Otoskopia dhe Semundjet e Veshit PDF | GEEKYMEDICS.COM

Summary

Ky dokument ofron një paraqitje të shëndetit të veshit, duke përfshirë otoskopinë, keqformimet e lindura, dhe lloje të ndryshme të otitit. Trajton gjithashtu otitin akut dhe kronik si dhe shkaqet dhe simptomat e tyre. Fokusi kryesor i këtij dokumenti është përshkrimi i kushteve të ndryshme otologjike.

Full Transcript

ORL 2025 Jan 24 UMT kurse **Veshi** Veshi i jashtem përbëhet nga aurikula dhe kanali akustik i jashtëm. Membrana tympanike ndan veshin e jashtëm nga veshin i mesëm. Veshi i mesem përfshin kavitetin timpanik, procesin mastoid dhe tubin e Eustakut. Veshi i brendshem përmban organin e dëgji...

ORL 2025 Jan 24 UMT kurse **Veshi** Veshi i jashtem përbëhet nga aurikula dhe kanali akustik i jashtëm. Membrana tympanike ndan veshin e jashtëm nga veshin i mesëm. Veshi i mesem përfshin kavitetin timpanik, procesin mastoid dhe tubin e Eustakut. Veshi i brendshem përmban organin e dëgjimit, i cili është i lidhur me trurin përmes nervit koklear, dhe organet e balancës, të cilat janë të lidhura me trurin përmes nervit vestibular. Semicircular canals Vestibular nerve Cochlear nerve Cochlea \- Internal carotid artery Tympanic cavity Tensor tympani muscle Eustachian tube Tympanic membrane External acoustic External acoustic porus meatus GEEKYMEDICS.COM **Otoskopia** Gently pull the pinna upwards and backwards **KEQFORMIMET E LINDURA TE AURIKULES** Paraqiten shkaku I crregullimeve ne rritjen dhe bashkimin e strukturave embrionale **1.OTAPOSTASIS:** Veshet poç - Keqformimi me I shpeshte. Zakonisht paraqitet ne menyre bilaterale, shume rralle unilaterale. Trajtimi: korigjim kirurgjik --- otoplastike ose otoklize. Mosha ideale eshte ajo 6 vjecare, kur femija ende nuk ka shku ne shkolle. Nuk paraqet pengesa funksionale, por merret ne konsiderate aspekti psikik. **2.MUNGESA E LOBULUSIT OSE CARJA E TIJ** **3.MICROTIA:** veshi shume i vogel, me c\'rast edhe kanali i jashtem i degjimit shpeshhere eshte jo mire I formuar. Trajtimi: kirurgji plastike ose vendoset lapra nga plastika. **4.ANOTIA:** mungon krejtesisht aurikula.Zakonisht shoqerohet me atrezion te kanalit te jashtem te degjimit. **5.MAKROTIA**: rritje e madhe e aurikules ose krejt veshit. **6.POLYOTIA**: dy ose me shume aurikula ne te njejten ane **7.DYSTOPIA AURICULAE:** spostim i aurikules ne qafe, fytyre ose koke **ANOMALITE KONGJENITALE TE KANALIT TE JASHTEM TE DEGJIMIT:** **1.HIPOPLAZI**: ngushtim i lehte i kanalit te degjimit.Kanali mbetet i kalueshem. **2.STENOZA**: ngushtim i shprehur i kanalit.Reduktohet degjimi konduktiv. **3.ATREZIONI**: nuk ka fare kanal ose pjeserisht i formuar. Percillet me shurdhim te plote konduktiv, le kur ka probleme edhe ne veshin e brendshem - shurdhim total. Dg.: otoskopi dhe rtg te stenoza Rtg dhe CT te atrezioni. Ekzaminimi I te degjuarit. Trajtimi: nderhyrje kirurgjike. **CERUMEN OBTURANS MAE**: Mbyllja e MAE nga dylli (produkt i gjendrave ceruminoze dhe yndyrpre ne kanalin e jashtem). Ne rast te kontaktit me uje, cerumeni mund te bymehet dhe kjo shoqerohet me shurdhim menjehere pas larjes se kokes. **Shkaktar**: sekrecioni I tepert, kanali i ngushtuar, shtyrja e cerumenit nga jashte ne brendi te kanalit. **MK**: Zvogelim i degjimit konduktiv, ndjenje te mbushjes se veshit, dhembje dhe autofoni. **Dg**.: Anamneze + otoskopi. **Trajtimi**: shperlarje e veshit me uje. Kur membrana timpanike eshte e perforuar, shperlarja behet me acid borik (shperlarja me uje -\> ekzacerbimin e procesit inflamator ne veshin e mesem). Para shperlarjes, preferohet qe cerumeni te trajtohet me H2O2 3% ose 6%. Permbajtja hidhet ne forme te vrushkujve ne intervale te caktuara, me drejtim lart dhe brenda. Nuk ben kurrsesi ne drejtim te membranes se mundet te perforohet. 1\. Otiti ekstern akut(AOE): inflamacion i kanalit akustik të jashtëm që zgjat më pak se 6 javë. 2. Otiti ekstern kronik(COE): inflamacion i kanalit akustik të jashtëm - 6 javë deri në 3 muaj. **Otiti akut ekstern** Shkaqet infektive Infeksionet bakteriale (shkaku më i zakonshëm i otitis ekstern) Pseudomonas aeruginosa (rreth 40% e rasteve), shpesh nga aktivitetet e notit Staphylococcus aureus, Proteus mirabilis, Escherichia coli Infeksionet virale (të rralla): Herpes zoster, viruset e gripit Infeksionet fungale (më pak të zakonshme): Aspergillus (përbën 90% të të gjitha otiteve ekstern fungale), Candida Shkaqet jo infektive (më pak të zakonshme) Otiti ekstern seborrheik (i lidhur me dermatitin seborrheik) Otiti ekstern ekzematiz (një reagim hipersensitiv ndaj patogjenëve ose antibiotikëve të përdorur lokal **Otiti kronik ekstern** Idiopatik Infeksion fungale ose bakteriale Mund të lidhet me sëmundje autoimune, për shembull: Sarcoidosis 。 Amiloidosis Granulomatoza me poliangiit Llojet: \- Otitis externa circumscripta - Furunculus meatus acustici externi infeksion bakterial ne rrenjen e qimes ne pjesen laterale te kanalit Stafilokoku piogjen --- Otitis externa diffusa - inflamim ne pjesen kockore te kanalit ekstern Streptokoku, me rralle Stafilokoku, E.coli Maligna necrotiisans - infeksion i rende nekrotik qe pervec kanalit te jashtem perfshin edhe kocken temporale dhe bazen e kraniumit. komplikime: meningjit, absces truri, tromboflebit te sinuseve venoze, sepse, vdekje P.Aureginosa --- Otitis externa mycotica - infeksion mikotik Candida albicans, Aspergillus Manifestimet klinike Dhimbje të forta veshit, veçanërisht gjatë natës Otorrhea (rrjedhje nga veshi) Kërkesa intensive në kanalin akustik të jashtëm (EAC) Humbje dëgjimi Dhimbje nofulle Diagnoza Gjetjet e ekzaminimit: Dhembshmëri gjatë palpimit të tragusit Tërheqja lart dhe mbrapa e aurikulës shkakton dhimbje. Gjithashtu mund të jenë të pranishme: Otorrhea në hyrje të EAC Humbje dëgjimi konduktive Limfadenit rajonal **Otoskopia** EAC i kuq dhe e edematoz. Otorrhea ose mbetje EAC mund të jetë i bllokuar nga një furunkul, cerumen i bllokuar, ose trup i huaj Membrana timpanike mund të jetë e skuqur, por nuk duhet të jetë e fryrë. **Trajtimi** lokal - antibiotike, analgjetike, kortikosteroide, gaza me yndyra antibiotike etj sistemik - antibiotike, analgjetike te Furunkuli - yndyre antibiotike, yndyre kortikosteroide + incidim dhe evakuim i qelbit te Maligna necritisans: kirurgjik - largimi i indit nekrotik te Otiti mikotik: pastrim me ac. borik 3%, tretje 2% ac.salicilik, yndyra antimikotike **The Middle Ear** Stabilizing ligaments Auditory ossicles Malleus Incus Stapes External acoustic meatus Oval window Tympanic membrane Round window Tympanic cavity *(middle* ear) Auditory tube **HEMOTIMPANI**: grumbullim i gjakut ne zgavren timpanike. Paraqitet kryesisht kur frakturohet kocka temporale, lendimet barotraumatike dhe diatezat hemorragjike. Jep shurdhim konduktiv. Ne otoskopi shihet membrana me ngjyre te kalter. **BAROTRAUMAT**: zakkonisht shkaktohen kur tuba e Eustahut nuk funksionon si duhet. **Shkaktar**: Nderrimi i shpejte i shtypjes atmossferike/ ne rastet e aterimit te aeroplanit apo zhytjes ne thellesi. *Barotrauma ne veshin e mesem paraqitet ne rastin kur ndryshimi ne mes shtypjes atmosferike dhe shtypjes ne vesh eshte 20mmHg. Kur dallimi mes shtypjes atmosferike dhe zgavres timpanike edhe 300 mmHg, rupturon membrana timpanike* ***MK:*** otorragji, marramendje, dobesim degjimi etj. Nuk preferohet me udhetu me aeroplan personat me nazofaringit. Metoda prevenuese: gelltitje, Valsalva, pika dekongjestante. **OTITIS MEDIA** Ndahen sipas: 1.ecurise se inflamacionit: akute dhe kronike 2.pranise ose mungeses se sekreti purulent: purulente dhe jopurulente 3.shkaktarit: bakteriale, virale, mikotike Tri stade neper te cilat kalon OTITIS MEDIA: **1.Stadi i hiperemise: hiperemi** difuze e mukozes se veshit te mesem, tubes, zgavres timpanike Shoqerohet me **edeme**. Edema e mukozes se tubes mundeson mbylljen e saj, me c\'rast krijohet Presion negativ i ajrit ne zgavren timpanike. Klinika: te femijet temperature e larte, ndersa te te rriturit jo. Dobesohet pak degjimi dhe ndjesi e mbushjes se vesheve. Ne otoskopi verehet hiperemia e membranes timpanike. **2.Stadi i eksudacionit:** grumbullohet eksudat ne zgavren timpanike. Paraqitet shkaku i daljes se serumit, fibrines, leukociteve, eritrociteve, nga enet e gjakut Dobesohet degjimi konduktiv, dhembje, temperature otoskoopi: Zhduket refleksi i ndricimit te membranes. **3.Stadi i supurimit**: paraqitet kur eksudati fillon me rrjedhe jashte zgavres timpanike si rezultat i perforimit te membranes timpanike; me c\'rast zvogelohet presioni dhe dhembja ne zgaver, pasi me rrjedhje te eksudatit bie presioni ne zgavren timpanike. Ne kanalin e jashtem verehet sekreti mukiourulent ose serohemorragjik. Dg.: Anamneze + otoskopi + ekzaminim i degjimit. Trajtimi: stadi 1 - preparate dekongjestive Stadi 2 - dekongjestante + paracenteze. **1.OTITIS MEDIA ACUTA SEROSA:** Grumbullim I transudatit ne hapesiren timpanike, si rezultat i disfunksionit te tubes **Shkaktare:** adenoviruset dhe rinoviruset. **Patologjia**: Kur mbyllet tuba, krijohet presion negativ ne zgaver dhe del transudati nga enet e gjakut. **MK:** ndjenje e mbushjes se vesheve, dobesim i degjimit, dhembje ne Vesh. **Dg:** Anamneze + klinike + otoskopi (verehet niveli i transudatit ne zgavren timpanike, ne forme te vijes, nderron poziten varesisht nga pozita e kokes) + ekzaminim i degjimit. **Trajtimi**: antikongjestive, antiinflamatore, antibiotike vec per parandalim te infeksioneve sekondare. Aerizimi i zgavres - Nese sekreti mbetet brenda ose shtohet sasia e tij, duhet paracenteze. **2.OTITIS MEDIA SUPPURATIVE S. PURULENTA** Shoqerohet me rrjedhje te qelbit nga veshi i mesem. Paraqet infeksion bakterial te mbivendosur. **Shkaktaret**: streptokoku beta hemolitik, pneumokoku, stafilokoku dhe hemofilus influenzae. **Klinika**: mbyllje e veshit, demtim i te degjuarit, ushtime ne vesh. Dhembje ne vesh e cila largohet pas perforimit te membranes ose paracentezes. **Mastoidizmus** nenkupton perhapjen e infeksionit ne mukozen e qelizave te mastoidit. **Dg**.: Anamneze + klinike + otoskopi. **Trajtimi:** antibiotike + analgjetike + antipiretike/ paracenteza (Miringotomia) **3.OTITIS MEDIA ACUTA HAEMORRHAGICA:** Proces inflamator ne veshin e emesem, i shoqeruar me gjakderdhje. Paraqitet zakonisht gjate epidemive te gripit. I semuri ankohet per temperature, lodhje dhe dhembje ne vesh para disa diteve. Me otoskop mundemi me i pa vezikulat e mbushura me gjak ne sip e jashtme te membranes. **Dg**.: Anamneze + otoskopi. **Trajtimi**: trajtohet semundja primare dhe pastrohet kanali i jashtem i degjimit. \+ analgjetike, antipiretike, vitamina **4.OTITIS MEDIA MUCOSA:** Kryesisht te personat me imunosupresion (te moshuarit, pac. me TBC, DM, semundje tjera kronike) **Shkaktar**: Pneumococcus mucosus. **Klinika**: ndjesi e mbylljes se veshit, e shoqeruar me dobesim te degjimit, zhvillimi i semundjes eshte shume ifshehte. (pa dhembje, pa temperature) Ne otoskopi, pasi eleminohet sekreti, verehet perforim i membranes. Keqesohet gjendja rreth javes 3-4 dhe mund te verehet destruksion i kockes. (radiografi) **Dg**.: Anamneze + otoskopi + rtg **Trajtimi**: antibiotike te spektrit te gjere. Komplikimet e otiteve akute: 1.endokraniale dhe 2.ekzokraniale 1.ENDOKRANIALE: meningjit, tromboflebit ose tromboze e sinuseve venoze, ebces epidural ose subdural, encefalit dhe abces i trurit te madh ose te vogel. 2.EKZOKRANIALE: mastoiditi, abcesi subperiostal, labirintiti dhe paraliza e n.VII. Proc. inflamator \>6jave **Otiti kronik** Shkaktare: mjekimi i pasuksesshem i inflamacionit akut, Proceset patologjike te hundes, epifaringut, ne kanalin e jashtem etj. **OTITI MEDIA KRONIK SUPURATIV** 1\. Mesotympanica s. Simplex 2.Ostitica 3\. Cum cholesteatoma 4\. Specifica **OTITI MEDIA KRONIK JOSUPURATIV** 1.Secretoria 2.Atelectasis 3.adhesiva 4.tympanosclerosis **1.OTITIS CHRONICA SUPPURATIVA MESOTYMPANICA S. SIMPLEX:** Karakterizohet me perforim central te membranes timpanike. MK: Sekrecion jofetid dhe pa dhembje te shprehur ne vesh.Zakonisht percillet me rendim ne vesh, demtim konduktiv te degjimit dhe ndjenje te mbylljes se vesheve. Dg.: Anamneze + otoskopi + rtg. Trajtimi: mjekim I proceseve inflamatore ekzistuese. Dekongjestive + antibiotike + antiseptike lokale. **2.OTITIS MEDIA CHRONICA OSTITICA:** Quhet ostitik, pasi pervec mukozes Arrin te preke edhe kocken. Fillon nga incusi, perhapet ne stapes dhe ne malleus.Mundet me i preke edhe strukturat tjera kockore si mastoidin,murin e fossa cranii media dhe piramiden e pars petrosa. \- Klinika: dobesim i degjimit, supurim i veshit - me ere te rende, dhembje kur ka ekzacerbim. Paraqitja e marramendjes, nenkupton prekjen e labirintit. Dg.: Anamneze + otoskopi(perforacion periferik, sekret ne kanaldhe veshin e mesem) + radiografi(destruktim i strukturave kockore) Trajtimi: largohet sekreti me aspirim + antibiotike + antiseptike lokale. --- Intervenim kirurgjik - timpanoplastika. **3.OTITIS MEDIA CHRONICA CUM CHOLESTEATOMATA** Kolesteatoma nenkupton ind lekuror ne vend te gabuar Trajtimi: kirurgjik- Mastoidektomi radikale e modifikuar **TYMPANOSCLEROSIS:** Proces inflamator me ndryshime degjenerative te tipit fibrohialin, qe zhvillohenne mukozen e veshit te mesem. **Etiologjia**: nga inflamacionet akute e kronike, jospecifike katarrale e purulente te veshit te mesem. Faktore favorizues: lendimet e shoqeruara me hemorragji ne veshin e mesem, imunosupresion dhe reaksionet alergjike. **Patologjia**: Ndryshime graduale (disa vite) --- Inflamacioni -\> zhvillimi i fijeve kolagjene -\> kondensimi i tyre -\> hialinizimi -\> shnderrimi ne ind kercor - \> ne ind kockor. Masa timpanosklerotike mund ti bllokoje ose ti fiksoje kockat auditoria. **Klinika**: zhurme ne vesh, humbje progresive e degjimit. Dg: otoskopi- trashje e membranes timpanike, pllakeza te bardha ne te verdhe, Nese ka persorim- central. **Trajtimi**: timpanoplastike. Menjanohen pllakat sklerotike dhe debllokohet pjesa e fiksuar e veshit te mesem. **A. KOMPLIKIMET EKZOKRANIALE:** 1\. Mastoiditi 2.Osteomieliti i ashtit temporal 3.Labirintiti otogjen 4.Pareza e nervit facial **B. KOMPLIKIMET ENDOKRANIALE:** 1.Tromboflebiti 2.Meningjiti otogjen 3.Abcesi ekstradural 4.Abcesi subdural 5.Abcesi cerebral 6.Abcesi cerebellar **INTERVENIMET KIRURGJIKE NE CIPEN E VESHIT DHE NE VESHIN E MESEM:** **MYRINGOTOMIA:** ndryshe quhet paracenteze. Qellimi i saj eshte qe te hapet zgavra timpanike dhe te drenohet sekreti nga veshi i mesem. Indikohet te inflamimet akute me temperature,dhembje,edeme te labirintit. Te femijet duhet te behet me anestezion te pergjithshem, ndersa te te rriturit me anestezion lokal. ** TIMPANOCENTEZA:** behet punksioni i zgavres timpanike me qellim qe te zvogelohet presioni intratimpanal. **MASTOIDEKTOMIA:** nenkupton hapjen e antrumit, largimin e qelizave mastoidale **TIMPANOPLASTIKA:** nenkupton procesin me te cilin eleminohet procesi patologjik nga veshi i mesem, behet rikonstruktimi i zinxhirit osikular dhe mbyllet perforimi i membranes timpanike. **MIRINGOPLASTIKA:** nenkupton mbylljen e perforimit, plastikimin e membranes timpanike.