İş Sağlığı ve Güvenliği Korunma Uygulamaları 4. 5. 6. Hafta sunumu PDF

SAĞLIK VE GÜVENLİK KORUNMA UYGULAMALARI 3-Kişiye Yönelik Korunma Uygulamaları  İşe uygun personel seçimi, eğitim ve denetim  İşe giriş sağlık muayenesi  Periyodik sağlık muayeneleri  Geri dönüş sağlık muayeneleri  Rehabilitasyon çalışmaları  Kişisel koruyucu donanımlar İŞE...

SAĞLIK VE GÜVENLİK KORUNMA UYGULAMALARI 3-Kişiye Yönelik Korunma Uygulamaları  İşe uygun personel seçimi, eğitim ve denetim  İşe giriş sağlık muayenesi  Periyodik sağlık muayeneleri  Geri dönüş sağlık muayeneleri  Rehabilitasyon çalışmaları  Kişisel koruyucu donanımlar İŞE UYGUN PERŞONEL SEÇİMİ, EĞİTİMİ VE DENETİM İş sağlığı ve güvenliğinde en temel kurallardan birisi "işe uygun eleman" seçimidir. Yapı işleri Ağır ve tehlikeli işler kapsamındadır. bu nedenle yapı işlerinde Kadın ve genç işçilerin çalıştırılması yasaktır. Yine yapı işlerinde çalışacak işçilerin işe başlanmadan önce ağır ve tehlikeli işlerde çalışabileceğine dair bir rapor alması gerekmektedir. Çalışanın görev alacağı işyerinin tamamında veya işyerinin bir ünitesinde var olan tüm riskler dikkate alınıp, bu risklere yönelik anamnez, klinik ve laboratuvar muayeneleri yapılarak çalışanın işe yerleştirilmesi gerekir. Bu muayenede adayın tam bir psikososyofizyolojik değerlendirmesi yapılmalıdır. Aynı zamanda adayın yetenekleri ölçüsünde uygun işçiye uygun işin sağlanması yönünde değerlendirme yapılmalı, engelli veya kronik hastalığı olan adaylardan mevcut işe uygun olmayanlar işe yerleştirilmemelidir. Eğer üretim biçiminden kaynaklanan sorun varsa gereğinde uygun olmayan üretim biçiminde iyileştirmeler yapılarak aday işe yerleştirilmelidir. Ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporu verebilecek yerler; -işyeri hekimi, -işyeri sağlık ve güvenlik birimi, -ortak sağlık ve güvenlik birimi -işçi sağlığı dispanserleri, -bunların bulunmadığı yerlerde sırasıyla en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, Sağlık Ocağı veya sağlık ocağının kaldırıldığı yerlerde aile hekimi, Özel sağlık kurumlarından alınan raporlar hukuki yönden geçersiz sayılmaktadır. Bir diğer konuda çalışan işçiler her yıl düzenli olarak sağlık muayenesinden geçirilmelidir. Bu muayenelerde çalışanların çalışma koşullarına göre solunum fonksiyonel testleri (SFT), göğüs radyografileri, kan tahlilleri (kanda kurşun v.b) gibi tetkiklerin bulunması gerekmektedir. Bu raporlar iş ortamı gözetimi ve meslek hastalıklarının tespiti amacıyla çok önemli bir yer tutmaktadır. Bu raporlarında çalışanların özlük dosyalarında saklanması gerekmektedir. SAĞLIK VE GÜVENLİK KORUNMA UYGULAMALARI 3-Kişiye Yönelik Korunma Uygulamaları  İşe uygun personel seçimi, eğitim ve denetim  İşe giriş sağlık muayenesi  Periyodik sağlık muayeneleri  Geri dönüş sağlık muayeneleri  Rehabilitasyon çalışmaları  Kişisel koruyucu donanımlar  / ) KİŞİYE YÖNELİK KORUNMA. ' / / UYGULAMALARI İŞE GİRİŞ SAĞLIK MUAYENESİ İşe giriş muayeneleri, işyerlerinde sağlık gözetimi kapsamında yapılmakta ve işyeri hekiminin muayene sonrasındaki tıbbi değerlendirmesi sonucu işverene yaptığı öneriyle, işçinin uygun işe yerleştirilmesini sağlamaktadır. İşe giriş muayenesi, işçinin hangi işlerde çalışabileceğine dair tespit yapma amacı taşırken; aynı zamanda çalışma ortamı ile sınırlı kalmayan ve işçinin tüm hayatını gözeten bir koruyucu sağlık hizmeti anlayışıyla İŞE GİRİŞ SAĞLIK MUAYENESİ İşe Giriş Muayenesi Nasıl Yapılır? Kimlik bilgileri ilgililer tarafından doldurulduktan sonra bu rapor işçi ile birlikte işyeri hekimine gelir. İş-yeri hekimi öz geçmiş, soy geçmiş ve anamnezden sonra fizik muayene yapar. İŞE GİRİŞ SAĞLIK MUAYENESİ İşe Giriş Muayenesi Nasıl Yapılır? Burada yapılması gereken o işyerindeki risk analizi sonucu belirlenen risklerle ilgili ek ve tamamlayıcı muayenelerin doğru belirlenmesi ve yaptırılmasıdır. Ayrıca sistemlerle ilgili tüm laboratuar muayenelerinin yapılması gerekmemektedir. İşe giriş muayenelerinde nelere dikkat edilmelidir Örnek 1: Tozlu işlerde çalışacaklara yapılacak işe giriş muayenesi: Tozlu işler: Madencilik, taş ocakları, yapı işleri (bina, duvar, set, baraj, yol, tünel, metro, yıkım işleri), seramik-porselen, metal, cam, çimento, dokuma-tekstil, kağıt, lastik sanayi, termik santral, döküm işleri, vb işler. Tozlu işlerde çalışması sakıncalı olanlar: Dolaşım sistemi hastalıkları (kalp yetmezliği, hipertansiyon) Solunum fonksiyonu bozuklukları, göğüs kafesi deformiteleri (solunumu zorlaştıran) kronik akciğer hastalıkları; bronşit, bronşial asthma, amfizem, plörit, fibrötik ve granülomatöz değişiklikler. Pnömokonyozlar. Tüberküloz geçirenler (aktif, inaktif). Aşırı şişmanlık.  Tozlu işlerde çalışanlara işe giriş muayenesi; öz geçmiş, soy geçmiş, fizik muayene, solunum sistemi muayenesi, dolaşım sistemi muayenesi.  Tozlu işlerde çalışanlara ek laboratuar muayenesi; vital kapasite, zamanlı vital kapasite, solunum fonksiyon testleri, akciğer grafisi (35x35 cm. en az 200 mA'lik rontgen cihazı ile).  Tozlu işlerde çalışanlara aralıklı kontrol muayenesi; a) Erken kontrol muayenesi; bedensel Örnek 2: Yüksekte çalışacaklara yapılacak işe giriş muayenesi: Yüksekte yapılan aşağıda belirtilen işlerde çalışacaklara iş risklerine uygun işe giriş muayenesi yapılmalıdır. Yüksekte yapılan işler: Yapı işleri, inşaat, yapı iskelesi, çelik yapı montaj, prefabrik yapı montaj, kule, köprü, tünel, metro, kuyu açma, baca, direkte çalışma, yüksekte temizlik işi (bina dış yüzeyi), gemi yapımı, iskele, liman, vinç operatörü vb işler.  Yüksekte yapılan işlerde çalışamayacaklar; Kadınlar, 18 yaş altında olanlar, bedensel engelliler, Kronik hastalar; dolaşım sistemi hastalıkları (hipertansiyon, hipotansiyon, arterioskleroz, kalp ritim bozukluğu, kalp yetmezliği, geçirilmiş MI), böbrek hastalıkları, D.M., nörolojik hastalıklar (epilepsi), psikiyatrik hastalıklar, Baş ve boyun travması geçirenler, ilaç, alkol ve uyuşturucu alışkanlığı olanlar, görme  Yüksekte çalışacak olanlara işe giriş muayenesi; öz geçmiş, soy geçmiş, fizik muayene, baş- vücut denge işlevinin muayenesi, görme ve işitme muayenesi.  Yüksekte çalışacak olanlara ek laboratuar muayenesi; EKG, metabolizma (kan şekeri), kreatinin, hemogram, tam idrar tetkiki, akciğer grafisi (toz riski varsa) ve odiografi (gürültü riski varsa).  Yüksekte çalışacak olanlara aralıklı kontrol muayeneleri: a) Erken kontrol muayenesi; bedensel engelliler SAĞLIK VE GÜVENLİK KORUNMA UYGULAMALARI 3-Kişiye Yönelik Korunma Uygulamaları  İşe uygun personel seçimi, eğitim ve denetim  İşe giriş sağlık muayenesi  Periyodik sağlık muayeneleri  Geri dönüş sağlık muayeneleri  Rehabilitasyon çalışmaları  Kişisel koruyucu donanımlar PERİYODİK MUAYENE (ARALIKLI KONTROL MUAYENESİ) İş yerinde alınan tüm önlemlere rağmen, işçinin sağlığında olabilecek bir bozulmayı erken saptamak için yapılan muayenelerdir. Amacı erken tanı-ikincil korumadır. Hangi sıklıkta ve nasıl yapılacağı çalışılan iş koluna göre değişmektedir. Çok tehlikeli işlerde yılda 1, tehlikeli işlerde 3 yılda bir, az tehlikeli işlerde 5 yılda bir yapılır. Ancak işyeri hekiminin gerek görmesi halinde bu süreler Periyodik muayenenin amaçları: + İşçinin sağlığını korumak, işçinin sağlık durumunu en üst dizeye çıkarmak, + Meslek hastalıklarının erken teşhis ve tedavisini sağlamak ve hastalığın iş yeri ve iş ile ilişkisini incelemek, + Her muayenede işçiyi olası bir hastalık yönünden eğitmek ve uyarmak, iş yerinde görülmesi beklenen hastalıkların belirtileri  PERİYODİK SAĞLIK MUAYENESİ ÖRNEKLERİ  Akciğer Grafisi  Solunum Fonksiyon Testi  Odyometri  Portör Muayenesi  Hepatit Taraması Ve Aşılama  Tam Kan Sayimi ( 18 Parametre)  Tam İdrar Tetkiki  Kanda Ve İdrarda Ağır Metal Tayini  Elektrokardiyografi (Ekg)  Koruyucu Aşılar  Genel Fizik Muayene SAĞLIK VE GÜVENLİK KORUNMA UYGULAMALARI 3-Kişiye Yönelik Korunma Uygulamaları  İşe uygun personel seçimi, eğitim ve denetim  İşe giriş sağlık muayenesi  Periyodik sağlık muayeneleri  Geri dönüş sağlık muayeneleri  Rehabilitasyon çalışmaları  Kişisel koruyucu donanımlar GERİ DÖNÜŞ SAĞLIK MUAYENESİ Hastalık ya da sağlık izni (istirahat) nedeniyle işinden belli bir sure uzak kalan kişilerin işe başlamadan önce yapılan muayenedir. Meslek hastalığı ve iş kazası sonrası alınan istirahatler, gebelik ve doğum izinleri bu kapsamda değerlendirilir. Ayrıca işle ilgili olmasa da işçinin sağlığını tehlikeye sokan iş dışı kaza ve yaralanmalar ile hastalıklar da bu kapsamda değerlendirilir. İstirahat sonunda hastanın durumu değerlendirilir ve işe başlamaya ya da baslarsa önceki işine uygun olup olmadığı değerlendirilir. Değerlendirmede, tam muayene, gerekli/ilgili laboratuvar incelemeleri yapılarak son haliyle işçinin işe başlayıp, başlayamayacağına karar verilir, gerekirse işçinin çalışma saatinde, yerinde değişiklik yapılır. SAĞLIK VE GÜVENLİK KORUNMA UYGULAMALARI 3-Kişiye Yönelik Korunma Uygulamaları  İşe uygun personel seçimi, eğitim ve denetim  İşe giriş sağlık muayenesi  Periyodik sağlık muayeneleri  Geri dönüş sağlık muayeneleri  Rehabilitasyon çalışmaları  Kişisel koruyucu donanımlar Rehabilitasyon Hizmetleri Bedenen veya ruhen yaralanmış olanların başkalarına bağımlı olmaksızın yaşayabilmelerini sağlamak için yapılan çalışmaları kapsar. Tıbbi ve sosyal rehabilitasyon olarak iki grupta toplanır. REHABİLİTASYON ÇALIŞMALARI Birincil ve ikincil korunma olanaklarından yararlanamamış, tanıda geç kalınmış hastalarda, en iyi tedavi ve rehabilitasyon olanaklarının kullanımıdır. Diyabeti olan kişinin göz komplikasyonları varken körlüğün veya diyabetik nöropatisi (Nöropati, vücuttaki periferik sinirler üzerindeki hasarı ifade eden hastalıklardır) varken bacak amputasyonlarının engellenmesi gibi. Birincil Korunma (Primer Korunma): Risk faktörleri mevcut iken koruyucu eylem ile hastalığın oluşmasını önlemek ve derecesini azaltmak amaçlanır. Obez kişilerde koroner arter hastalığı veya diyabet gelişimini engellemek için diyet ve egzersiz önerilmesi, bağışıklama, aile planlaması hizmetleri gibi. İkincil Korunma (Sekonder Korunma): Hastalıkları zamanında yakalamaktır. Erken tanı hizmetleri olarak bilinir. Kan basıncı ölçümleri, serviksten sürüntü alınması, Rehabilitasyon hizmetlerinin sağlanması: Hastalık veya kazanın olumsuz sonuçlarından korunma amaçlanarak iş kazası ve meslek hastalığı sonrası hastaya yönelik rehabilitasyon ve tedavi görevi yerine getirilmelidir Örneğin; işçinin yeri değiştirilebilir veya üretim süreci ile ilgili düzenlemeler yapılabilir. Ayrıca hastalığın veya kazanın diğer işçilerde oluşturabileceği olumsuz psikolojik ve organik zararlar için çevreye yönelik SAĞLIK VE GÜVENLİK KORUNMA UYGULAMALARI 3-Kişiye Yönelik Korunma Uygulamaları  İşe uygun personel seçimi, eğitim ve denetim  İşe giriş sağlık muayenesi  Periyodik sağlık muayeneleri  Geri dönüş sağlık muayeneleri  Rehabilitasyon çalışmaları  Kişisel koruyucu donanımlar KİŞİYE YÖNELİK KORUNMA UYGULAMALARI KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR Kişisel koruyucu donanımların kullanımı, mesle işçileri yaralanmalardan ve hastalıklardan ki çalışmaların korumayı son aşamasını oluşturur. amaçla Kişisel koruyucu donanım,yan risklerin,önlemlerle teknik toplu korumayı veya organizasysağlayacak ve yöntemleri iş önleneme onu çalışma tam sınırlandırılamad yle diği kullanılmalıdı veya Başvurulm ığı gereken son durumlar r. ası çaredir. da olarak  KİŞİYE YÖNELİK KORUNMA UYGULAMALARI KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR  Bir veya birden fazla sağlık ve güvenlik tehlikesine karşı korunmak için kişilerce giyilmek, takılmak veya taşınmak amacıyla tasarlanmış herhangi bir cihaz, alet veya malzemeyi,  Kişiyi aynı anda bir veya daha fazla muhtemel risklere karşı korumak amacıyla üretici tarafından bir bütün haline getirilmiş birçok cihaz, alet veya malzemeden oluşmuş bir donanımı,  Belirli bir faaliyetin yapılması için korunma amacı olmaksızın taşınan veya giyilen donanımla birlikte kullanılan, ayrılabilir veya ayrılamaz nitelikteki koruyucu cihaz, alet veya malzemeyi ifade eder.  C- KİŞİYE YÖNELİK KORUMA UYGULAMALARI İşyerinde alınmış olan teknik tedbirler ile, işyerindeki tehlikelerin tamamen önlenmesi veya tümü ile yokedilmesi veya yeterince azaltılması mümkün olamaz ise veya tehlikenin gerçekleşmesi halinde, işçileri (kişileri) korumak için C.1- Çalışanlara kişisel koruyucu ekipman verilir C.2- Çalışanlar bu ekipmanların kullanımı konusunda eğitilir C.3- Çalışanların bu ekipmanları kullanılması sağlanır ve takip edilir C.1- KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM Çalışanı, ◦ yürütülen işten kaynaklanan ◦ sağlık ve güvenliği etkileyen ◦ bir veya birden fazla tehlikeye karşı koruyan ◦ çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan ◦ bu amaca uygun olarak tasarımı (ve imalatı) yapılmış tüm alet araç, gereç ve cihazları tanımlar.  C.1- İŞVERENİN VE İŞÇİLERİN KORUYUCU DONANIM KONUSUNDAKİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ  İşyerinin özelliğinden kaynaklanan tüm tehlikelerin, alınan teknik tedbirlerle veya iş örgütlenmesi ve çalışma yöntemleri ile önlenemediği veya tam olarak sınırlandırılamadığı durumlarda işveren, işçilere kişisel koruyucu donanım temin etmek, kullanımı konusunda bilgilendirmek ve kullandırmakla yükümlüdür.  İşçiler, kendilerine verilen koruyucu donanımları, uygun biçimde ve kendilerine verilen bilgi doğrultusunda kullanmak ve belirli süre ile korumak zorundadırlar.  C.1- KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN Kendisi ek tehlike yaratmadan NİTELİKLERİ ilgili riski önlemeye uygun olacaktır, İşyerinde var olan koşullara uygun olacaktır, Kullanan işçinin sağlık durumuna ve ergonomik gereksinimlerine (bedensel ihtiyaçlarına) uygun olacaktır, Gerekli ayarlamalar yapıldığında kullanana tam uyacaktır. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN SEÇİMİ VE KULLANIMI:  Kişisel koruyucu donanımların seçimi ve işyerlerinde kullanımı ile ilgili olarak aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir.  Kişisel koruyucu donanımlar, “Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği” hükümlerine uygun olarak tasarlanmış ve üretilmiş olmalıdır. Tüm kişisel koruyucu donanımlar; Tam koruma sağlamalıdır.  Kendileri bir tehlike kaynağı olmamalıdır. Kullanılan vücut kısımlarına ve yapılan işe tam uygunluk sağlamalıdır. Kullanımı, bakım ve temizliği kolay ve pratik olmalıdır. İşyeri şartlarına uygun olmalıdır. Birden fazla riskin bulunduğu ve aynı anda birden fazla kişisel koruyucu donanımın kullanılmasının gerektiği durumlarda, bu kişisel koruyucu donanımların bir arada kullanılması uyumlu olmalı ve risklere karşı etkin olmalıdır.  Kişisel koruyucu donanımların kullanım şartları özellikle kullanım süreleri, riskin derecesine ve maruziyet sıklığına, işçinin çalıştığı yerin özelliklerine ve kişisel koruyucu donanımın performansına bağlı olarak belirlenmelidir. Tek kişi tarafından kullanılması esas olan kişisel koruyucu donanımların, mecburi hallerde birkaç kişi tarafından kullanılması halinde, bu kullanımdan dolayı sağlık ve hijyen problemi doğmaması için her türlü tedbir alınmalıdır.  Kişisel koruyucu donanımlar, işveren tarafından ücretsiz verilmeli, bakım ve onarımdan ve/veya ihtiyaç duyulan elemanlarının değiştirilmelerinden sonra, hijyenik şartlarda muhafaza edilmeli ve kullanıma hazır bulundurulmalıdır. Kişisel koruyucu donanımlar talimatlara uygun olarak kullanılmalı ve talimatlar işçiler tarafından anlaşılır olmalıdır. İşveren, işçilerin kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü tedbiri almalıdır.  İşçilere verilen kişisel koruyucu donanımlar her zaman etkili şekilde çalışır durumda olmalı, temizlik ve bakımı yapılmalı ve gerektiğinde yenileri ile değiştirilmelidir. İşçiler de kendilerine verilen kişisel koruyucu donanımları aldıkları eğitime ve talimata uygun olarak kullanmalıdır. İşçiler kişisel koruyucu donanımda gördükleri herhangi bir arıza veya eksikliği işverene bildirmelidir.  Eğitim:  Kişisel koruyucu donanımları kullanan kişiler; Korunmanın gerekliliğini, Koruyucunun başka korunma yönteminin yerine veya yanı sıra kullanılmasının nedenlerini, ve bunu kullanarak sağlayacakları yararı anlamış olmalıdırlar.  Korunma olmadığında oluşacak maruziyetin sonuçlarıyla birlikte, kişisel koruyucu donanımların kullanım kuralları ve hangi durumlarda maksada uygun ve etkili çalışmayacağı da açık bir biçimde anlatılmalıdır.  Etkili bir kişisel korunma sağlamak için verilecek eğitimde ;  Kişisel koruyucu donanım kullanılmasını gerektiren riskin önlenmesi için alınan tedbirler; Bu tedbirlere rağmen sürmekte olan riskin düzeyi ve muhtemel olumsuz sağlık güvenlik etkileri; Kişisel koruyucu donanım ile çalışma mecburiyetinin, bu olumsuz etkileri önleme çabasından kaynaklandığı; Kişisel koruyucunu donanımın;  Hangi etkilere karşı koruma sağladığı, nasıl kullanılacağı, bakımının ve temizliğinin nasıl yapılacağı, nerede ve nasıl saklanacağı, anlatılmalı ve uygulamalı olarak gösterilmelidir. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR :  1. BAŞ KORUYUCULARI,  2. KULAK KORUYUCULARI,  3. GÖZ VE YÜZ KORUYUCULARI,  4. SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI,  5. GÖVDE VE KARIN BÖLGESİ KORUYUCULARI,  6. EL VE KOL KORUYUCULARI,  7. AYAK VE BACAK KORUYUCULARI,  8. CİLT KORUYUCULARI,  9. VÜCUT KORUYUCULARI I. BAŞ KORUYUCULARI :  I.1. Baretler :  Endüstride (madenler, inşaat sahaları ve diğer endüstriyel alanlarda) kullanılan koruyucu baretler,  I. 2. Saçlı derinin korunması : Kepler, boneler, saç fileleri  I. 3. Koruyucu başlık : Normal kumaş veya geçirimsiz kumaştan yapılmış boneler, kepler, gemici başlıkları ve benzeri I.1 Baretler :  I.1.a. Plastik Baretler:  Darbe tesirlerinden korunmak için kullanılır. Düşme mesafesine bağlı olarak 10 –15 Kg ağırlığındaki cisimlerin etkilerinden korur, Demir-çelik, madencilik, bina, gemi, tünel inşaatlarında ve çeşitli sanayi iş kollarında kullanılır,Yalıtkan özelliği nedeni ile 600 V’a kadar güvenlik sağlar, Plastik baretler, asgari 300 gr. ağırlığında olup, iyi kullanıldığı takdirde 5 yıl süreyle kullanılabilir. Bileşiminde polietilen oranı fazla olan plastik baretler, sıcak ortamlarda yumuşadığından, bu yerlerde kullanılmamalıdır.  I.1.b. Yüksek düzeyde yalıtkan- plastik baretler :  Bu sınıfa giren baretler, hem darbelere hem de elektrik enerjisi tehlikelerine karşı kullanılır, Yüksek düzeyde yalıtkanlık özelliğine sahiptir. Bu tür baretler üzerinde, havalandırma deliği ve perçin gibi metal parça bulunmaz. Genellikle, elektrik işlerinde kullanılırlar.  I.1.c. Alüminyum Baretler :  İşyerinde duran engellere çarpma riskine karşı kullanımı uygundur, Alüminyumdan yapıldığından sıcak çalışma ortamında kullanılabilir, Elektriksel kaza ihtimalinin çok düşük olduğu yerlerde kullanılmalıdır, Hafif ve ısıya dayanıklı olması nedeniyle, plastik baretlerin kullanılamayacağı işler için elverişlidir, Petrol kuyuları, rafineri ve kimyasallarla çalışılan tesislerde kullanılır.  Baretlerin Yapım ve Kullanım Özellikleri :  Baretler, kolon ve bantları çıkarılarak kullanılmamalıdır. Plastik baretler, 600 Volt; elektrik işlerinde kullanılan, yüksek düzeyde yalıtkan plastik baretler, 30.000 Volt’a kadar bozulmadan koruyucu özelliğini göstermelidir. Baretler sık sık kontrol ve testten geçirilerek, kullanma ve eskime sonucunda, koruyucu özelliklerini yitirip yitirmedikleri belirlenmelidir. Baretler, sık sık temizlenmeli ve dezenfekte edilmeli, kullanılmadığı zamanlarda havadar bir yerde ambalajı içinde saklanmalıdır.  I. 2. Saçlı derinin korunması : Kepler,boneler, saç fileleri.  Kadın işçilerin, saçlarının, dönen makine aksamlarından korunması için kullanılır.  I. 3. Koruyucu başlık :  Normal kumaş veya geçirimsiz kumaştan yapılmış boneler, kepler, gemici başlıkları ve benzeri eşyalardır.  Kirli ve tozlu işlerde ve işyerlerinde, saçı ve başı temiz tutmak; aynı zamanda dönen ve hareketli makine aksamından korunmak için kullanılır. II. KULAK KORUYUCULARI : Yapılan istatistikler, çalışanların yaklaşık % 25’inin işitme kaybı ile karşılaştığını göstermektedir. Gürültü maruziyeti, en düşük maruziyet etkin değeri olan 80 dB (A) aştığında, işveren kulak koruyucuları sağlayarak işçilerin kullanımına hazır halde bulunduracaktır. Gürültü maruziyeti en yüksek maruziyet etkin değeri olan 85 dB (A) ulaştığında ya da bu değerleri aştığında, kulak koruyucuları kullanılacaktır.  Kulak koruyucuları aşağıdaki cinslerde olabilir:  1. Kulak tıkaçları ve benzeri cihazlar,  2. Tam akustik baretler,  3. Endüstriyel baretlere uyan kulaklıklar,  4. Kapalı devre haberleşme alıcısı olan kul ak, koruyucuları,  5. İç haberleşme donanımlı kulak koruyucuları  III. GÖZ VE YÜZ KORUYUCULARI :  1. Gözlükler,  2. Baretli (miğferli) siperler,  3. El ve Yüz siperler,  III.1. Gözlükler :  Uçuşan parçalar ve tehlikeli ışınlardan korunmada kullanılır. Şeffaf, renkli camdan veya plastikten yapılmıştır. Yandan da gelecek tehlikeler için kenar perdeli olanları kullanılır  Fincan Tipli Muhafazalı Gözlükler : Gözlük camının herhangi bir nedenle kırılmasıyla, parçaların göze batmasını önlemek için, camlar fincanların üzerine sıkıca yerleştirilmiştir. Camları kolayca değişebilir. Taşçı Tipi: Camlar tamamen şeffaftır. Parça sıçramalarına karşı kullanılır. Tozdan Koruyucu: İnce, kolayca uçuşan toz partiküllerine karşı kullanılır, gözleri bütünüyle kaplar ve kenarları şakak kemiklerine iyice oturur. Kaynak Tipi: Zararlı ışınlara karşı kullanılır.  Elastik Aksamlı Muhafazalı Gözlükler : İnce toz, duman, asit ve sislere karşı kullanılır. Gözlük çerçevesi elastik olduğundan, fincanlı tiplere göre, darbelere karşı daha az koruyucudur. Plastik Siperli: Uçuşan parçalara uygun şekilde yapılmıştır, ark ve tehlikeli ışınlara karşı da kullanılabilir. Ağır parçaların fırladığı kaynak işlerinde kullanılmazlar. Dökümcü Tipi: Dökümhanelerde, erimiş metal sıçramalarına, şiddetli darbe ve toza karşı kullanılır.  III.2. Miğferli siperler : Başın üst kısmını, kulakların arkasında kalan bölgeyi, yüz ve boyun kısmını korumada kullanılır. Ön kısımlarında, filtre koruma camı yerleştirilecek şekilde hazırlanmış pencere vardır. Miğfer uygun bir kayış tertibatı ile başa tutturulur, ancak başa değmez.  Kaynak miğferleri, ısıya dayanıklı olup aynı zamanda enfraruj ışınlarının etkilerine karşı koruma sağlar. II.3. El ve Yüz Siperleri :  El Siperleri : Kaynak işleminin gözetlenmesinde kullanılırlar, miğferden farkı, başa tutturulmayan, yalıtkan ve zor yanıcı bir malzemeden yapılan sapları olmasıdır.  Yüz Siperleri : Hızla uçuşan parçalar ve tehlikeli sıvı sıçramalarına karşı ve sıcak metal işleme yapılan işyerlerinde kullanılır. Yüz siperleri, yalıtkan ve kıvılcımlanmaz türden olmalı ve üzerlerinde bu özellikleri belirten etiket bulunmalıdır. IV. SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI :  İşyeri havasında bulunan zararlı maddeler; metal tozları, çözücüler (solventler) çeşitli zehirlenmelere sebep olurlar. Silis, amyant, kömür tozları gibi zararlılar pnömokonyoz olarak adlandırılan akciğer toz hastalığına neden olurlar. Bu ve benzer zararlıların, maksimum konsantrasyon değerlerini geçmeleri durumunda, uygun aspirasyon sistemleri kullanılmalıdır. Ancak bu sistemlerin kurulamadığı veya yetersiz kaldığı durumlarda, solunum sistemi koruyucularının kullanılması gerekmektedir.  Gaz, toz ve radyoaktif toz filtreli maskeler, Hava beslemeli solunum cihazları, Takılıp çıkarılabilen kaynak maskesi bulunduran solunum cihazları, Dalgıç donanımı, Dalgıç elbisesi bu tür koruyuculardır.  1. Hava temizleyici maskeler,  2. Hava beslemeli maskeler,  3. Temiz havası kendinden olan solunum cihazları,  IV.1. Hava Temizleyici Maskeler :  IV.1.1. Mekanik Filtre Tipi (Partikül Tutucu) Maskeler : Metal ve silis tozlarına karşı kullanılır, Ortamda asılı duran toz partikülleri solunum esnasında, filtre tarafından tutulur, Kısa sürede toz ile dolar, bu nedenle sık değiştirilmelidir, Filtre renginin koyulaşması, koruma özelliğini kaybettiğini gösterir,  IV.1.2. Kimyasal Filtre Tipi Maskeler : Havada bulunan toz, gaz, duman ve toksik partiküllere karşı kullanılır, Zararlı gazlar ve partiküller, aktif granül kömür tarafından emilerek reaksiyona sokulur.  IV.1.3. Toz Maskeleri : Genellikle, selülozik elyaftan yapılmış basit maskelerdir, 0,2 – 5 mikron arasındaki tozlara karşı kullanılır, Kullanma süresi çok kısadır, sadece ağız ve burun bölgesini kapatır.  IV.1.4. Filtre Kutulu Gaz Maskeleri : Tüm olarak yüzü kaplayan, filtre kutusuna bağlı olan ve organik buhar, asit gazları, NH3, CO veya bunların farklı bileşimlerinden oluşan zararlılara karşı kullanılır, Gaz yoğunluğunun düşük olduğu, geniş alanlarda kullanılır, Kısa süreli, acil durumlarda kullanılır, sürekli kullanılmaz, Oksijen yetersizliği durumunda yararlı olmaz.  IV.2. Hava Beslemeli Maskeler : İşyeri havasında bulunan zararlı etkilerden korunmak üzere, hortum vasıtasıyla dışarıdan hava verilir, Tehlikeli konsantrasyonlardaki toz, sis, buhar veya gaz içeren tanklar, kuyular, galeriler vb. yerlerde kullanılırlar.  IV.3. KendindenTemiz Hava Üreten Solunum Cihazları : Zararlı gazların yüksek konsantrasyonlarında ve oksijen yokluğunda, tam bir solunum sağlarlar, Çeşitli tipleri vardır, sırtta taşınanları her yerde kullanılabilir, ancak ağır olması bir dezavantajdır, Kimyasal kartuşların belirli kullanma süreleri vardır, son kullanma tarihi dolan kartuşlar değiştirilmelidir, Filtreler, neme ve mekanik zararlara karşı korunmalıdır.  Solunum Sistemi Koruyucuları; Kullanıldığı yere ve kullanım maksadına uygun olarak seçilmelidir. Her kullanıştan sonra gözden geçirilmeli ve filtreleri çıkarıldıktan sonra temizlenmelidir. Koruma özelliğini kaybeden filtreler, değiştirilmelidir.  V. GÖVDE VE KARIN BÖLGESİ KORUYUCULARI : Delinme, kesilme, ergimiş metal sıçramalarına karşı korunmak için kullanılan koruyucu yelek, ceket ve önlükler, Kimyasallara karşı kullanılan koruyucu yelek, ceket ve önlükler, Isıtmalı yelekler, Cankurtaran yelekleri, X ışınına karşı koruyucu önlükler, Vücut kuşakları / kemerleri.  VI. EL VE KOL KORUYUCULARI :  El koruyucuları : Özel koruyucu eldivenler; Makinelerden, kimyasallardan, elektrik ve ısıdan koruyan eldivenler. Tek parmaklı eldivenler, Parmak kılıfları, Kolluklar, Ağır işler için bilek koruyucuları –bileklik, Parmaksız eldivenler, Koruyucu eldivenler  Sıyrılma, kesilme ve darbelere karşı korunma : Nem ve suya karşı, doğal veya sentetik kauçuk, su geçirmez kumaş, plastik ve camyününden yapılmış eldivenler kullanılır, Darbe ve sıkıştırmaya karşı, eldivenlerin uçlarına çelik yüksükler konulur, Ağır döküm parçaları ile çalışılırken, içerisine çelik bileşikler yerleştirilerek takviye edilmiş eldivenler kullanılır, Keskin kenarlı aletlerden doğabilecek tehlikelere karşı, tel dokumayla takviye edilmiş eldivenler kullanılır.  Alev ve ısıdan korunma : Sıcak malzeme ile çalışılan yerlerde; kromlu deri, amyant, alüminyum kumaş veya cam elyaflı malzemelerden yapılmış eldivenler kullanılır.  Kimyasal zararlılardan korunma : Asit, yağ ve diğer kimyasal maddelerle çalışılırken, sıvıları ve ince tozları geçirmeyen, kauçuk, PVC, ateşe dayanıklı branda, cam elyafı, su geçirmez deri gibi malzemelerden yapılmış eldivenler kullanılır.  Elektrik Kazalarına karşı korunma : Manşetleri eli, bileği şok ve yanıklardan koruyacak kadar uzun olan lastik eldivenler kullanılır. Bu eldivenler 90.000 volta 3 dakika dayanmalıdır. Bu eldivenler, diğer plastik eldivenlerle karıştırılmamalıdır. Bu eldivenlerin üzerinde, etkili olabileceği voltaj değeri belirtilmelidir.  Radyasyondan Korunma : Kurşun ile empreyne edilmiş lastikten üretilen eldivenler kullanılır.  Kol Koruyucuları : Kolluklar : Alev, ısı, darbe, kesilme, asit toz sıçramalarına, elektrik ve radyasyon yanıklarına karşı kullanılır. Genellikle dökümhane, tav ocakları vb. yerlerde kullanılır, Üç çeşit olarak üretilir. Bilek ve ön kolu örtenler; dirsek hizasına kadar örtenler; omuzlara kadar örtenler, Asbest, alüminyum, astarlı kumaş, kurşunlu deri, kauçuk deri, pamuklu - yünlü dokuma gibi malzemelerden üretilir.  VII. AYAK VE BACAK KORUYUCULARI :  Normal ayakkabılar, botlar, çizmeler, uzun botlar, güvenlik bot ve çizmeleri Bağları ve kancaları çabuk açılabilen ayakkabılar Parmak koruyuculu ayakkabılar Tabanı ısıya dayanıklı ayakkabı ve ayakkabı kılıfları Isıya dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve tozluklar Termal ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları Titreşime dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları Anti statik ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları İzolasyonlu ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları Zincirli testere operatörleri için koruyucu bot ve çizmeler Tahta tabanlı ayakkabılar Takıp çıkarılabilen yak üst kısmı koruyucuları Dizlikler Tozluklar Takılıp çıkarılabilen iç tabanlıklar, ısıya dayanıklı, delinmeye dayanıklı, ter geçirmez tip, Takılıp çıkarılabilen çiviler -buz, kar ve kaygan yüzeylere karşı.  AYAK KORUYUCULARI : 1- Parmak Koruyucu Ayakkabılar : Yuvarlanan ve ağır malzemelerle çalışılan işlerde, ayak parmaklarının korunması için çelik burunlu (çelik maskaratalı) ayakkabı, bot veya çizme kullanılır.  2- İletken Ayakkabılar : Patlayıcı maddelerle çalışılan yerlerde, insan vücudunda oluşan statik elektriğin, tehlikesiz bir şekilde, toprağa iletilmesi için kullanılır.  3- Yalıtkan Ayakkabılar : Elektrik şoku kazalarında koruyucudurlar. Üst kısmı deri, taban ve topukları özel kauçuktan imal edilir. Kuru ve sağlam haldeyken tesirli bir koruma sağlar.  4- Kıvılcım Çıkarmayan Ayakkabılar : Patlayıcı madde imalinde, benzin ve hidrokarbon bulunan tankların temizlenmesinde, güvenle kullanılır.  5- Bot ve Çizmeler : Sulu, çamurlu ve asitli ortamlarda altı lastik veya plastik botlar ve çizmeler kullanılır.  6- Tozluklar : Bacakları, ateşe ve sıçrayan kıvılcımlara karşı korumak için döküm işlerinde ve fırınlarda kullanılır. Mutlaka, pantolon altına ve ayakkabı üzerine giyilmelidir. Erimiş maddelerle yapılan çalışmalarda, özellikle diz kapağını örten, yanmaz malzemeden yapılmış tozluklar kullanılır.  VIII. CİLT KORUYUCULARI : Koruyucu kremler / merhemler  IX. VÜCUT KORUYUCULARI :  Düşmelere karşı kullanılan donanım : Düşmeyi önleyici ekipman (gerekli tüm aksesuarlarıyla birlikte) Kinetik enerjiyi absorbe eden frenleme ekipmanı (gerekli tüm aksesuarlarıyla birlikte) Vücudu boşlukta tutabilen donanım (paraşütçü kemeri)  Koruyucu Giysiler : Koruyucu iş elbisesi (iki parçalı ve tulum) Makinelerden korunma sağlayan giysi (delinme, kesilme vb.) Kimyasallardan korunma sağlayan giysi İnfrared radyasyon ve ergimiş metal sıçramalarına karşı korunma sağlayan giysi Isıya dayanıklı giysi Termal giysi Radyoaktif kirlilikten koruyan giysi Toz geçirmez giysi Gaz geçirmez giysi Floresan maddeli, yansıtıcı giysi ve aksesuarları Koruyucu örtüler.  Kişisel Koruyucu Donanımlar; Risklerin, toplu korunmayı sağlayacak teknik tedbirlerle veya iş organizasyonu ve çalışma yöntemleriyle önlenemediği veya tam olarak sınırlandırılamadığı durumlarda kullanılmalıdır. Kişisel koruyucu donanımlar; “Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği” hükümlerine uygun olarak tasarlanmış ve üretilmiş olmalıdır.  Tam koruma sağlamalıdır.  Kendileri bir tehlike kaynağı olmamalıdır.  Kullanılan vücut kısımlarına ve yapılan işe tam uygunluk sağlamalıdır.  Kullanımı kolay ve pratik olmalıdır.  Kişisel koruyucu donanımların yararlı olabilmesi için, kullanım maksadına ve kullanıcıya uygun olması ve gerektiği şekilde kullanılması önemlidir. Bu sebeple; Kişisel koruyucu donanımların seçimi iyi yapılmalı ve kullanması gerekenler doğru belirlenmelidir.  Kullanması gerekenlere teslim edilmeli ve konu ile ilgili olarak kullanıcılar bilgilendirilmeli teorik ve pratik eğitim sağlanmalıdır.  Gerektiği şekilde kullanımın sağlanması için, örnek olunmalı, kullanıcılar teşvik edilmeli ve denetim sağlanmalıdır.  Kişisel koruyucu donanımlar, gerektiğinde yenilenmelidir.