411.5 Immediate Protezler ve Stres Azaltıcı Materyaller PDF

İmmediate Protezler Total Protezler İçin Stres Azaltıcı Materyaller Doç. Dr. Simge Taşın İmmediate Protezler Bütün dişlerini kaybetmekle yüz yüze gelmiş hastalar için 4 tane tedavi seçeneği mevcuttur; 1. Bütün dişler çekilir, çekim yerlerinin iyileşmesi iç...

İmmediate Protezler Total Protezler İçin Stres Azaltıcı Materyaller Doç. Dr. Simge Taşın İmmediate Protezler Bütün dişlerini kaybetmekle yüz yüze gelmiş hastalar için 4 tane tedavi seçeneği mevcuttur; 1. Bütün dişler çekilir, çekim yerlerinin iyileşmesi için 6-8 ay beklenir ve asıl protezler yapılır 2. Mevcut parsiyel protez immediate total proteze dönüştürülür. 3. Konvansiyonel hareketli immediate protez yapılır 4. İmplantlar yapılır ve implant destekli sabit immediate yükleme yapılır Protez terimleri sözlüğü (2005) immediat hareketli protezler; ‘‘doğal diş veya dişlerin çekimlerini takiben hemen takılmak üzere hazırlanan hareketli protezler’’ Doğal dişlerin tamamının veya bir kısmının çekimine karar verilmiş hastalara diş çekiminden önce ölçü alınarak teknisyende hazırlanan ve diş çekimi ile aynı seansta hastaya uyumlandırılan tam ve/ya bölümlü protezlerdir İmmediate protezlerin başarıya ulaşabilmesi için şu şartları sağlaması gereklidir; 1. Ağız ve çevre dokularla bütünlük sağlaması, 2. Çiğneme fonksiyonunun sağlanması, 3. Estetiğin sağlanması, 4. Çevre destek dokuların korunması 5. Fonasyon, solunum ve sindirim fonksiyonlarının eksiksiz yerine getirilmesi İmmediat Protezlerin Avantajları Fonksiyonsuzluk atrofisine bağlı olarak alveol kemiğindeki rezorpsiyon mümkün olduğu kadar önlenmiş olur. İmmediat protezler hastanın kaybettiği fonksiyonu tekrar yerine getirdikleri için kemik stimulasyonu devam eder böylece de kemik rezorpsiyonu yavaşlar. Kanamayı kontrol etme konusunda bir bandaj ve sabitleyici görevi yapar. Ayrıca bu fonksiyon sadece çekim bölgesini korumakla kalmaz, pıhtı oluşmasını sağlayarak yara iyileşmesini de hızlandırır. İmmediat protezin altında alveol kemiği daha iyi şekillenir. Çekim yerlerini yiyeceklerden, içeceklerden, ağız sıvılarından, dilin hareketlerinden ve karşı çenedeki antagonist dişlerden gelebilecek zararlardan korur. Bu sayede cerrahi sonrası ağrı da azalır. Uzun süre dişsiz kalan hastalarda dilin büyümesi gerçekleşir. İmmediat protezler ile bu durum engellenmiş olur. Hasta bu süreçte proteze daha çabuk uyum sağlar; konuşma, yutkunma, çiğneme ve solunum gibi fonksiyonlarda değişiklik olmaz. Hastada çekim sonrası sentrik kapanışı belirlemek zordur. Çekim öncesi sentrik kapanışın belirlenip artikülatöre nakledilmesi daha kolay olur. Uzun süre dişsiz kalan kişilerde sentrik ve alışılmış okluzyonun sağlanması daha zor olur. Yatay ve dikey yönde alt ve üst çene ilişkileri mevcut dişlerin rehberliğiyle daha kesin kaydedilmiş olur. Çiğneme fonksiyonunda belirli bir değişiklik olmayacağından kas distrofisi, TME rahatsızlıkları ve bunlara bağlı olarak hasta fizyonomisinde değişiklik olmaz. Sosyal hayatı yoğun olan kişilerin dişlerinin eksikliklerinden dolayı ortaya çıkabilecek sıkıntıları giderilmiş olur. Öğretmen, avukat, spiker gibi hayatını konuşarak kazanan kişilerin normal işlerini sürdürmeleri sağlanmış olur. Doğal dişlerin boyut, biçim ve renkleri yapay dişlere tam olarak yansıtılabilir. Bölümlü immediat protezlerde kalan dişler, yapay dişlerin dizilecekleri yer için rehber oluşturur. Ayrıca diş hekimi için de dişleri orijinal konumuna yerleştirmek kolaylaşır. Hasta dişlerinin çekilmesi konusunda yerlerine hemen protez yapılacağı için isteksiz olmaz. Hastanın gözünde hekimin prestiji yükselir. İmmediat Protezlerin Dezavantajları Laboratuvarda yapılan protezler gerçek diş, diş çevresi doku ve kemiğin yerini birebir tutamaz. İmmediat protezlerde çevre dokulardaki protez irritasyonları diğer protezlerden daha fazladır. Ancak bu durum iyi bir postoperatif bakımla önlenebilir Hastanın sağlığının birden fazla diş çekimine imkan vermediği durumlarda (anemi, kan hastalıkları, böbrek yetmezlikleri, kardiovasküler sistem hastalıkları, diabet, bazı endokrin sistem hastalıkları gibi) immediat protez yapımı mümkün olmaz. Derin örtülü kapanışı olan vakalarda yapım güçlüğü bir dezavantajdır. Çünkü bu durum sentrik ilişkinin ve dikey boyutun hatalı saptanmasına neden olabilir. Ağızda var olan dişler nedeniyle özellikle ön bölgede kemik andırkatları çok fazladır. Bu durum dezavantaj yaratabilir. Çünkü protezin tutuculuğu açısından önemli olan bu alanlar ölçü işlemini zorlaştırır. İmmediat protezlerin kullanımından bir süre sonra oluşan kemik rezorpsiyonunu telafi etmek için ya mevcut protezin astarlanması ya da yeni bir protezin yapılması gerekeceğinden hasta için fazla zaman ve maliyet söz konusu olur. Protez hastaya uygulanmadan önce dişli prova yapılamadığı için estetik sorunlar ortaya çıkabilir. Özellikle çok sayıda diş çekiminin gerektiği durumlarda çekim sonrası bakımın zorluğu dezavantaj sayılabilir. İmmediat Protezlerin Endikasyonları Patolojik ve travmatik nedenlerle diş çekimi söz konusu olduğunda kişilerin dişsiz kalmaması amacıyla, Özellikle ön dişlerde yapılacak çekimlerden sonra protez yapımı için gereken süreyi estetik düşüncelerle beklemek istemeyen hastalarda, Genç hastalarda travmatik diş kaybı sonrası boşluğun korunması amacıyla, Oklüzal düzlemin uygun hale getirilmesi amacıyla, Cerrahi işlem sonrası yumuşak dokuların düzenlenmesi amacıyla cerrahi splint olarak, Mevcut protezi destekleyen hasar görmüş yumuşak dokuların rehabilitasyonu amacıyla, Dikey boyutun restorasyonunda diagnostik amaçlı olarak, Ortodontik diş hareketi için, Sağlık problemi, karmaşık tedavi gereksinimi ve maliyet açısından problemi olan hastalara alternatif olarak, İmplant hastaları için deneme protezi olarak, Bazı geriatrik hastalar için asıl restorasyon olarak kullanılabilir. İmmediat Protezlerin Kontrendikasyonları Genel sağlık durumu iyi olmayan, bir seansta çok sayıda diş çekimi yaptıramayacak hastalar için immediat protezler kontrendikedir. Diyabetik kişilerde yara iyileşmesinin geç olması ve enfeksiyon riski gibi sebeplerin yanında bu kişilerde görülen osteoporosis ve kserestomi de kontrendikasyon teşkil eder. Çekimi düşünülen dişler çekim sırasında travma yaratabilecek kadar harap haldeyse, Oral hijyeni çok kötü olan kişilerde, Mental kapasitesi yetersiz kişilerde ve yaşlılık sebebiyle hafıza kaybı olup verilen eğitimi unutan kişilerde, Uyumsuz ve işbirliğine açık olmayan kişilerde, Kalp-damar hastalıklarının yanında kanama problemi olan kişilerde, Hipertiroidizm, Yaygın fibröz displaziler, Parkinson, Fasial nevralji, Hiperöstrojenizm ve sifiliz varlığında, Artrit, skleroderma, lupus eritematozus gibi kollajen bozukluklarında, Osteoblastik defektlerin olduğu durumlarda, A ve B avitaminozlarına bağlı olarak keratotik lezyonları olan kişilerde, psöriasis ve pemfigoid lezyonları gibi eroziv, liken planus gibi lezyonları kolay ülsere olan hastalığı bulunan kişilerde, Akut periapikal ve periodontal patoloji bulunan kişilerde, Yaşlılığa bağlı olarak zayıf kemik matriksi söz konusu olan kişilerde, Aşırı mükemmeliyetçi, titiz kişilerde, İmmediat protezlerin bir veya birkaç kez astarlanması gerektiğinden bu konuda yapılacak ek masraflar ve kısa bir süre sonra yapılması gerekecek esas protez hastanın ekonomik durumunu aşıyorsa immediat protez kontrendikedir. İmmediat protez uygulanmasının ertelenmesi gereken durumlar: Travmatik çekimler nedeniyle oluşan aşırı ödem, immediat protezlerin uygulanmasına engel olacağından immediat protez uygulaması 1-2 hafta ertelenmelidir. Akut böbrek ve kalp hastalığı olan ve bununla birlikte ağız hijyeninin yetersiz olduğu hastalarda immediat protez uygulaması 1-2 hafta ertelenmelidir. Radyoterapi gören hastaların osteoradyonekroz riski göz önüne alınarak protez yapımı en az bir sene ertelenmelidir. İMMEDİAT PROTEZLERDE TEŞHİS VE TEDAVİ PLANLAMASI Hasta, tedavideki sorumluluğu hakkında bilgilendirilmelidir. Tedavi kısıtlamaları ve zorlukları ayrıntılı bir şekilde anlatılmalıdır (gerekirse yazılı) Yaklaşık 6 ay sonra yapılacak astarlama veya protez yenilenmesi konusunda da hasta bilgilendirilmelidir. İMMEDİAT PROTEZLERİN SINIFLANDIRILMASI (TİPLERİ) Geleneksel Total İmmediat Protezler Ağızda çekim endikasyonu konulmuş olan ön ve arka dişlerin tümünün tek seansta çekiminin ardından immediate protezin uygulanması - Erken dönem progresif kemik kaybı - Astarlama gerekliliği - Kanama problemi Geleneksel Parsiyel İmmediat Protezler Parsiyel immediat protez, hastanın kullandığı bir parsiyel protezi varsa buna çekim endikasyonu konmuş dişler laboratuvarda eklenerek veya mevcut bir protez yoksa çekimi planlanan dişleri ve varsa daha önceden kaybedilmiş dişleri de şekilde içerecek şekilde yapılır. AÇIK VESTİBÜLLÜ Tam Kaide plağının ön bölgede vestibüle uzanmadığı protezlerdir Parsiyel Suni dişler doğal yerlerindeki diş yuvalarının üzerine veya bu bölgelere çok yakın dizilirler AÇIK VESTİBÜLLÜ Posteriordaki primer destek noktalarından yeteri kadar retansiyon elde edilirse yapılabilirler Alt çenede kullanımı tavsiye edilmez AÇIK VESTİBÜLLÜ Üst çene için bile Posterior dişlerin uzun süredir kayıp olduğu durumlarda ve kret şekli zayıf ise açık vestibüllü bir immediat protez için uygun retansiyon olmadığından vestibül uzantılı protez endike olacaktır AÇIK VESTİBÜLLÜ Endikasyonlar Labial/bukkal alveol krette derin andırkat varlığı Yüksek gülme hattı nedeniyle kaide materyalinin fazla görünecek olması Cerrahi gerekliliğini azaltmak AÇIK VESTİBÜLLÜ Kontrendikasyonlar Periodontal problem nedeniyle kaybedilmiş dişler varlığında oluşmuş olan kemik kaybının estetik görünümü engellemesi Kötü dizayna sahip sabit protezlerin alveol konturu bozmuş olması AÇIK VESTİBÜLLÜ Avantajlar Diş pozisyonu aynen taklit edilir Teknisyenin dişleri konumlandırması daha kolay Dudak kaslarına müdahale yok Doğal görünüm Dezavantaj Zayıf retansiyon ve yetersiz destek Doğal görünüm uzun süre korunmaz Besleme yapma daha zor Kırılma riski fazla Krette düzensizliğe neden olabilir KAPALI/YARI KAPALI VESTİBÜLLÜ Bu protez kaide plağının ön bölgede vestibül sulkusa doğru uzandığı immediat protez türüdür. Mümkün olduğunca tam kapalı tipi tercih edilmelidir. KAPALI/YARI KAPALI VESTİBÜLLÜ Kemik düzeltmesi yapılmadan Alveol kemiğin vestibul yüzeyinde derin andırkatlar bulunmamalı Dudak aktivitesi normal olmalı (vestibül kaideyi tolere edebilmeli) Periodontal sebeplerle kemik desteği azalmış olmalı KAPALI/YARI KAPALI VESTİBÜLLÜ Retansiyon miktarı daha fazladır Çekim soketleri travmadan korunmuş olur İyileşmeyi desteklemiş olur Hafif doku andırkatlarını tolere etmek için protezin giriş yolu değiştirilebilir KAPALI/YARI KAPALI VESTİBÜLLÜ Estetik ve/veya fonksiyonel nedenlerle dişlerin yerleri değiştirilmek isteniyorsa bu tip protezler daha avantajlıdır. Vestibüldeki kaide uzantısına hastaların alışması zordur; kaidenin zamana bağlı dudak desteği ve retansiyon kaybını tolere edeceği hastaya anlatılmalıdır KAPALI/YARI KAPALI VESTİBÜLLÜ Kemik düzeltmesi yapılarak Üst çenede aşırı protrüzyon varsa (estetik/fonksiyon) Dudağın çok yükselmesine bağlı dişetleri çok gözüküyorsa Stabilizasyon için ön dişlerin geri alınması gerekiyorsa (yüz konturu??) Delayed (gecikmiş/geciktirilmiş) immediate protez Dişlerin çekiminden 1-2 gün sonra teslim Protez çekilecek dişlerin kazındığı modelde hazırlanır Diş çekiminden 1-2 gün sonra mumlu dişli prova yapılıp çinko oksit ojenol veya elastomerik ölçü materyali kaidenin içine uygulanarak kapalı ağız ölçüsü alınır Aynı gün protez bitirilip teslim edilir Controlled (Kontrollü/Aşamalı) İmmediat Protezler İlk seansta arka grup dişlerin çekimi parsiyel immediate protezlerin teslimi (genelde 1 premolarlar ağızda bırakılır) Arka grup diş çekiminden 6 hafta sonra mevcut parsiyel protezi ile kapanış kaydı ve iki aşamalı ölçü alınıp total immediate protez hazırlanır ( çift kaşık ölçü yöntemi) Controlled (Kontrollü/Aşamalı) İmmediat Protezler Sonra ön grup dişlerin çekimiyle birlikte immediat protezin uygulanması Hasta için kademeli geçiş İMMEDİATE PROTEZ YAPIM AŞAMALARI Mevcut dişlere hiçbir işlem yapılmadan ilk ölçü alınır Tek ölçü/çift ölçü Tek kaşık/çift kaşık Opsiyonel (vakaya göre) Kişisel kaşık, kaide Dikey boyut ve kapanış ilişkisi kaydı (elle, mumla, kaide ve mum duvarla kayıp diş miktarına göre) Ön dişlerin seçilmesi ve dizilmesi işlemi vakaya ve bireysel tercihe göre değişebilir. Pozisyonda değişiklik yapılmayacaksa; Alçıdan tek diş kazınıp akrilik diş konulabilir Yapılacaksa; Tek tek düzeltilerek dizilebilir Hepsi kazınıp dizilebilir Orta hattın tek tarafı kazınarak dizilebilir Standard tarafından önerilen kazıma yöntemi Enine kesit Kron seviyesinde kazıma Fasial 2 mm inecek şekilde eğimli kazıma yapılıp köşeler yuvarlanır Diş dizimi yapılır Diş dizimi tamamlandıktan sonra; Modelasyon Mufla Artikülatörde okluzal uyumlama Tesfiye cila Açık vestibüllü immediate protezlerde model kazıma tekniği Dişlerin aksları ve insizal kenar yeri tespit edilir Dişler diş eti seviyesinde kazınır Soket içinde 1 mm kazıma yapılır Labial 1/3 düzeltilir (kaidenin çok kalın gözükmemesi için) Lingual alan düzeltilir (hastaya özel kemik kayıp miktarına göre ayarlanmalıdır)  Mevcut dişlerin pozisyonu korunmak isteniyorsa teker teker kazıma/dizim Mevcut dişlerin pozisyonu değiştirilmek isteniyorsa belirlenen referanslara göre Dişler çekilir Cerrahi stent rehberliğinde gerekli bölgelerde kemik düzenlemesi yapılır Gerekli alanlara dikiş atılır Protez okluzyon ve retansiyon açısından değerlendirilir Gerekirse içine doku düzenleyiciler uygulanır Mattoo KA 2015* Immediate overdenture – an alternative option in preventive prosthodontics Mohammed A, sharaz Shaik. 2019* Implant-supported fixed hybrid acrylic complete dentures opposing fully restored mandibular metal ceramic restorations Jogezai U. 2018* Immediate Dentures Part 1: Assessment and Treatment Planning Hasta post operatif süreç hakkında bilgilendirilmeli ilk 24 saat protezini çıkarmaması Alkol ve sıcak içecek almaması Ağzını çalkalamaması söylenir Buz uygulaması ilk 24 saat içinde 20 dak/20 dak İlk kontrol 24 saat sonrasında yapılmalıdır Protezin içinde basınç yapan alanlar düzeltilir Okluzyon kontrolü yapılır İlk 7 gün protezlerini geceleri de çıkarmaması, Günde 3-4 kez çıkarıp protezi yıkaması söylenir 7 günün sonunda protezlerini geceleri takmamaya başlamalı İki hafta sonra okluzyon kontrolü İlk üç ayda maksimum düzeyde kemik rezorpsiyonu gözlenir, soketlerin tamamen kalsifiye olması 8-12 ayı bulur (toplam rezorpsiyon oranı %20-30 dur) Bu süreçte yumuşak astar malzemeleri uygulanabilir Daimi protezleri 3-6 ay sonra yapılabilir. Total Protezler İçin Stres Azaltıcı Materyaller Doç. Dr. Simge Taşın Stres azaltıcı materyaller Doku düzenleyici materyaller (Tissue Conditioner materials) Yumuşak Astar Malzemeleri Doku düzenleyici materyaller Doku düzenleyiciler geçici yumuşak astar materyalleridir. Maksimum kullanım süresi: 1 hafta - 10 gün. Uzun kullanımda yumuşaklık kaybolur ve dokulara baskı artar. Hasarlı mukozayı tedavi etmek için kullanılır. Eski protez kaynaklı travmalar tedavi edilmezse, yeni protez adaptasyonu zorlaşır. Yeni tam protez hazırlanırken, ölçü alma işleminden önce dokuların doğal konturlarıyla düzgün bir durumda olması çok önemlidir. Hipertrofik vakalarda cerrahi yöntem düşünülebilir. Protezsiz kalmak inflamasyonu azaltabilir, ancak zor bir durumdur. Doku düzenleyiciler, dokuların normal hale gelmesi için alternatif çözüm sunar. Protez kullanımını engellemeden dokuların iyileşmesine yardımcı olur. Doku düzenleyiciler akrilik bazlıdır ancak sertleşme sırasında çapraz bağlar oluşturmazlar ve metakrilat monomer içermezler. En popüler doku kondisyonlayıcı markalar:Coe Comfort, Coe Soft, Kerr-Fitt, Soft Oryl, Tempo, Visco-Gel, Fixo-Gel. Doku Düzenleyici Materyallerin Bileşimi Toz kısmı: Akrilik polimerler (polietilmetakrilat, polimetilmetakrilat) veya kopolimerlerden oluşur. Sıvı kısmı: Genelde etil alkol, aromatik ester karışımı (benzil salisilat, butil ftalat, butil glikolat), plastikleştirici ve tatlandırıcı içerir. Monomer içermez. Karışım sonrası etil alkol ile hızlanan polimerizasyon, jel oluşumunu sağlar. Jel 15–20 dakika içinde oluşur ve 24 saat sonra elastik özellik kazanır. Aşırı kullanımda: Alkol salınımı, su emilimi ile viskoelastik özellikler kaybolur ve mukozayı tahriş edebilir. Hasarlı mukozayı tedavi eder ve oklüzyon sırasında ağrıyı azaltır, ancak uzun süreli kullanımda tahriş riski taşır. Doku düzenleyicilerinin kullanıldığı yerler Protez stomatiti varlığında ağız dokularına gelen basıncı azaltmak için. Doku düzenleyicilerinin kullanıldığı yerler Kötü uyumlu protez kullanımından sonra protezi taşıyan mukozayı yeni protez için hazırlamak. Doku düzenleyicilerinin kullanıldığı yerler İyileşmeye bırakılan dokulara aşırı basınçtan korumak. Daimi veya geçici obtüratör kullanan hastalarda yara iyileşmesine katkıda bulunmak için. Doku düzenleyicilerinin kullanıldığı yerler İmplant yapılan dişsiz hastaların eski total protezlerini kullanabilmelerini sağlamak. Doku düzenleyiciler, travmatize olmuş dokulara uygulandıktan sonra işlevsel bir ölçü maddesi olarak da kullanılabilir. Bu malzemelerin ölçü maddesi olarak temel özellikleri: 1.Boyutsal stabilite, 2.Yüzey detaylarını doğru şekilde çoğaltma, 3.Alçı veya benzeri maddelerle uyumluluk. Literatürde, bazı doku düzenleyicilerin (Hydro-cast, Visco-gel, Fitt, Tempo) ölçü maddesi olarak kullanılıp kullanılamayacağı değerlendirilmiştir. Sonuçlar, bu materyallerin uygulamadan 24 saat sonra ölçü maddesi olarak uygun şekilde kullanılabileceğini göstermiştir. Doku Düzenleyicilerin Özellikleri Jelleşme ve sıvılaşma Bu materyallerin mukozaya tam uyum sağlayabilmesi için belirli bir sıvılaşma gösteriyor olmaları gerekmektedir. Oklüzal veya parmak basıncı ile ve astar malzemelerinin mukozaya uyguladığı basınçla, bu materyalin akması ve belirli bir kalınlık oluşturması sağlanabilir. Doku düzenleyici jel haline geldikten sonra, fonksiyon ve parafonksiyon altındaki sıvılaşma, klinik etkinlik açısından önemlidir. Yumuşaklık ve Viskoelastik Özellikler Yumuşaklık, bu materyallerin dinamik fonksiyonel ölçü alımı için uygun olmasını sağlar. Ağızda bulundukları süre boyunca yumuşaklıklarını korur ve fonksiyonel basınç altında elastik geri kazanım gösterirler. Fonksiyonel kuvvetleri etkili bir şekilde emer ve eşit şekilde dağıtarak iyileşme sürecinde dokuların normale dönmesine yardımcı olur. Reçine, basınç altında akmaya devam ederken mukozayla yakın temas sağlayarak iyileşmeye katkı sağlar. Şok emici özellikleri vardır Kalınlık Geçici yumuşak astar malzemesinin etkili olabilmesi için belirli bir kalınlık gereklidir. Genel olarak, 3 mm kalınlıkta materyalin daha iyi sıkıştırılabilirlik sağladığı ve oklüzal stresleri daha etkili şekilde emdiği bildirilmiştir. Ancak, Fitt ve Coe-comfort materyallerinde kalınlık değişiklik gösterse de basınçta bir değişiklik olmamıştır. Düşük viskoziteli materyallerin (Hydro-cast veya Softone) travmatik dokularda bir veya iki gün içinde değiştirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Doku düzenleyici Materyallerde Görülen Problemler Alkol kaybı Alkol ve plastikleyicinin buharlaşması, doku düzenleyicinin sertleşmesine neden olur ve yenilenmesi gerekir. Porozite Gözenekli yapıları nedeniyle bu malzemelerin, mantar büyümesi için uygun bir ortam hazırladığı belirtilmektedir. Hipersensitivite Denture malzemelerine karşı hipersensitivite, alerjik bir yanıtı tetikler. Mantar Büyümesi Doku düzenleyiciler, porozite gibi istenmeyen fiziksel özelliklere sahip olduklarından, Candida albicans'ın bu malzemelerde büyümesi daha kolaydır. Böylece protez stomatitisi, oral ve gastrointestinal enfeksiyonlar ve pnömopulmoner kandidozise yol açabilme riski vardır. Doku düzenleyici materyallerin klinik uygulaması Resimde gördüğünüz materyal piyasada kullanılan doku düzenleyici materyallerden bir tanesidir. Klinik uygulamada gösterilen resimler ve açıklamalar bu materyalin kullanımıyla ilgili olacaktır. Doku düzenleyici materyallerin klinik uygulaması Materyale yer sağlamak amacıyla protezin dokulara bakan yüzeyinden 2mm kalınlığında aşındırma yapılır. Doku düzenleyici materyallerin klinik uygulaması Doku düzenleyici materyalin yapışmasını istemediğimiz bölgeleri izole etmek amacıyla izolasyon materyali kullanmamız gerekmektedir.  Doku düzenleyici materyallerin klinik uygulaması Üretici firmanın önerileri doğrultusunda toz ve likit miktarlarını ayarladıktan sonra homojen bir yapı sağlanıncaya kadar karıştırılır. Doku düzenleyici materyallerin klinik uygulaması Karıştırılan materyal aşındırılan doku yüzeyine siman spatülü yardımıyla uygulanır. Doku düzenleyici materyallerin klinik uygulaması Doku yüzeyine doku düzenleyici materyal sürülen protezler ağza yerleştirilir ve sentrik ilişkiye uygun olarak ağız kapattırılır.  Doku düzenleyici materyallerin klinik uygulaması Materyalin sulkuslara düzgün dağılması için yanak ve dudaklar hareket ettirilir. Materyalin donma süresi olan 8-10 dakika boyunca ara ara yanak ve dudaklar hareket ettirilir. Doku düzenleyici materyallerin klinik uygulaması Materyal tamamen donmadan 2 dakika önce protez ağızdan çıkarılır ve kenarlarındaki fazlalıklar temizlenir. Protez ağza tekrar yerleştirilir ve materyalin tam donması beklenir. Gerekli tesviye ve polisajdan sonra protez hastaya teslim edilir. Yumuşak astar malzemeleri Bazı durumlarda, protezlerin kenar uzunlukları, diş dizilimi, oklüzyon, protez stabilitesi ve adaptasyonu yeterli olsa bile çiğneme sırasında protezin altındaki dokularda dayanılmaz bir ağrı hissedilebilir. Aşırı derecede rezorbe olmuş alveolar kret varlığında, rezorpsiyon nedeniyle mukozanın kalınlığı azalır. Mukozanın şok emici etkisi azaldığında (çünkü alttaki dokular çiğneme kuvvetlerini doğrudan hisseder), artık kret üzerindeki yük artar. Yumuşak astar malzemelerinin sınıflandırılması Kullanım amaçlarına göre yumuşak astar materyalleri 2 gruba ayrılır; Uzun süre için (6 ay- 5 yıl) Kısa süre için (3 gün- 30 gün) Uzun süre için olanlar daimi yumuşak astar materyali olarak isimlendirilirken Kısa süre için olanlar geçici yumuşak astar materyalleri veya doku düzenleyiciler olarak isimlendirilir. Daimi Yumuşak Astar Materyallerinin Sınıflandırılması 1.Doğal Kauçuk 2.Vinil Kopolimerler 3.Yumuşak Akrilikler (a) Oda sıcaklığında polimerize olan akrilik bazlı yumuşak astar materyalleri (b) Isıyla polimerize olan akrilik bazlı yumuşak astar materyalleri 4.Silikon Elastomerler (a) Oda sıcaklığında polimerize olan silikon bazlı yumuşak astar materyalleri (b) Isıyla polimerize olan silikon bazlı yumuşak astar materyalleri 5.Floropolimerler 6.Poli-elastomerik sistemler Günümüzde, akrilik ve silikon bazlı yumuşak astar materyalleri en yaygın şekilde kullanılmaktadır. Silikon ve akrilik esaslı yumuşak astar maddelerini karşılaştırılması Daimi yumuşaklık farkı: Silikon astarlar akriliklere göre daha uzun süre yumuşak kalırlar Elastikiyet farkı: silikon esaslı maddeler, akrilik olanlara göre daha elastiktir (andırkat) Silikon ve akrilik esaslı yumuşak astar maddelerini karşılaştırılması Su absorbsiyonu farkı: akrilik esaslı yumuşak astarlar, silikon yapısında olanlara göre daha fazla su emerler. Kaide plağına bağlanma farkı: akrilik esaslı yumuşak astar malzemeleri yapısal olarak akrilik kaide plağına silikon esaslılardan daha iyi bağlanırlar. Silikon ve akrilik esaslı yumuşak astar maddelerini karşılaştırılması Mantar üremesi farkı: silikon esaslı yumuşak astar maddeleri genelde mantar türü bakterilerin üremesine daha çok sebep olurlar. -yumuşak diş fırçası ve macun -efervesant protez temizleyicileri kullanmak -zefiranlı su içerisine bırakmak Daimi yumuşak astar maddelerinin endikasyonları ve uygulama alanları Yaşlanma ve patolojik değişiklikler Kret atrofisi ve rezopsiyonu (mental foramen, bıçak sırtı kret) Daimi yumuşak astar maddelerinin endikasyonları ve uygulama alanları Basıncın lokal olarak azaltılması (çekim yerleri) Okluzal vurukların azaltılması Andırkatlı vakalarda retansiyonun sağlanması Protezin retansiyonuna katkıda bulunmak (yüksek yüzey sürtünme katsayısı) Daimi yumuşak astar maddelerinin endikasyonları ve uygulama alanları Kontenital ve kazanılmış defektlerin rehabilitasyonu Radyasyon tedavisi sonrasında Ağız kuruluğu vakalarında Alveol kemiği üzerinde ileri derecede hipertrofik ve hiperplastik bağ dokuları olduğu vakalarda Yumuşak Astar Materyallerinde Aranan Özellikler 1.Biyouyumluluk: Dokuya zarar vermemeli, toksik ve alerjik reaksiyonlara neden olmamalıdır. 2.Esneklik: Çiğneme sırasında gelen basıncı absorbe edebilmeli ve elastikiyetini korumalıdır. 3.Dayanıklılık: Aşınmaya, yıpranmaya ve deformasyona karşı dirençli olmalıdır. 4.Bağlanma Özelliği: Protez kaide plağına iyi bağlanmalı, ayrılma veya delaminasyon olmamalıdır. 5.Stabilite: Ağız ortamında yumuşaklığını ve şeklini uzun süre korumalıdır. 6.Düşük Su Emilimi: Fazla nem çekerek boyut değişikliklerine veya mantar üremesine sebep olmamalıdır. 7.Kolay Temizlenebilirlik: Temizlik sırasında kolaylık sağlamalı ve zarar görmemelidir. 8.Termal Stabilite: Ağız içindeki sıcaklık değişimlerinde yapısal özelliklerini koruyabilmelidir. 9.Kokusuz ve Tatsız Olma: Hoş olmayan tat veya kokuya neden olmamalıdır. 10.Mikroorganizmaların Üremesine Direnç: Mantar ve bakterilerin üremesini desteklememelidir. 11.Kimyasal Dayanıklılık: Tükürük ve protez temizleyiciler gibi kimyasal maddelere karşı dirençli olmalıdır. 12.Kolay Uygulanabilirlik: Klinik ortamda kolay hazırlanıp uygulanabilmelidir. 13.Uzun Süreli Performans: Uzun süre yumuşaklık ve elastikiyet sağlayarak hastanın konforunu artırmalıdır. Yumuşak astar materyallerin dezavantajları Zamanla Sertleşme Akrilik Yüzeye Zayıf Bağlantı Protez Kırıkları Protezde Stabilite Kaybı Yüksek Fiyat ve Kullanım Zorluğu Candida Üremesi Renk Stabilitesi Sorunları  ÖNEMLİ Yumuşak astar uygulamaya karar vermeden önce hastanın protezleri değerlendirilmeli ve şikayetlerinin nedenleri irdelenmelidir. Oklüzal dikey boyut, sentrik ilişki ve kapanış, bilateral balanslı ilişki, uzun veya kısa kenarlar, keskin kenarlar ve oluşabilecek başka sorunların varlığında yumuşak astar uygulamak yerine öncelikle bu sorunları gidermeye gayret gösterilmelidir. Yumuşak astar materyalinin iki farklı uygulama yöntemi mevcuttur. Direkt yöntem İndirekt yöntem Direkt yöntem İndirekt yöntem Grigoriy Myasoyedov –Ormandaki Dere- 1890 adlı eseri