisurie, pijn onderbuik. Nu ook koorts, rillingen en pijn linker flank. O/ ziek. RR 120/60 pols 120 temp 38,7C  Casus (vervolg) Conclusie / pyelonefritis Welk antibioticum kiest u? A. Nitrofurantoine B. Augmentin po C. Augmentin iv D. Meropenem iv Tetracyclines/Glycylcylines Remming eiwitsynthese (30S) Tetracycline, doxycycline, minocycline, tigecycline Hoge concentraties in vrijwel alle weefsels (brein, longen, lever, placenta) Indicaties: BLWI SOAs Rickettsiosis Brucellosis Lyme’s disease Bijwerkingen GI klachten Allergie Verkleuring van tanden (kinderen, foetus) Fotosensitiviteit Bron: UpToDate Wat heeft deze man? A. Psoriasis B. Red man syndrome C. Penicilline allergie Vancomycine Groep: Glycopeptide Werkzaamheid: Gram+, ook enterococcen en MRSA Niet werkzaam tegen gram negatieve verwekkers Belangrijkste indicatie: MRSA infecties Vancomycine Alleen iv beschikbaar Dosering: meestal 15 mg/kg 3dd Bijwerkingen: Afname nierfunctie Allergie Ototoxiciteit ”Red man syndrome” = histamine release Linezolid Groep: oxazolidinones Eiwitsynthese (50s) Gram+, mycobacteriën, MRSA, VRE enz Luchtweginfecties, sepsis, huid/weke delen infecties Bijwerkingen: perifere neuropathie, optische neuropathie Hoge kosten! Aminoglycosiden Gentamicine, tobramycine, amikacine Eiwitsynthese (30S) Vaak gebruikt voor ernstige infecties door aerobe gram negatieve staven (ook Pseudomonas) In combinatie met B-lactam antibiotica gebruikt voor gram+ infecties Bij sepsis Bij resistentie (Acinetobacter, Pseudomonas) Gentamicine Alleen iv beschikbaar Dosering: 5-7 mg/kg 1dd Bijwerkingen: afname nierfunctie, allergie, ototoxiciteit Dosering op basis van spiegels Amikacine Alleen iv beschikbaar Dosering: 15 mg/kg 1dd Bijwerkingen: afname nierfunctie, allergie, ototoxiciteit Dosering op basis van spiegels Casus Vrouw, 73 jaar Uitgebreide voorgeschiedenis, onder andere meerdere opnames met urosepsis Nu opname met zelfde klachten Urineweek: multiresistente Klebsiella, alleen gevoelig voor meropenem en amikacine Landelijk geen meropenem beschikbaar B/ start amikacine 1x per dag 1000mg iv Casus (vervolg) Waar let je op tijdens de behandeling? A) Koortsbeloop, nierfuncties (kreatinine), gehoor B) Koortsbeloop, neuropathie, rash C) Koortsbeloop, nierfuncties (kreatinine), visus Beloop Na 3 dagen lab onderzoek: kreatinine meer dan verdubbeld Beleid/ amikacine minder vaak doseren Ideale setting: dosering op basis van plasma spiegels Echter in Suriname helaas niet beschikbaar Resistentie tegen antibiotica Alleen gram- Gram + Gram - Ciprofloxacine resistente E coli Take home message Antibiotica te verdelen in diverse groepen Elk met speficiek aangrijpingsmechanisme Resistentie toenemend probleem  Antimicrobiële Vragen? resistentie Referenties Syllabus Antibiotic Therapy in Practice (UMC Utrecht Center for Infection) Clinical Microbiology made Ridiculously Simple www.swabid.nl www.antibiotica.sr