آییننامه اجرایی مدارس (PDF)

 ‫آیینانمه اجرایی مدا رس‬ ‫مصوب چهل و یکمین جلسه کمیسیون معین‬ ‫شورایعالی آموزش و پرورش‪ ،‬تاریخ‪1400/5/10‬‬  ‫عنوان‪ :‬آییننامه اجرایی مدارس‬ ‫پدیدآور‪ :‬دبیرخانه شورایعالی آموزش و پرورش‬ ‫نام‬...

 ‫آیینانمه اجرایی مدا رس‬ ‫مصوب چهل و یکمین جلسه کمیسیون معین‬ ‫شورایعالی آموزش و پرورش‪ ،‬تاریخ‪1400/5/10‬‬  ‫عنوان‪ :‬آییننامه اجرایی مدارس‬ ‫پدیدآور‪ :‬دبیرخانه شورایعالی آموزش و پرورش‬ ‫نام‬ ‫ظاهری‪87 :‬ص‬ ‫مشخصات‬ ‫موضوع‪ :‬دبیرخانه شورایعالی آموزش و پرورش – آییننامه اجرایی مدارس‬ ‫چاپ‪ :‬زمستان ‪1401‬‬ ‫سال‬ ‫آرایی‪ :‬دبیرخانه شورایعالی آموزش و پرورش‬ ‫طراحی و صفحه‬ ‫تهران‪ -‬خیابان شهید سپهبد قرنی ‪ -‬نبش خیابان سمیه ‪ -‬ساختمان مرحوم‬ ‫نشانی‪:‬‬ ‫عالقمندان ‪ -‬طبقه چهارم‪ -‬دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش‬ ‫‪1581663315‬‬ ‫کدپستی‪:‬‬ ‫‪88832555‬‬ ‫‪ -‬نمابر‪:‬‬ ‫‪82284111‬‬ ‫تلفن‪:‬‬ ‫تارنما‪https://sce.ir :‬‬ ‫کانال شاد‪@shora_a :‬‬  ‫باسمه تعالی‬ ‫شماره‪140/288 :‬‬ ‫اتریخ‪1400/6/3:‬‬ ‫پیوست‪ :‬دارد‬ ‫وزری‬ ‫مدیر کل محترم آموزش و پرورش استان‪...‬‬ ‫با سالم و احترام‬ ‫مدرسهه در سهند تحول بنیادین آموزش و پرورش‪ ،‬کانون اصهلی تعلیم و تربیت اسهت و مأموریت آن فراهم‬ ‫سههانتن امنان کس ه شههایسههت یهای پایه یادگیری و زمینهسههازی برای تربیت متوازن دانشآموزان در‬ ‫ساحتهای شش انه تعلیم و تربیت است‪.‬این مهم‪ ،‬با بهرهگیری از امنانات و جل مشارکت عوامل سهیم‬ ‫و مؤثر برای تحول بنیادین در مدرسهه‪ ،‬بازن ری و اصهال سهیاسهتها‪ ،‬قوانین و مقررات و رویههای متناسه‬ ‫با روینردهای مبتنی بر اسناد تحولی به ویژه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش‪ ،‬تحقق مییابد‪.‬‬ ‫به پیوست‪ ،‬آییننامه اجرایی مدارس که در جلسه ‪ ۴۱‬کمیسیون معین شورای عالی آموزش و پرورش‬ ‫تاریخ ‪۱۴00/5/۱0‬به تصوی رسیده است‪ ،‬برای اجرای آزمایشی در مدت سه سال‪ ،‬ابالغ میشود‪.‬در این‬ ‫آییننامه سعی شده است با بسط انتیارات مدارس‪ ،‬زمینه الزم برای توسعه مشارکت عوامل مؤثر در فرآیند‬ ‫تعلیم و تربیت دانشآموزان فراهم شود و جای اه مدرسه‪ ،‬به عنوان کانون تربیتی محله‪ ،‬ارتقا یابد‪.‬‬ ‫انتظار میرود مدیران محترم مدارس با استفاده حداکثری از ظرفیت این آییننامه‪ ،‬کیفیت ندمات‬ ‫آموزشی و تربیتی مدرسه نود را برای تحقق مأموریتهای فوق ارتقا دهند و زمینه واگذاری انتیارات‬ ‫بیشتر به مدارس را در آینده فراهم آورند‪.‬‬ ‫مقتضی است مجموعهی ستاد و ادارات کل آموزش و پرورش استانها و مناطق در صیانت از جای اه مدرسه‬ ‫و پشتیبانی و حمایت از آن در اجرای این آییننامه‪ ،‬اهتمام ورزند و با برداشتن موانع و مشنالت‪ ،‬مدارس‬ ‫را یاری رسانند‪.‬‬ ‫محسن حاجی میرزایی‬  ‫فهرست‬ ‫کلیات‪1.............................................................................................‬‬ ‫راهبری و مدیریت ‪12.........................................................................‬‬ ‫مقررات دانشآموزی‪38......................................................................‬‬ ‫برنامه درسی و پژوهش ‪63..................................................................‬‬ ‫بهداشت‪ ،‬سالمت‪ ،‬فضا‪ ،‬تجهیزات و فناوری و ایمنی ‪70........................‬‬ ‫امور مالی ‪77......................................................................................‬‬ ‫منابع انسانی ‪83.................................................................................‬‬ ‫سایر موارد ‪88....................................................................................‬‬  ‫فصل اول‬ ‫کلیات‬  ‫فصل اول – کلیات‬ ‫مقدمه‪:‬‬ ‫بررسیهای انجام شده در دبیرنانه شورایعالی آموزش و پرورش درسال ‪ 76‬نشان داد‬ ‫که فقدان یک آییننامه جامع برای اداره مطلوب مههههدارس و وجود ضهوابط و مقررات‬ ‫متعدد‪ ،‬پراکنده و بعضهاً غیرهمسهو با مدرسهه‪ ،‬مدیران مدارس را در اجراب با مشهنالت و‬ ‫چالش هایی مواجه کرده اسهت‪.‬این بررسهیها در راسهتای سهیاسهت مدرسهه محوری‪،‬‬ ‫منجر به تصهههوی آییننامه اجرایی مدارس در جلسهههه ‪ 652‬شهههورایعالی آموزش و‬ ‫پرورش تاریخ ‪ ۱379/5/20‬شد‪.‬‬ ‫با تصهوی سهند تحول بنیادین آموزش و پرورش و گذشهت ‪20‬سهال از اجرای آییننامه‬ ‫مذکور‪ ،‬ضهرورت بازن ری در آییننامه اجرایی مههههدارس و تدوین آییننامهای جامع و‬ ‫کامل برای اداره بهینه و با کیفیت مدارس منطبق با اسهناد باالدسهتی برای پاسهخگویی‬ ‫به تحوالت محیطی‪ ،‬اقتضهااات‪ ،‬شهرایط و نیازهای حال و آینده دانشآموزان و جامعه‪،‬‬ ‫افزایش انتیارات تصهمیمگیری مدرسهه و زمینهسهازی برای توسهعه مشهارکت بیشهتر‬ ‫عوامل سههیم و مؤثر در مدرسهه به ویژه نانوادهها (ظرفیتهای درون مدرسهه و محیط‬ ‫پیرامونی) احساس شد‪.‬‬ ‫برایناسهاس‪ ،‬دبیرنانه شهورا با مشهارکت کارشهناسهان سهتادی‪ ،‬اسهتانی و نمایندگانی از‬ ‫مدیران مدارس دورههای تحصهیلی‪ ،‬نسهبت به تدوین پیشنویههه هس آییننامه اجرایی‬ ‫مدارس اقدام کرد که پس از اعتباربخشهی در چند مرحله و انذ نظرات کارشهناسهی‪ ،‬در‬ ‫شهورایعالی آموزش و پرورش مطر و با تصهوی کلیات آن‪ ،‬موضهوع برای بررسهی و‬ ‫تصوی به کمیسیون معین شورایعالی ارجاع شد‪.‬‬ ‫این آییننامه که به اسههتناد بند ‪ 8‬سههیاسههتهای کلی ایجاد تحول در نظام آموزش و‬ ‫پرورش کشههور‪ ،‬مفاد سههند تحول بنیادین و وظایف و انتیارات شههورایعالی آموزش و‬ ‫پرورش و با هدف ارتقای جای اه مدرسهه به عنوان کانون اصهلی تعلیم و تربیت و محل‬ ‫کسهه تجربیات یادگیری‪ ،‬به شههر زیر به تصههوی رسههید‪ ،‬به عنوان راهنمای عمل‬ ‫‪2‬‬  ‫فصل اول – کلیات‬ ‫مدیران‪ ،‬بسهتر الزم را برای مشهارکت مدیران‪ ،‬معلمان‪ ،‬دانشآموزان‪ ،‬نانوادهها و جامعه‬ ‫محلی در اداره بهینه مدرسههه و ایفای وظایف و مأموریهههههتهای محوله برای تحقق‬ ‫اهداف دورههای تحصیلی‪ ،‬فراهم میآورد‪.‬‬ ‫اهداف‪:‬‬ ‫‪ -۱‬ارتقای جای اه مدرسه به عنوان کانون اصلی تعلیم و تربیت‬ ‫‪ -2‬تمرکززدایی و کاهش وابست ی مدارس به ادارات‬ ‫‪ -3‬شفافسازی و پاسخگو کردن مدارس در قبال تصمیم ها‬ ‫‪ -۴‬افزایش انعطافپذیری و بهبود ارتباطات درون مدرسهای‬ ‫‪ -5‬توسهههعهه مشهههارکهتجویی و مشهههارکهتپهذیری عوامهل سههههیم و مؤثر (معلمهان‪،‬‬ ‫دانهشآمهوزان‪ ،‬نههانهوادهههها‪ ،‬نههههاد هههای مهحهلهی و مهنهطهقهههای و ‪ )...‬بهرای افهزایهش‬ ‫بهرهوری(کارآیی و اثربخشی) مدرسه‬ ‫ماده‪ -1‬تعریف مدرسهه‪ :‬مدرسهه به عنوان کانون عرضهه ندمات و فرصهتهای تعلیم‬ ‫و تربیت‪ ،‬سهازمان آموزشهی تربیتی اسهت که برای تحقق تربیت رسهمی عمومی در هر‬ ‫یک از دورههای تحصهیلی‪ ،‬از دبسهتان تا پایان دوره دوم متوسهطه‪ ،‬براسهاس مال ها و‬ ‫معیههه هارهای وزارت آموزش و پرورش و در چارچوب مصهوبات شهورایعالی آموزش و‬ ‫پرورش‪ ،‬اهداف‪ ،‬سهیاسهتها و برنامههای مصهوب به صهورت حضهوری ‪ /‬غیرحضهوری‬ ‫(مجازی) و ترکیبی‪ ،‬تأسیس‪ ،‬راهاندازی و اداره میشود‪.‬‬ ‫‪3‬‬  ‫فصل اول – کلیات‬ ‫ماده‪ :2‬مدارس به شهیوه دولتی (عمومی) و غیردولتی تأسهیس و اداره میشهوند‪.‬مرجع‬ ‫صههدور مجوز تأسههیس مدارس غیردولتی‪ ،‬وزارت آموزش و پرورش اسههت‪.‬مراکزی که‬ ‫فاقد مجوز از وزارت آموزش و پرورش هسههتند‪ ،‬اجازه فعالیت ندارند‪.‬ادارات آموزش و‬ ‫پرورش شههرسهتانها ‪ /‬مناطق و نواحی موظفند واحدها و مراکز آموزشهی و پرورشهی یا‬ ‫عناوین مشهابه را که با ثبتنام و جذب دانشآموزان الزمالتعلیم و تشهنیل کالس‪ ،‬مانع‬ ‫حضهور آنان در مدارس تحت پوشهش وزارت مذکور میشهوند را شهناسهایی کنند و وفق‬ ‫قانون تعطیل مؤسههسههات و واحدهای آموزشههی و تحقیقاتی و فرهن ی که بدون انذ‬ ‫مجوز قانونی دایر شهده و میشهود (مصهوب ‪ ۱372/۱0/7‬مجلس شهورای اسهالمی)‪ ،‬عمل‬ ‫نمایند‪.‬‬ ‫ماده‪ :3‬مدارس به تفنیک جنسهیت (پسهرانه ‪ /‬دنترانه) تأسهیس و راهاندازی میشهوند‪.‬‬ ‫تطابق جنسهیت کارکنان مدرسهه با دانشآموزان‪ ،‬الزامی اسهت‪.‬در دوره ابتدایی مدارس‬ ‫پسهرانه‪ ،‬به دلیل کمبود معلم متناسه با جنسهیت دانشآموزان‪ ،‬بنارگیری معلمان زن‬ ‫با اولویت پایههای پایینتر بالمانع است‪.‬‬ ‫تبصهره‪ :‬در مدارس روسهتایی‪ ،‬عشهایری و مدارس مناطق صهع العبور که به دلیل پایین‬ ‫بودن تعداد دانشآموزان‪ ،‬امنان تأسهیس مدرسهه به صهورت مسهتقل (پسهرانه‪ /‬دنترانه)‬ ‫وجود ندارد یا مناطقی که با کمبود نیروی انسهانی متناسه با جنسهیت دانشآموزان‪،‬‬ ‫مواجه هسهتند‪ ،‬برابر شهیوهنامهای که به تصهوی شهورای آموزش و پرورش شههرسهتان‪/‬‬ ‫منطقه میرسد‪ ،‬عمل میشود‪.‬‬ ‫استفاده از نیروی متخصص غیر همجنس در مدارس دنترانه‪ ،‬صرفا در پایه دوازدهم و‬ ‫به شهر فقدان نیروی متخصص همجنس‪ ،‬مجاز نواهد بود‪.‬در مدارس ایرانی نارج از‬ ‫کشور‪ ،‬تصمیمگیری به عهده سرپرستیهای مدارس ایرانی نارج از کشور میباشد‪.‬‬ ‫‪۴‬‬  ‫فصل اول – کلیات‬ ‫ماده‪ -4‬هدف مدرسه‪ :‬زمینهسازی برای کس شایست یهای پایه یادگیری و رشد‬ ‫متوازن در ساحتهای تعلیم و تربیت‪)۱‬تحقق اهداف دوره تحصیلی( از سوی‬ ‫دانشآموزان‪ ،‬به گونهای که بتوانند موقعیت نود )نسبت به نود‪ ،‬نالق‪ ،‬دی ران و‬ ‫نلقت( را به درستی در و آن را به طور مستمر‪ ،‬با عمل صالح فردی و جمعی متناس‬ ‫با نظام معیار اسالمی‪ 2‬ارتقا داده و تقویت نمایند‪.‬‬ ‫ماده‪ –5‬ویژگیهای مدرسه در افق چشمانداز‪:‬‬ ‫‪ -۱‬تجلیبخش فرهنگ غنی اسههالمی و انقالبی در روابط و مناسههبات با نالق‪ ،‬جهان‬ ‫نلقت‪ ،‬نود و دی ران به ویژه «تنلیفگرایی‪ ،‬مسئولیتپذیری‪ ،‬کرامتنفس‪ ،‬امانتداری‪،‬‬ ‫نودباوری‪ ،‬کارآمدی‪ ،‬کارآفرینی‪ ،‬پرهیز از اسهراف و وابسهت ی به دنیا‪ ،‬همدلی‪ ،‬احترام‪،‬‬ ‫اعتمهاد‪ ،‬وقهتشهههنهاسهههی‪ ،‬نظم‪ ،‬جهدیهت‪ ،‬ایثهارگری‪ ،‬قهانون رایی‪ ،‬نقّادی و نوآوری‪،‬‬ ‫استنبارستیزی‪ ،‬دفاع از محرومان و مستضعفان و ارزشهای انقالب اسالمی»‬ ‫‪ -2‬نقطه اتنای دولت و ملت در رشد‪ ،‬تعالی و پیشرفت کشور وکانون تربیت محله‬ ‫‪ -3‬برنوردار از قدرت تصهمیمگیری و برنامهریزی درحوزههای عملیههههاتی درچارچوب‬ ‫سیاستهای محلی‪ ،‬منطقهای و ملی‬ ‫‪ -۴‬نقش آفرین در انتخاب آگاهانه‪ ،‬عقالنی‪ ،‬مسهئوالنه و انتیاری فرایندِ زندگی فردی‪،‬‬ ‫نانوادگی و اجتماعی دانشآموزان بر اساس نظام معیار اسالمی‬ ‫‪ -5‬دارای ظرفیت پذیرش تفاوتهای فردی‪ ،‬کشف و هدایت استعدادهای متنوع فطری‬ ‫و پاسخگویی به نیازها‪ ،‬عالیق و رغبت دانشآموزان در راستای مصالح و چارچوب نظام‬ ‫معیار اسالمی‬ ‫‪.۱‬تعلیم و تربیت اعتقادی‪ ،‬عبادی و انالقی‪ -‬تعلیم و تربیت اجتماعی و سههیاسههی‪ -‬تعلیم و تربیت زیسههتی و بدنی‪ -‬تعلیم و تربیت‬ ‫زیباشنانتی و هنری‪ -‬تعلیم و تربیت اقتصادی و حرفهای‪ -‬تعلیم و تربیت علمی و فناورانه‬ ‫‪.2‬مبانی و ارزشهای مبتنی بر دین اسهالم ناب محمدی یا سهازگار با آن‪ ،‬مشهتمل بر سهلسهله مراتبی از ارزشهاسهت که ناظر به همه‬ ‫ابعاد زندگی انسهان اسهت‪ ،‬زیرا دین اسهالم به همه عرصهههای امور اجتماعی و فردی‪ ،‬دنیوی و انروی‪ ،‬مادی و معنوی زندگی بشهر‬ ‫پردانته اسهت (نفی سهنوالریسهم) هرچند نسهبت به پارهای از این عرصههها‪ ،‬به عرضهه کلیات اکتفا و نسهبت به بخشهی دی ر‪ ،‬جزایات را‬ ‫نیز ذکر کرده است‪(.‬سند تحول بنیادین آموزش و پرورش‪ -‬فصل اول‪ -‬کلیات)‬ ‫‪5‬‬  ‫فصل اول – کلیات‬ ‫‪ -6‬یادگیرنده‪ ،‬کمالجو‪ ،‬نواستار تعالی مستمر فرصتهای تربیتی‪ ،‬تسهیلکننده‬ ‫هدایت یادگیری و تدار بیننده نودجوش ظرفیتهای جدید در ندمت تعلیم و‬ ‫تربیت‬ ‫‪ -7‬نودارزیاب‪ ،‬مسئول و پاسخگو نسبت به نظارت و ارزیابی بیرونی‬ ‫‪ -8‬تهامینکننهده نیهازههای فردی و اجتمهاعی و محیط انالقی‪ ،‬علمی‪ ،‬امن‪ ،‬سهههالم‪،‬‬ ‫بانشا ‪ ،‬مهرورز و برنوردار از هویت جمعی‬ ‫‪ -9‬برنوردار از مربیان دارای فضاال انالقی و شایست یهای حرفهای با هویت ینپارچه‬ ‫توحیدی براساس نظام معیار اسالمی‬ ‫‪ -۱0‬مبتنی بر روینرد مدیریتی نقدپذیر و مشارکتجو‬ ‫‪ -۱۱‬متنی بر ارکان تعلیم و تربیت و بهرهمند از ظرفیت عوامل سههیم و مؤثر و مبتنی‬ ‫بر مشارکت ذینفعان با تأکید بر مربیان‪ ،‬دانشآموزان و نانواده‬ ‫‪ -۱2‬استفاده هوشمندانه از فناوری پیشرفته آموزشی در سطح معیار‪ ،‬با توجه به طیف‬ ‫منابع و رسانههای یادگیری (شبنه ملی اطالعات و ارتباطات)‬ ‫‪ -۱3‬دارای ظرفیت تصمیمسازی برای نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی‬ ‫‪ -۱۴‬دارای تعامل اثربخش با مسهاجد و دی ر نهادها‪ ،‬مراکز مذهبی و کانونهای محلی‬ ‫نظیر فرهن سههرا‪ ،‬کتابخانههای عمومی و برنوردار از ارتبا مسههتمر و مؤثر با عالمان‬ ‫دینی‪ ،‬صاح نظران و متخصصان‬ ‫‪ -۱5‬دارای پیوند مؤثر با موضهوعات و مسهاال جامعه درمقیاس محلی‪ ،‬منطقهای و ملی‬ ‫باحضور فعال درحیات اجتماعی‬ ‫‪6‬‬  ‫فصل اول – کلیات‬ ‫ماده‪ -6‬اصهول ااکم بر مدیریت مدرسهه‪ :‬مدرسهه باید زمینه تقویت و پایداری‬ ‫هویهت ملی و دینی دانشآموزان را بها تهاکیهد بر تعمیق بهاورهها و ارزشههای اسهههالمی‪،‬‬ ‫فرهنگ و تمدن اسههالم و ایران‪ ،‬زبان و ادبیات فارسههی‪ ،‬ارزش های انقالب اسههالمی‪،‬‬ ‫میهن دوسهتی‪ ،‬وحدت‪ ،‬اسهتقالل ملی و همبسهت ی اسهالمی و فرهنگ و ادبیات بومی و‬ ‫محلی فراهم آورد‪.‬سهیاسهتها‪ ،‬برنامهها‪ ،‬فعالیتها و روشهای آموزشهی تربیتی مدرسهه‬ ‫با تأکید برتجربهها و موقعیتهای یادگیری‪ ،‬باید با نظام معیار اسهالمی منطبق یا با آن‬ ‫سهازگار باشهد‪.‬عوامل سههیم و مؤثر در مدرسهه باید با توجه به سهیاسهت مدرسهه محوری‪۱‬‬ ‫و کهاهش تمرکز‪ ،‬در تمهامی سهههطو برنهامههریزی‪ ،‬همهاهن ی‪ ،‬تصهههمیمگیری و اجرای‬ ‫برنامههای آموزشههی تربیتی‪ ،‬اصههول زیر را به عنوان معیار و راهنمای تحقق اهداف و‬ ‫مأموریتهای مدرسه‪ ،‬مبنای عمل نود قرار دهند‪.‬‬ ‫عدالت آموزشی تربیتی‬ ‫مدرسه برای ارتقای کیفیت فرایندهای آموزشی تربیتی‪ ،‬باید به تفاوتهای فردی‬ ‫دانشآموزان توجه داشته و با تدار فرصتها و موقعیتهای تربیتی متناس با نیازهای‬ ‫آنان ( جنس و جنسیتی‪ ،‬بومی و محلی‪ ،‬قومی‪ ،‬مذهبی‪ ،‬فرهن ی و نانوادگی) و‬ ‫غنیسازی محیط یادگیری و تنوع بخشی به آن (نظیر نمازنانه‪ ،‬کتابخانه‪ ،‬آزمایش اه‪،‬‬ ‫کارگاه‪ ،‬فناوری اطالعات و ارتباطات و‪ )...‬از ظرفیت و قابلیت های محیط بیرونی(علمی‬ ‫‪ -‬پژوهشی‪ ،‬فرهن ی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬طبیعی‪ ،‬اقتصادی و ‪ )...‬نیز استفاده کند‪.‬‬ ‫‪.۱‬انذ تصههمیمات ناظر بر مدرسههه‪ ،‬مربی و کالس درس‪ ،‬واگذاری انتیارات و قدرت تصههمیمگیری‪ ،‬هدف گذاری‪ ،‬اسههتخدام و ‪...‬به‬ ‫مدرسه به همراه کوچک سازی حوزه ستادی و میانی و استفاده از سبک های مدیریت تفویضی – مشارکتی‪.‬‬ ‫( بند ‪ 3-۱-3‬ذیل بند ‪ ) 3 -۱‬ال وی نظری زیر نظام راهبری و مدیریت تربیتی‪ -‬مبانی نظری تحول بنیادین)‬ ‫‪7‬‬  ‫فصل اول – کلیات‬ ‫تعادل و توازن‬ ‫مدرسه باید به رشد همه جانبه و متوازن استعدادهای دانشآموزان توجه کند و از افرا‬ ‫و تفریط و انحصارگری نسبت به برنی دروس و حوزههای یادگیری و ساحتهای‬ ‫تربیتی بپرهیزد‪.‬عوامل سهیم و مؤثر درونی و بیرونی در مدرسه‪ ،‬باید به تعادل و توازن‬ ‫در اجرای برنامهها و فعالیتهای مدرسه برای تحقق تعلیم و تربیت تمام ساحتی‪،‬‬ ‫کمککنند‪.‬‬ ‫تنوعبخشی به محیطهای یادگیری‬ ‫استفاده از تمام ظرفیتهای درونی و بیرونی مدرسه در راستای توسعه محیطهای‬ ‫یادگیری (پژوهشسراهای دانشآموزی‪ ،‬کانونهای فرهن ی‪ -‬هنری و ‪ )...‬برای شنوفایی‬ ‫گرایشهای فطری دانشآموزان ضروری است‪.‬برنامهریزی و زمینهسازی با مسئولیت‬ ‫مدیر و مشارکت سایر ارکان مدرسه میباشد‪.‬برنامهها و فعالیتهای مدرسه باید از‬ ‫انعطاف الزم برنوردار بوده و در طراحی و اجرا به تفاوتهای فردی و جنسیتی‬ ‫دانشآموزان (استعدادها‪ ،‬تواناییها‪ ،‬نیازها و عالیق) و تفاوتهای ناشی از محیط زندگی‬ ‫(شهری‪ ،‬روستایی‪ ،‬عشایری‪ ،‬فرهن ی و جغرافیایی) توجه کند‪.‬‬ ‫مشارکت‬ ‫فضهای مدرسهه و سهازوکارهای حاکم بر آن باید زمینه مشهارکت عوامل سههیم و مؤثر را‬ ‫در فرایند تربیت دانشآموزان فراهم آورد به طوری که مشارکت نظاممند دانشآموزان‪،‬‬ ‫معلمان‪ ،‬شهوراهای مدرسهه‪ ،‬نانوادهها و نهادهای دولتی‪ ،‬مردمی‪ ،‬محلی و منطقهای در‬ ‫امور مدرسههه‪ ،‬باعا افزایش کارآمدی مدرسههه و پاسههخگویی به نیازهای دانشآموزان‬ ‫شود‪.‬‬ ‫‪8‬‬  ‫فصل اول – کلیات‬ ‫شایستگی و تخصص محوری‬ ‫مربی‪ ۱‬به منزلة نیروی فرهن ی و فنری جامعه‪ ،‬مولد سرمایة اجتماعی و مهمترین عنصر‬ ‫تعلیم و تربیت‪ ،‬باید از شایست یهای عمومی‪ ،‬تخصصی و حرفهای برنوردار باشد‪.‬‬ ‫مدرسه باید با نیازسنجی‪ ،‬امنان برگزاری دورههای آموزشی توانمندسازی (درمدرسه یا‬ ‫بیرون از مدرسه) را برای کارکنان‪ ،‬به ویژه معلمان و مربیان‪ ،‬در حوزه دانش‪ ،‬بینش‪،‬‬ ‫ن رش برای توسعه و تقویت مهارتهای حرفهای و کس شایست یهای الزم‪ ،‬فراهم‬ ‫آورد‪.‬‬ ‫شفافیت‪ ،‬پاسخگویی و نظارت‬ ‫اههداف‪ ،‬کهارکرد و وظهایف مهدرسهههه بهایهد شهههفهاف و روشهههن بهاشهههد‪.‬مهدرسهههه مطهابق‬ ‫استانداردهای آموزشی تربیتی‪ ،‬در قبال آموزش و پرورش‪ ،‬نانواده و ذینفعان پاسخگو‬ ‫اسهت و باید مسهئولیت اقدامات آموزشهی تربیتی نود را متناسه با انتیارات و امنانات‬ ‫محوله‪ ،‬بپذیرد و پاسههخگو باشههد‪.‬در اجرای برنامهها و فعالیتهای مدرسههه‪ ،‬عالوه بر‬ ‫نظارت درونی‪ ،‬نظارت بیرونی نیز از طریق مراجع ذیربط انجام میشود‪.‬‬ ‫قانون مداری‬ ‫آشهنایی با قوانین و مقررات مدرسهه و تعهد و التزام به اجرای آن‪ ،‬الزم و ضهروری اسهت‪.‬‬ ‫مدرسهه باید زمینه آشهنایی کارکنان‪ ،‬دانشآموزان و اولیای آنان را با وظایف‪ ،‬حقوق و‬ ‫تنالیف نود و مدرسه فراهم آورده و بر اجرای صحیح آن نظارت کند‪.‬‬ ‫‪.۱‬مربی در معنی اعم شهامل پدران‪ ،‬مادران‪ ،‬آموزگاران‪ ،‬دبیران‪ ،‬مربیان پرورشهی‪ ،‬مشهاوران‪ ،‬مدرسهان‪ ،‬اسهتادان‪ ،‬مدیران و سهایر افراد‬ ‫شاغل در نظام تربیت رسمی و عمومی میشود‪.‬مبانی نظری تحول بنیادین‬ ‫‪9‬‬  ‫فصل اول – کلیات‬ ‫برنامه محوری‬ ‫مدرسه باید برنامه ساالنه نود را با مشارکت عوامل سهیم و مؤثر در تربیت دانشآموزان‬ ‫(ظرفیتهای درونی و بیرونی) و متناس با تحوالت روز افزون جامعه محلی‪ ،‬منطقهای‪،‬‬ ‫ملی و جهانی‪ ،‬به ویژه در عرصه فناوری اطالعات و ارتباطات‪ ،‬در ساحتهای گوناگون‬ ‫تربیتی با روینرد پویایی و آیندهن ری‪ ،‬تدوین و اجرا کند به طوری که دانشآموزان را‬ ‫برای زیستن در حال و آینده آماده نماید‪.‬‬ ‫رعایت کرامت انسانی و آزادی عمل‬ ‫مدرسه باید شأن و کرامت انسانی همه افراد (اعم از دانشآموزان‪ ،‬معلمان‪ ،‬مربیان‪ ،‬اولیاب‬ ‫و ‪ )...‬را حفظ و زمینه ارتقای آن را فراهم آورد‪ ،‬به گونهای که نسبت به هیچنس‪،‬‬ ‫برنورد تحقیرآمیز صورت ن یرد‪.‬مدرسه باید با فراهم آوردن فرصتهای متنوع‬ ‫یادگیری و تدار فضا‪ ،‬امنانات و تجهیزات مربو ‪ ،‬زمینه آزادی عمل و انتخاب آگاهانه‬ ‫و مسئوالنه معلمان و دانشآموزان را در فرایند یاددهییادگیری‪ ،‬بهوجود آورد‪.‬‬ ‫افظ و ارتقای بهداشت‪ ،‬ایمنی و شادابی‬ ‫مدرسه باید در برقراری سالمت جسمی و روانی دانشآموزان و ارتقای تواناییهای بدنی‬ ‫و حرکتی و تبیین روشهای تفریحی سالم و ترویج بهداشت و اصول سالم زیستن‪ ،‬اقدام‬ ‫کند و با مناس سازی و ایمنسازی فضاهای آموزشی تربیتی‪ ،‬ورزشی‪ ،‬بهداشتی‪،‬‬ ‫امنانات و تجهیزات و پیشبینی اقدامات پیش یرانه‪ ،‬محیطی سالم‪ ،‬شاداب و با نشا و‬ ‫ایمن برای تعلیم و تربیت دانشآموزان فراهم آورد‪.‬در اجرای برنامهها و فعالیتهای‬ ‫فوقبرنامه (آموزشی تربیتی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬فرهن ی هنری‪ ،‬ورزشی‪ ،‬گردشهای علمی و ‪)...‬‬ ‫باید به نیاز و عالیق دانشآموزان توجه و برنامههای مفرّ و شاد پیشبینی و اجرا شود‪.‬‬ ‫‪۱0‬‬  ‫فصل اول – کلیات‬ ‫ماده‪- 7‬چرخشهای تحول آفرین در مدرسه‪ :‬چرنشها‪ ،‬تغییرات هماهنگ‬ ‫و منظمی هستند که باید تمامی مؤلفهها و عناصر و فرایندها و روابط درون و بیرون‬ ‫مدرسه را در برگیرند تا مدرسه از وضع موجود به وضع مطلوب برسد‪.‬‬ ‫چرنشهای تحولآفرین مدرسه عبارتند از‪:‬‬ ‫‪ -۱‬از نهادی آموزشی به نهادی فرهن ی‪ -‬اجتماعی و مولد سرمایه انسانی‬ ‫‪ -2‬از کنترل بیرونی و ایجاد محدودیت‪ ،‬به نویشهتنبانی (تقوا)‪ ،‬ارزش مداری‪ ،‬عقالنی‬ ‫و مسئولیتپذیری‬ ‫‪ -3‬از انحصهاران اری در تربیت‪ ،‬به مشهارکت و مسهئولیتپذیری ارکان و عوامل سههیم و‬ ‫مؤثر‬ ‫‪ -۴‬از ینسان ن ری در تربیت دانشآموزان‪ ،‬به پذیرش تنوع و تنثر در تربیت آنها‬ ‫‪ -5‬از ن اه تجزیهای و تفنینی به هویت انسهههان به ن اه ینپارچهن ر و تلفیقی در تمام‬ ‫ابعاد و ساحتهای تربیت‬ ‫‪ -6‬از دانشآموز منفعل در کالس درس به دانشآموز فعال در محیطهای تربیتی‬ ‫‪ -7‬از روشهای نشک و فردی یاددهی یادگیری به روشهای متنوع‪ ،‬انعطافپذیر‪،‬‬ ‫نالق‪ ،‬فعال وگروهی‬ ‫‪ -8‬از رقابت های فردی و تنشزای دانشآموزی به رفاقتهای جمعی و تعالیبخش‬ ‫‪ -9‬از انباشهت اطالعات و حافظه محوری در دانشآموزان‪ ،‬به کسه شهایسهت یها در‬ ‫تمام ساحتهای تربیت‬ ‫‪ -۱0‬از سهازگاری با شرایط محیطی‪ ،‬به هویتیابی و مقاومت در برابر شرایط نامساعد و‬ ‫تغییر آن‬ ‫‪۱۱‬‬  ‫فصل دوم‬ ‫راهـبری‬ ‫و مدیریت‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫ماده‪ -8‬ارکان مدرسه‪:‬‬ ‫‪ -۱‬مدیر مدرسه‬ ‫‪ -2‬شورای مدرسه‪ /‬هیئت امنا (در مدارس هیئت امنایی)‬ ‫‪ -3‬شورای معلمان‬ ‫‪ -۴‬انجمن اولیا و مربیان‬ ‫‪ -5‬شورای دانشآموزی‬ ‫مدیر مدرسه‪:‬‬ ‫ماده‪ :9‬مدیر مدرسهه با رعایت اصهل شهایسهته سهاالری‪ ،‬برابر مصهوبات شهورایعالی‬ ‫آموزش و پرورش‪ ،‬انتخاب و منصهوب میشهود‪.‬مدیر به عنوان مهمترین رکن مدرسهه با‬ ‫توسههعه و تقویت مشههارکت و ارتقای فرهنگ سههازمانی و توسههعه نالقیتهای فردی و‬ ‫سهازمانی‪ ،‬در برابر وظایفی که به وی سهپرده شهده اسهت مسهئول و پاسهخگو نواهد بود‪.‬‬ ‫مدیر مدرسههه ضههمن برنورداری از توانمندیهای الزم برای انجام وظایف مدیریتی و‬ ‫اداره مطلوب امور مدرسهههه‪ ،‬باید از شهههایسهههت یهای الزم برای نفوذ و تاثیر بر نیروی‬ ‫انسانی و بسیج آنها جهت تحقق اهداف آموزشی تربیتی برنوردار باشد‪.‬‬ ‫ماده‪ -10‬وظایف و اختیارات‪ :‬در اجرای مأموریت و وظایف محوله‪ ،‬مستندبه قانون‬ ‫اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش‪ ،‬سهند تحول بنیادین و مصهوبات شهورایعالی‬ ‫آموزش و پرورش‪ ،‬وظهایف و نقش مهدیران مهدارس در دودسهههتهه وظهایف مهدیریتی و‬ ‫رهبری آموزشی به شر زیر است‪.‬‬ ‫‪13‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫الف‪ -‬وظایف مدیریتی‪:‬‬ ‫برنامهریزی‬ ‫‪ -۱‬برنامهریزی برای استقرار و اجرای کامل برنامه درسی مصوب و برنامه ویژه مدرسه‬ ‫(بوم)‪۱‬‬ ‫‪ -2‬برنامهریزی برای جل مشههارکت عوامل سهههیم و مؤثر در جریان تعلیم و تربیت‪،‬‬ ‫انجمنهای علمی و آموزشههی‪ ،‬دانش ه اهها و مؤسههسههات آموزشههی‪ ،‬نانوادهها‪ ،‬نیّرین‪،‬‬ ‫مسهاجد و نهادهای دولتی و غیردولتی و مؤسهسهات مردم نهاد در سهطح جامعه محلی و‬ ‫بومی‪ ،‬در تصمیمسازی ها و تصمیمگیریها برای تحقق اهداف دوره تحصیلی‬ ‫‪ -3‬برنامهریزی و تمهید مقدمات برای حسهن اجرای امور مدرسهه (آموزشهی‪ ،‬پژوهشهی‪،‬‬ ‫پرورشی‪ ،‬ورزشی‪ ،‬بهداشتی‪ ،‬اداری و مالی و‪)...‬‬ ‫‪ -۴‬برنامهریزی و تصهمیمگیری در نصهو مدیریت بهینه فضها و تجهیزات‪ ،‬رسهانهها و‬ ‫فناوریهای نوین در ارتقای کیفیت فعالیتها و برنامههای مدرسه‬ ‫‪ -5‬برنامهریزی برای ترویج و توسعه فعالیتهای جذاب و متناس با نیاز و عالیق‬ ‫دانشآموزان و ایجاد مدرسهای ایمن‪ ،‬پویا‪ ،‬با نشا و شوقان یز‬ ‫‪ -6‬برنامهریزی برای ارتقای سهطح مهارتها و توسهعه شهایست یهای بهداشتی (فردی و‬ ‫عمومی) و کمک به سالمت جسمی و روحی دانشآموزان‬ ‫‪ -7‬برنامهریزی و زمینهسههازی برای اجرای برنامههای سههوادآموزی مدرسههه محور با‬ ‫اسهتفاده از تمام ظرفیتهای موجود در شهناسهایی‪ ،‬جذب و آموزش اولیای بیسهواد و‬ ‫کمسواد جامعه محلی‬ ‫‪.۱‬در این برنامه بر اسههاس روینرد فرهن ی تربیتی با تاکید بر آموزشهای مهارت محور و بسههط گسههتره فعالیتهای پرورشههی برای‬ ‫پاسههخگویی به نیازهای منطقهای و محلی ناشههی از تفاوتهای محیط زندگی(شهههری‪ ،‬روسههتایی‪ ،‬عشههایری‪ ،‬فرهن ی‪ ،‬اجتماعی‪،‬‬ ‫جغرافیایی و‪ )...‬برنامهریزی‪ ،‬اجرا و ارزشیابی حجم معینی از زمان رسمی آموزش به مدرسه واگذار شده است‪.‬‬ ‫‪14‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫‪ -8‬برنامهریزی برای ترویج و گسهترش فعالیتهای تربیتی مدرسهه (دینی‪ ،‬قرآنی‪ ،‬نماز‪،‬‬ ‫فرهنگ ایثار‪ ،‬فداکاری‪ ،‬مقاومت و شهادت‪ ،‬فرهن ی هنری) و ارتقای مهارتهای فردی‬ ‫و اجتماعی دانشآموزان‬ ‫‪ -9‬مطالعه و شناسایی وضعیت کامل مدرسه با توجه به تهدیدها و فرصتهای موجود‬ ‫‪ -۱0‬انعطاف در برنامهها جهت اتخاذ تدابیر الزم در موقعیت ها و شرایط غیرقابل‬ ‫پیشبینی و بحرانها‬ ‫‪ -۱۱‬برنامهریزی برای ارتقای مدرسه به عنوان سازمان یادگیرنده‬ ‫‪ -۱2‬برنامهریزی به منظور ارتقای صالحیتهای حرفهای معلمان‬ ‫سازماندهی‬ ‫‪ -۱‬سازماندهی و توانمندسازی نیروی انسانی (ارتقا و توسعه حرفهای) موردنیاز مدرسه‬ ‫و نظارت بر عملنرد و ارزشیابی آنان‬ ‫‪ -2‬تصمیمگیری درباره چ ون ی استفاده از همناری منابع انسانی غیررسمی به صورت‬ ‫پاره وقت یا تمام وقت در مدرسه با رعایت ضوابط و مقررات (گزینش و‪ ،)...‬بدون ایجاد‬ ‫هرگونه تعهد استخدامی و پردانت حقالزحمه آنان از محل کمکهای مردمی و عواید‬ ‫حاصل از ارااه ندمات آموزشی و پرورشی فوقبرنامه و ارسال اسامی به اداره آموزش و‬ ‫پرورش شهرستان‪/‬منطقه‬ ‫‪ -3‬تشنیل شوراها‪ ،‬انجمن اولیا و مربیان و تشنلهای قانونی مدرسه‬ ‫‪ -۴‬شناسایی و بهره گیری از ظرفیت های بالقوه نانواده و ارتقای نقش آنان در تدار‬ ‫فرصتهای تربیتی و اجرای برنامههای مدرسه‬ ‫‪ -5‬تقسهیم کار و تدوین شهر مأموریتهای کارکنان مدرسهه و ابالغ و نظارت بر اجرای‬ ‫آن پس از تصوی در شورای مدرسه‬ ‫‪15‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫نظارت و ارزشیابی‬ ‫‪ -۱‬ارزیابی عملنرد مدرسهه در اجرای برنامه سهاالنه و ارااه گزارش (آموزشهی‪ ،‬پژوهشهی‪،‬‬ ‫تربیتی‪ ،‬فوق برنامه‪ ،‬مالی و ‪ )...‬به شورای مدرسه‬ ‫‪ -2‬نظارت برحسههن اجرای برنامهها و فعالیتهای مدرسههه و ارزیابی مسههتمر و ارااه‬ ‫بازنوردهای الزم برای اصال امور و بهبود مداوم عملنرد مدرسه با توجه به چشمانداز‬ ‫و برنامههای آموزشی تربیتی مدرسه‬ ‫‪ -3‬بررسهههی و ارزشهههیابی مسهههتمر عملنرد معلمان وکارکنان مدرسهههه (بازنوردهای‬ ‫دریافتی از دانشآموزان‪ ،‬والدین و‪)...‬‬ ‫‪ -۴‬شهفافسهازی نسهبت به عملنرد مدرسهه و پاسهخگویی به ذینفعان (جامعه‪ ،‬نانواده‪،‬‬ ‫دانشآموزان و آموزش و پرورش) درچارچوب قوانین و مقررات‬ ‫‪ -5‬پیشبینی سهازکارهای مناسه برای حصهول اطمینان از عملنرد اثربخش معلمان‬ ‫در کالس درس در ایفای وظایف معلمی (با استفاده از ظرفیت گروههای آموزشی)‬ ‫‪ -6‬نظارت بر بهداشت محیط و پای اه تغذیه سالم مدرسه‬ ‫‪ -7‬مدیریت و نظارت بر اجرای صهحیح امور مدرسهه از طریق سهامانهها (دانشآموزی‪،‬‬ ‫حسابداری‪ ،‬اموال و‪)...‬‬ ‫‪16‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫اجرا و پشتیبانی‬ ‫‪ -۱‬سهاماندهی و رسهیدگی به امور انضهباطی‪ ،‬ورود و نروج روزانه کارکنان مدرسهه و‬ ‫ثبت تأنیر و غیبت آنان در چارچوب ضوابط و مقررات و اطالع به اداره‬ ‫‪ -2‬قدردانی از زحمات معلمان و کارکنان مدرسهه‪ ،‬متناسه با بازنوردهای دریافتی از‬ ‫عملنرد آموزشهههی تربیتی آنان از محل منابع مالی مدرسهههه با رعایت مقررات با تأیید‬ ‫شورای مدرسه‬ ‫‪ -3‬تذکر و انطار شهفاهی به طور نصهوصهی به کارکنان مدرسهه‪ ،‬درصهورت مشهاهده و‬ ‫بروز تخلف از سهههوی آنان و ارااه گزارش و اطالع به اداره آموزش و پرورش محل برای‬ ‫اقدام الزم‬ ‫‪ -۴‬جمع آوری آمار‪ ،‬اطالعات و مسهتندسهازی سهوابق و تجارب موفق مدرسهه (گذشهته و‬ ‫حال) و ایجاد زمینه برای استفاده بهینه دانشآموزان و کارکنان مدرسه از آنها‬ ‫‪ -5‬بهبود وضههعیت فضهها و تجهیزات مدرسههه (آموزشههی‪ ،‬پژوهشههی‪ ،‬تربیتی‪ ،‬ورزشههی‪،‬‬ ‫بهداشهتی‪ ،‬کارگاهی‪ ،‬آزمایشه اهی‪ ،‬نمازنانه‪ ،‬کتابخانه و‪ )...‬با هماهن ی اداره آموزش و‬ ‫پرورش متبوع و از طریق سازمان نوسازی‪ ،‬توسعه و تجهیز مدارس‬ ‫‪ -6‬تهدار امنهانهات و تجهیزات مورد نیهاز برای اجرای فعهالیهتهها و برنهامهههها‬ ‫‪ -7‬پشهتیبانی و حمایت از طر ها و ایدههای نوآورانه‪ ،‬نالق‪ ،‬پژوهشهی و کارآفرینی با‬ ‫رعایت قوانین و مقررات مربو‬ ‫‪ -8‬ارااه ندمات مشههاورهای (توان بخشههی و حمایتی) به دانشآموزان با نیازهای ویژه‬ ‫در مدارس استثنایی‬ ‫‪ -9‬ارتقهها سهههالمههت جسهههمی‪ ،‬روحی روانی و مراقبههت اجتمههاعی از دانشآموزان‬ ‫‪ -۱0‬فراهم آوردن امنانات و زمینههای برگزاری نماز جماعت و بزرگداشههت شههایسهته‬ ‫ایام اهلل و مناسبتهای مختلف دینی‪ ،‬انقالبی و ملی و مراسم گوناگون عبادی‪-‬سیاسی‬ ‫‪17‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫‪ -۱۱‬جل مشهارکت مؤسهسهات آموزشهی‪ ،‬پرورشی و ورزشی معتبر و مورد تأیید آموزش‬ ‫و پرورش و حوزهههای علمیهه برای اجرای آموزشههای منمهل و فوقبرنهامهه دانشآموزان‪،‬‬ ‫آموزش نانواده و تربیت و توانمندسازی معلمان‪ ،‬با رعایت قوانین و مقررات‬ ‫‪ -۱2‬عرضهه تولیدات و ارااه ندمات حاصهل از فعالیتهای آموزشهی و پرورشهی(عملی‪-‬‬ ‫کارگاهی و فرهن ی هنری) دانشآموزان مطابق مقررات مربو‬ ‫‪ -۱3‬اسههتفاده از فضههای مدرسههه در نارج از سههاعات رسههمی‪ ،‬برای ارااه ندمات به‬ ‫دانشآموزان و جامعه محلی با اسههتفاده از ظرفیت دانشآموزان و اولیای آنها با تأیید‬ ‫شورای مدرسه‬ ‫‪ -۱۴‬واگذاری بخشهی از ندمات آموزشهی‪ ،‬اجرایی‪ ،‬پشهتیبانی و اداری مالی و فناوری به‬ ‫بخش غیردولتی یا سایر دست اهها با رعایت مقررات مربو‬ ‫‪ -۱5‬حفظ و حراست از اموال منقول و غیرمنقول مدرسه‬ ‫‪ -۱6‬برقراری پوشهههش بیمهای مناسههه در مدرسهههه (بیمه مسهههئولیت مدنی‪ ،‬بیمه‬ ‫آتشسوزی‪ ،‬زلزله‪ ،‬سیل و‪)...‬‬ ‫‪ -۱7‬تشنیل پرونده پرسنلی برای عوامل آموزشی و اجرایی مدرسه‬ ‫‪ -۱8‬تشهههنیهل کمیتهه مهدیریهت سهههوانح برای آمهادهسهههازی مهدارس در برابر زلزلهه‬ ‫‪ -۱9‬تشنیل کمیته اجرایی برای برنامهریزی در شرایط بحرانی‬ ‫‪ -20‬مدیریت بهینه منابع مالی مدرسه برای اجرای متوازن برنامهها‬ ‫‪ -2۱‬شهناسهایی و شهنوفایی اسهتعداد‪ ،‬عالیق و نیازهای دانشآموزان و تهیه گزارشهای‬ ‫مربو به پیشرفت تحصیلی تربیتی آنان با مشارکت معلمان‬ ‫‪ -22‬زمینههسهههازی برای تقویهت فرهنهگ تفنر و پژوهش‪ ،‬کهارگروهی‪ ،‬کهار و کهارآفرینی‪،‬‬ ‫مهارتآموزی و حمایت از طر ها و ایدههای نوآورانه و نالق در معلمان و دانشآموزان‬ ‫‪18‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫ب‪ -‬وظایف مدیران در نقش رهبر آموزشی‪:‬‬ ‫تفنیک رهبری و مدیریت‪ ،‬به دلیل درهم تنیدگی این دو مفهوم‪ ،‬چندان آسهان نیسهت‬ ‫اما به دلیل نقش برجسههته رهبری آموزشههی تربیتی در عملنرد مدارس و اهمیت ویژه‬ ‫آن‪ ،‬وظایف مدیران در نقش رهبرآموزشی تربیتی به شر زیر است‪.‬‬ ‫رهبری‬ ‫‪ -۱‬تعیین چشمانداز مدرسه و اهتمام به اجرای آن‬ ‫‪ -2‬تدوین برنامههای مدرسهه (برنامه سهاالنه و میان مدت) با همناری عوامل سههیم و‬ ‫مؤثر با توجه به ساحتهای ششگانه تعلیم و تربیت‪ ،‬اهداف دوره تحصیلی و مقتضیات‬ ‫بومی و محلی برای تصوی در اولین جلسه شورای مدرسه‬ ‫‪ -3‬راهبری و ارتقای فرهنگ سههازمانی مدرسههه به منظور افزایش رضههایت شههغلی و‬ ‫اثربخشی سازمانی کارکنان و بهبود عملنرد مدرسه‬ ‫‪ -۴‬برقراری ارتبا و توسههعه روابط و مناسههبات انسههانی و افزایش رضههایت کارکنان و‬ ‫ذینفعان مدرسه‬ ‫‪ -5‬برقراری ارتبا با جامعه محلی و نقش آفرینی در جامعه محلی‬ ‫‪ -6‬ههدایهت فرآینهد آموزش و یهادگیری بهه ویژه تسههههیهل جریهان رشهههد و پرورش‬ ‫شایست یها و تواناییهای دانشآموزان با مشارکت معلمان‬ ‫‪ -7‬راهبری و ایجاد زمینه مناس برای ارتقای ایفای نقش تربیتی و مشاورهای معلمان‬ ‫‪ -8‬تشویق و هدایت معلمان به ابداع و بروز نالقیت و کاربرد نوآوری های آموزشی‬ ‫‪ -9‬تقویت زمینههای مشهارکت و توسهعه گفتمان مشهارکتجویی و مشهارکتپذیری در‬ ‫مدرسه‬ ‫‪ -۱0‬توسعه عالیق و توانمندیهای کارکنان مدرسه در راستای تحقق اهداف مدرسه‬ ‫‪19‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫ماده‪ :11‬مدیر مدرسهه به هن ام تغییر سهمت‪ ،‬موظف اسهت ضهمن ارااه فهرسهت اسهناد و‬ ‫مدار مربو ‪ ،‬پروندهها و مدار تحصههیلی‪ ،‬دفاتر رسههمی مدرسههه (اموال‪ ،‬حض هور و‬ ‫غیاب‪ ،‬امتحانات فارغالتحصهیالن‪ ،‬مشهاهده و بازدید)‪ ،‬مهر مدرسهه‪ ،‬کلیه اموال‪ ،‬وجوه و‬ ‫اوراق بههادار‪ ،‬دسهههتهه چهک‪ ،‬تجهیزات‪ ،‬سهههامهانههههای نرمافزاری و برنهامههههای کهاربردی‪،‬‬ ‫سهانتمان و‪...‬را با تنظیم صهورتجلسهه رسهمی‪ ،‬به مدیر بعد از نود یا فردیکه به عنوان‬ ‫سهرپرسهت از سهوی اداره آموزش و پرورش منطقه منصهوب میشهود‪ ،‬با حضهور نماینده‬ ‫اداره‪ ،‬تحویل دهد‪.‬‬ ‫تبصهره‪ :۱‬در صهورت انحالل هر مدرسهه‪ ،‬اداره آموزش و پرورش باید نسهبت به تعیین و‬ ‫معرفی «مدرسهه معین» اقدام و تا پایان سهال تحصهیلی‪ ،‬نقل و انتقال اسهناد به «مدرسهه‬ ‫معین» انجام شود‪.‬‬ ‫تبصهههره‪ :2‬در مواردی کهه مهدیر قبلی بهه دالیلی (بهه تشهههخیص رایس اداره آموزش‬ ‫وپرورش) امنان حضهور در مدرسهه را ندارد‪ ،‬تحویل مدرسهه با حضهور نماینده آموزش و‬ ‫پرورش و مدیر جدید با تنظیم صورت جلسه رسمی انجام میشود‪.‬‬ ‫تبصره‪ :3‬در مورد مدارس دو نوبته که دارای دو مدیر مستقل است‪ ،‬برابر تصمیم رایس‬ ‫آموزش و پرورش منطقه عمل میشود‪.‬‬ ‫ماده‪ :12‬تنظیم درسههت و ن هداری داامی دفاتر اسههنادی (دفتر آمار‪ ،‬دفاتر امتحانات‪،‬‬ ‫دفتر فارغالتحصههیالن‪ ،‬دفتر لیسههت ریز نمرات دبیر و ‪ )...‬سههوابق اداری‪ ،‬دفتر اموال و‬ ‫مالی و ن ه داری آن قسهمت از سهوابق تحصهیلی دانشآموزان که تحویل نشهده اسهت‪ ،‬با‬ ‫رعایت شههیوهنامههای مربو ‪ ،‬در مدرسههه الزامی اسههت و مدیران مدارس موظفند در‬ ‫بازرسهیها و مراجعه افراد ذیصهال اداری‪ ،‬سهوابق مربو را به رییت و در صهورت لزوم‬ ‫به تأیید آنان برسانند‪.‬‬ ‫تبصره‪ :‬امحاب اوراق امتحانی دانشآموزان و سایر نوشتهها و مدارکی که جنبه داامی‬ ‫ندارد با رعایت مقررات مربو و تنظیم صورتجلسات الزم‪ ،‬انجام میگیرد‪.‬‬ ‫‪20‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫شورای مدرسه‪:‬‬ ‫در راستای سیاست مدرسه محوری و به منظور تحقق زمینههای‬ ‫ماده‪:13‬‬ ‫مشارکتجویی و مشارکتپذیری عوامل سهیم و مؤثر و جامعه محلی در فرایند تعلیم‬ ‫و تربیت دانشآموزان و بهبود فرایند برنامهریزی‪ ،‬تصمیمگیری و اجرای برنامهها و‬ ‫فعالیتهای مدرسه و نظارت بر آنها‪ ،‬شورای مدرسه با ترکی اعضا و وظایف زیر‬ ‫تشنیل میشود‪.‬‬ ‫الف‪ -‬ترکیب اعضا‪:‬‬ ‫‪ -۱‬مدیر مدرسه (رایس شورا)‬ ‫‪ -2‬معاونان مدرسه‬ ‫‪ -3‬نماینده شورای معلمان‬ ‫‪ -۴‬رایس انجمن اولیا و مربیان‬ ‫‪ -5‬نیّر یا نماینده نیّر (در مدارس نیّرساز)‬ ‫تبصهره‪ :۱‬مدیر مدرسهه میتواند از نماینده شهورای دانشآموزی‪ ،‬مسهئوالن و معتمدین‬ ‫محله‪ ،‬افراد ذیربط و صهاح نظر (حسه موضهوع) برای شهرکت در جلسهات شهورا‪ ،‬با‬ ‫داشتن حق رأی‪ ،‬دعوت کند‪.‬‬ ‫تبصره‪ :2‬در مدارس استثنایی‪ ،‬سرپرست آموزشی با داشتن حق رأی به ترکی اعضای‬ ‫شورای مدرسه اضافه میشود‪.‬‬ ‫تبصهره‪ :3‬در صهورتی که مدرسهه فاقد معاون پرورشهی و تربیت بدنی باشهد‪ ،‬یک نفر از‬ ‫مربیان امور تربیتی یا مشهاوران‪ ،‬به انتخاب مدیر با داشهتن حق رأی در جلسهات شهورا‬ ‫شرکت میکند‪.‬‬ ‫تبصهره‪ :۴‬در مدارس غیردولتی‪ ،‬حضهور مؤسهس(یا نماینده حقوقی وی) با حق رأی در‬ ‫جلسات شورای مدرسه‪ ،‬بالمانع است‪.‬‬ ‫‪21‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫تبصههره ‪ :5‬در مدارس هیئت امنایی‪ ،۱‬به جای شههورای مدرسههه‪ ،‬هیئت امنا‪ ،‬عهدهدار‬ ‫وظایف و انتیارات شورای مدرسه نواهد بود‪.‬‬ ‫ماده‪ :14‬دسهتور جلسهات شهورای مدرسهه با انذ نظر اعضها توسهط مدیر مدرسهه تعیین‬ ‫میشههود‪.‬مسههئولیت اجرای تصههمیمهای شههورای مدرسههه با مدیر نواهد بود و همه‬ ‫کارکنان مدرسه موظفند برای اجرای مطلوب مصوبات شورا‪ ،‬همناری نمایند‪.‬‬ ‫تبصهره‪ :‬دبیر شهورای مدرسهه در اولین جلسهه از بین اعضها تعیین میشهود‪.‬دبیر شهورا‬ ‫موظف اسهت نالصههای از مذاکرات یا تصهمیمات متخذه هر جلسهه را ثبت نموده و به‬ ‫تأیید اعضای شورا برساند‪.‬‬ ‫ماده‪ :15‬مدیر باید قبل از بازگشایی مدرسه و حداکثر در نیمه اول شهریورماه‪ ،‬نسبت‬ ‫به تشهنیل جلسهه شهورای مدرسهه اقدام کند‪.‬شهورای مدرسهه حداقل هر ماه یکبار‬ ‫تشهنیل جلسهه نواهد داد‪.‬در صهورت ضهرورت‪ ،‬جلسهات فوقالعاده شهورای مدرسهه با‬ ‫پیشنهاد مدیر یا دوسوم اعضای شورا‪ ،‬تشنیل میشود‪.‬‬ ‫ماده‪ :16‬جلسات شورای مدرسه با حضور دوسوم اعضا‪ ،‬رسمیت مییابد و مصوبات آن‬ ‫با رأی اکثریت حاضهرین جلسهه‪ ،‬قابل اجرا اسهت‪.‬مصهوبات شهورا نباید با آییننامهها و‬ ‫مقررات عمومی کشور و ضوابط وزارت آموزش و پرورش‪ ،‬مغایرت داشته باشد‪.‬‬ ‫تبصره‪ :‬در مدارس کم جمعیت‪ ،‬که امنان تشنیل شورای مدرسه وجود ندارد (تعداد‬ ‫اعضای شورا کمتر از ‪ 3‬نفر باشد) وظایف شورا به مدیر واگذار میشود‪.‬‬ ‫‪.۱‬مدارس هیئت امنایی مدارسهی هسهتند که به اسهتناد آییننامه توسهعه مشهارکت های مردمی به شهیوه مدیریت هیئت امنایی در‬ ‫مدارس‪ ،‬مصوب جلسه ‪ 788‬تاریخ ‪ 88/2/۱‬شورایعالی آموزش و پرورش و اصالحیه بعدی‪ ،‬اداره میشوند‪.‬‬ ‫‪22‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫ب‪ -‬وظایف و اختیارات‪:‬‬ ‫چشمانداز و سیاستهای حاکم بر مدرسه در زمینههای آموزشی‬ ‫‪ -۱‬بررسی و تصوی‬ ‫تربیتی با توجه به ساحتهای ششگانه تربیت و اهداف دوره تحصیلی‬ ‫‪ -2‬بررسی و تصوی برنامه ساالنه مدرسه و نحوه تأمین منابع و اعتبارات مورد نیاز آن‬ ‫(به پیشنهاد مدیر مدرسه) با توجه به ساحتهای ششگانه و اهداف دوره تحصیلی‬ ‫‪ -3‬بررسههی و تصههوی برنامه توانمندسههازی و ارتقای مهارتهای حرفهای معلمان و‬ ‫کارکنان مدرسه متناس با نیاز آنان با همناری شورای معلمان‬ ‫‪ -۴‬تصهمیمگیری برای توسهعه و تقویت فرهنگ مشهارکت در مدرسهه‪ ،‬برقراری ارتبا و‬ ‫تعامل مدرسهه با جامعه محلی و تعیین نحوه مشهارکت عوامل سههیم و مؤثر در ارتقای‬ ‫امور کمی وکیفی مدرسه و پیشبرد هدفهای فرهن ی تربیتی محله‬ ‫‪ -5‬بررسی و تصوی منشور انالقی مدرسه‬ ‫‪ -6‬بررسهی وتصهوی نحوه توسهعه وارتقایسهطح بهداشهت و ایمنی‪ ،‬حفظ محیط زیسهت‪،‬‬ ‫برگزاری اردوهای دانشآموزی در فضههاهای پرورشههی‪ ،‬اردوگاهها و کانونهای فرهن ی‬ ‫تربیتی و بازدید دانشآموزان از مراکز علمی و صههنعتی‪ ،‬پژوهشسههراهایدانشآموزی‪،‬‬ ‫برگزاریجشههنوارهها والمپیادها‪ ،‬مسههابقاتفرهن ی‪ ،‬هنری‪ ،‬علمی‪ ،‬مهارتی‪ ،‬ورزشههی‪،‬‬ ‫بهداشتی و فوقبرنامهها‪ ،‬وفق مقررات مدرسه‬ ‫‪ -7‬برنامهریزی برای تشنیل انجمنهای علمی‪ -‬پژوهشی دانشآموزان و ارتبا مستمر‬ ‫و مؤثر مدرسهه با پژوهشسهراها برای بهرهمندی از امنانات و ظرفیتهای آزمایشه اهی‪،‬‬ ‫پژوهشی و فناورانه‬ ‫‪ -8‬برنامهریزی برای حمایت و پشهتیبانی از دانشآموزان و معلمان پژوهشه ر و تجلیل‬ ‫از آنها در هفته پژوهش‬ ‫‪ -9‬تصهمیمگیری درمورد نحوه اسهتفاده از فضها‪ ،‬امنانات وتجهیزات مدرسهه برای اجرای‬ ‫فعالیتهای فرهن ی تربیتی و ورزشی محله‬ ‫‪23‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫نوع و رنگ لباس و پوشش دانشآموزان با مشارکت شورای‬ ‫‪ -۱0‬بررسی و تصوی‬ ‫دانشآموزی‬ ‫‪ -۱۱‬انتخاب نماینده دانشآموزان پژوهش ر(رابط پژوهشی) با هماهن ی شورای معلمان‬ ‫‪ -۱2‬بررسهی و تأیید پیشهنهادهای ارااه شهده از سهوی مدیر‪ ،‬شهوراها و انجمن اولیا و‬ ‫مربیان مدرسه‬ ‫‪ -۱3‬تصمیمگیری در مورد چ ون ی تشویق و تنبیه دانشآموزان‪ ،‬برگزاری امتحانات و‬ ‫ارزشههیابی پیشههرفت تحصههیلی تربیتی دانشآموزان و رسههیدگی به تخلفات آنها در‬ ‫ارزشیابیها بر حس مقررات‬ ‫‪ -۱۴‬برنامهریزی برای تشهویق دانشآموزان و کارکنان نالق‪ ،‬مبتنر و حااههههز رتبه در‬ ‫مسابقات و جشنواره های قرآنی‪ ،‬فرهن ی‪ ،‬هنری‪ ،‬علمی‪ ،‬ورزشی و ‪...‬‬ ‫‪ -۱5‬بررسهی و اتخاذ تصهمیم برای ایجاد تسههیالت یا رفع مشهنالت تحصهیلی‪ ،‬روانی و‬ ‫اجتماعی دانشآموزان‬ ‫تبصره‪ :‬در مورد دانشآموزانی که با مشنالت انالقی و رفتاری نا مواجهند با حفظ‬ ‫و رعایت شههأن و کرامت انسههانی آنان و دانشآموزان مشههمول ماده‪ 8۴‬این آییننامه‪،‬‬ ‫موضهوع با حضهور مدیر‪ ،‬ینی از معاونان به انتخاب مدیر‪ ،‬معاون پرورشهی یا یک نفر از‬ ‫مربیان امور تربیتی به انتخاب مربیان و مشههاور مدرسههه (در صههورت وجود مشههاور در‬ ‫مدرسه) و در صورت امنان یک مشاور مدعو از مراکز مشاوره آموزش و پرورش یا سایر‬ ‫مراکز مجاز‪ ،‬بررسی و تصمیم الزم اتخاذ میشود‪.‬‬ ‫‪ -۱6‬تصههمیمگیری در مورد دایر بودن مدرسههه در اوقات نارج از برنامه روزانه و ایام‬ ‫تعطیالت رسمی برای فعالیتهای فوقبرنامه آموزشی‪ ،‬پرورشی‪ ،‬ورزشی و سوادآموزی‬ ‫‪24‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫‪ -۱7‬تهیهه و تصهههویه چهارچوب‪ ،‬معیهارهها و شهههانصههای نظهارت بر حسهههن اجرای‬ ‫فعالیتها‪ ،‬مقررات‪ ،‬دسهههتورالعملها و ارزیابی عملنرد مدرسهههه‪ ،‬کارآیی و اثربخشهههی‬ ‫کارکنان‬ ‫‪ -۱8‬بررسی گزارش عملنرد مالی مدرسه‬ ‫‪ -۱9‬نظارت بر نحوه اجرای مصهوبات شهورای مدرسهه‪ ،‬ارزیابی عملنرد سهاالنه مدرسهه‪،‬‬ ‫حسن اجرای مقررات‪ ،‬دستورالعملها و بخشنامهها‬ ‫‪ -20‬جل مشارکت و همناری معلمان در آموزش بیسوادان‬ ‫تبصهره‪ :‬برنامههای مصهوب شهورای مدرسهه (برنامه سهال آینده و گزارش عملنرد اجرای‬ ‫برنامه) باید به نحو مقتضی به اطالع اداره آموزش و پرورش محل و اولیای دانشآموزان‬ ‫برسد‪.‬‬ ‫‪25‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫شورای معلمان‪:‬‬ ‫ماده‪ :17‬به منظور ارتقای کیفیت و اثربخشهی فعالیتهای آموزشهی تربیتی مدرسهه و‬ ‫تسهیل فرایند یاددهی یادگیری و تربیت پذیری دانشآموزان و ایجاد زمینه هم افزایی‬ ‫و مشهارکت معلمان در امور مدرسهه‪ ،‬شهورایی به نام «شهورای معلمان» با شهرکت همه‬ ‫معلمان‪ ،‬مربیان و مشاوران تشنیل میشود‪.‬‬ ‫ماده‪ :18‬جلسههات شههورای معلمان حداقل هر ماه یکبار به ریاسههت مدیر و در غیاب‬ ‫ایشهان با نای رایس که توسهط شهورای معلمان تعیین میشهود‪ ،‬تشهنیل میگردد‪.‬دبیر‬ ‫شهورای معلمان‪ ،‬در اولین جلسهه توسهط اعضهای شهورا‪ ،‬تعیین میشهود و موظف اسهت‬ ‫نالصههای از مذاکرات یا تصهمیمات متخذه هر جلسهه را ثبت نموده و به امضهای اعضهای‬ ‫شورا برساند‪.‬‬ ‫تبصهههره‪ :۱‬مدیر مدرسهههه میتواند در صهههورت لزوم از صهههاح نظران تعلیم و تربیت‪،‬‬ ‫کارشناسان و مسئوالن آموزش و پرورش‪ ،‬برای شرکت در جلسات دعوت بعمل آورد‪.‬‬ ‫تبصهره‪ :2‬شهورای معلمان میتواند به منظور انجام بهتر وظایف نود نسهبت به تشهنیل‬ ‫گروههای درسی و آموزشی )حضوری‪ /‬مجازی) اقدام نماید‪.‬‬ ‫تبصهره‪ :3‬مدیران مدارس موظفند اولین جلسهه شهورای معلمان را حتیاالمنان قبل از‬ ‫بازگشایی مدارس و حداکثر تا ده روز پس از آن‪ ،‬تشنیل دهند‪.‬‬ ‫تبصهره‪ :۴‬زمان برگزاری جلسهات شهورای معلمان باید به گونهای تنظیم شهود که باعا‬ ‫تعطیلی ساعات آموزشی تربیتی دانشآموزان نشود‪.‬‬ ‫تبصههره‪ :5‬حضههور همه اعضههای شههورای معلمان در جلسههات‪ ،‬الزامی اسههت‪.‬پردانت‬ ‫حقالزحمه به ا عضهای شهورای معلمان برای جلسهات نارج از سهاعات آموزشهی به عنوان‬ ‫پاداش از محل منابع مالی مدرسهه با پیشهنهاد مدیر و تصهوی شهورای مالی با رعایت‬ ‫ضوابط و مقررات مربو بالمانع است‪.‬‬ ‫‪26‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫وظایف و اختیارات‪:‬‬ ‫‪ -۱‬مشهههارکت و همناری مؤثر و کارآمد در اجرای برنامهها و فعالیتهای آموزشهههی و‬ ‫پرورشی مدرسه‬ ‫‪ -2‬فراهم آوردن زمینهه تربیهت پهذیری‪ ،‬تسههههیهل فراینهد یهاددهی یهادگیری و ههدایهت‬ ‫تحصیلی و تربیتی دانشآموزان برای تحقق متوازن ساحتهای تربیتی‬ ‫‪ -3‬کمک به اجرای طر های آموزشههی و پرورشههی برای ارتقا و بهبود مدیریت کالس‬ ‫درس و تحقق اهداف یادگیری‬ ‫‪ -۴‬کمک به ایجاد محیطی شهاداب و پویا با متعادل کردن فعالیتهای آموزشهی تربیتی‬ ‫و تنوع بخشی به محیطها و موقعیتهای جدید یادگیری‬ ‫‪ -5‬کمک به افزایش نقش تربیتی و مشاورهای معلمان و مربیان مدرسه‬ ‫‪ -6‬نظارت و نود ارزیابی فعالیتها ی شورای معلمان و ارااه پیشنهاد برای بهبود عملنرد‬ ‫شورا‬ ‫‪ -7‬تصههمیمگیری برای اسههتفاده از نظارت همتایان و گروههای آموزشههی برای بهبود‬ ‫فعالیتهای یاددهی ‪-‬یادگیری‬ ‫‪ -8‬بودجهبندی برنامه درسههی با رعایت مقررات مربو و ارااه آن به شههورای مدرسههه‬ ‫جهت تأیید و نظارت بر حسن اجرای آن‬ ‫‪ -9‬بررسی و تبادل نظر در مورد مساال آموزشی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬تربیتی‪ ،‬روشها و ال وهای‬ ‫تدریس‪ ،‬شهیوههای ارزشهیابی‪ ،‬میزان تنالیف درسهی‪ ،‬اسهتفاده از وسهایل آموزشهی‪ ،‬کمک‬ ‫آموزشی و کارگاهی‬ ‫‪ -۱0‬بررسی علل افت تحصیلی دانشآموزان و برنامهریزی برای کاهش آن (ارااه ندمات‬ ‫فوقبرنامه‪ ،‬آموزش همساالن‪ ،‬گروههای همیار معلم و‪)...‬‬ ‫‪27‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫‪ -۱۱‬تشههنیل گروههایدرسههی‪ ،‬آموزشههی‪ ،‬مشههاورهایوپرورشههی در سههطح مدرسههه و‬ ‫گروههای همپایه (دردورهابتدایی) برای بهبود عملنرد معلمان و بررسهی و تحلیل کت‬ ‫درسی و انعناس نتایج بررسی به شورای مدرسه و مسئولین ذیربط‬ ‫‪ -۱2‬نظارت بر حسهن انجام وظایف معلمان در برنامهها و فعالیتهای آموزشهی تربیتی‪،‬‬ ‫به ویژه ارزشهههیابیهای پیشهههرفت تحصهههیلی تربیتی و ارااه نیمرخ شهههایسهههت یهای‬ ‫دانشآموزان‬ ‫‪ -۱3‬کمک به ارااه ندمات توان بخشی در مدارس استثنایی‬ ‫‪ -۱۴‬انتخاب نماینده برای شههرکت در شههوراها و انجمن اولیا و مربیان و انتخاب رابط‬ ‫پژوهشی مدرسه‬ ‫‪ -۱5‬همناری و تعامل مؤثر با سهایر ارکان‪ ،‬مدیریت مدرسهه و اولیای دانشآموزان برای‬ ‫بهبود عملنرد تحصیلی و تربیتی دانشآموزان‬ ‫‪ -۱6‬برنامهریزی برای بهبود عملنرد دانشآموزان در ارزشهیابیهای پیشهرفت تحصهیلی‬ ‫(دانلی‪ ،‬هماهنگ و نهایی)‬ ‫‪ -۱7‬بررسهی‪ ،‬تبادل نظر و ارااه راهنارهای مؤثر و علمی برای تشهویق‪ ،‬تنبیه و ترغی‬ ‫دانشآموزان برای انجام مطالعات درسی و غیردرسی‬ ‫‪ -۱8‬تسهیل در ارتقای سالمت جسمی و روانی دانشآموزان و پیش یری از آسی های‬ ‫روانی‪ -‬اجتماعی‬ ‫‪ -۱9‬بحا و تبادل نظر و اتخاذ تدابیر مناسه در مورد مسهایل آموزشهی‪ ،‬پرورشهی و‬ ‫انضباطی دانشآموزان و بهبود امور مدرسه‬ ‫‪ -20‬شهههناسهههایی‪ ،‬تربیت‪ ،‬هدایت و توانمندسهههازی دانشآموزان مسهههتعد با توجه به‬ ‫توانمندی و استعدادهای متنوع آنان‬ ‫‪ -2۱‬مشهههارکهت و همنهاری در تعیین عنهاوین دورهههای آموزشهههی‪ ،‬برگزاری دورههها و‬ ‫کارگاههای دانشافزایی معلمان‬ ‫‪ -22‬فراهم آوردن زمینهه همنهاری معلمهان عالقههمنهد برای آموزش اولیها و نهانوادهههای‬ ‫بیسواد وکمسواد در تحقق اهداف سوادآموزی‬ ‫‪28‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫انجمن اولیا و مربیان‪:‬‬ ‫ماده‪ :19‬بهمنظور تقویت همناری‪ ،‬مشارکت و افزایش نقشِ نانوادهها درتصمیمگیری‬ ‫و تصمیمسازی برای تحقق اهداف و ارتقای کیفیت فعالیتهای آموزشیتربیتی مدرسه‬ ‫در سهاحتهای شهشگانه تربیت و گسهترش ارتبا بین نانه و مدرسهه‪ ،‬انجمن اولیا و‬ ‫مربیان تشنیل میشود‪.‬‬ ‫الف‪-‬ترکیب اعضا‪:‬‬ ‫‪ -۱‬مدیر مدرسه‬ ‫‪ -2‬منتخبین اولیا دانشآموزان‬ ‫‪ -3‬معاون آموزشهی(در صهورت وجود چند معاون آموزشهی‪ ،‬یک نفر از ایشهان به انتخاب‬ ‫مدیر‪ ،‬در هنرستانها با اولویت معاون فنی و مهارتی)‬ ‫‪ -۴‬معاون پرورشی و تربیت بدنی‬ ‫‪ -5‬نماینده شورای معلمان‬ ‫‪ -6‬نیّر یا نماینده نیّر (در مدارس نیّر ساز)‬ ‫تبصههره‪ :۱‬در صههورتی که مدرسههه فاقد معاون پرورشههی و تربیت بدنی باشههد‪ ،‬ینی از‬ ‫مربیان امور تربیتی یا مشههاوران مدرسههه و در صههورت نبود مربی یا مشههاور‪ ،‬ینی از‬ ‫معلمان آگاه به مساال تربیتی به انتخاب مدیر به عضویت انجمن در میآید‪.‬‬ ‫تبصهههره‪ :2‬تعهداد اولیهای دانشآموزان و نحوه انتخهاب آنهان برای عضهههویهت در انجمن‪،‬‬ ‫چ ون ی و زمان تشههنیل جلسههات بر اسههاس آییننامه انجمن مرکزی اولیا و مربیان‬ ‫نواهد بود‪.‬‬ ‫تبصهره‪ :3‬در صهورت لزوم‪ ،‬مدیر مدرسهه میتواند از نماینده شهورای دانشآموزان و بر‬ ‫حس مورد از افراد ذیربط و صاح نظر‪ ،‬برای شرکت در جلسات انجمن دعوت کند‪.‬‬ ‫‪29‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫تبصهره‪ :۴‬به منظور هماهن ی در اجرای امور‪ ،‬در مدارس هیئت امنایی‪ ،‬جلسهات انجمن‬ ‫اولیا و مربیان و جلسات هیئت امنا به صورت مشتر تشنیل میشود‪.‬‬ ‫تبصهههره‪ :5‬در اولین جلسهههه انجمن اولیها و مربیان مدرسهههه ضهههمن تبیین وظایف و‬ ‫مأموریتهای شهورای انجمن توسهط مدیر مدرسهه‪ ،‬رایس‪ ،‬نای رایس‪ ،‬منشهی و رابط‬ ‫انجمن اولیا و مربیان ( از بین منتخبین اولیای دانشآموزان) انتخاب میشود‪.‬‬ ‫تبصره‪ :6‬در مدارس بزرگساالن و مدارس کمجمعیتی که برابر آییننامه انجمن مرکزی‬ ‫اولیا و مربیان‪ ،‬امنان تشههنیل انجمن نیسههت‪ ،‬وظایف انجمن به مدیر مدرسههه واگذار‬ ‫میشود‪.‬‬ ‫تبصهره‪ :7‬در مدارس ضهمیمه و مدارسهی که به صهورت مجتمع‪( ۱‬ابتدایی و متوسهطه)‬ ‫توسههط یک مدیر اداره میشههوند‪ ،‬انجمن اولیا و مربیان به صههورت مشههتر تشههنیل‬ ‫میشود‪.‬‬ ‫ب‪ -‬وظایف و اختیارات‪:‬‬ ‫‪ -۱‬تقویت هماهن ی و همسهویی دیدگاههای آموزشهیتربیتی نانه و مدرسهه برای تحقق‬ ‫ساحتهای ششگانه تربیت‬ ‫‪ -2‬برنهامههریزی برای تبیین جهای هاه و نقش اولیهای دانشآموزان در بهبود جوّ و فرهنهگ‬ ‫سازمانی‬ ‫‪ -3‬رصد عملنرد مدرسه و ارااه بازنورد به مدرسه‬ ‫‪ -۴‬شهناسهایی ظرفیتهای والدین و اسهتفاده از تواناییهای آنها در برنامههای ویژه و‬ ‫اداره مدرسه‬ ‫‪.۱‬مجتمعهای آموزشهی و پرورشهی مجتمعهایی هسهتند که مطابق مصهوبات جلسهات ‪ 830‬تاریخ‪ 89/9/23‬و ‪ 8۴۱‬تاریخ‪90/3/۱7‬‬ ‫شورایعالی آموزش و پرورش‪ ،‬راهاندازی و فعالیت میکنند‪.‬‬ ‫‪30‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫‪ -5‬شهناسهایی نانوادههای آسهی پذیر و آسهی دیده و برنامهریزی برای انجام مدانالت‬ ‫آموزشهی‪ ،‬توانمندسهازی و حمایتهای روانی‪ -‬اجتماعی دانشآموزان در معرض نطر با‬ ‫هماهن ی مدیر مدرسه‬ ‫‪ -6‬شههناسههایی اولیای بیسههواد دانشآموزان‪ ،‬افراد بیسههواد محله و برنامهریزی برای‬ ‫باسهههوادکردن آنها با اسهههتفاده از ظرفیتهای مدرسه هه (معلمان عالقهمند همناری‪،‬‬ ‫اولیای باسواد و‪ )...‬با تأیید شورای مدرسه‬ ‫‪ -7‬شناسایی و تأمین منابع مالی مورد نیاز مدرسه با هماهن ی مدیر مدرسه‬ ‫‪ -8‬تشهنیل شهورای مالی و نظارت بر نحوه هزینهها و تصهوی تراز مالی و ارااه گزارش‬ ‫عملنرد مالی به شورای مدرسه‬ ‫‪ -9‬شناسایی نیّرین و افراد متمنن جهت تأمین بخشی از هزینههای مالی مدرسه‬ ‫‪ -۱0‬جل مشارکت اولیای دانشآموزان و صاحبان حرف‪ ،‬افراد نیّر و مؤسسات نیریه‬ ‫در تامین امنانات موردنیاز در بهبود اداره امور مدرسه‬ ‫‪ -۱۱‬همناری در تدوین و اجرای برنامهها و فعالیتهای مدرسه و فوقبرنامه‬ ‫‪ -۱2‬برنامهریزی برای برقراری ارتبا با دسهههت اههای برون سهههازمانی از طریق مدیر‬ ‫مدرسه‬ ‫‪ -۱3‬برنامهریزی و تصهمیمگیری در مورد تشهنیل جلسهات عمومی اولیای دانشآموزان‬ ‫و برگزاری دورههای اثربخش آموزش نانواده به ویژه توسهعه سهواد حرکتی در سهنین‬ ‫قبل از دبستان‬ ‫‪ -۱۴‬بررسهی و تصهوی پردانت کارانه‪ ،‬پاداش و حقالزحمه کارکنان و عوامل مدرسهه‬ ‫با توجه به نتایج ارزیهه هابیها برای ارتقای کیفیت ندمات آنها‪ ،‬دانشآموزان و اولیای‬ ‫آنان و اعضای شوراهای مدرسه با رعایت ضوابط و مقررات مربو‬ ‫‪31‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫‪ -۱5‬برنامهریزی‪ ،‬تصهمیمگیری‪ ،‬اقدام و نظارت بر سهرویس حمل و نقل و تهیه پوشهش‬ ‫و لباس دانشآموزان با هماهن ی شورای مدرسه‬ ‫‪ -۱6‬همناری در ارتقای وضهعیت تجهیزات آزمایشه اهی‪،‬کارگاهی‪ ،‬ورزشهی‪ ،‬بهداشهتی‪،‬‬ ‫پای اه تغذیه سالم و ایمنی و مناس سازی مدارس‬ ‫‪ -۱7‬برنامهریزی برای تعامل مسهتمر بین والدین و معلمان به تفنیک پایههای تحصهیلی‬ ‫از طریق تشنیل اتاق اولیا و مربیان‬ ‫‪ -۱8‬حفظ و تنریم جای اه معلمان با بهرهگیری از تمام ظرفیتهای والدین‬ ‫‪ -۱9‬پی یری مطالبات تربیتی والدین دانشآموزان از طریق مراجع ذیربط‬ ‫‪ -20‬ارتبا مستمر با شورای انجمن اولیا و مربیان منطقه‬ ‫‪ -2۱‬مشارکت در برنامهریزی و اجرای مناسبتهای ملی و دینی به ویژه هفته پیوند‬ ‫‪ -22‬تبهادلنظر بها والهدین دانشآموزان بهه صهههورت فردی و گروهی بهه منظور ارتقهای‬ ‫کیفیت آموزشی و پرورشی مدرسه‬ ‫‪ -23‬ترویج فرهنهگ کتهابخوانی و مطهالعهه در بین والهدین از طریق ایجهاد کتهابخهانهه پیونهد‬ ‫و اشترا ماهنامه پیوند‬ ‫‪ -2۴‬برگزاری جلسههات مشههتر با شههورای انجمن سههایر مدارس به منظور همافزایی‬ ‫تربیتی و تجربیات مفید و اثربخش‬ ‫‪ -25‬همناری و مشهارکت فعال و مؤثر در تصهمیمسهازیها و تصهمیمگیریهای آموزشهی‬ ‫تربیتی مدرسه‬ ‫‪ -26‬انجام اموری که بر اسههاس بخشههنامههای انجمن مرکزی اولیا و مربیان به انجمن‬ ‫مدرسه محول میشود‪.‬‬ ‫‪32‬‬  ‫فصل دوم – راهبری و مدیریت‬ ‫شورای دانشآموزی‪:‬‬ ‫ماده‪ :20‬به منظور مشهارکت و تمرین مسهئولیتپذیری دانشآموزان در امور مدرسهه و‬ ‫زمینهسههازی رشههد مهارتهای فردی‪ ،‬اجتماعی و تقویت اعتماد به نفس‪ ،‬نودباوری‪،‬‬ ‫قانونمندی و کسه شهایسهت یهای الزم در آنان برای مواجهه مسهئوالنه و نردمندانه‬ ‫باشرایط مدرسه‪«،‬شورای دانشآموزی» تشنیل میشود‪.‬‬ ‫الف‪-‬ترکیب اعضا‬ ‫اعضای شورا‪ ،‬از میان دانشآموزان شاغل به تحصیل در همان مدرسه انتخاب میشوند‪.‬‬ ‫تعداد و نحوه انتخاب اعضها برابر دسهتورالعملی نواهد بود که توسهط وزارت آموزش و‬ ‫پرورش ابالغ میشود‪.‬‬ ‫ماده‪ :21‬جلسهات شهورای دانشآموزی حداقل هر ماه یکبارتشهنیل میشهود‪.‬شهورای‬ ‫دانشآموزی در مدارس نقش مشههورتی و مشههارکت در امور اجرایی دارد‪.‬تصههمیمهای‬ ‫این شورا پس از تصوی در شورای مدرسه‪ ،‬قابل اجرا نواهد بود‪.‬‬ ‫ماده‪ :22‬شههورای دانشآموزی یک شههورای درون مدرسهههای اسههت و فاقد شههعبه و‬ ‫تشهنیالت نارج از مدرسهه نواهد بود‪.‬شهورای دانشآموزی مجاز به ایجاد رقابتهای‬ ‫ناسههالم سههیاسههی و فعالیت جناحی و حزبی در دانل یا